11
Sulaymaana na banda bere Abadantaa se
(Taarikey 2to 11.18—12.1)
1 Kokoyoo Sulaymaana na dumi tanayaŋ woy boobo bajoo zaa, kʼi tonton Firawuuna ize woyoo ga. Mowab boro woyyaŋ goo i ra, nda Amoŋ boro woyyaŋ, nda Edom boro woyyaŋ, nda Sidoŋ boro woyyaŋ, nda Heti boro woyyaŋ.
2 Woyey wey mana hun kala ganda tanayaŋ ra, ka gar Abadantaa nka nee Izirayel borey se: «War masi hiiji i ra, ngi mo masi hiiji war ra, nda manʼti woo, šikka sii kaŋ i ga war biney bere, war ma ngi koyey gana.» Amma woo kul, kokoyoo Sulaymaana koy bagʼey ka denji i ga.
3 A goo nda woy zangu iyye (700) kaŋ ti kokoy ize woyyaŋ nda woy zangu hinza (300) kaŋ ti wahayyaŋ. Nga woyey na binoo bere.
4 Waatoo kaŋ Sulaymaana kaa ka žen, nga woyey na binoo bere kʼa ka koy koy tanayaŋ bande. Woo ga, binoo mana yee ka hanga Abadantaa, nga Koyoo hinne, sanda takaa kaŋ nda nga baaba Dawda hanga Irkoy nda nga binoo kul.
5 Sulaymaana na Sidoŋ borey koy woyoo kaŋ ti Astarte gana, a na Amoŋ borey koy harramantaa kaŋ ti Milkom mo gana.
6 A na goy futu tee Abadantaa jine. A mana Abadantaa gana nda fondaa, sanda takaa kaŋ nga baaba Dawda nʼa tee.
7 Tondi hondoo kaŋ ga Žerizalem waynahunay here tenje, kokoyoo koy tooru ganadoo cin no din Kemoš se kaŋ ti Mowab borey koy harramantaa, a na affoo mo cin Molok se kaŋ ti Amoŋ borey koy harramantaa.
8 A cindi takaa din da a ga tooru ganadoo cin nga woyey kul se kaŋyaŋ ti dumi tanayaŋ hala i ma duguyaŋ nda sargari kaa ngi koyey se.
9 Abadantaa futu Sulaymaana ga, zama a na nga binoo bere ka mooru Abadantaa kaŋ ti Izirayel Koyoo kaŋ bangay a se cee hinka
10 ka šelaŋ a se haya ga kaŋ ti a masi hanga koy tanayaŋ. Amma woo kaŋ Abadantaa nʼa har, Sulaymaana manʼa tee.
11 Woo ga, Abadantaa nee Sulaymaana se: «Zama nʼna woo tee ka amaanaa kaŋ ay nʼa daŋ agay nda ni game naŋ, hantumey kaŋ ay nʼi noo ma ne, manʼi dii, šikka sii ay ga kokoytaraa taa ni kone kʼa noo ni tam foo se.
12 Amma ni baaba Dawda maaganda se ay sʼa tee ni hunaroo ga. Ni izʼaru kone ay gʼa taa.
13 Ay si kokoytaraa kul taa, ay ga ni izʼaru naŋ fuulaa ra Izirayel alkabiila foo boŋ, ay tamoo Dawda maaganda nda Žerizalem maaganda kaŋ ti koyraa kaŋ ay nʼa suuba.»
Sulaymaana nkuway hinkaa
14 Abadantaa na nkuway tunandi Sulaymaana se, boraa manʼti kala Edom boro kaŋ ti Hadad. Edom kokoyoo hugoo boro no.
15 Zamanoo kaŋ kokoyoo Dawda ga Edom borey tangam, Dawda wongu-izey jineboraa kaŋ ti Žowab, kaŋ a ga koy Izirayel borey wongu-ize bukawey sutura, a na Edom arey kul wii.
16 Zamanoo din da ra, Žowab nda Izirayel wongu-izey kul cindi Edom hala handu iddu, a na Edom arey kul halaci.
17 Waatoo din Hadad zuru ka koy Misira, nga nda Edom boroyaŋ kaŋyaŋ ti nga baaba goykawyaŋ. Waatoo woo, Hadad manʼti kala zanka arusooga.
18 Hadad nda borey kaŋ goo a bande hun Majaŋ gandaa ra ka koy Paraŋ saajoo ra. I na Paraŋ aruyaŋ kar ngi ga ka koy Misira kokoyoo Firawuuna do. Firawuuna nʼi noo hugu foo, a nʼi ŋandi, a nʼi noo labu farru.
19 Hadad hanse ka duu alhormo Firawuuna do hala nongu kaŋ ra Firawuuna na nga wandoo Tapenes kaŋ ti kokoy woy woymaa hiijandi a se.
20 Tapenes woymaa duu izʼaru Hadad se, a na maaɲoo daŋ Genubat. Tapenes na zankaa kaa waa Firawuuna hugoo ra, takaa din nda Genubat cindi Firawuuna hugoo ra, nga nda Firawuuna izʼarey.
21 Waatoo kaŋ Hadad goo Misira, a maa kaŋ Dawda koy nga hayragey gar alaaharaa, nga wongu-izey jineboraa kaŋ ti Žowab mo buu. Woo ga, Hadad nee Firawuuna se: «Naŋ ya koy ay gandaa ra.»
22 Firawuuna nee a se: «Macin no ma ni kuma ay do kaŋ se nʼga nee kaŋ nʼga koy ni gandaa ra?» Hadad nee a se: «Baffoo, amma woo kul, naŋ ya koy.»
23 Irkoy yee ka nkuway foo tunandi Sulaymaana se. Boraa manʼti kala Elyada izʼaroo Rezoŋ kaŋ zuru ka hun nga koyoo Hadadezer do kaŋ ti Soba kokoyoo.
24 Zamanoo kaŋ kokoyoo Dawda na Hadadezer borey halaci, waatoo din no Rezoŋ na boroyaŋ tonton nga ga ka tee ngi jineboraa. Rezoŋ nda nga borey koy Damas koyraa ra ka goro no din ka goro no din ka laama.
25 Rezoŋ tee Izirayel se nkuway Sulaymaana laamaa waatoo kul ra, ka tonton Hadad goy futaa ga. Rezoŋ konna Izirayel, a tee Siiri gandaa kokoyoo.
Žeroboham tureyanoo
(Taarikey 2to 9.29–31)
26 Nebat, Efrayim boro kaŋ ga hun Sereda, izʼaroo Žeroboham mo tun kokoyoo Sulaymaana se. A manʼti kala Sulaymaana tam. Baaboo buu ka ɲaŋoo naŋ, ɲaŋoo maaɲoo ti Seruwa.
27 Addaliloo ne kaŋ se a tun Sulaymaana se: waatoo woo a gar Sulaymaana goo ma nongoo kaŋ se i ga nee Milo cin ka nga baaba Dawda koyraa cetaa folgoo daabu.
28 Žeroboham manʼti kala aru kaŋ ga gaabi a ga albarka. Sulaymaana dii arusoogaa woo goyoo, a nʼa tee jineboro Isufi borey se kaŋ goo waazibi goy ra.
29 Han foo Žeroboham fatta Žerizalem ka koy sawa nda Irkoy annabi foo kaŋ maaɲoo ti Ahiya kaŋ si hun kala Silo. Bankaaray taji goo jindoo ra. Aru hinkaa woo hinne na cere kubay hawsaa ra.
30 Bankaaray tajoo kaŋ goo Ahiya jindoo ra, Ahiya nʼa dii kʼa dunbu-dunbu kʼa tee dunbu woy cindi hinka (12).
31 A nee Žeroboham se: «Dunbu woy (10) zaa, zama hayaa ne kaŋ Abadantaa, Izirayel Koyoo nʼa har: ‹Nga ne, ay ga kokoytaraa taa Sulaymaana kone ka ni gorandi kokoytaraa ra Izirayel alkabiila woy (10) boŋ.
32 Amma alkabiila foo ga cindi a kone ay tamoo Dawda maaganda, nda Žerizalem maaganda, koyraa kaŋ ay nʼa suuba Izirayel alkabiilawey koyrawey kul ra.
33 Ay ga woo tee, zama i nkʼay fur ka koy sujudu Sidoŋ borey koy woyoo jine kaŋ ti Astarte, nda Mowab borey koyoo kaŋ ti Kemoš, nda Amoŋ borey koyoo kaŋ ti Milkom, i mana yadda ka dira ay fondawey ra ka haya tee kaŋ ga šerre ay jine kʼay hantumey nda ay ašariyawey dii sanda takaa kaŋ Dawda, Sulaymaana baaba nʼa tee.
34 Amma ay si kokoytaraa kul taa Sulaymaana kone, ay gʼa naŋ boŋkoynitaraa ra hala nga buuyan ga. Ay si woo tee kala ay tamoo Dawda maaganda kaŋ ay nʼa suuba, zama nga, a nʼay yaamarey nda ay hantumey dii.
35 Ay ga kokoytaraa taa Sulaymaana izʼaroo kone kʼa noo ma ne, maanaa nʼga duu alkabiila woy (10) ka tee i se kokoy.
36 Ay ga alkabiila foo noo Sulaymaana izʼaroo se a ma tee a se kokoy hala ya naŋ ay tamoo Dawda hayroo boro ma cindi kokoytaraa ra waati kul ay jine Žerizalem, koyraa kaŋ ay nʼa suuba kʼay maaɲoo daŋ a ga.
37 Ay ga ni zaa ka ni gorandi kokoytaraa ra Izirayel boŋ, haya kul kaŋ kan ma ne mʼa laama.
38 Šenney kaŋ ay gʼi har ma ne, nda ni yadda ka haŋajer i kul se, ka yadda kʼay fondaa gana, ka haya tee kaŋ ga šerre ay jine, kʼay hantumey nda ay yaamarey dii sanda takaa kaŋ ay tamoo Dawda nʼa tee, woo ra ay ga cindi ni bande ka ni hugoo borey cindandi kokoytaraa ra waati kul, sanda takaa kaŋ ay nʼa tee Dawda se. Ay ga Izirayel noo ma ne.
39 Ay ga Dawda banda-ka-zunboo kaynandi, amma manʼti hala abada.› »
40 Woo banda ga, Sulaymaana ga ceeci ka Žeroboham wii. Žeroboham tun ka zuru ka koy Misira, Šišak do kaŋ ti Misira kokoyoo. A cindi Misira hala Sulaymaana buuroo ga.
41 Sulaymaana teegoyey cindey, hayey kul kaŋ a nʼi tee, nda nga lakkalkoynitaraa, i kul hantumandi Sulaymaana teegoyey citaaboo ra.
42 Waatoo kaŋ Sulaymaana nʼa tee a ga goro Žerizalem kokoytaraa ra Izirayel gandaa kul boŋ manʼti kala jiiri woytaaci (40).
43 Woo banda ga, Sulaymaana koy nga hayragey gar alaaharaa. I nʼa sutura nga baaba Dawda koyraa ra. Nga izʼaroo Roboham huru dogoo ra kokoytaraa ra.