18
Hezikaea sa Baṉara pa Ziuda
(2 Koronikolo 29:1-2, 31:1)
1 Koasa vina ṉeta vuaheni, sapu koa baṉara se Hosea sa tuna koreo e Ela, sa baṉara pa Izireli, si tava baṉara se Hezikaea sa tuna koreo e Ehazi pa Ziuda.
2 Ka hiokona lima vuahenina se Hezikaea koasa totoso asa. Ka hiokona sia vuaheni si koa baṉara si asa pa Zerusalema. Sa tinana si e Abaeza, sa tuna vineki e Zakaraea.
3 Taveti sa gua sapu toṉoto pa dinoṉo te Zihova gugua sa tutina se Devita sa baṉara.
4 Huari sa sari na vasidi tana vahesi tamasa kokohadi, va hoqa moku i sa sari na dedegere patu, maho va gore i sa sari na beku barikaleqe, Asera pozana. Huara va umumu inetia tugo sa sa noki boronizi, sapu tavetia e Mosese, sapu ta pozae Nehusitani. Podalae pukerane kamo koasa totoso asa, sari na tinoni Izireli si va uququ oto huda humaṉa lea la koasa.
5 Kalavarae koe Zihova sa Tamasa tadi pa Izireli se Hezikaea. Namu lopu keke baṉara pule koari doduru baṉara pa Ziuda sapu kekeṉoṉo gua asa.
6 Soto va nabu pa rinaṉeraṉe koe Zihova si asa meke lopu hite va karia sa si Asa. Kopu ni sa sari doduru tinarae saripu poni nia e Zihova koe Mosese,
7 ke koa turaṉia e Zihova meke bokabokana si asa koari doduru ginugua saripu taveti sa. Hiva luara pania sa sa binaṉara pa Asiria meke lopu hiva koa va kaurae pa nana ṉiniraṉira si asa.
8 Va kilasi sa sari na tinoni Pilisitia pa vinaripera, podalae koari na vasileana hitekedi kamoa koari na vasileana lavata, gua tugo sapu pa Qaza meke koari na vasileana pa vari likohaena.
Vagia Rina Tinoni Siria sa Popoa Sameria
9 Koasa vuaheni vina made sipu koa baṉara se Hezikaea, meke sa vina zuapa vuahenina sa binaṉara te Hosea pa popoa Izireli, si va kilasia baṉara Salamanesa pa Asiria si pa Izireli meke koa vari likohae nia sa si pa Sameria.
10 Meke koasa vina ṉeta vuaheni si vagia Salamanesa sa vasileana Sameria. Ta vagi si asa pa vina onomo vuahenina sa binaṉara te Hezikaea, koasa vina sia vuahenina sa binaṉara te Hosea.
11 Meke raovo lani sa baṉara pa Asiria sari na tinoni Izireli, guana tie ta pusidi, meke la va koai pa vasileana lavata pa Hala si kaiqa, kaiqa si tata koasa ovuku Habora pa korapa vasileana pa Gozana, meke kaiqa pule si koari kaiqa vasileana lavata pa popoa Media.
12 Ta huara sa popoa Sameria, sina lopu va tabea rina tinoni Izireli se Zihova sa dia Tamasa. Sekea rini sa vinariva egoi, sapu ele tavetia Sa koa rini, meke va kari rini sari doduru tinarae saripu poni ni e Mosese, sa nabulu te Zihova. Lopu hiva avosi na va tabe i rini si arini.
Rapatia rina Tinoni Asiria sa Popoa Zerusalema
(2 Koronikolo 32:1-19; Aisea 36:1-22)
13 Pa vina manege made vuahenina sa binaṉara te Hezikaea pa Ziuda, si la rapati e Senakeribi, sa baṉara lavata pa Asiria, sari na vasileana ta gobadi pa Ziuda meke zau vagi sa.
14 Meke garunu la nia zinama Hezikaea se Senakeribi sapu koa pa vasileana Lakisi, meke zama guahe si asa, “Ele tavete va sea si rau, ke mamu beto varipera mae, maqu ponigo sapu gua tepa ia goi.” Meke guahe sa inolaṉa tanisa baṉara sapu la koe Hezikaea, “Kaqu garunu mae ni agoi Hezikaea sari ka manege puta tina kilo poata siliva meke keke tina kilo poata qolo koa rau,” gua si asa.
15 Meke garunu lani Hezikaea koasa sari doduru siliva sapu koa pa Zelepade, meke sapu pa lose kopu poata pa vetu tanisa baṉara.
16 Meke kapolo vagi tugo sa sari na qolo koari na sasadana sa Zelepade, meke sari na qolo sapu veko ni sa telena koari na dedegeredi rina sasada Zelepade, meke garunu beto lani sa si arini koe Senakeribi sa baṉara pa Asiria.
17 Meke garunu la nia sa baṉara pa Asiria koe baṉara Hezikaea pa Zerusalema si ka ṉeta nana ṉati palabatu varipera; turaṉia rini sa nana qeto minate lavata pa Lakisi. Kamo rini pa Zerusalema si la noso si arini kapae koasa kolo totolo, sapu va karovo vagi kolo pa kopi sapu Kopi Kali Sage pozana, koasa siraṉa la gua vasina hoke ṉuna poko sari na tinoni.
18 Totoso titioko si arini pude zama koasa sa baṉara Hezikaea, si vura la sari ka ṉeta palabatu te Hezikaea pude tutuvi si arini: Se Eliakimi sa tuna koreo e Hilikaea sapu kopu nia sa vetu tanisa baṉara; se Sebana, sa tie kubekubere; meke se Zoa sa tuna Asapa, sa tie kubekubere va karovo pa buka.
19 Zama sa palabatu varipera pa Asiria koa rini, “La tozi nia se Hezikaea:
Hie si zama nia sa baṉara lavata, sa baṉara pa Asiria: Koe sei si raṉe la si goi?
20 Zama si agoi sapu tumaemu varipera meke na ṉiṉiramu si agoi, gua, ba na zinama kokohadi si arini. Koe sei si kalavarae la agoi, ke va kanakana mae koa rau si agoi?
21 Ego, agoi kamahire si kalavarae la pa Izipi, sa kuli, pude na mua kolu ene, gua. Ba pana kalavarae ia goi si kote moku sia meke va bakora ia sa limamu. Gua asa se Pero sa baṉara pa Izipi koa rini pu kalavarae la koasa.
22 Meke pude zama si agoi koa rau, ‘Gami si kalavarae koe Zihova sa mami Tamasa,’ gua, si vea, lopu tanisa tu sari hope na vasidi ululudi sapu rizu pani e Hezikaea meke zama koari pa Ziuda meke Zerusalema, ‘Gamu si kaqu vahesi mo koasa hope hie, pa Zerusalema,’ gua?
23 Ego, mae mamu variva ego ni si kaiqa binalabala koa sa qua baṉara pa Asiria: Arau kote poni gamu si ka karua tina hose sapu pude boka vekoni tie gamu pude koi i!.
24 Vea meke kote boka va kilasia gamu si keke qua palabatu sapu hitekena hola koari na qua palabatu varipera, be vea kalavarae la gua si gamu pa Izipi pude vagi totopili varipera meke na tie koi hose?
25 Gua pule hie, lopu vagi zinama si arau koe Zihova pude mae rapatia meke huara ia sa vasina hie gua si gamu? Ura e Zihova mo telena na garunu au pude ene halabutu mae ia sa kali popoa hie meke huara ia.”
26 Ba zama la sari Eliakimi sa tuna Hilikaea, e Sebana, meke e Zoa koasa palabatu, “Palabatu, mu zama mae koa gami pa zinama Arameiki. Kote boka avoso igo mo gami. Ba lopu zama pa zinama Hiburu; ura korapa va avoso mae sari doduru tie pa batu goba hire,” gua si arini.
27 Meke olaṉa la koa rini si asa, “Balabala ia gamu sapu koa gamu meke sa mia baṉara mo si garunu nau sa qua baṉara pude zama ni sari doduru zinama hire? Lokari hokara! Na korapa zama la tugo si arau koari tie pu korapa habotu dia pa batu gobagoba, na gamu doduru, si kote gani sari na boni mia meke napoi sari na bilaṉa mia,” gua si asa.
28 Beto si turu sage sa palabatu meke velavela vura pa zinama Hiburu, “Mi va avosi sari zinama tanisa baṉara lavata, sa baṉara pa Asiria!
29 Hiera gua si zama nia sa baṉara: Mi lopu va malumia se Hezikaea pude koha gamu. Na lopu kaqu boka harupu gamu sa!
30 Mi lopu va malumia se Hezikaea pude ososoni gamu pude raṉea se Zihova pana zama guahe si asa, ‘Hinokara kote harupu gita e Zihova si gita. Sa vasileana nomana hie si lopu kaqu ta vagi koasa qeto minate varipera tanisa baṉara pa Asiria,’ gua.
31 Mi lopu va avosia se Hezikaea. Ura guahe si zama nia sa baṉara pa Asiria: Mi variva bulei mae koa rau. Mi vura mae koasa vasileana lavata. Pana gua asa si kote henahena mo si gamu doduru koari na mia qurepi koari na mia huda vaeni meke koari mia huda piqi soti, meke napo pa mia berukehe soti,
32 osolae pule mae si arau meke turaṉa lani gamu pa keke popoa gugua puta mo sapu tamugamu hie. Na popoa vuvua meke vaeni vaqura, na popoa koa ia na bereti meke inuma vaeni, na popoa koa ia na huda olive meke zipale si asa. Mi vizatia sa tinoa meke lopu na minate!
Mi lopu va avoso ia se Hezikaea pana zama guahe si asa, ‘E Zihova kote harupu gami,’ gua.
33 Vea, hite harupi na dia tamasa sari butubutu koasa limana sa baṉara pa Asiria?
34 Avei sari na tamasa tadi pa Hamati meke Arapadi? Avei sari tamasa tadi pa Sepavaimi? Vea, harupia tugo rini pa limaqu si pa Sameria?
35 Esei koari doduru tamasa tadi popoa hire si ele boka harupu ia sa nana popoa koa rau? Ke vea meke kote boka harupia Zihova sa popoa Zerusalema koasa limaqu?”
36 Ba sari tie si koa lopu kulu meke lopu olaṉa hobe la, sina ele zama i sa baṉara, “Lopu olaṉa la ia,” gua.
37 Meke daku sira i ri Eliakimi sa tuna e Hilikaea, Sebana sa tie kubekubere, meke e Zoa sa tuna Asapa sa tie kubekubere va karovo pa buka, sari dia poko pa tinalotaṉa meke la koe Hezikaea, meke tozi nia rini sari doduru pu zama ni sa palabatu varipera tadi pa Asiria.