11
Isa na nga taalibey cawandi Irkoy ŋaarayyan
(Matiyu 6.9–13; 7.7–11)
Han foo Isa goo ma Irkoy ŋaaray nongu foo ra. Waatoo kaŋ a benandi, nga taalibey affoo nee a se: «Ay Koyoo, ir waanandi takaa kaŋ nda ir ga Irkoy ŋaaray, sanda takaa kaŋ nda Yehiya nʼa waanandi nga taalibey se.» A nee i se: «Nda war ga Irkoy ŋaaray, wa nee:
‹Ya Baaba Irkoy!
Yala ni maaɲoo ma zandi sanda henanante,
ni Laamaa ma kaa.
Ir noo zaari kul ir meehunaa.
Ir zunubey yaafa ir se,
zama ir hunday ga yaafa boro foo kul se kaŋ nʼir tooɲe.
Masi naŋ ir ma siyandi ka kaŋ zunubu ra.›»
Isa yee ka nee i se: «War ra, may ti boraa kaŋ goo nda cere kaŋ do a koy cijinoo gamoo ra ka nee a se: ‹Ay ceroo, ay faaba nda takula hinza, zama ay cere foo ka hun diraydoo ra ka kaa ay do, ay sii nda baffoo kʼa ŋandi a se.› Ceroo kaŋ goo hugoo gundoo ra ga hin kʼa zaabi ka nee: ‹Masʼay zaa ka kay, hugoo miɲoo daaba, agay nda ay zankey kani. Ay si hin ka tun ka ni noo.› Ay ga war bayrandi kaŋ ba nda a mana tun kʼi noo a se nga ceretaraa se, a ga tun kʼa noo haya kul kaŋ ga a ga too nga kula jaŋaa sabbu se.
Agay da mo ga nee war se: Wa Irkoy ŋaaray, a ga war noo, wa ceeci, war ga duu, wa kara-kara, a ga feera war se. 10 Zama boro kul kaŋ ŋaaray, i gʼa noo, boro kaŋ ceeci ga duu, de mo i ga feera boro kaŋ kara-kara se. 11 War ra, may ti baaboo kaŋ, nda izoo nʼa wiri hamiisa, a gʼa noo gondi hamiisaa dogoo ra? 12 Wala mo, nda a nʼa wiri guuri, a gʼa noo donton? 13 Nda war kaŋ ga laala ga wan ka war izey noo haya hennayaŋ, taka foo nda Baaba Irkoy kaŋ goo beenaa ra si Hundi Henanantaa noo boro kaŋ gʼa ŋaaray se?»
I na Isa hinoo himandi nda Ibilisi wanoo
(Matiyu 9.32–34; 12.22–30; Marku 3.22–27)
14 Isa na ganji foo gaaray kaŋ na aru foo benbandi. Waatoo kaŋ ganjoo hun a ra, benbaa šelaŋ, jamaa boŋhaway. 15 Amma boro fooyaŋ i ra nee: «Belzebil* kaŋ ti ganjey boŋkoynoo nda a ga ganjey gaaray. 16 Affooyaŋ nʼa sii ka wiri a ga a ma tammaasa kayfante tee kaŋ hun beenaa ra.»
17 Amma Isa ga ngi anniyawey bay, a nee i se: «Laama kul kaŋ izey dunbu, laamaa din ga halaci, hugey ga kaŋ cere boŋ. 18 Nda Ibilisi na nga boŋ zamna, taka foo nda nga laamaa ga kay, zama war nee kaŋ Belzebil nda ay ga ganjey gaaray? 19 Nda agay, Belzebil nda ay ga ganjey gaaray, de may nda war borey gʼi gaaray? Woo se ngi no ma tee war ciitikey. 20 Amma nda Irkoy hinoo nda ay ga ganjey gaaray, adiši Irkoy Laamaa kaa war ga.
21 Nda aru gaabikoyni kaŋ goo nda wongu jinayyaŋ ga nga hugoo lakkal, haya kul si duu nga almaanoo. 22 Amma nda aru kaa kaŋ gaabi nda a kaŋ ga hin a, a ga wongu jinawey kul taa a kone kaŋ ti nga gaaboo, de a ga nga alganiimaa zamna borey se.
23 Boro kaŋ sii ay bande, mma konna agay. Boro kaŋ si borey marga ay bande, mmʼi say-say.
Ganjoo yee kateyanoo
(Matiyu 12.43–45)
24 Waati kaŋ ganji hun boro ra, a mma koy nongey kaŋ goo saajoo ra ka hunanzamay wiri. Nda a mana duu a kul, a ga nee: ‹Ay ga yee ay hugoo kaŋ ra ay hun.› 25 Nda a too no din, a gʼa gar a haaba, a taalam. 26 Woo banda ga, a ga yee ka koy ka ganji iyye zaa kaŋ laala nda a. I ga huru hugoo ra ka goro. Boraa din cee koraa ga jaase ijinaa.»
Borey kaŋ duu gomni
27 Isa nka šennoo woo har kaŋ woy foo na nga jindoo jer jamaa ra ka nee a se: «Gundoo duu gomni kaŋ na ni zaa, fafey duu gomni kaŋ na ni naanandi.» 28 Amma Isa nʼa zaabi ka nee: «Gomni sii kala borey se kaŋ ga haŋajer Irkoy meešennoo se, de i ga gaabu a ga.»
Yunusa tee tammaasa
(Matiyu 12.38–42)
29 Waatoo kaŋ alžama beeri foo marga Isa boŋ, a nee: «Zamanoo woo borey manʼti kala boro laalayaŋ. Tammaasa kayfante no i ga ceeci, amma i sʼi noo tammaasa kaŋ manʼti woo kaŋ Yunusa nʼa tee. 30 Zama takaa kaŋ nda Yunusa tee tammaasa Niniwe borey se, takaa din da no Boraa kaŋ tee Adamize ga ti a zamanoo woo izey se. 31 Gurma here kokoy woyoo ga tun kayandoo hane, nga nda zamanoo woo borey, a ga alhukum zurandi i ga, zama a nka hun aduɲɲa kanjoo ga ka kaa ka haŋajer Sulaymaana lakkaloo se. Sohõ boro ne kaŋ bisa Sulaymaana. 32 Niniwe borey ga tun kayandoo hane ka alhukum zurandi zamanoo woo izey ga, zama Niniwe borey nka tuubi kaŋ i maa Yunusa waazoo. Sohõ boro ne kaŋ bisa Yunusa.»
Moo ti gaaham fitillaa
(Matiyu 5.15; 6.22–23)
33 «Boro kul si fitilla diinandi kʼa daŋ nongu tugante ra [wala ka kusu gum a boŋ], amma a sʼa daŋ kala fitilla gorodogoo ga hala borey kaŋ ga huru ma dii gaayoo. 34 Ni moɲoo ti ni gaahamoo fitillaa. Nda ni moɲoo ga boori, ni gaahamoo mo kul goo gaay ra. Amma nda ni moɲoo ga laala, ni gaahamoo goo kubay ra. 35 Adiši hawgay, gaayoo kaŋ goo ni ra masi tee kubay. 36 Nda ni gaahamoo kul tee gaay, nongu si cindi a ra kaŋ ga tee kubay. Nga kul ga tee gaay sanda waati kaŋ fitilla ga ni noo gaay.»
Isa citi Fariziyeŋey nda Citaaboo baykey ga
(Matiyu 23.1–36; Marku 12.38–40)
37 Waatoo kaŋ Isa šelaŋ ka ben, Fariziyeŋ foo nʼa wiri a ga a ma kaa ka koy ŋaa nga do. A huru hugoo ra ka goro ŋaadogoo ra. 38 Fariziyeŋoo boŋoo haw kaŋ a dii Isa mana alwala jina ka ŋaa. 39 Amma ir Koyoo nee a se: «War Fariziyeŋey, war ga potoo nda taasaa dumaa ɲumay, amma war kuneheroo ga too nda komari nda laalay. 40 Lakkal jaŋantey, manʼti tarayheroo teekaa, nga da ka kuneheroo tee wala? 41 Hayey kaŋ goo kunehere no war ga hima kʼi sarga, nga ra hayey kul ga henan war se.
42 Amma war bone, Fariziyeŋey, zama war ga anaanawoo, nda suboo, nda dumaray kul azakkaa noo Irkoy se. Amma war dirɲa Irkoy šerretaraa nda nga bajoo. Wey ti hayey kaŋ war hima kʼi tee bila nda war ma jerey yankar.
43 War bone, Fariziyeŋey, zama war ga baa jine gorodogey margahugey ra, war ga baa borey ma war foo nda beeray farrey ra.
44 War bone, zama war ga hima nda saarayyaŋ kaŋ ga boro ga dira bila nda ma bay wala saarayyaŋ no.»
45  Ašariyaa baykaw foo nʼa zaabi ka nee: «Alfagaa, takaa kaŋ nda nʼgoo ma šelaŋ, ir mo, nʼgoo mʼir wow.»
46 A nee: «War mo ašariyaa baykey, war bone, zama war ga jeejeyaŋ daŋ adamizey ga kaŋ i si hin ey, ka gar kaŋ war si kabe-ize folloku daŋ i se.
47 War bone, zama war ga annabey saarawey cin, wey kaŋ war baabey nʼi wii. 48 War takaa ga cebe kaŋ war baabey teegoyey ga kan war se. Ngi, i na annabey wii, war, war ga ngi saarawey cin kʼi kayandi. 49 Woo se Irkoy lakkaloo nee: ‹Ay ga annabiyaŋ nda diyawyaŋ sanba i ga. I ga wiiya i ra, i ga boroyaŋ gurzugay i ra›, 50 hala i ma zamanoo woo izey hãa nda annabey kul kaŋ kurey mun za aduɲɲa daaruroo ga. 51 Mʼa dii za Habila kuroo munyanoo hala Zakarya kuroo munyanoo ga kaŋ i nʼa wii sargari tonadogoo nda Irkoy hugoo game. Ay ga war bayrandi kaŋ i ga zamanoo woo izey hãa nda hayey wey.
52 War bone, ašariyaa baykey, zama war na bayraa kufal-izoo dii. War hunday mana huru, war na borey ganji mo kaŋ ga baa ngi ma huru.»
53 Waatoo kaŋ Isa fatta no din, Citaaboo baykey nda Fariziyeŋey sintin ka marga a ga ka gaabi kʼa hãa nda haya booboyaŋ: 54 i na kumsayyaŋ hirri a se, wala ngi ga duu miɲoo ra šenni futu kʼa wurru.
* 11:15 11.15 Belzebil, Ibilisi maa foo no. 11:51 11.51 Sintinoo 4.8; Taarikey 2to 24.20–22.