13
Ta̱quëpi Paꞌiye
(Mr 4.1-9; Lc 8.4-8)
1 Ja̱ muꞌse Jesús huëꞌepi etani sani jaira të̱ꞌtë macana jaꞌrupi.
2 Ja̱rote paꞌina, jai pa̱i i̱ quëꞌrona daijëna, ñani jai yohuëna aya mëni jaꞌrupi. Siꞌa pa̱i mejahuëna pëa sahuë.
3 Ja̱ maca jaiye yeꞌyapi i̱ohuaꞌi ñañe ayena co̱ni quëaquë capi:
“Ta̱quëpi ta̱siꞌi caquë sajiꞌi.
4 Sai ta̱quëna, yequë ca̱pi to̱mepi, maꞌana. Ja̱ to̱meseꞌere pi̱ꞌapi dani peo hue̱ꞌña o̱cue saohuë.
5 Yequë ca̱pi to̱mepi, quë̱na pë̱a quëꞌrona, jaiye yeja peo hue̱ꞌñana. Ja̱ ca̱pi esa sacapi, yaꞌopi hua̱iñe peoquëna.
6 Ja̱je mëasicotaꞌa ë̱sëpi ëo hue̱api, jaiye tsita meseꞌe peoye sëte ju̱jiꞌi.
7 Yequë ca̱pi to̱mepi, miu quëꞌrona. To̱meina, miupi mëani ne hue̱api.
8 Ja̱je to̱mequëtaꞌare yequë ca̱pi to̱mepi, deꞌo yejana. To̱meni mëani jaiye quë̱quëna, tëahuë. Yequë ñëapi quë̱jiꞌi, cien ca̱. Yequë ñëapi quë̱jiꞌi, sesenta ca̱. Cuiꞌne yequë ñëapi quë̱jiꞌi, treinta ca̱.
9 Mësarupi ca̱joro quëꞌiohuaꞌi pani ¡asajë̱ꞌë!”
Me Ne Ja̱ꞌñere Pa̱i Ñañena Co̱ni Quëaëꞌni
(Mr 4.10-12; Lc 8.9-10)
10 Ja̱ maca i̱ yeꞌyacohuaꞌipi Jesús quëꞌrona tsio dani se̱iꞌë, I̱te:
“¿Me ne ja̱ꞌñere pa̱ire i̱ohuaꞌi ñañena co̱ni ja̱je quëaquëꞌni?”
11 Se̱jëna, i̱pi sehuopi:
“Mësarute Maijaꞌquëpi ta̱ꞌñe asaye i̱sipi, yahueseꞌere maꞌtëmo te̱ꞌte ayere. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare ja̱ohuaꞌi cato asa ti̱ꞌañe pa̱ñë.
12 Ja̱je paꞌina, paquëna, ai jerepa yeque se i̱siye paꞌiji, i̱sina, jaiye paja̱ꞌquëre. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare peoquëni ai jerepa jero saꞌana se sio huesoye paꞌiji, aꞌri maña i̱ payeque.
13 Ja̱je paꞌina, i̱ohuaꞌi ñañe ayena co̱ni caquëna, ñajëtaꞌa ña maꞌñeje paꞌiohuaꞌi ña huesëyë. Cuiꞌne asajëtaꞌa ti asamaꞌcohuaꞌije̱ paꞌiohuaꞌi asa huesëyë.
14 Ja̱je yoꞌo ja̱ꞌñere Maijaꞌquëre quëacaiquë Isaías capi:
Mësaru cato asaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je asajëtaꞌa asa ti̱ꞌamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.
Ñañe cato ñajaꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱je ñajëtaꞌa ña ti̱ꞌamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.
15 Pa̱i joyopi jëacorepa ne huesësi doꞌire,
Coꞌayerepa asaja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.
Cuiꞌne i̱ohuaꞌi ñaco ca̱je si̱oseꞌere hueꞌeja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë ñaco ca̱pi.
Ñamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi.
Cuiꞌne asamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.
Cuiꞌne joyopi asa ti̱ꞌamaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.
Cuiꞌne yëꞌëna juju cua̱ñoñuꞌu cajë yoꞌomaꞌpë paꞌija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.
16 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare mësaru cato sihuajë̱ꞌë, ñaco ca̱pi ñajë cuiꞌne ca̱joropi asa doꞌire.
17 Nuñerepa cayë, mësarute. Jai pa̱i Maijaꞌquëre quëacaicohuaꞌi cuiꞌne deꞌo pa̱i ñañe yëhuë, mësaru yure ñañere. Ja̱je yëjëtaꞌa ñamaꞌpë paëꞌë. Asaye yëhuë, mësaru asayere. Ja̱je yëjëtaꞌa asamaꞌpë paëꞌë.
Ta̱quëre Quëaseꞌe Ayere
(Mr 4.13-20; Lc 8.11-15)
18 Asajë̱ꞌë. Ja̱je paꞌito ta̱quëre quëaseꞌe ayere.
19 Maꞌana i̱ti ca̱ to̱meseꞌe cato quëaji, maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte ayere asacohuaꞌitaꞌa asa ti̱ꞌamaꞌcohuaꞌini cuiꞌne huatipi i̱ohuaꞌi deꞌo coca asaseꞌere peo hue̱ꞌña sioyere.
20 Quë̱na pë̱a quëꞌrona to̱mesi ca̱ cato quëaji, duꞌru macare paseꞌe sihuajë asani sehuocohuaꞌini.
21 Jeteyoꞌje jaiye tsita peoye sëte quëcomaꞌpë neñañepi cuiꞌne yecohuaꞌipi jo̱sa yoꞌojëna, ai yoꞌoyepi paꞌina, yoꞌo jujani je̱ocohuaꞌini.
22 Miu quëꞌrona ta̱si ca̱ cato quëaji, Maijaꞌquë coca asajëtaꞌa iye yeja coꞌamañare ai cuasajë jaiye coꞌamaña ëayena coso cua̱ñoñere. Siꞌaye iye Maijaꞌquë cocare pëꞌpë huesoye aꞌë. Ja̱je yoꞌoquëna, pa̱ipi quë̱iñeje paꞌye deꞌoye yoꞌo ti̱ꞌañe peoye aꞌë.
23 Ja̱je paꞌiquëtaꞌare deꞌo yejana ta̱si ca̱ cato quëaji, Maijaꞌquë coca asani je̱omaꞌpë tuicohuaꞌini, deꞌoyerepa quë̱icohuaꞌini. Ja̱je paꞌina, yecohuaꞌipi cien ca̱, yecohuaꞌipi sesenta ca̱ cuiꞌne yecohuaꞌipi treinta ca̱ quë̱icohuaꞌi paꞌiyë.”
Coꞌa Taya Ayere Quëaye
24 Ja̱ꞌnë quëaseꞌeje̱ paꞌye neni i̱ñoquë Jesús quëapi, ñeje:
“Trigo ca̱re pare ta̱quëpi yejana ta̱seꞌeje̱ paꞌye aꞌë, maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte aye.
25 Ta̱siquëtaꞌare i̱te sa̱ñope yoꞌoquëpi siꞌaohuaꞌi ca̱isi maca dani coꞌa ca̱re ta̱ni sajiꞌi.
26 Saquëna, trigopi ai deꞌoni i̱ti tsa̱ꞌña ne maca teꞌe coꞌa tayaje̱ etapi.
27 Ja̱ maca joꞌyaohuaꞌipi i̱ti tse̱ aquëre sani cahuë: ‘Ëjaë, mëꞌë tsio deꞌo ca̱seꞌe ta̱sicohuaꞌitaꞌa ¿jero ayepi iye coꞌa taya co̱ni mëaëꞌni?’
28 Cajëna, i̱ti tse̱ aquëpi capi, ja̱ohuaꞌire: ‘Yequë coꞌaquëpi yoꞌopi yëꞌëre sa̱ñope yoꞌoquëpi.’ Caquëna, i̱ joꞌyapi cahuë, i̱te: ‘¿Yëquëpi ja̱ coꞌa taya duꞌte je̱ocaiye yëmaꞌquë?’
29 Cajëna, i̱pi capi, ja̱ohuaꞌire: ‘Pa̱ni, coꞌa tayare dutajë trigoje̱ duta je̱omaꞌcohuaꞌipi yoꞌoyeꞌni.
30 I̱oseꞌe mëajaco tëa muꞌse ti̱ꞌaëna, nejo ja̱ꞌñepi, ja̱ macataꞌa coꞌamaña necohuaꞌire jëjo saosiꞌi, coꞌa tayare ti pë̱a hue̱ni toana ëo je̱ojaꞌcohuaꞌire, ja̱ jeteyoꞌje trigo ca̱re paseꞌe yëꞌë deꞌhua hue̱ꞌñana deꞌhuacaija̱jë.’ ”
Mostaza Ca̱ Ayere Yeꞌyaye
(Mr 4.30-32; Lc 13.18-19)
31 Quëaye neni Jesús quëapi, ñeje:
“Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato mostaza ca̱re yejana pa̱ipi ta̱seꞌeje̱ paꞌye aꞌë.
32 Mostaza cato nuñerepa aꞌri ca̱ꞌë. Ja̱je paꞌisicotaꞌa ai deꞌoco jai so̱quë yë deꞌona pi̱ꞌapi i̱ona daijë capë̱ana tsianoa necohuaꞌi aꞌë.”
Pan Ne Pore Ayere Yeꞌyaseꞌe
(Lc 13.20-21)
33 Yeque cuiꞌne quëaye neni quëapi, ñeje:
“Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato pan ne poreje̱ paꞌye aꞌë. Ja̱je paꞌyere nomiopi tres jai ji̱ꞌso harina neona, siꞌa së̱pë oꞌsaco jujucoa.”
34 Jesús siꞌaye pa̱ire quëapi, i̱ohuaꞌi ñañe ayepi caquë. Coꞌarepa ña maꞌñepi caquë quëamaꞌë pajiꞌi.
35 Iye cato yoꞌoseꞌe paꞌiji, Maijaꞌquëre quëacaiquë toyaquë paꞌiseꞌepi ti̱ꞌajaquë caquë i̱ toyaquë paꞌiseꞌepi caji:
“Caja̱ꞌquë aꞌë, i̱ohuaꞌi ñañe ayepi co̱ni.”
Caja̱ꞌquë aꞌë, yahuesi coꞌamaña paꞌiseꞌere yeja deꞌhuanë ayere.
Coꞌa Taya Ayere Yeꞌyaye
36 Ja̱ maca Jesús pa̱ire ca tëjini huëꞌena cacapi. Cacaëna, ja̱rona i̱te yeꞌyecohuaꞌi tsioja̱ni cahuë:
“Quëajë̱ꞌë, coꞌa tayapi tsiona mëaseꞌe ayere.”
37 Cajëna, Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire:
“Deꞌo ca̱ ta̱quë cato Pa̱i Mamaquë api.
38 Cuiꞌne tsio cato siꞌa yejaꞌë. Deꞌo ca̱ cato Maijaꞌquë te̱ꞌte acohuaꞌini quëaji, cuiꞌne taya cato quëaji, huati te̱ꞌte acohuaꞌini.
39 Sa̱ñope yoꞌoquëpi coꞌa taya ta̱caisiquë cato huati ëjaëpi. Tëaye cato quëaji, yeja caraja̱i ja̱ꞌñere, cuiꞌne i̱ti ca̱ tëacohuaꞌi cato hui̱ñaohuaꞌi aꞌë.
40 Coꞌa taya tsiꞌsoni toana ëo je̱oñeje paꞌye cuiꞌne yeja caraja̱i maca yoꞌoye paꞌija̱ꞌcoa.
41 Pa̱i Mamaquëpi jëjo daoja̱ꞌquë api, hui̱ñaohuaꞌire i̱ cua̱ñe te̱ꞌtere paꞌijë tayo yoꞌoye yecohuaꞌire necohuaꞌire, cuiꞌne coꞌacohuaꞌire tsiꞌsoja̱ꞌcohuaꞌire.
42 Tsiꞌsoni toana ëo je̱ojaꞌcohuaꞌi aꞌë. Ja̱ropi yuretaꞌa oijë cuiꞌne cu̱ji qui̱ꞌcoja̱ꞌhuaꞌi aꞌë.
43 Ja̱ maca Maijaꞌquë yëye yoꞌocohuaꞌipi ë̱së miañeje miajaꞌcohuaꞌi aꞌë, i̱ohuaꞌi pëca jaꞌquë te̱ꞌtere paꞌijë. Ja̱je paꞌina, mësarupi ca̱jonoa hueꞌecohuaꞌi pani ¡asajë̱ꞌë!
Curi Mahuë Ayere Yeꞌyaye
44 Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato curi mahuë yejana quë̱ni yahue o̱aseꞌeje̱ paꞌio. Ja̱je paꞌioni teꞌi pa̱ipi curi mahuëre ti̱ꞌani cuiꞌnaoni i̱ti macana se yahue o̱ani ai sihuaquë sani siꞌaye i̱ paye i̱si saoni curi quëꞌi yejare hueroseꞌeje̱ paꞌye aꞌë.
Jai Doꞌi Quë̱nare Pare Yeꞌyaye
45 Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato coꞌamaña i̱siquëpi jai doꞌi quë̱nare pare perla hueꞌyosi quë̱na përe, coꞌequë cuꞌiyeje̱ paꞌye aꞌë.
46 Ja̱je coꞌequë jai doꞌire ti̱ꞌani siꞌaye i̱ paseꞌe i̱si je̱ani, jai doꞌi quë̱nare pare hueroyeje̱ paꞌye aꞌë.
Huaꞌi Yoꞌeco Ayere Yeꞌyaye
47 Maꞌtëmo paꞌi te̱ꞌte cato huaꞌi yoꞌeconi jai tsiayana je̱o dëoni coa siꞌa huaꞌire neñeje paꞌye aꞌë.
48 Huaꞌi yoꞌeco ti̱mësi maca huaꞌi yoꞌecohuaꞌipi mejahuëna naë mani ja̱ropi ñuꞌijë sahuajë deꞌo huaꞌiseꞌere doꞌrohuëna ayajë coꞌacohuaꞌiseꞌere je̱ococohuaꞌi aꞌë.
49 Ja̱je yeja caraja̱isi maca hui̱ñaohuaꞌipi etani coꞌacohuaꞌire cuiꞌne deꞌo huaꞌire sahuajë huahueja̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.
50 Ja̱ maca coꞌacohuaꞌire cato toa cojena je̱o dëorena, ja̱ropi cu̱ji qui̱ꞌcojë oija̱ꞌcohuaꞌi aꞌë.”
Yeꞌyacohuaꞌipi Asaye
51 Ja̱ maca Jesús se̱jiꞌi, ja̱ohuaꞌire:
“¿Asaye mësaru siꞌaye iye?”
Se̱ina, sehuohuë:
“Ja̱je paꞌijë̱ꞌë asayë, Ëjaë.”
52 Cajëna, Jesupi capi:
“Cua̱ñeseꞌe yeꞌyaquëpi Maijaꞌquë cua̱ñe te̱ꞌte ayere ai yeꞌyequë pani huëꞌe paquëje̱ paꞌi po̱nëji, i̱ deꞌhuaseꞌere coꞌamaña cuiꞌne ai coꞌamaña etoquë i̱siyeje̱ paꞌirepa.”
Jesús Nazaretre Paꞌiye
(Mr 6.1-6; Lc 4.16-30)
53 Ja̱ maca Jesús ja̱je quëaquë yeꞌya tëjini sajiꞌi, yequë hue̱ꞌñana.
54 Sai ti̱ꞌapi, i̱ yejana i̱ ai deꞌo sitona. Ja̱rona ti̱ꞌasiquëpi pa̱i tsiꞌsi hue̱ꞌñana yeꞌyapi. Yeꞌyaquëna, pa̱ipi ai cuasajë ñajë cahuë:
“¿Jerona iquë yeꞌyeiꞌni, jerepa ta̱ꞌñe caye? ¿Merepa cuiꞌne pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñe yoꞌoquëꞌni?
55 Carpintero mamaquëtaꞌa cuiꞌne i̱ñore paꞌiyë, i̱ pëca jaꞌco María. Cuiꞌne Jacobo, José, Simón, Judas paꞌiyë, i̱ yoꞌje tsi̱je.
56 I̱ñore i̱ yoꞌje tsi̱ nomiohuaꞌije̱ paꞌiyë. ¿Ja̱je paꞌito jerona iye siꞌaye yeꞌyeiꞌni?”
57 Ja̱je cajë coejë asaye pa̱huë, i̱ caye. Ja̱je coejëtaꞌare Jesupi capi, ja̱ohuaꞌire:
“Siꞌaohuaꞌi yëyë, Maijaꞌquë jëjo daoquëre. Ja̱je paꞌiquëtaꞌare i̱ ai deꞌosi yeja acohuaꞌi cuiꞌne huëꞌe acohuaꞌirepa coeyë, i̱te.”
58 I̱te i̱re papi cajë asamaꞌ doꞌire ñaquë ja̱ro cato jaiye pa̱i yoꞌo ti̱ꞌa maꞌñe neñe pa̱pi.