22
Ba vʋʋla dɩ ba kpʋ Yesu
Matiwu 26.1-5; Maakɩ 14.1-2; Gyɔɔŋ 11.45-53
Dɩɩsɩ-parɩ-banɩɩ Kyɛbal hʋ tɩyaŋ ba aa kyaŋ paanʋʋ hʋ ba aa bɩ wee sɩbʋl gyɩ ko kpaga rɛ. Ɛɛ rɛ Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ abee Wɩɩsɩ Teŋ dɩdagɩla hʋ kɩ lʋga dɩ ba na ŋmanɩɩ hʋ ba aa sɩ tɩŋa a lʋwɔlɩ kpʋ Yesu, beewɩya ba gyɩ aa fá nala hʋ rɛ.
Gyudasɩ laa nyʋwa dɩ ʋ kpa Yesu yallɩ
Matiwu 26.14-16; Maakɩ 14.10-11; Gyɔɔŋ 11.45-53
Ɛɛ rɛ Sɩtaanɩ ko gyʋʋ Yesu hatɩnna fi abee balɩya hʋ kɩdɩgɩ, ba kɩ yɩrɩ Gyudasɩ Isɩkarɔtɩ. Nyɛ rɛ ʋ sii mʋ, ʋ bee Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ abee nala hʋ aa pɔ Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ nɩhɩyasɩ vʋʋlɩ gɛɛ ʋ aa sɩ yaa a kpa Yesu yallɩ tɩya ba. Ba tenni gyɩ fɩyɛlɩ weliŋ, ba laa nyʋwa anɩɩ ba sɩ tɩya ʋ molbiye. Ɛɛ rɛ Gyudasɩ mɛ laa nyʋwa, aŋ piili kɩ kyɛ ŋmanɩɩ hʋ ʋ aa sɩ tɩŋa a kpa Yesu yallɩ tɩya ba dɩ nala bɩ gyɩma.
Yesu bee ʋ hatɩnna dii Dɩɩsɩ-parɩ-banɩɩ Kyɛbal hʋ kɩdiiliye
Matiwu 26.17-25; Maakɩ 14.12-21; Gyɔɔŋ 13.21-30
Dɩɩsɩ-parɩ-banɩɩ Kyɛbal hʋ tɩyaŋ, kyɛɛ kɩdɩgɩ rɛ we doŋ ba aa kyaŋ paanʋʋ ba aa bɩ wee sɩbʋl. Kyɛɛ no tɩɩ mɛ rɛ ba aa kpʋ pepɔrɔ hʋ ba aa sɩ kpa marɩ Kyɛbal hʋ kɩdiiliye. Ɛɛ rɛ Yesu tɩŋ Piita abee Gyɔɔŋ, a baa dɩ ba mʋ marɩ Dɩɩsɩ-parɩ-banɩɩ Kyɛbal hʋ kɩdiiliye dɩ ba di. Nyɛ rɛ ba pɩyɛsɩ ʋ a baa, “Lee tɩyaŋ nɛ ɩ kɩ kyɛ dɩ á mʋ marɩ kɩdiiliye hʋ?” 10 Ʋ basɩ tɩya ba a baa, “Dɩ mamaa rɛ ko mʋ kɩ gyʋʋ bee hʋ, ma sɩ na baal kɩdɩgɩ dɩ ʋ baasɩ vii abee nɩɩ. Ma tɩŋa ʋ hal mʋ gyʋʋ dɩya hʋ ʋ aa sɩ gyʋʋ. 11 Dɩ mamaa rɛ ko gyʋʋ, ma basɩ tɩya dɩya hʋ tɩɩna dɩ ma nɩhɩyawʋ baa dɩ ma pɩyɛsɩ ʋ dɩ lee rɛ ʋ nɩhʋwala dɩya we, dɩ ʋ bee ʋ hatɩnna ko gyʋʋ hɔŋ di Dɩɩsɩ-parɩ-banɩɩ Kyɛbal hʋ kɩdiiliye?” 12 “Ʋ sɩ daga ma dɩɩbal kɩdɩgɩ. Ʋ yaa sal nyuu dɩya rɛ, ba marɩ ʋ buloŋ weliŋ. Doŋ nɛ ma sɩ marɩ kɩdiiliye hʋ.” 13 Nyɛ rɛ ba kpa mʋ a na wɩya hʋ buloŋ ʋ aa basɩ tɩya ba anɩɩ ba sɩ na. Ɛɛ rɛ ba marɩ Dɩɩsɩ-parɩ-banɩɩ Kyɛbal kɩdiiliye hʋ doŋ.
Kɩdiiliye hʋ á aa sɩ di a kɩ liisi Yesu wɩya
Matiwu 26.26-30; Maakɩ 14.22-26; 1 Koriŋti 11.23-25
14 Kɩdiiliye hʋ dii saŋa aa ko pele, Yesu abee ʋ hatɩnna hʋ buloŋ hɔŋ dɩ ba di kɩna hʋ. 15 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Ŋ fa paalɩ kyo dɩ ŋ beel-ma di kɩna no rɛ, aŋka dɩ ŋ na na tʋwara. 16 Beewɩya, ŋ bɩl bɩ sɩ maakyiye di kɩdiiliye no iriŋ, see saŋa hʋ Wɩɩsɩ koro hʋ aa sɩ ko. Ɛɛ tɩyaŋ nɛ ma sɩ gyɩŋ kɩdiiliye no dii memii.” 17 Ɛɛ rɛ Yesu kpa gbaŋbiye bee sɩŋ, a kyʋwalɩ Wɩɩsɩ aŋgyʋwasʋ, aŋ kpa tɩya ʋ hatɩnna hʋ aŋ baa, “Ma laa gbaŋbiye bee sɩŋ no a kaŋ kpaa dɔmɔŋ nyʋwa. 18 Ŋ basɩ kɩ tɩya ma rɛ, ŋ bɩl bɩ sɩ maakyiye nyʋwa sɩŋ no, see saŋa hʋ Wɩɩsɩ koro hʋ aa sɩ ko.” 19 Ɛɛ rɛ Yesu bɩl kpa paanʋʋ mɛ, a kyʋwalɩ Wɩɩsɩ aŋgyʋwasʋ aŋ kaŋ lɔgɔ lɔgɔ, a kpa tɩya ba aŋ baa, “Ŋ teŋbii rɛ nyɛ, ŋ kpa sʋla Wɩɩsɩ ma wɩya. Ma laa kyaŋ. Ma kɩ yaa nyɛ a kɩ liisi ŋ wɩya.” 20 Ba aa dii kɩna hʋ teŋ, ʋ bɩl kpa gbaŋbiye hʋ abee sɩŋ a tɩya ba aŋ baa, “Gbaŋbiye no sɩŋ nɛ yaa nyʋʋfalɩɩ hʋ Wɩɩsɩ aa wee tɩya ma. Ŋ kyal hʋ aa gyaasa ma wɩya rɛ Wɩɩsɩ kpa we nyʋwa no. 21 Amɛ ma naa rɛ? Nal hʋ aa sɩ kpa ŋ yallɩ, ʋ we á tɩyaŋ daha. Ŋ beel-ʋ rɛ laŋŋa kɩ di kɩna hʋ nyɛ. 22 Mɩyaŋ Nihuwobiŋ Biye, ŋ sɩ sʋba anɩɩ Wɩɩsɩ aa daga gɛɛ, amɛ nal hʋ aa sɩ kpa ŋ yallɩ, ʋ sɩ na tʋwara yʋga.” 23 Ɛɛ rɛ Yesu kpambɩsɩ hʋ piili kɩ pɩyɛsɩ dɔmɔŋ anɩɩ ba tɩyaŋ kɩbee rɛ sɩ yaa wɩɩ no?
Yesu hatɩnna kaŋ nɩbalɩŋ wɩya kɩ kpa dɔmɔŋ
24 Yesu hatɩnna hʋ gyɩ kaŋ ba tɩyaŋ nɩbal wɩya kɩ kpa dɔmɔŋ nɛ. 25 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Dʋnɩya no kuworo aa hɔŋ ba nala nyuu tɩyaŋ nɛ, a kaŋ ba kɩ fɩla, ka kuworo hʋ badɔmɔŋ mɛ aa kɩ kyɛ dɩ nala hʋ kaŋ ba kɩ yɩrɩ bɔnyɛ tɩmma. 26 Amɛ ʋ bɩ maga dɩ ma kɛ kɩ yaa gɛɛ. Ʋ maga dɩ ma tɩyaŋ nɩbal lɛ bɩrɩmɩ biibiye, dɩ ma sɩlaala mɛ tʋma kɩ tɩya ma. 27 Nal aa hɔnɔ aŋka nal kɩdɩgɩ yaa kɩdiiliye kɩ tɩya ʋ, ʋ bee nal hʋ aa yaa kɩdiiliye hʋ kɩ tɩya ʋ hʋ, ba kɩbee rɛ yaa nɩbal? Nal hʋ aa hɔnɔ, aŋka ba yaa kɩdiiliye kɩ tɩya ʋ, ʋ rɛ yaa nɩbal. Amɛ ŋ kɛ we ma lee rɛ, a tʋma kɩ tɩya ma.
28 Ŋ tʋwara nayɩ tɩyaŋ, mamaa rɛ yaa nala hʋ aa sɩna ŋ hal, a bɩ vɩya ŋ ta. 29 Ŋ Kuwo tɩya ŋ ŋmanɩɩ rɛ dɩ ŋ yaa kuworibal. Ɛɛ tɩɩ rɛ ŋ mɛ sɩ tɩya ma ŋmanɩɩ dɩ ma yaa kuworibala. 30 Dɩ ŋ beel-ma buloŋ maakyiye wuwo di kɩdiiliye ŋ koro hʋ tɩyaŋ. Ma sɩ hɔŋ kuworikpasɩnɩ nyuni a kɩ deŋ Iziral tɩmma bekyige fi abee balɩya hʋ nyuu.”
Yesu baa dɩ Piita sɩ tʋwa a baa ʋ bɩ gyɩma ʋ
Matiwu 26.31-35; Maakɩ 14.27-31; Gyɔɔŋ 13.36-38
31 Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya Siimɔŋ Piita a baa, “Siimɔŋ, gyegili nɩɩ daha! Sɩtaanɩ ko sʋla ŋmanɩɩ rɛ dɩ ʋ magɩsɩ ma, a tʋwasɩ ma niweliye a lɩɩ ma nɩbɔmɔ tɩyaŋ, anɩɩ ba aa kyaarɩ mɩya, a lɩɩ miŋbii aŋ ka mɩŋgyɔrʋ gɛɛ. 32 Amɛ ŋ kyʋwalɩ Wɩɩsɩ tɩya ɩ Siimɔŋ nɛ, dɩ ɩ Wɩɩsɩ laadii ta ko nyʋgɩsɩ. Dɩ ɩ rɛ ko mɩɩgɩ ko ŋ lee, pɛ ɩ dɔŋtɩŋsɩ hʋ mɛ tɩyaŋ dɩ ba sɩŋ ba Wɩɩsɩ laadii tɩyaŋ weliŋ.” 33 Ɛɛ rɛ Piita basɩ tɩya ʋ a baa, “Ŋ Tɩɩna, dɩ ba aa rɛ sɩ kana ɩ tɔ dɩyaŋ, ŋ yaa siri rɛ dɩ ba kana ŋ mɛ tɔ. Dɩ ba sɩ kpʋ ɩ mɛ, ŋ yaa siri rɛ dɩ ŋ beel-ɩ buloŋ sʋba.” 34 Ɛɛ rɛ Yesu baa, “Piita, ŋ basɩ kɩ tɩya ɩ rɛ, gyibala ha bɩ sɩ wɩɩ gyɩnaŋ tebine no, aŋka dɩ ɩ tʋwa naaŋsɩɩnyʋwa bʋto anɩɩ ɩ bɩ gyɩma ŋ.”
Yesu basɩ molbiye abee takoobiye wɩya
35 Ɛɛ rɛ Yesu pɩyɛsɩ ʋ hatɩnna hʋ a baa, “Saŋa hʋ ŋ gyɩ aa tɩŋ ma, ma gyɩ bɩ kolo molbiye, a bɩ paa diikusi, a bɩ paa naatɔbɔ tʋŋnyʋwa bʋlɩya bʋlɩya mɛ, aŋ mʋ. Ma gyɩ yaŋ aa mʋwa, bekiŋ nɛ ma gyɩ kyɛ lɔlɔ?” Ba baa dɩ ba gyɩ bɩ kyɛɛ kɩŋ buloŋ lɔlɔ. 36 Doŋ nɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Amɛ nyɛ kɛ, ma nal hʋ buloŋ aa kaŋ molbiye koo diiku, ʋ maga dɩ ʋ kpa kolo rɛ. Ma nal hʋ mɛ buloŋ aa bɩ kaŋ takoobii, ʋ maga dɩ ʋ kpa ʋ gabal yallɩ rɛ a yɔbɔ kɩdɩgɩ. 37 Ba saba Wɩɩsɩ teŋ tɩyaŋ nɛ a baa, ‘Ba kana ʋ pɛ wɩbɔŋyaala tɩyaŋ nɛ’. Wɩya no buloŋ, ŋ wɩya rɛ ba sabɩ gɛɛ. Ba buloŋ sɩ yaa ŋ tɩyaŋ nɛ, dɩ wɩya hʋ buloŋ ba aa saba ŋ wɩya kɔnɩ su ba bʋʋsɩ.” 38 Ɛɛ rɛ ʋ hatɩnna hʋ basɩ tɩya ʋ a baa, “Á Tɩɩna, deŋ na, takoobiye balɩya rɛ nyɛ.” Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Tɔɔ, ba maga rɛ.”
Yesu kyʋwalɩ Wɩɩsɩ Olivi dogimo hʋ nyuu tɩyaŋ
Matiwu 26.36-46; Maakɩ 14.32-42
39 Ɛɛ rɛ Yesu sii lɩɩ Gyerusalɛm tɩyaŋ, a mʋ gyɩŋ Olivi dogimo hʋ nyuu, anɩɩ ʋ aa kɩ yaa gɛɛ saŋa buloŋ. Ɛɛ rɛ ʋ hatɩnna hʋ mɛ sii tɩŋa ʋ hal mʋ. 40 Ba aa mʋʋ pele doŋ, ʋ basɩ tɩya ba a baa, “Ma kɩ sʋla Wɩɩsɩ, dɩ Sɩtaanɩ ta wuwo mʋrɩ ma.” 41 Ʋ aa basɩ gɛɛ teŋ, ʋ parɩ ʋ hatɩnna hʋ mʋ sɩya mʋhʋ, a tuu gbinni a kyʋwalɩ Wɩɩsɩ, a baa, 42 “Ŋ Kuwo, dɩ ʋ ko yaa ɩ kyɛrɩ, lɩɩ ŋ tʋwara no aa ko tɩyaŋ. Amɛ mɩyaŋ kɛ kyɛrɩ daa, leŋ dɩ ɩ kyɛrɩ yaa.” 43 Doŋ nɛ malɩka lɩɩ wɩɩsɩbee a ko tuu fɩyɛlɩ ʋ bembii. 44 Ʋ tɩya gyɩ kyogo rɛ kɩŋkaŋ buloŋ. Ɛɛ rɛ ʋ faasɩ kyʋwalɩ Wɩɩsɩ abee sɩfɩyasɩ. Ʋ suwolii paalɩ kɩ tuu taŋha gɛɛ anɩɩ kyal. 45 Ʋ aa kyʋwalɩ Wɩɩsɩ hʋ teŋ, ʋ sii a mɩɩgɩ mʋ ʋ hatɩnna hʋ lee, dɩ ba pɩŋ doo, beewɩya tɩkyogi hʋ gyɩ leŋ lɔl gyʋʋ ba rɛ weliŋ. 46 Ɛɛ rɛ Yesu ko pɩyɛsɩ ba a baa, “Ma kɔnɩ pɩŋ kɩ pɩŋ doo rɛ? Ma sii a kɩ sʋla Wɩɩsɩ, dɩ Sɩtaanɩ ta wuwo mʋrɩ ma.”
Ba kaŋ Yesu
Matiwu 26.47-56; Maakɩ 14.43-50; Gyɔɔŋ 18.3-11
47 Yesu ha gyɩ aa basɩ wɩya hʋ tɩyaŋ nɛ, dɩ Yesu hatɩnna fi abee balɩya hʋ kɩdɩgɩ ba aa yɩrɩ Gyudasɩ rɛ gyɩ mʋ laa nɩygamaa sɩya gɛɛ ba kɩ ko ʋ lee. Ba aa ko pele, Gyudasɩ vala a mʋ guwori Yesu. 48 Ɛɛ rɛ Yesu baa, “Gyudasɩ, ɩ kɔnɩ ko guwori ŋ nɛ dɩ ɩ kpa Mɩyaŋ Nihuwobiŋ Biye yallɩ koo?” 49 Yesu hatɩnna hʋ fa aa we doŋ a na wɩɩ hʋ aa kyɛ dɩ ʋ yaa, ɛɛ rɛ ba pɩyɛsɩ Yesu a baa, “Á Tɩɩna, á kyuri á takoobiye koo?” 50 Nyɛ rɛ Yesu hatɩnna hʋ kɩdɩgɩ teŋ kyuri takoobii, a ŋmaŋ Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyawʋ dɩya yoŋ noduu dɩgɩŋ kyɔl. 51 Ɛɛ rɛ Yesu baa, “Ʋ maga rɛ. Ma leŋ.” Ʋ basɩ gɛɛ rɛ, aŋ dige baal hʋ dɩgɩŋ, ʋ mɩɩgɩ taasɩ. 52 Ɛɛ rɛ Yesu pɩyɛsɩ Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ abee nala hʋ aa pɔ Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ nɩhɩyasɩ abee ba bee nɩhɩyasɩ hʋ aa ko dɩ ba kana ʋ, a baa, “Ŋ yaa biibɔŋ nɛ, ma sii kol takoobiye abee daŋgulo a kɩ ko dɩ ma kana ŋ? 53 Ŋ beel-ma buloŋ nɛ fa aa we Wɩɩkyʋwaldɩɩbal hʋ tɩyaŋ kyɛɛ bee ʋ nyʋwa buloŋ, aŋka ma bɩ lʋga dɩ ma kana ŋ doŋ. Amɛ saŋa no rɛ Wɩɩsɩ tɩya ma ŋmanɩɩ dɩ ma kana ŋ. Saŋa no tɩyaŋ mɛ rɛ wɩbɔmɔ kuwori, Sɩtaanɩ mɛ we ʋ tʋma tɩyaŋ.”
Piita tʋwa a baa ʋ bɩ gyɩŋ Yesu
Matiwu 26.57-58, 69-75; Maakɩ 14.53-54, 66-72; Gyɔɔŋ 18.12-18, 25-27
54 Ɛɛ rɛ ba kaŋ Yesu, a kana ʋ kɩ mʋ Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyawʋ dɩya, ka Piita mɛ daasɩ kɩ tɩŋ ba hal. 55 Ba mʋwa dɩ ba tuu diŋ gyaŋwuwo hʋ tɩyaŋ nala kɩ wiyeni. Nyɛ rɛ Piita mʋ pɛ nala hʋ aa wiyeni diŋ hʋ tɩyaŋ a hɔŋ. 56 Haŋtolibiye kɩdɩgɩ mɛ gyɩ we ba tɩyaŋ, a yaa dɩya hʋ tʋŋtʋnnɩ. Ʋ aa naa Piita dɩ ʋ hɔŋ kɩ wiyeni diŋ hʋ, ɛɛ rɛ ʋ deŋ ʋ sɩya tɩyaŋ gɛɛ sɩrɩtɩtɩ, aŋ baa, “Baal no mɛ fa aa tɩŋ Yesu hal lɛ.” 57 Ɛɛ rɛ Piita baa, “Haŋtolibiye, ŋ paalɩ bɩ gyɩma ʋ mɛ gba.” 58 Mʋhʋ sʋwaa dɩ baal kɩdɩgɩ mɛ na ʋ a baa, “Ɩ mɛ yaa ba kɩdɩgɩ rɛ.” Ɛɛ rɛ Piita bɩl baa, “Ŋ bagyʋwa, ŋ kɛ daa.” 59 Ʋ bɩl bɩ pɩɩsa, dɩ baal kɩdɩgɩ mɛ rɛ gɛɛ, a hara pɔ anɩɩ Piita yaa Yesu hatɩnna hʋ kɩdɩgɩ rɛ, dɩ beewɩya ʋ yaa Galili tɩɩna rɛ. 60 Ɛɛ rɛ Piita bɩl basɩ tɩya ʋ mɛ a baa, “Ŋ bagyʋwa, ŋ paalɩ bɩ gyɩŋ wɩɩ hʋ ɩ aa basɩ tɩyaŋ.” Piita aa yaŋ basɩ gɛɛ, ʋ nyʋwa ha bɩ tele taŋha, dɩ gyibal wiye. 61 Ɛɛ rɛ á Tɩɩna Yesu galdaasɩ, a deŋ Piita sɩya tɩyaŋ. Doŋ nɛ ʋ liisi wɩɩ hʋ Yesu fa aa basɩ tɩya ʋ anɩɩ ʋ sɩ tʋwa naaŋsɩɩnyʋwa bʋto a baa dɩ ʋ bɩ gyɩma ʋ, ka dɩ gyibal na wii. 62 Ɛɛ rɛ Piita sii lɩɩ bee a wɩɩ weliŋ.
Ba yaa Yesu sɩya, aŋ ŋmaa ʋ
Matiwu 26.67-68; Maakɩ 14.65
63 Ɛɛ rɛ nala hʋ aa pɔ Yesu kɩ huuri ʋ, aŋ kɩ ŋmaa ʋ. 64 Ba gyɩ vʋwa ʋ sɩya tɔ rɛ, aŋ aa ŋmaa ʋ, aŋ pɩyɛsɩ ʋ dɩ ʋ daga nal hʋ aa ŋmaa ʋ. 65 Ba gyɩ basɩ wɩya mɛ rɛ yʋga a tʋʋsɩ ʋ.
Ba kaŋ Yesu mʋ bee-hɩyarɩ sɩya
Matiwu 26.59-66; Maakɩ 14.55-64; Gyɔɔŋ 18.19-24
66 Ʋ sɩgballɩya, Gyuuma bee nɩhɩyasɩ abee Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ abee Wɩɩsɩ Teŋ dɩdagɩla buloŋ laŋŋɩ, aŋ leŋ ba kaŋ Yesu ko ba sɩya. 67 Ɛɛ rɛ ba pɩyɛsɩ Yesu a baa, “Daga ma, ɩ rɛ yaa Krisita hʋ, laataal hʋ Wɩɩsɩ aa lɩya?” Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Dɩ mɩyaŋ nɛ basɩ tɩya ma mɛ, ma bɩ sɩ laa di. 68 Dɩ mɩyaŋ nɛ yaŋ bɩl pɩyɛsɩ ma wɩɩ mɛ, ma bɩ sɩ lɩɩ ʋ sɩɩ tɩya ŋ. 69 Amɛ a lɩɩ nyɛ a kaŋ kɩ mʋ, Mɩyaŋ Nihuwobiŋ Biye sɩ hɔŋ Wɩɩbal hʋ noduu logiŋ tɩyaŋ.” 70 Ɛɛ rɛ ba buloŋ pɩyɛsɩ ʋ a baa, “Ɩ rɛ yaŋ yaa Wɩɩsɩ Biye hʋ koo?” Ɛɛ rɛ Yesu basɩ tɩya ba a baa, “Wɩtɩɩ rɛ ma basɩ, ma aa baa dɩ mɩyaŋ nɛ yaa Wɩɩsɩ biye hʋ.” 71 Ɛɛ rɛ nala hʋ baa, “Á bɩl bee kyɛ daŋsɩya tɩɩna buloŋ. Á tɩɩ mɛ nɩɩ wɩɩ hʋ ʋ tɩɩ nyʋwa tɩyaŋ nɛ.”