6
Hayaa kaŋ Isa nʼa har hunanzam zaaroo ga
(Matiyu 12.1–8; Marku 2.23–28)
1 Hunanzam zaari foo hane, Isa bisa taasu faarey game. Nga taalibey ga jeeniyaŋ kaa, i gʼi zirkiti kabey ra, de i gʼi ŋaa.
2 Fariziyeŋ fooyaŋ nee: «Macin se war ga haya tee kaŋ si teendi hunanzam zaari hane?»
3 Isa nʼi zaabi ka nee: «War mana bay ka hayaa caw kaŋ Dawda nda nga hangasiney nʼa tee han foo kaŋ i heray?
4 Takaa kaŋ nda a huru Irkoy hugoo ra ka takulawey zaa kaŋ jisandi Irkoy jine, a ŋaa, a na nga hangasiney noo. A gar kaŋ boro kul si hima kʼi ŋaa nda manʼti sargari juwalkey hinne.»
5 Isa nee i se koyne: «Boraa kaŋ tee Adamize no ma hayaa har kaŋ ga hima ka teendi hunanzam zaari hane.»
Isa na aru kaŋ kaboo buu noo baani
(Matiyu 12.9–14; Marku 3.1–6)
6 Hunanzam zaari foo hane koyne, Isa huru margahugoo ra ka borey cawandi. Aru foo goo no din kaŋ kabe hennaa ka buu.
7 Citaaboo baykey nda Fariziyeŋey ga hanse ka Isa koroši ka dii wala a ga boro noo baani hunanzam zaari hane, zama i mma baa ngi ma duu a ga addalil kʼa wurru.
8 Amma Isa ga ngi anniyawey bay. A nee aroo kaŋ kaboo buu se: «Tun ni boŋ ga, ma kay borey game.» A tun, a kay nga boŋ ga.
9 Isa nee borey se: «Ay ga war hãa, ka ihenna tee wala ka ifutu tee hunanzam zaaroo hane? Ka hundi hallasi wala kʼa naŋ a ma halaci? Affoo no ma bisa?»
10 A na moo fur i kul ga jina, de a nee aroo se: «Ni kaboo šerre.» A nʼa tee, de kaboo duu baani, a boori.
11 I too nda futay, de i koy cere guna ka dii haya kaŋ ngi gʼa tee Isa se.
Isa na diyaw woy cindi hinka (12) suuba
(Matiyu 10.1–4; Marku 3.13–19)
12 Zaarey din da ra, Isa fatta ka koy tondi hondu foo boŋ ka Irkoy ŋaaray. A na cijinoo kul tee a ga Irkoy ŋaaray.
13 Kaŋ subbaahoo too, a na nga taalibey cee, de a na iwoy cindi hinka (12) suuba i ra kaŋ a na maaɲey daŋ diyaw:
14 Simoŋ kaŋ Isa nʼa maagaaru Piyer, nda nga armaa Andere, nda Žak, nda Yehiya, nda Filip, nda Bartelemi,
15 nda Matiyu, nda Toma, nda Žak Alfe izʼaroo, nda Simoŋ kaŋ i gʼa cee nda Zelot boraa,
16 nda Žud kaŋ ti Žak izʼaroo, nda Žudas Iskariyot kaŋ ti boraa kaŋ ga kaa ka tee zanbantaa.
Isa na alžamaa cawandi, a na wircikoyney noo baani
(Matiyu 4.23–25; 12.15–16; Marku 3.7–11)
17 Isa zunbu i bande ka koy kay farru foo ra kaŋ ra nga taalibi jama goo, nda boro dumi booboyaŋ kaŋ hun Žude kul ra, nda Žerizalem, nda koyrayaŋ kaŋ goo teekoo miɲoo ga kaŋ ti Tir nda Sidoŋ.
18 I nka kaa a do ka haŋajer nda ka duu ngi wircey se baani. Borey kaŋ ganjiyaŋ gʼi zaa ka kay duu baani.
19 Borey kul ga ceeci ngi mʼa taaru, zama hini foo ga fatta a ra kaŋ ga borey kul noo baani.
Gomni nda bone
(Matiyu 5.1–12)
20 Isa na nga boŋoo jer ka nga taalibey guna, de a nee i se:
«War kaŋ ti borey kaŋ ga talka duu gomni,
zama war wane Irkoy Laamaa.
21 War kaŋ ti borey kaŋ ga heray sohõ da duu gomni,
zama war ga kaa ka kungu.
War kaŋ ti borey kaŋ ga hẽe sohõ da duu gomni,
zama war ga kaa ka haaru.
22 War ga duu gomni, waati kaŋ borey ga war konnay, ka war yankar, ka war wow, ka war maaɲey hasara Boraa kaŋ tee Adamize maaganda se.
23 Wa ɲaali han kaŋ woo tee, war ma sar nda binekaanay, zama war ga duu sufuray beeri beenaa ra. Zama takaa woo da no ngi baabey nʼa tee annabey se.
24 Amma war bone, almankoyney,
zama war duu war bagaa bineyaynandiroo.
25 War bone, war kaŋ kungu,
zama war ga kaa ka heray.
War bone, war kaŋ goo ma haaru sohõ da,
zama war biney ga kaa ka maray, de war ga hẽe.
26 War bone, waati kaŋ borey kul ga ihenna har war ga. Zama takaa woo da no ngi baabey nʼa tee taari annabey se.»
Wa baa war iberey
(Matiyu 5.38–48; 7.12)
27 «Amma war kaŋ goo ma haŋajer ya ne, ay ga nee war se: Wa baa war iberey, wa haya henna tee wey kaŋ ga konna war se.
28 Wa gaara borey se kaŋ ga war danga, wa Irkoy ŋaaray wey kaŋ ga war laazaaba se.
29 Nda boro na ni saŋ ni garboo ga, ma affaa mo šerre a se. Boro kaŋ na ni burmusoo taa, masʼa ganji a ma ikaccaa mo zaa.
30 Boro kul kaŋ na ni ŋaaray mʼa noo, boro kaŋ na ni hayaa zaa, masi nee a mʼa yeeti.
31 Takaa kaŋ war ga baa borey mʼa tee war se, war mo mʼa tee i se.
32 Nda war si baa kala war baakey, macin ti sufuraa kaŋ war ga duu a? Ba zunubantey ga baa borey kaŋ ga bagʼey.
33 Nda war si gomni tee kala borey se kaŋ gʼa tee war se, macin ti sufuraa kaŋ war ga duu a? Ba zunubantey ga woo tee.
34 Koyne mo nda war si garaw kala borey kaŋ war ga hongu i ga war bana, macin ti albarka kaŋ war ga duu a? Zunubantey hunday ga garaw zunubantey se hala i ma hinna follokaa yeeti ngi ga.
35 Amma war, wa baa war iberey, wa haya henna tee i se. Wa garaw borey se bila nda war ma hongu kaŋ a ga yee war ga. Woo ra war ga duu sufuray beeri, de war ga tee Jerantaa izey, zama nga ti anneemantaa gomnimuney nda boro laaley se.
36 Wa hinna sanda taka kaŋ nda war Baaba Irkoy ga hinna.»
War masi war ciney ciiti
(Matiyu 7.1–5)
37 «War masi boro ciiti, nga ra war si ciitandi. War masi alhukum zurandi boro ga, nga ra alhukum si zurandi war ga. Wa yaafa borey se, nga ra war ga yaafandi.
38 Wa noo, nga ra i ga war noo. I ga neešari henna tee kʼa daŋ war ziibaa ra, kʼa naagu, kʼa sisiji hala a ma mun. Zama takaa kaŋ nda war ga neeša, nga nda i ga neeši war se.»
39 Isa yee ka filla yaasayante foo har i se. A nee: «Danaw ga danaw gongu wala? Nda woo tee, ngi boro hinkaa kul si kaŋ guusu ra wala?
40 Taalibi si bisa nga alfagaa, amma taalibi kul kaŋ caw ka boori ga tee sanda nga alfagaa.
41 Cin se nʼga dii subu-izoo kaŋ goo ni armaa moɲoo ra, amma nʼsi maate bundoo kaŋ goo ni boŋ moɲoo ra?
42 Taka foo nda nʼga hin ka nee ni armaa se: ‹Agʼarmaa, naŋ ya subu-izoo kaa kaŋ goo ni moɲoo ra›, ka gar kaŋ bundoo kaŋ goo ni moɲoo ra, nʼsi dii a? Almunafikoo, bundoo kaa ni moɲoo ra jina, waatoo din nʼga dii boryo ka subu-izoo kaŋ goo ni armaa moɲoo ra kaa.»
Tuuri, izoo nda a ga bayrandi
(Matiyu 7.16–20; 12.33–35)
43 «Tuuri henna sii no kaŋ ga ize futu hay, takaa din da, tuuri futu sii no kaŋ ga ize henna hay.
44 Tuuri kul, izoo nda boro gʼa bay. Jeejay si hegayandi karjiɲaa ga. Alaneb-ize si duwandi ngorfuɲaa ga.
45 Boro boryoo, nga bine boryaa ra a ga haya henna kaa. Boro futu, nga bine futaa ra a ga haya futu kaa. Haya kaŋ na bine too, nga no mee gʼa filla.»
Hugu cinayan dumi hinkaa
(Matiyu 7.24–27)
46 «Macin se war ga nee ya ne: ‹Ir Koyoo, ir Koyoo›, amma war si hayey tee kaŋ ay nʼi har?
47 Boro kul kaŋ kaa ay do ka maa ay šenney, de a nʼi ka goy, ay ga boraa har war se kaŋ nda a ga hima.
48 A si hima nda kala boro kaŋ ga hugu cin. A fanša, a hanse ka fanša ka asaasoo tee tondi boŋ. Waatoo kaŋ hari beeroo dandi, isa haroo na hugoo kar, amma a mana hin ka ba a jijirandi, za a nka cina ka boori.
49 Amma boro kaŋ ga maa ay šenney, amma a sʼi ka goy, ga hima nda boro kaŋ na hugu cin laboo boŋ bila asaasu. Waatoo kaŋ isa haroo na hugoo kar, dogoo din da a kaŋ. Hugoo halaci, halaci beeri.»