50
خْ بَابِيلْ
أَوَاڒْ نِّي إِسِّيوڒْ سِيذِي خْ بَابِيلْ، خْ ثمُّورْثْ ن إِكَالْذَانِييّنْ، س ؤُفُوسْ ن ؤُنَابِي إِرْمِييَا.
”بَارّْحمْ جَارْ ڒڭْنُوسْ، جّمْ أَذْ أَسْ سْڒنْ، سْڭعّْذمْ ثَاعدْجَانْثْ، جّمْ أَذْ أَسْ سْڒمْ، وَارْ ت سْنُوفَّارَامْ. إِنِيمْ: ’ثَانْذِينْثْ ن بَابِيلْ ثتّْوَاطّفْ، بِيلْ إِسضْحَا، مَارُوذَاخْ أَقَا يَارْژَا، ڒخْيَاڒَاثْ نّسْ ن لْ-أَصْنَامْ تّْوَابَارْقنْ، إِميْضَا ن لْ-أَصْنَامْ نّسْ تّْوَاڒبْزنْ!‘ مَاغَارْ إِهْجمْ-د خَاسْ إِجّْ ن ڒْْڭنْسْ زِي شَّامَالْ، أَذْ يَارّْ ثَامُّورْثْ نّسْ ذ إِشْثْ ن ڒْْقشْعثْ ن ؤُنخْڒِيعْ، وَارْ ذَايسْ إِزدّغْ عَاذْ ؤُڒَا ذ إِجّْ، زِي بْنَاذمْ أَڒْ ڒْْمَاڒْ أَروْڒنْ، فّْغنْ.“
 
”ذڭْ وُوسَّانْ نِّي ؤُ ذِي ڒْوقْثْ نِّي، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي، أَذْ د-أَسنْ أَيْثْ ن إِسْرَائِيل مُوننْ أَكْ-ذ أَيْثْ ن يَاهُوذَا. أَذْ ؤُيُورنْ أَمْ تّْرُونْ، أَذْ أَرْزُونْ خْ سِيذِي، أَربِّي نْسنْ. خْ صِيهْيُونْ أَذْ سّقْسَانْ، أَقَا غَارْ ذِينِّي إِ نْضَارنْ ثِيطَّاوِينْ نْسنْ. نِيثْنِي أَذْ د-أَسنْ ؤُشَا أَذْ د-مَّارنْينْ غَارْ سِيذِي س إِجّْ ن ڒْْعَاهْذْ إِتّْذُومَانْ نِّي وَارْ إِتّْوَاتُّونْ. ثُوغَا ڒْْڭنْسْ إِنُو ذ ؤُدْجِي إِودَّارنْ، إِمكْسَاونْ نْسنْ سُّوفّْغنْ ثنْثْ خْ وبْرِيذْ خْ إِذُورَارْ إِكْفَارنْ. نِيثْنِي ؤُيُورنْثْ زڭْ وذْرَارْ أَڒْ ثوْرِيرْثْ، تُّونْثْ أَمْشَانْ ن أَرَّاحثْ نْسنْثْ. مَارَّا وِي ثنْثْ يُوفِينْ، شِّينْ ثنْثْ ؤُشَا إِغْرِيمنْ نْسنْثْ نَّانْ: ’نشِّينْ وَارْ ذ أَنغْ إِتَّارْسْ حذْ، مَاغَارْ نِيثنْثِي خْضَانْثْ أَكْ-ذ سِيذِي، أَكْ-ذ ثْزذِّيغْثْ ن ثْسڭْذَا، أَكْ-ذ ڒَْايَاسْ ن ڒجْذُوذْ نْسنْثْ ضِيدّْ إِ سِيذِي.‘ أَرْوْڒمْ زِي بَابِيلْ، فّْغمْ زِي ثمُّورْثْ ن إِكَالْذَانِييّنْ، إِڒِيمْ أَمْ يِيغَايْضنْ إِتِّيزْوَارنْ إِ وُودْجِي!“
 
”مَاغَارْ خْزَارْ، نشّْ سِيمَانْثْ إِنُو أَذْ د-سّْحَارّْشغْ خْ بَابِيلْ إِجّْ ن ؤُبَارُّو ن ڒڭْنُوسْ إِمقّْرَاننْ زِي ثمُّورْثْ ن شَّامَالْ. نِيثْنِي أَذْ سّْبدّنْ إِخفْ نْسنْ ضِيدّْ نّسْ. سّنِّي أَذْ ثتّْوَاطّفْ ثَانْذِينْثْ ن بَابِيلْ. فْڒِيثْشَاثْ نْسنْ أَمْ أَيْثْ ن بُو-ثغْڒُوضْثْ إِمحْضنْ، ؤُڒَا ذ إِشْثْ زَّايْسنْثْعمَّارْصْ وَارْ د-ثْعِيقِّيبْ ثخْوَا. 10 ثَامُّورْثْ ن إِكَالْذَانِييّنْ أَذْ ثذْوڒْ ذ ثَاكشَّاضْثْ، مَارَّا إِنِّي ت إِ غَا إِكشّْضنْ، أَذْ جِّيوْننْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي. 11 مِينْزِي كنِّيوْ ثْفَارْحمْ، أَقَا ثْنڭّْزمْ س ڒفْرَاحثْ، أَ كنِّيوْ إِنِّي إِكشّْضنْ ثَاسْغَارْثْ إِنُو. كنِّيوْ ثْنذْومْ أَمْ ثْعجْمِييِّينْ ذِي دّمْنثْ ؤُ ثسّْنحْنِيحمْ أَمْ ييْسَانْ إِجهْذنْ. 12 ثْسضْحَا يمَّاثْومْ، ثنِّي كنِّيوْ إِ د-يُورْونْ، أَقَا إِڒْقفْ إِ-ت ؤُسحْشمْ. خْزَارْ، نتَّاثْ ذ ثَانڭَّارُوثْ نْ ڒڭْنُوسْ: مْغِيرْ ذ ڒخْڒَا ذ ڒكْحضْ ذ ثَانزْرُوفْثْ. 13 زِي سِّيبّثْ ن ؤُذُوقّزْ ن وغْضَابْ ن سِيذِي أَذْ ثقِّيمْ ثنْذِينْثْ ن بَابِيلْ وَارْ ثتّْوَازدّغْ عَاذْ، أَذْ ثذْوڒْ ذ إِشْثْ ن ثمُّورْثْ إِتّْوَاردّْدْجنْ. مَارَّا وِي غَا إِعْذُونْ خْ بَابِيلْ أَذْ إِنّخْڒعْ، أَذْ إِصفَّارْ س ؤُعيّبْ خْ مَارَّا جّْعَايفْ نّسْ.“
 
14 ”سدّمْ إِخفْ نْومْ إِ ؤُمنْغِي أَكْ-ذ بَابِيلْ غَارْ مَارَّا إِغزْذِيسنْ نّسْ، مَارَّا إِنِّي إِمحْضنْ ڒْْقوْسْ، مَاغَارْ نتَّاثْ ثخْضَا أَكْ-ذ سِيذِي. 15 سْغُويّمْ خَاسْ زِي مَارَّا إِغزْذِيسنْ. أَقَا نتَّاثْ ثْسلّمْ إِخفْ نّسْ. وْضَانْ لْبُورْجَاثْ نّسْ، هذْمنْ ڒحْيُوضْ نّسْ، مَاغَارْ وَا ذ نّقْمثْ ن سِيذِي. خڒْفمْ زَّايسْ، ڭّمْ زَّايسْ أَمْ مَامّشْ إِ ثڭَّا نتَّاثْ. 16 كّْسمْ أَزَارَّاعْ زِي بَابِيلْ ذ ونِّي إِطّْفنْ أَمْجَارْ ذِي ڒْْوقْثْ ن ثْمجْرَا! زِي سِّيبّثْ ن سِّيفْ إِقسْحنْ أَذْعقْبنْ نِيثْنِي، كُوڒْ إِجّْ غَارْ ڒْْڭنْسْ نّسْ، ؤُشَا أَذْ أَروْڒنْ، كُوڒْ  إِجّْ غَارْ ثمُّورْثْ نّسْ.“
 
17 ”إِسْرَائِيل أَمْ إِجّنْ زڭْ وُودْجِي إِ خفْ ؤُژّْڒنْ، ثنِّي خْعرْفنْ وَايْرَاذنْ. غَارْ ؤُمزْوَارْ إِسَارْضْ إِ-ت ؤُجدْجِيذْ ن أَشُّورْ، غَارْ ؤُنڭَّارْ إِدّزْ أَسْ نابُوخَاذْرَاصَّارْ، أَجدْجِيذْ ن بَابِيلْ، إِغْسَانْ نّسْ. 18 س ؤُيَا، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي ن ڒْْعسْكَارَاثْ، أَربِّي ن إِسْرَائِيل: ’خْزَارْ، نشّْ أَذْ خڒْفغْ زڭْ ؤُجدْجِيذْ ن بَابِيلْ ذ ثمُّورْثْ نّسْ، أَمْ مَامّشْ خڒْفغْ زڭْ ؤُجدْجِيذْ ن أَشُّورْ. 19 إِسْرَائِيل مَاشَا أَذْ ث-إِ-د-أَرّغْ غَارْ ثْزذِّيغْثْ نّسْ ؤُ نتَّا أَذْ يَارْوسْ خْ كَارْمَالْ ذ بَاشَانْ، أَذْ ثجَّاونْ ڒعْمَارْ نّسْ ذِي ثمُّورْثْ ن إِذُورَارْ ن إِفْرَايِيمْ ذ جِيلْعَاذْ.‘ “
20 ”ذڭْ وُوسَّانْ نِّي ؤُ ذِي ڒْْوقْثْ نِّي، إِقَّارْ سِيذِي، أَذْ أَرْزُونْ خْ ڒْْعِيبْ ن إِسْرَائِيل، مَاشَا وَارْ إِتِّيڒِي، ؤُ خْ دّْنُوبْ ن يَاهُوذَا، مَاشَا وَارْ ثنْ تِّيفنْ، مِينْزِي إِنِّي إِ د غَا أَرّغْ أَذْ قِّيمنْ، نشّْ أَذْ أَسنْ غْفَارغْ.
21 ڭعّذْ ضِيدّْ إِ ثمُّورْثْ ن مَارَاثَايِيمْ، ’ثَامُّورْثْ ن ؤُغوّغْ ثْنَاينْ ن ثْسقَّارْ‘، ؤُ ضِيدّْ إِ إِمزْذَاغْ ن فَاقُوذْ، ’ثَانْذِينْثْ ن وخْڒفْ‘. أَردّدْجْ ؤُ حَارّمْ أَوَارْنِي أَسنْ مَارَّا إِ ؤُثحِّي، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي، ؤُ أڭّْ عْلَاحْسَابْ مَارَّا مِينْزِي شكْ ؤُمُورغْ.“
22 أَقَا ذَا، إِتّْوَاسڒْ لْهَارَاجْ ن ؤُمنْغِي ذِي ثمُّورْثْ، إِشْثْ ن لْمُوصِيبَا ثَامقّْرَانْثْ. 23 مَامّشْ إِتّْوَاقسّْ ؤُ إِتّْوَارْژْ وفْضِيسْ ن مَارَّا دُّونشْثْ! مَامّشْ إِذْوڒْ بَابِيلْ ذ إِشْثْ ن ڒْْقشْعثْ ن ؤُنخْڒِيعْ جَارْ ڒڭْنُوسْ! 24 نشّْ ڭِّيغْ أَمْ، أَ، ثَانْذِينْثْ ن بَابِيلْ، إِجّْ ن ڒْْفخْ ؤُشَا ثجِّيذْ إِخفْ نّمْ أَذْ شمْ ڭّنْ ذِي ڒحْبسْ، وَاخَّا وَارْ ثُوشِيذْ. ؤُفِينْ ذ طّْفنْ ؤُڒَا ذ شمْ، مَاغَارْ شمْ ثُوغَا ثتّمْعَارِّيذْ أَكْ-ذ سِيذِي. 25 سِيذِي يَارْزمْ أَخَّامْ نّسْ ن ثْخُوبَايْ ؤُشَا إِسُّوفّغْ-د دُّوزَانْ ن وسْخضْ نّسْ، مَاغَارْ ثَا ذ إِشْثْ ن ڒْْخذْمثْ إِ سِيذِي إِنُو، سِيذِي ن ڒْْعسْكَارَاثْ، ذِي ثمُّورْثْ ن إِكَالْذَانِييّنْ. 26 أَزّْڒمْ غَارسْ زِي طَّارْفْ ن ثمُّورْثْ، أَرْزْممْ ڒخْزَاينْ نّسْ، نْضَارمْ مَارَّا خْ إِعُورِّيشنْ يُوعْڒَانْ ؤُشَا حَارّْممْ ثنْ إِ ؤُثحِّي، حْضَامْ مْلِيحْ مَاحنْذْ وَارْ زَّايسْ إِتّْغِيمِي وَالُو. 27 نْغمْ مَارَّا إِفُونَاسنْ نّسْ إِمژْيَاننْ س سِّيفْ، سهْوَامْ ثنْ-د غَارْ ثْغَارْصْثْ. ؤُشْثْ خَاسنْ، مَاغَارْ أَسّْ نْسنْ يِيوضْ-د، ثَاسَاعّثْ ن ؤُعَاقبْ نْسنْ! 28 أَقَا ذَا إِجّْ ن ڒْْحسّْ ن إِمَارْوَاڒنْ ؤُ ن يِينِّي إِنجْمنْ زِي ثمُّورْثْ ن بَابِيلْ مَاحنْذْ أَذْ بَارّْحنْ أَخْڒَافْ ن سِيذِي، أَربِّي نّغْ، ذِي صِيهْيُونْ، أَخْڒَافْ ذِي طّْوعْ ن زَّاوشْثْ نّسْ ثَامقّْرَانْثْ.“
29 ”ڒَْاغَامْ إِ أَيْثْ ن ڒْْقوْسْ غَارْ بَابِيلْ، مَارَّا إِنِّي إِجبّْذنْ ڒْْقوْسْ! حْصَارمْ ثَانْذِينْثْ زِي مَارَّا إِغزْذِيسنْ، حْضَامْ مَاحنْذْ ؤُڒَا ذ إِجّنْ أَذْ إِنْجمْ. خڒْفمْ ت عْلَاحْسَابْ ثِيمڭَّا نّسْ، ڭّمْ زَّايسْ عْلَاحْسَابْ مَارَّا مِينْ ثڭَّا، مَاغَارْ نتَّاثْ ثُوغَا ثفُّوشّحْ أَكْ-ذ سِيذِي، أَكْ-ذ ؤُمْقدّسْ ن إِسْرَائِيل. 30 س ؤُيَا أَذْ وْضَانْ إِحُوذْرِييّنْ نّسْ ذڭْ وَازَّاينْ ذ مَارَّا إِعسْكَارِييّنْ نّسْ أَذْ تّْوَاسُّوسْمنْ ذڭْ وَاسّْ نِّي، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي ن ڒْْعسْكَارَاثْ. 31 خْزَارْ، نشّْ أَذْ غَارمْ كَّارغْ، أَ شمْ ثنِّي إِفُّوشّْحنْ، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي إِنُو، سِيذِي ن ڒْْعسْكَارَاثْ، مِينْزِي أَسّْ نّمْ يِيوضْ-د، ثْسَاعّثْ نِّي ذِي شمْ إِ غَا خدْجْصغْ. 32 خنِّي ونِّي إِفُّوشّْحنْ أَذْ إِنْقَارْضْ، أَذْ إِوْضَا، ؤُشَا ؤُڒَا ذ إِجّْ وَارْ ث إِسّْبذِّي. نشّْ أَذْ قّْذغْ ثِيمسِّي ذِي ثْندَّامْ نّسْ نِّي إِ غَا إِشّنْ مَارَّا مِينْ ذ أَسنْثْ-إِ-د إِنّْضنْ.“
33 ”أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي ن ڒْْعسْكَارَاثْ: ’تّْوَاحْصَارنْ أَيْثْ ن إِسْرَائِيل جْمِيعْ أَكْ-ذ أَيْثْ ن يَاهُوذَا. مَارَّا إِنِّي ثنْ إِحبّْسنْ، طّْفنْ ثنْ، ؤُڭِينْ أَذْ جّنْ أَذْ أَسنْ أَرْخُونْ. 34 مَاشَا أَمفْذِي نْسنْ إِجْهذْ، سِيذِي ن ڒْْعسْكَارَاثْ ذ إِسمْ نّسْ. نتَّا ڭُّورْ أَذْ إِوّثْ خْ دّعْوثْ نْسنْ حِيمَا أَذْ إِڭّْ ڒْْهُوذْنثْ إِ ثمُّورْثْ ؤُ حِيمَا أَذْ إِسَّارْجِيجْ إِمزْذَاغْ ن بَابِيلْ.‘ “
35 ”سِّيفْ خْ إِكَالْذَانِييّنْ، إِقَّارْ سِيذِي، ؤُ خْ إِمزْذَاغْ ن بَابِيلْ، خْ ڒْْحُوكَّامْ نّسْ ؤُ خْ إِمِيغِيسنْ نّسْ. 36 سِّيفْ خْ أَيْثْ ن بُو-إِخَارِّيقنْ مَاحنْذْ أَذْ ذوْڒنْ ذ إِبُوهَاڒِييّنْ، سِّيفْ خْ أَيْثْ ن بُو-ثغْرُوضْثْ نّسْ مَاحنْذْ أَذْ تّْوَارْژنْ. 37 سِّيفْ خْ ييْسَانْ نّسْ ؤُ خْ إِكَارُّوثنْ نّسْ ؤُ خْ ؤُبَارُّو ن عْڒَامْ كُوڒْ  إِبَارَّانِييّنْ نِّي إِدْجَانْ ذِي ڒْْوسْطْ نّسْ، مَاحنْذْ أَذْ ذوْڒنْ أَمْ ثمْغَارِينْ. سِّيفْ خْ ڒكْنُوزْ نّسْ مَاحنْذْ أَذْ تّْوَاشَارنْ. 38 ڒكْحضْ خْ وَامَانْ نّسْ مَاحنْذْ أَذْ أَژْغنْ، مَاغَارْ ذ إِشْثْ ن ثمُّورْثْ ثشُّورْ س ڒخْيَاڒَاثْ إِنقْشنْ ؤُشَا نِيثْنِي ذوْڒنْ ذ إِبُوهَاڒِييّنْ زِي نّْعَاوَاثْ ن لْ-أَصْنَامْ. 39 س ؤُيَا أَذْ ذِينْ زذْغنْ ڒوْحُوشْ ن ڒخْڒَا أَكْ-ذ يِيفِيسنْ ؤُشَا ؤُڒَا ذ يسِّيسْ ن نّْعَامثْ أَذْ زذْغنْثْ ذِينْ. إِ ڒبْذَا وَارْ إِتّْغِيمِي ذِينْ ؤُڒَا ذ إِجّْ ؤُ وَارْ ذَايسْ زدّْغنْ عَاذْ زِي جِّيڒْ أَڒْ جِّيڒْ. 40 أَمْ مَامّشْ ثُوغَا إِسّْنقْڒبْ أَربِّي سَاذُومْ ذ عَامُورَّا ذ ذْشُورَاثْ نّسْ يُوذْسنْ، أَمُّو وَارْ ذِينِّي إِزدّغْ عَاذْ ؤُڒَا ذ إِجّْ ؤُ وَارْ ذَايسْ إِتّْغِيمِي عَاذْ ؤُڒَا ذ إِجّْ ن مِّيسْ ن بْنَاذمْ ذ أَبَارَّانِي، أَمُّو إِ إِقَّارْ سِيذِي.“
41 ”خْزَارْ، إِجّْ ن ڒْْڭنْسْ أَذْ د-يَاسْ زِي شَّامَالْ، إِجّْ ن ڒْْڭنْسْ ذ أَمقّْرَانْ، ؤُشَا أَطَّاسْ ن إِجدْجِيذنْ أَذْ تّْوَاعَارّنْ أَذْ فَاقنْ زِي ثْغمُّورَا ن ثمُّورْثْ. 42 نِيثْنِي منّْعنْ ذِي ڒْْقوْسْ ذ فْڒِيثْشَا. نِيثْنِي تّوْعَارنْ، وَارْ أَرّحمنْ. ثْمِيجَّا نْسنْ أَمْ زّْهِيرْ ن ڒبْحَارْ، نِيثْنِي نَّاينْ خْ ييْسَانْ. أَقَا تّْحزَّامنْ غَارْ ؤُمنْغِي أَكِيذمْ، أَ يدْجِيسْ ن بَابِيلْ! 43 إِسْڒَا ؤُجدْجِيذْ ن بَابِيلْ ڒخْبَارْ خَاسنْ ؤُشَا ذوْڒنْ أَسْ إِفَاسّنْ طّْسنْ. ثطّفْ إِ-ث إِ-د ثِيڭّْوُوذِي، ؤُڒَا ذ ڒحْرِيقْ أَمْ ن إِشْثْ ن ثمْغَارْثْ إِتَّارْونْ. 44 خْزَارْ، أَمْ يِيجّْ ن وَايْرَاذْ أَذْ د-إِڭعّذْ زِي شْبَارْقْ إِقّْننْ ن لْ-ؤُرْذُونْ، أَمُّو إِ غَا إِڭعّذْ ضِيدّْ إِ ثْزذِّيغْثْ إِجهْذنْ، مَاغَارْ ذڭْ ورْمَاشْ ن وَابْڒِيونْ أَذْ ثنْ أَرّغْ أَذْ أَزّْڒنْ سّنِّي، ؤُ ونِّي ؤُمِي فَارْزغْ، أَذْ خَاسْ ث أَرشّْحغْ. مَاغَارْ مَانْ ونْ إِدْجَانْ أَمْ نشّْ، مَانْ ونْ خَافِي إِ د غَا إِڒَاغَانْ إِ دّعْوثْ؟ مَانْ ونْ ذ أَمكْسَاوْ ونِّي إِ غَا إِقِّيمنْ زَّاثِي إِبدّْ؟ 45 س ؤُيَا، سْڒمْ إِ ؤُشَاوَارْ ن سِيذِي نِّي إِقْضعْ خْ بَابِيلْ ؤُ سْڒمْ إِ إِنْوَاينْ نّسْ نِّي إِخَارّصْ خْ ثمُّورْثْ ن إِكَالْذَانِييّنْ: ’س ثِيذتّْ، إِنِّي إِمژْيَاننْ أَطَّاسْ زڭْ وُودْجِي أَذْ ثنْ جَارّنْ، س ثِيذتّْ، ثَازذِّيغْثْ نْسنْ أَذْ ثتّْوَاسّْنخْڒعْ!‘ 46 ثَامُّورْثْ ثتّنْهزَّا زِي ڒْْحسّْ ن ؤُطفُّو ن بَابِيلْ ؤُشَا أَغُويِّي نّسْ إِتّْوَاسڒْ غَارْ ڒڭْنُوسْ.“
 
 
50:2 إِشا. 46‏:‏1؛ إِرْم. 51‏:‏44 50:7 إِرْم. 31‏:‏23 50:8 إِشا. 48‏:‏20؛ إِرْم. 51‏:‏6؛ أَسَا. 18‏:‏4 50:13 إِرْم. 49‏:‏17 50:15 أَسَا. 18‏:‏6 50:18 2 إِج. 19‏:‏35، 37؛ إِشا. 37‏:‏36، 38 50:29 أَسَا. 18‏:‏6، 7 50:30 إِرْم. 49‏:‏26 50:39 [إِشا. 13‏:‏20] 50:40 أَمز. 19‏:‏25؛ إِرْم. 49‏:‏18 50:41 إِرْم. 6‏:‏22، 30 50:43 إِرْم. 49‏:‏24 50:44 أَيُوبْ 41‏:‏2؛ إِرْم. 49‏:‏19، 22 50:45 إِرْم. 49‏:‏20 50:46 إِرْم. 49‏:‏21