Taarikey citaabu hinkantoo
Citaaboo fahamandiroo
Sanda takaa kaŋ nda a harandi Taarikey citaabu jinaa fahamandiroo ra, boroyaŋ ga hongu kaŋ sargari juwalkaa Ezra ka Taarikey citaabu jinaa nda ihinkantoo hantum.
Taarikey citaabu hinkantoo woo ga šelaŋ kokoyoo Dawda izʼaroo Sulaymaana laamaa waatoo ga, nda Žeroboham, nda Roboham ga. A ga šelaŋ Žuda kokoyey ga. Ir ga dii mo kaŋ Babiloŋ borey kaa ka Žerizalem tangam, kʼa halaci, ka Žuda borey dii ka koy nda ey Babiloŋ. Woo banda ga, kokoyoo Sirus kaa ka Žerizalem borey kaa kabe ra kʼi ka willi Žerizalem.
Taarikey citaabu hinkantoo woo gʼir cebe kaŋ kokoyoo Ezekiyas, nda kokoyoo Žoziyas tee kokoy hennayaŋ, zama i dira Abadantaa fondaa bande, i na Irkoy hunburay daŋ jamaa biney ra. Ngi waatoo ra gomni huru gandaa ra.
Citaaboo woo ga hin ka zamnandi kanje hinka:
1. Kokoyoo Dawda izʼaroo Sulaymaana laamaa (zamna 1na—9to)
2. Žuda kokoyey laamaa ka koy hala waatoo ga kaŋ Nebukanezar na Žerizalem dii nda Babiloŋ koyyanoo (zamna 10to—36to)
1
Sulaymaana na lakkal ceeci Irkoy ga kaŋ nda nga ga laama
(Kokoyey 1na 3.4–15)
Dawda izʼaroo Sulaymaana laamaa duu gaabi. Abadantaa, nga Koyoo goo a bande, de mo a hanse ka Sulaymaana jer.
Sulaymaana cee ka šelaŋ Izirayel kul se, wongu-ize jineborey kaŋ goo aru zenber foo-foo (1.000) jine nda wey kaŋ goo aru zangu foo-foo (100) jine se, nda alkaaley se, nda Izirayel alwakiiley kul se kaŋyaŋ ti Izirayel hugu boŋey se. Sulaymaana koy, nga nda margaroo woo kul sargari kaadogoo ra kaŋ goo Gabawoŋ koyraa ra, zama no din no Irkoy cere kubayyan hukkumoo goo kaŋ Abadantaa tamoo Musa nʼa tee saajoo ra.
Amma Abadantaa sundukoo, Dawda nʼa ka hun Kiryat-Yarim ka koy nda a nongoo ra kaŋ a nʼa hanse a se, a nka hukkum cin a se Žerizalem. Hur izʼaroo Uri, nga izʼaroo Besalel, sargari tonadogoo kaŋ a nʼa tee nda alhan kaŋ goo no din, a nʼa daŋ Abadantaa gorodogoo jine. No din no Sulaymaana nda jamaa ga Abadantaa ceeci. Sulaymaana koy alhan sargari tonadogoo ra, Abadantaa jine cere kubayyan hukkumoo do, a na adabba boŋ zenber (1.000) kaa sargari kukurante. Hanoo din cijinoo hunday, Irkoy na nga boŋ cebe Sulaymaana se, a nee a se: «Hayaa wiri ay ga kaŋ ni baa, ay gʼa noo ma ne.» Sulaymaana na Irkoy zaabi ka nee: «Ni ka borohennataray beeri tee ay baabaa Dawda se, nʼnʼay gorandi kokoytaraa ra dogoo ra. Sohõ Irkoy Abadantaa, yala ni šennoo kaŋ nʼnʼa har ay baabaa Dawda se ma tabati, zama ni kʼay gorandi kokoytaraa ra jama boŋ kaŋ ga boobo sanda labutaasi gurunbey. 10 Adisi ay noo lakkal nda bayray hala ya takaa bay kaŋ nda ay ga dira jamaa woo jine. Nda manʼti woo, may no ma hin ka ni jamaa beeroo juwal?»
11 Irkoy nee Sulaymaana se: «Zama de woo ti hayaa kaŋ goo ni binoo ra, mana alman wiri, wala arzaka, wala darža, wala ni iberey buuroo, mana ba aloomur wiri, lakkal nda bayray no nʼnʼi wiri hala ma duu kʼay jamaa juwal kaŋ se ay na ni tee kokoy. 12 Woo ga, nʼga duu lakkal nda bayray. Ay ga ni noo alman mo, nda arzaka, nda darža. Kokoyey kaŋ kaa ni jine nda wey kaŋ ga kaa ni dumaa ga, i si duu ni wanoo cinaa.» 13 Sulaymaana hun sargari kaadogoo ra kaŋ goo Gabawoŋ, a hun nongoo kaŋ ra cere kubayyan hukkumoo goo ka kaa Žerizalem, a goro ka Izirayel laama.
Sulaymaana almanoo nda nga daržaa
(Kokoyey 1na 10.26–29; Taarikey 2to 9.25–28)
14 Sulaymaana na bari torkayaŋ nda bari kaarukawyaŋ marga, torka zenber foo nda zangu taaci (1.400) bara a se, nda bari kaarukaw zenber woy cindi hinka (12.000). A na affooyaŋ gorandi koyrawey ra kaŋ ra nga torkawey goo, a na jerey jisi nga jere Žerizalem. 15 Kokoyoo na nzorfu kaaray nda wura boobandi Žerizalem ni mma nee labu. Sedere tuurey mo boobo gandaa ra, sanda takaa kaŋ nda jeejayɲaŋey goo hondey gandaa here ra. 16 Sulaymaana baryey si hun a se kala Misira gandaa nda Silisi gandaa ra. Kokoyoo maamalakey no ma koy i day Silisi ka kate ey. 17 I ga kate torkayaŋ nda bariyaŋ, torka foo kul hayoo manʼti kala nzorfu kaaray tamma zangu iddu (600), bari foo hayoo manʼti kala nzorfu kaaray tamma zangu nda woyguu (150). Maamalakey ga kate mo bariyaŋ kʼi neere Heti borey kokoyey se nda Siiri borey kokoyey se.
Sulaymaana na Irkoy hugoo cinaroo soolu
(Kokoyey 1na 5.15–32; 7.13–14)
18 Sulaymaana yaamar kaŋ ngi ma hugu cin Abadantaa maaɲoo ga nda ka kokoy hugu cin nga hunday se.