ⅩⅣ
Ⅰ ยูยํ เปฺรมาจรเณ ปฺรยตธฺวมฺ อาตฺมิกานฺ ทายานปิ วิเศษต อีศฺวรียาเทศกถนสามรฺถฺยํ ปฺราปฺตุํ เจษฺฏธฺวํฯ
Ⅱ โย ชน: ปรภาษำ ภาษเต ส มานุษานฺ น สมฺภาษเต กินฺตฺวีศฺวรเมว ยต: เกนาปิ กิมปิ น พุธฺยเต ส จาตฺมนา นิคูฒวากฺยานิ กถยติ;
Ⅲ กินฺตุ โย ชน อีศฺวรียาเทศํ กถยติ ส ปเรษำ นิษฺฐาไย หิโตปเทศาย สานฺตฺวนาไย จ ภาษเตฯ
Ⅳ ปรภาษาวาทฺยาตฺมน เอว นิษฺฐำ ชนยติ กินฺตฺวีศฺวรียาเทศวาที สมิเต รฺนิษฺฐำ ชนยติฯ
Ⅴ ยุษฺมากํ สรฺเวฺวษำ ปรภาษาภาษณมฺ อิจฺฉามฺยหํ กินฺตฺวีศฺวรียาเทศกถนมฺ อธิกมปีจฺฉามิฯ ยต: สมิเต รฺนิษฺฐาไย เยน สฺววากฺยานามฺ อรฺโถ น กฺริยเต ตสฺมาตฺ ปรภาษาวาทิต อีศฺวรียาเทศวาที เศฺรยานฺฯ
Ⅵ เห ภฺราตร:, อิทานีํ มยา ยทิ ยุษฺมตฺสมีปํ คมฺยเต ตรฺหีศฺวรียทรฺศนสฺย ชฺญานสฺย เวศฺวรียาเทศสฺย วา ศิกฺษายา วา วากฺยานิ น ภาษิตฺวา ปรภาษำ ภาษมาเณน มยา ยูยํ กิมุปการิษฺยเธฺว?
Ⅶ อปรํ วํศีวลฺลกฺยาทิษุ นิษฺปฺราณิษุ วาทฺยยนฺเตฺรษุ วาทิเตษุ ยทิ กฺกณา น วิศิษฺยนฺเต ตรฺหิ กึ วาทฺยํ กึ วา คานํ ภวติ ตตฺ เกน โพทฺธุํ ศกฺยเต?
Ⅷ อปรํ รณตูรฺยฺยา นิสฺวโณ ยทฺยวฺยกฺโต ภเวตฺ ตรฺหิ ยุทฺธาย ก: สชฺชิษฺยเต?
Ⅸ ตทฺวตฺ ชิหฺวาภิ รฺยทิ สุคมฺยา วากฺ ยุษฺมาภิ รฺน คเทฺยต ตรฺหิ ยทฺ คทฺยเต ตตฺ เกน โภตฺสฺยเต? วสฺตุโต ยูยํ ทิคาลาปิน อิว ภวิษฺยถฯ
Ⅹ ชคติ กติปฺรการา อุกฺตโย วิทฺยนฺเต? ตาสาเมกาปิ นิรรฺถิกา นหิ;
Ⅺ กินฺตูกฺเตรรฺโถ ยทิ มยา น พุธฺยเต ตรฺหฺยหํ วกฺตฺรา เมฺลจฺฉ อิว มํเสฺย วกฺตาปิ มยา เมฺลจฺฉ อิว มํสฺยเตฯ
Ⅻ ตสฺมาทฺ อาตฺมิกทายลิปฺสโว ยูยํ สมิเต รฺนิษฺฐารฺถํ ปฺราปฺตพหุวรา ภวิตุํ ยตธฺวํ,
ⅩⅢ อเตอว ปรภาษาวาที ยทฺ อรฺถกโร'ปิ ภเวตฺ ตตฺ ปฺรารฺถยตำฯ
ⅩⅣ ยทฺยหํ ปรภาษยา ปฺรรฺถนำ กุรฺยฺยำ ตรฺหิ มทีย อาตฺมา ปฺรารฺถยเต, กินฺตุ มม พุทฺธิ รฺนิษฺผลา ติษฺฐติฯ
ⅩⅤ อิตฺยเนน กึ กรณียํ? อหมฺ อาตฺมนา ปฺรารฺถยิเษฺย พุทฺธฺยาปิ ปฺรารฺถยิเษฺย; อปรํ อาตฺมนา คาสฺยามิ พุทฺธฺยาปิ คาสฺยามิฯ
ⅩⅥ ตฺวํ ยทาตฺมนา ธนฺยวาทํ กโรษิ ตทา ยทฺ วทสิ ตทฺ ยทิ ศิเษฺยเนโวปสฺถิเตน ชเนน น พุทฺธฺยเต ตรฺหิ ตว ธนฺยวาทสฺยานฺเต ตถาสฺตฺวิติ เตน วกฺตํ กถํ ศกฺยเต?
ⅩⅦ ตฺวํ สมฺยคฺ อีศฺวรํ ธนฺยํ วทสีติ สตฺยํ ตถาปิ ตตฺร ปรสฺย นิษฺฐา น ภวติฯ
ⅩⅧ ยุษฺมากํ สรฺเวฺวโภฺย'หํ ปรภาษาภาษเณ สมรฺโถ'สฺมีติ การณาทฺ อีศฺวรํ ธนฺยํ วทามิ;
ⅩⅨ ตถาปิ สมิเตา ปโรปเทศารฺถํ มยา กถิตานิ ปญฺจ วากฺยานิ วรํ น จ ลกฺษํ ปรภาษียานิ วากฺยานิฯ
ⅩⅩ เห ภฺราตร:,ยูยํ พุทฺธฺยา พาลกาอิว มา ภูต ปรนฺตุ ทุษฺฏตยา ศิศวอิว ภูตฺวา พุทฺธฺยา สิทฺธา ภวตฯ
ⅩⅪ ศาสฺตฺร อิทํ ลิขิตมาเสฺต, ยถา, อิตฺยโวจตฺ ปเรโศ'หมฺ อาภาษิษฺย อิมานฺ ชนานฺฯ ภาษาภิ: ปรกียาภิ รฺวกฺไตฺรศฺจ ปรเทศิภิ:ฯ ตถา มยา กฺฤเต'ปีเม น คฺรหีษฺยนฺติ มทฺวจ:๚
ⅩⅫ อเตอว ตตฺ ปรภาษาภาษณํ อวิศฺจาสิน: ปฺรติ จิหฺนรูปํ ภวติ น จ วิศฺวาสิน: ปฺรติ; กินฺตฺวีศฺวรียาเทศกถนํ นาวิศฺวาสิน: ปฺรติ ตทฺ วิศฺวาสิน: ปฺรเตฺยวฯ
ⅩⅩⅢ สมิติภุกฺเตษุ สรฺเวฺวษุ เอกสฺมินฺ สฺถาเน มิลิตฺวา ปรภาษำ ภาษมาเณษุ ยทิ ชฺญานากางฺกฺษิโณ'วิศฺวาสิโน วา ตตฺราคจฺเฉยุสฺตรฺหิ ยุษฺมานฺ อุนฺมตฺตานฺ กึ น วทิษฺยนฺติ?
ⅩⅩⅣ กินฺตุ สรฺเวฺวษฺวีศฺวรียาเทศํ ปฺรกาศยตฺสุ ยทฺยวิศฺวาสี ชฺญานากางฺกฺษี วา กศฺจิตฺ ตตฺราคจฺฉติ ตรฺหิ สรฺไวฺวเรว ตสฺย ปาปชฺญานํ ปรีกฺษา จ ชายเต,
ⅩⅩⅤ ตตสฺตสฺยานฺต:กรณสฺย คุปฺตกลฺปนาสุ วฺยกฺตีภูตาสุ โส'โธมุข: ปตนฺ อีศฺวรมาราธฺย ยุษฺมนฺมธฺย อีศฺวโร วิทฺยเต อิติ สตฺยํ กถาเมตำ กถยิษฺยติฯ
ⅩⅩⅥ เห ภฺราตร:, สมฺมิลิตานำ ยุษฺมากมฺ เอเกน คีตมฺ อเนฺยโนปเทโศ'เนฺยน ปรภาษาเนฺยน ไอศฺวริกทรฺศนมฺ อเนฺยนารฺถโพธกํ วากฺยํ ลภฺยเต กิเมตตฺ? สรฺวฺวเมว ปรนิษฺฐารฺถํ ยุษฺมาภิ: กฺริยตำฯ
ⅩⅩⅦ ยทิ กศฺจิทฺ ภาษานฺตรํ วิวกฺษติ ตเรฺหฺยกสฺมินฺ ทิเน ทฺวิชเนน ตฺริชเนน วา ปรภาाษา กถฺยตำ ตทธิไกรฺน กถฺยตำ ไตรปิ ปรฺยฺยายานุสาราตฺ กถฺยตำ, เอเกน จ ตทรฺโถ โพธฺยตำฯ
ⅩⅩⅧ กินฺตฺวรฺถาภิธายก: โก'ปิ ยทิ น วิทฺยเต ตรฺหิ ส สมิเตา วาจํยม: สฺถิเตฺวศฺวรายาตฺมเน จ กถำ กถยตุฯ
ⅩⅩⅨ อปรํ เทฺวา ตฺรโย เวศฺวรียาเทศวกฺตาร: สฺวํ สฺวมาเทศํ กถยนฺตุ ตทเนฺย จ ตํ วิจารยนฺตุฯ
ⅩⅩⅩ กินฺตุ ตตฺราปเรณ เกนจิตฺ ชเนเนศฺวรียาเทเศ ลพฺเธ ปฺรถเมน กถนาตฺ นิวรฺตฺติตวฺยํฯ
ⅩⅩⅪ สรฺเวฺว ยตฺ ศิกฺษำ สานฺตฺวนาญฺจ ลภนฺเต ตทรฺถํ ยูยํ สรฺเวฺว ปรฺยฺยาเยเณศฺวรียาเทศํ กถยิตุํ ศกฺนุถฯ
ⅩⅩⅫ อีศฺวรียาเทศวกฺตฺฤณำ มนำสิ เตษามฺ อธีนานิ ภวนฺติฯ
ⅩⅩⅩⅢ ยต อีศฺวร: กุศาสนชนโก นหิ สุศาสนชนก เอเวติ ปวิตฺรโลกานำ สรฺวฺวสมิติษุ ปฺรกาศเตฯ
ⅩⅩⅩⅣ อปรญฺจ ยุษฺมากํ วนิตา: สมิติษุ ตูษฺณีมฺภูตาสฺติษฺฐนฺตุ ยต: ศาสฺตฺรลิขิเตน วิธินา ตา: กถาปฺรจารณาตฺ นิวาริตาสฺตาภิ รฺนิฆฺราภิ รฺภวิตวฺยํฯ
ⅩⅩⅩⅤ อตสฺตา ยทิ กิมปิ ชิชฺญาสนฺเต ตรฺหิ เคเหษุ ปตีนฺ ปฺฤจฺฉนฺตุ ยต: สมิติมเธฺย โยษิตำ กถากถนํ นินฺทนียํฯ
ⅩⅩⅩⅥ ไอศฺวรํ วจ: กึ ยุษฺมตฺโต นิรคมต? เกวลํ ยุษฺมานฺ วา ตตฺ กิมฺ อุปาคตํ?
ⅩⅩⅩⅦ ย: กศฺจิทฺ อาตฺมานมฺ อีศฺวรียาเทศวกฺตารมฺ อาตฺมนาวิษฺฏํ วา มนฺยเต ส ยุษฺมานฺ ปฺรติ มยา ยทฺ ยตฺ ลิขฺยเต ตตฺปฺรภุนาชฺญาปิตมฺ อีตฺยุรรี กโรตุฯ
ⅩⅩⅩⅧ กินฺตุ ย: กศฺจิตฺ อชฺโญ ภวติ โส'ชฺญ เอว ติษฺฐตุฯ
ⅩⅩⅩⅨ อเตอว เห ภฺราตร:, ยูยมฺ อีศฺวรียาเทศกถนสามรฺถฺยํ ลพฺธุํ ยตธฺวํ ปรภาษาภาษณมปิ ยุษฺมาภิ รฺน นิวารฺยฺยตำฯ
ⅩⅬ สรฺวฺวกรฺมฺมาณิ จ วิธฺยนุสารต: สุปริปาฏฺยา กฺริยนฺตำฯ