5
Hay tawtawoy makalmà
(Lokas 6:20-23)
1 Hin nakit ni Apo Hisos baytoy kalak-an tawo ay nilomakat ya ha bakil ta bayro ya niknò. Hapa-eg hay aw-alagad na ay napakarani kona,
2 boy tinoro-an na hila, ya wana,
3 “Makalmà ya tawtawoy ma-aypà ya nakem, ta hila ay makapakilamo ha tawtawoy ampag-ari-an nin Diyos.
4 “Makalmà ya tawtawoy ma-in an-ikalelè, ta hila ay hahaliwawen nin Diyos.
5 “Makalmà ya tawtawoy ma-amey ya nakem, ta tanggapen lay impangakò nin Diyos.
6 “Makalmà ya tawtawoy angkahabek nin gomawà kalabayan nin Diyos, ta sigoradon mapasasà hilan kahampatan.
7 “Makalmà ya tawtawoy ampangingangalo ha kanayon, ta hila ay ingalowan nin Diyos.
8 “Makalmà ya tawtawoy bo-ò ya nakem ha Diyos, ta lano ay makit lay Diyos.
9 “Makalmà ya tawtawoy mapamisondò, ta hila ay ingaten nin Diyos nin aw-anak na.
10 “Makalmà ya tawtawoy ampadya-dya-an nin banà ha panggawà lan kalabayan nin Diyos, ta hila ay makapakilamo ha tawtawoy ampag-ari-an nin Diyos.
11 “Makalmà kawo no insoltowen kawo boy padya-dya-an nin tawtawo, boy no banà ha panhohomonol moyo kongko ay maghalità hila nin hari-harì ya klasin kabongkokan ya panay kala-etan ya kontra komoyo.
12 Ombayro ya pamadya-dyà ya ginawà ha pawpropita hin hato. Kayà magtowà kawo boy pakaliga kawo, ta malhay ya primyo ya an-i-antì komoyo ha katatag-ayan ha kama-inan nin Diyos.”
Hay ahin boy hawang
(Markos 9:50; Lokas 11:33; 14:34-35)
13 Hinalità et ni Apo Hisos, “Hay ka-alimbawa-an moyo,” wana, “ay ahin ya pampalahap nin pamamangan nin tawtawo, ta hikawo ya ampanorò konla no pangno hila mag-in mahampat. Piro no hay ahin ay na-lihan anan alat, pangno et mapa-alat nin oman? Habayti ay ayin anan alagà; kayà an-itapon ana boy antorakan nin tawtawo.
14 “Hay ka-alimbawa-an moyo et ay hawang ya ampakahawang nin babon lotà. Hay siyodad ya anti ha matag-ay ya dogal ay angkakit nin kaganawan ta angkahawangan.
15 “Ayin tawoy mamagket nin kingki biha na halokoban nin kalaying, no alwan igwà na ha talagan pangigwa-an emen mahawangan ya kaganawan anti ha lo-ob bali.
16 Mag-in kawon bilang ombayro ha kingki ya ampakab-in hawang. Dapat kawon magpakahawang ha tawtawo ha pangipakit moyo konla nin gawgawà moyoy mangahampat emen la poriyen ya Tatay tamoy Diyos ya anti ha katatag-ayan ha kama-inan na.”
Hay torò ya tongkol ha kawkapanogo-an
17 Hinalità et ni Apo Hisos, “Agmoyo ihipen nin kayà ako nako bayri ay alihan kon alagà ya kawkapanogo-an ya inggawà ni Moysis boy hinolat nin pawpropita hin hato. Ahè! Hay pamako ko bayri ay emen ko mageperan baytoy kawkapanogo-an.
18 Tanda-an moyo bayti ya halita-en ko komoyo: maski ayin anay langit boy lotà, hay pinakamayamò parti ha litra nin kawkapanogo-an ay ahè ma-alih anggan ahè mageperan ya kaganawan.
19 Kayà hinoman ya ahè anhomonol ha maski pinaka-oltimo ya kapanogo-an, boy ombayro et ya itorò na ha kanayon ay hiya ya pinaka-oltimoy tawo ha ampag-ari-an nin Diyos. Piro hinoman ya anhomonol ha kawkapanogo-an boy an-itorò na ha kanayon ay hiya ya lalò ma-in dangal ha ampag-ari-an nin Diyos.
20 Anhalita-en ko komoyo ya no hay Pawparisiyo boy mawmangitorò nin kawkapanogo-an ay agmoyo ma-igitan ha kahampatan ay agkawo makalako ha dogal ya ampag-ari-an nin Diyos.”
Hay torò ha ampamahang
(Lokas 12:57-59)
21 Hinalità et ni Apo Hisos, “Nalengè moyoyna,” wana, “bayti ya kapanogo-an ya inggawà hin hato ni Moysis ya ombayri: ‘Agka mamatin kapara mon tawo ta hinoman ya mamatin kapara nan tawo ay i-arap ha hosgado para hosgawan.’
22 Piro habayti ya anhalita-en ko komoyo: hinoman ya mamahang ha kapara nan tawo ay i-arap ha hosgado; hinoman ya maghalità ha kapara nan tawo nin ‘Ayin kan kowintan tawo!’ ay i-arap itaman ha hosgado. Hinoman simpri ya maghalità nin ‘Lokoloko ka!’ ha kapara nan tawo ay mipalako ha impirno.
23 Kayà no anti ka ha kolob bali nin Diyos ta ma-in kan igwà ya para ha Diyos, biha ma-ihipan mo ya ma-in kan patel ya kontra komo
24 ay ibalag mo pon bayto ya para ha Diyos ta mako kan makisondò ha patel mo. Pangayarì ay igwà moyna bayto ya para ha Diyos.
25 “No ma-in tawoy makon mangidimanda komo ay tampol kan makisondò kona mintras ma-in et pana-on, ta no mi-abot kawoyna ha hosgado, maka hay howis ay mangigwà komo ha polis ya mangipahok komo ha pirisowan.
26 Anhalita-en ko komo: no nakapiriso kayna ay agkayna makalikol anggan agka makabayad nin dapat mon imolta.”
Hay torò ni Apo Hisos ya tongkol ha tawtawoy ampamabayi boy ampakilalaki
27 “Ombayri et ya kapanogo-an ya inggawà ni Moysis,” wani Apo Hisos: “ ‘Agka mamabayi o makilalaki.’
28 Piro anhalita-en ko komoyo: hinoman ya lalaki ya manegteg ha babayi nin ma-in mala-et ya intinsyon ay bilang ya simprin namabayi.
29 No hay wanan mata mo ay makapipakasalanan komo ay alihen mo ta itapon mo. Mas mahampat et ya ayin kan mihay mata kisa komplitoy nawini mo no itapon ka ha impirno.
30 No hay wanan gamet mo ay makapipakasalanan komo ay potohen mo ta itapon mo. Mas mahampat et ya ayin kan mihay gamet kisa komplitoy nawini mo no mipalako ka ha impirno.”
Hay torò ni Apo Hisos ya tongkolha ampangihiyay ahawa
(Matiyo 19:9; Markos 10:11-12; Lokas 16:18)
31 “Ombayri et ya kapanogo-an ya hinolat ni Moysis,” wani Apo Hisos: “ ‘Hinoman ya lalaki ya mangihiyay nin ahawa ay ka-ilangan na yan biyan kaholatan ya kaptegan nin hila ay nihiyay.’
32 Piro anhalita-en ko komoyo: hinoman ya lalaki ya mangihiyay nin ahawa ya ahè ampakilalaki ay hiya ya ampambin bara-nan para makapagkasalanan ya ahawa na nin pamakilalaki no mag-ahawa yan oman; boy hinoman ya mag-ahawa do ha ahawa nay inhiyay na ay magkasalanan nin pamabayi.”
Hay torò ni Apo Hisos ya tongkol ha ampaghompà
33 Hinalità et ni Apo Hisos, “Miha et ha kawkapanogo-an ya inggawà ni Moysis ay ombayri: ‘Agmo hira-en ya pangakò mo ha Pangino-on, no alwan toparen mon gaw-en ya pinanompa-an moy pawpangakò mo.’
34-35 Piro anhalita-en ko komoyo: no mangakò ka ay agka maghompà nin, ‘Magonaw man ya langit boy babon lotà no alwan peteg bayti ya anhalita-en ko komo,’ ta hay kama-inan nin Diyos ay ha katatag-ayan langit ya trono na, boy hay lotà ay pagtorakan nin bitih na. Agmo simpri halita-en ya, ‘Mahirà man ya siyodad nin Hirosalim no alwan peteg bayti ya anhalita-en ko komo,’ ta hay Hirosalim ay siyodad nin Arì ya ayin kapantay.
36 Ni olo mo ay agmo gamiten nin maghompà ta agmo magawà nin papoti-en o pangititen ya maski miha ha hawhabot mo.
37 Halita-en mon bongat ya, ‘Awò,’ no talagan labay mo. No agmo labay ay halita-en moy, ‘Ahè,’ No maghompà kay mangakò ay alwan mahampat ta hay ombayro ay angka-ibat koni Satanas.”
Hay torò ni Apo Hisos ya tongkol ha ampipangganti
(Lokas 6:29-30)
38 “Ombayri et,” wani Apo Hisos, “ya miha ha kawkapanogo-an ya inggawà ni Moysis: ‘No ma-in nandisgrasyan mata nin kapara nan tawo ay gantiyen simprin disgrasyawen ya mata na; boy no ma-in nangalin ngipen nin kapara nan tawo ay gantiyen ya simpri nin alihan ngipen.’
39 Piro anhalita-en ko komoyo: agkawo mamaweh nin kala-etan ha tawoy nakagawà komoyon kala-etan. No ma-in tawoy manampal nin kagmang pingih mo ay i-arap mo et konan ipatampal ya kagmang.
40 No ma-in simpri nin mangidimanda komo ta labay nan kowen ya dolo mo ay igwà mo kona kateng alimenmen mo.
41 No ma-in mamilit komon mantan karga na nin mihay kilomitroy dayò ay gaw-en mon loway kilomitro ya pantan mo.
42 No ma-in simprin makikwa komo ay biyan mo, boy no ma-in mandam komo ay paraman mo.”
Hay torò ni Apo Hisos ya tongkol ha panlalabi
(Lokas 6:27-28, 32-36)
43 Hinalità ana et ni Apo Hisos, “Ha kawkapanogo-an ya inggawà et ni Moysis ay ombayri: ‘Labiyen moy amigo mo boy pag-inakitan moy ka-away mo.’
44 Piro habayti ya halita-en ko komoyo: labiyen moy kawka-away mo boy ipanalangin mon ingalowan baytoy ampipamadya-dyà komo.
45 No ombayri ya gaw-en mo ay mapaptegan ya hika ay talagan anak nin Tatay tamoy Diyos ya anti ha katatag-ayan ha kama-inan na. Hay Diyos ay parihoy gawà ha kaganawan, ta hay allo ay ampahila-en na para ha tawtawoy mangala-et boy ha mangahampat, boy ampama-oran ya nin para ha mangahampat boy ha mangala-et.
46 No hay anlabiyen mon bongat ay hatoy ampanlabi komo, ma-in ka warì matanggap ya primyo? Maski mawmanininon bo-ih ya mangaha-ol ay ampanlabi ha ampanlabi konla.
47 No hay an-ilawen mo ay haton bongat ya amigo mo ay anyay kahampatan ya nagawà moy igit ha nagawà nin kanayon? Maski alwan Hawhodiyo ay ampakagawà nin ombayro.
48 Hay Tatay tamoy Diyos ya anti ha katatag-ayan ha kama-inan na ay talagan ayin pagkokolang; kayà dapat kawon mag-in ayin pagkokolang nin bilang kona.”