22
Parabolona sa Inevaṉa Vinarihaba
(Luke 14:15-24)
Kaiqa parabolo pule si tozi Zisu koa rini. “Sa Binaṉara Maṉauru si kekeṉoṉo gua keke baṉara sapu va namanama ia si keke inevaṉa varihaba tanisa tuna koreo. Garuni sa sari nana nabulu pude la tioko mae ni pa inevaṉa sari na tie ta ruvatadi, ba korodia mae si arini.
Ke garunu lani sa sari kaiqa nana nabulu pule pude la zama guahe koa ri pu ta ruvatadi. ‘Ele tava namanama sa qua inevaṉa; ele tava mate sari na bulumakao nomadi meke sari na tuna bulumakao nobonobokodi, meke doduru ginugua si ele tava namadi, ke mi mae gamu,’ gua si asa. Ba lopu galagala saripu ta ruvatadi, ba hopeke la tu pa dia tinavete soti. Kaiqa si la dia tu pa dia inuma, kaiqa si la dia tu pa dia tinavete hata poata; meke ari kaiqa pule si la tuqei rini sari na nabulu meke sekei, na va matei rini. Ke ta ṉaziri sa baṉara, meke garuni sa sari nana tie varipera meke la va mate betoi sari doduru tie variva mate sara, meke sulu pania rini sa dia vasileana.
Meke zama sa baṉara koari nana nabulu, ‘Ele tava namanama sa qua inevaṉa, ba korodia mae saripu ruvati rau, ke lopu garodi pude mae. Ke mi vura la koari na siraṉa nomadi, mamu la tioko mae ni sari doduru tie mo saripu boka dogori gamu,’ gua si asa. 10 Ke topue la sari na nabulu koa ri doduru siraṉa meke la tioko mae ni rini sari doduru tie saripu boka dogori rini: tie leadi na kaleadi. Meke siṉia rina tie sa vetu vasina ta tavete sa inevaṉa varihaba.
11 Meke sipu nuquru mae sa baṉara, pude dogori saripu ta ruvatadi, si dogoria sa si keke tie sapu lopu va sage poko vina ororeke. 12 Meke nanasia sa baṉara si asa, ‘Tio, na vegua meke boka nuquru mae tani si goi, ba lopu va sage poko vina ororeke si goi?’ gua si asa, ba lopu kulu sa tie. 13 Meke garuni sa baṉara sari nana nabulu, ‘Mi la pusia limana nenena sa tie sana, mamu gona vura la nia pa hinuporo, vasina kaqu kabo na garata livona si asa,’ gua sa baṉara.”*
14 Meke pa vinabetona si zama guahe se Zisu, “Sokudi tugo si ta tioko, ba ka visavisa mo si ta vizata,” gua si Asa.
Guguana sa Tinabara Takisi
(Maka 12:13-17; Luke 20:20-26)
15 Taluarae vasina sari na Parese, meke la vari vivinei nia gua pude va hoqa ia se Zisu koari na dia ninanasa. 16 Meke garunu lani rini koa Sa sari kaiqa dia disaepeli, meke kaiqa rini pu zuka ia se Herodi d. Meke zama sarini, “Titisa, gilania gami sapu sa hinokara si tozia Goi. Variva tumatumae nia Goi sa siraṉa hinokarana te Tamasa. Sari na binalabala tana tie si lopu hoke va tasuna igo. Meke lopu arilaedi koa Goi sari na tuturuana tana tie, be esei si arini. 17 Mu tozini gami sa Mua binalabala koasa ginugua hie. Vegua, tava malumu pa Tinarae te Mosese si pude tabaria gita sa takisi koasa baṉara Roma, ba lokari?” gua si arini.
18 Ba ele gilania Zisu sa dia hiniva kaleana. Ke zama la koa rini si Asa, “Tie sekesekei mia si gamu! Vegua ke podekia gamu pude sekesekei Nau si Rau? 19 Va dogoro nau keke poata sapu hoke tabara nia takisi,” gua si Asa. Meke hena vala nia rini si keke poata siliva. 20 Meke nanasi Sa, “Esei isumatana meke na pozana si koa koasa poata hie?” gua si Asa.
21 “E Siza d,” gua si arini. Ke zama la koa rini se Zisu, “Leana, valai koe Siza saripu te Siza, mamu valai koe Tamasa saripu te Tamasa,” gua si Asa.
22 Sipu avosia rini sapu gua asa, si magasa si arini ke luara veko pania rini si Asa.
Guguana sa Tinuru Pule pa Minate
(Maka 12:18-27; Luke 20:27-40)
23 Pa ranena tugo asa si mae koa Sa sari kaiqa Sadusi d pu lopu va hinokaria sa tinuru pule pa minate.* 24 Meke zama la koa Sa sarini, “Titisa, sa Tinarae te Mosese si guahe. Be keke palabatu varihabana si loke tuna meke mate, si keke tasina koreo kaqu la haba ia sa nabokona sa, pude sari na koburu pu podoi ri kara si kaqu ta pozae na koburu tu tanisa palabatu kekenu sapu ele mate.* 25 Ego, ka zuapa tamatasi koreo si koadia tani visoroihe. Sa koreo kenuna si varihaba, ba loke tuna meke mate, ke la haba ia pule sa tasina koreo vina rua sa naboko. 26 Meke sa koreo vina rua hie ba gua tugo, loke tuna meke mate. Sa vina ṉeta ba gua tugo, meke osolae hokoto sari ka zuapa tamatasi. 27 Mumudi si mate sa barikaleqe. 28 Ego, pa rane tinuru pule pa minate, si esei ari ka zuapa hire si kote habana sa barikaleqe hie? Sina ari ka zuapa hire si ele haba ia si asa?”
29 Meke olaṉa la i Zisu si arini, “Sa mia sinea si na lopu tumae nia gamu sa ginuadi rina Kinubekubere Hope, babe sa ṉiniraṉira te Tamasa. 30 Sina pana turu pule pa minate sari na tie matedi, si kote koa gua mo rina mateana pa maṉauru si arini, meke lopu kote varihaba. 31 Ego, koasa guguadi ri pu turu pule pa minate, vegua lopu ele tiroa tu gamu gua sapu zama nia sa Tamasa koa gamu? Zama si Asa, 32 ‘Arau sa Tamasa te Ebarahami, te Aisake, meke te Zekopi,’ gua. Na Tamasa tadi na tie toadi si Asa, lopu tadi pu matedi,” gua se Zisu.*
33 Totoso avosia rina kobi tinoni sa Nana vina tumatumae sana, si magasa si arini.
Sa Ṉati Tinarae Arilaena
(Maka 12:28-34; Luke 10:25-28)
34 Totoso avosia rina Parese sapu ele va papaki Zisu pa binalabala sari na Sadusi, si varigara si arini pude nanasa pulea. 35 Meke keke ari na Parese sapu va tumatumae koasa Tinarae te Mosese, si hiva podekia sa pude vekoa pa sipata se Zisu pa keke ninanasa.* 36 Zama si asa, “Titisa, na tinarae sa si arilaena hola koari doduru Tinarae?” gua si asa.
37 Meke olaṉa se Zisu, “ ‘Mu tataru nia sa Baṉara sa mua Tamasa pa doduru bulomu, pa doduru maqomaqomu, meke pa doduru mua binalabala!’* 38 Asa sa tinarae sapu kekenu meke arilaena hola. 39 Meke sa vina rua tinarae sapu arilaena gua tugo asa si hie: ‘Mu tataru nia sa turaṉamu, gua sapu tataru pule nigo si agoi.’* 40 Sa doduruna sa Tinarae te Mosese meke sari na vina tumatumae tadi na poropita, si soto la koari karua tinarae hire,” gua se Zisu.
Sa Guguana sa Karisito
(Maka 12:35-37; Luke 20:41-44)
41 Sipu korapa koa varigara sari kaiqa Parese, si nanasi Zisu si arini, 42 “Na sa balabala nia gamu sa Karisito d? Esei tutina Sia?” gua si Asa.
Meke olaṉa sarini, “Na tutina e Devita,” gua.
43 Meke nanasi Zisu si arini, “Ba na vegua ke turaṉia tu sa Maqomaqo Hope se Devita pude poza nia Baṉara sia? Ura zama guahe se Devita:
44 ‘Zama sa Tamasa koasa qua Baṉara:*
Mu habotu pa kali Mataoqu,
osolae vekoi Rau sari Mua kana pa kauru Nenemu,’ gua.*
45 Ego, be poza nia ‘qua Baṉara’ e Devita si Asa, si vegua meke boka na tutina tu Devita sa Karisito?” gua se Zisu. 46 Lopu keke arini si boka olaṉia si Asa. Ke podalae pa ranena asa si kadaka la nanasa pule nia ninanasa rini si Asa.
* 22:13 Mt 8:12, 25:30; Lk 13:28 * 22:23 TTA 23:8 * 22:24 Diut 25:5 * 22:32 Ekd 3:6 * 22:35 Lk 10:25-28 * 22:37 Diut 6:5 * 22:39 Liv 19:18 * 22:44 Sam 110:1 * 22:44 Sa ginuana “pa kauru nenemu” si osolae tava kilasa sari na mua kana.