3
Gyɔɔŋ Wɩɩsɩnɩɩfool hʋ basɩ Wɩɩsɩ wɩya
Matiwu 3.1-12; Maakɩ 1.1-8; Gyɔɔŋ 1.19-28
1-2 Zakarɩya biibaal Gyɔɔŋ ha gyɩ we pogo hʋ tɩyaŋ nɛ. Doŋ tɩyaŋ nɛ Wɩɩsɩ gyɩ basɩ tɩya ʋ dɩ ʋ mʋ basɩ Wɩɩsɩ wɩya a tɩya nala. Saŋa no tɩyaŋ, Roma paalʋʋ buloŋ kuworibal Tibeeriyo gyɩ aa dii koro, ʋ bɩsɩ fi abee bɔnɔŋ tɩyaŋ nɛ gyɩ gɛɛ. Ɛɛ saŋa dɩ Pɔŋtiyo Pilato mɛ rɛ fa laa Roma kuworibal hʋ naasɩ sɩŋ Gyudɩya paalʋʋ tɩyaŋ. Hɛrɔtɩ mɛ rɛ fa aa deŋ Galili paalʋʋ, ka ʋ naabiye Fɩlɩpɩ mɛ fa kɩ deŋ Ituriya abee Tirakonati paalʋʋ. Baal kɩdɩgɩ aa lɩɩ Lisaniya mɛ rɛ fa aa deŋ Abiliini paalʋʋ. Anaasɩ bee Kayifasɩ mɛ rɛ fa yaa Gyuuma wɩɩkyʋwal sɩlaala nɩhɩyasɩ Gyerusalɛm tɩyaŋ. Ɛɛ rɛ Gyɔɔŋ gɔllɩ Gyɔɔdaŋ fuwo hʋ nyʋwa buloŋ, a basɩ Wɩɩsɩ wɩya kɩ tɩya nala a baa, “Ma bɩrɩmɩ lɩɩ ma wɩbɔmɔ tɩyaŋ, aŋ leŋ dɩ ŋ fo ma wɩɩkyʋwalnɩɩ, dɩ Wɩɩsɩ kpa ma wɩbɔmɔ kyɛ ma.”
Wɩɩsɩ tɩŋdaal Azaaya fa saba wɩɩ no Wɩɩsɩ teŋ logiŋ kɩdɩgɩ tɩyaŋ nɛ, a baa:
“Nal lɛ we pogo tɩyaŋ, a heeli kɩ basɩ,
‘Ma ko marɩ ma tɩsɩ anɩɩ ma aa marɩ ŋmanɩɩ a pɔ nɩbal koyi gɛɛ,
dɩ ma tɩɩna ko tɩŋa. Dɩ mamaa rɛ yaa gɛɛ dɩ ʋ ko ko, ʋ lɩvalɩɩ sɩ pɩŋ weliŋ.
Ma giri dogiŋbala abee dogiŋbiisi hʋ buloŋ
a tuu tɔ pallɩ hʋ buloŋ
a kaŋ gyarɩ dɩ ba maga dɔmɔŋ,
ŋmaŋsɩ hʋ buloŋ aa golo, ma kaŋ ba degini.
Ŋmaŋsɩ hʋ buloŋ mɛ aa kaŋ bootigini, ma we ba buloŋ taŋha dɩ ba pɩŋ namama.
Dʋnɩya nala buloŋ sɩ na gɛɛ hʋ Wɩɩsɩ aa laa nala kɩ ta.” ’
Ɛɛ rɛ nɩgyamaa ko lɩɩ Gyɔɔŋ lee dɩ ʋ fo ba wɩɩkyʋwalnɩɩ. Ʋ basɩ tɩya ba a baa, “Ɛɛdɔŋ dʋma! Ma dawarɩ yʋga ma tɩyaŋ. Kɩbee rɛ mʋrɩ ma anɩɩ wɩɩkyʋwalnɩɩ no ŋ aa sɩ fo ma dʋŋ sɩ wuwo laa ma ta Wɩɩsɩ sarɩya hʋ kyɛdiilii? Ma leŋ dɩ ma wɩyaalɩya daga anɩɩ ma bɩrɩma lɩɩ ma wɩbɔmɔ yayɩ tɩyaŋ nɛ, aŋ ta leŋ ma aa yaa Abɩraham doho nala wɩya dʋŋ yaa wɩɩ. Beewɩya Wɩɩsɩ aa wuwo ʋ leŋ bʋwa no ma aa naa nyɛ sii bɩrɩmɩ Abɩraham doho nala rɛ. Ma gyɩma! Wɩɩsɩ yaa siri rɛ abee ʋ saa dɩ ʋ ŋmaŋ tɩya hʋ buloŋ aa bee nɔŋ nɔŋweliye a lo, a keri paa yuwo we diŋ tɩyaŋ.”
10 Ɛɛ rɛ nala hʋ pɩyɛsɩ ʋ a baa, “Ɛɛ rɛ yaŋ maga dɩ á yaa?” 11 Ʋ basɩ tɩya ba a baa, “Nal hʋ aa kaŋ gannɩ balɩya, ʋ maga dɩ ɩ kpa kɩdɩgɩ tɩya nal hʋ aa bɩ kaŋ gal lɛ. Nal hʋ mɛ aa kaŋ kɩdiiliye, ʋ maga dɩ ʋ yaa kpaa nala hʋ aa bɩ naa ba di rɛ.”
12 Ɛɛ rɛ lampolaala badɔmɔŋ mɛ ko dɩ ʋ fo ba wɩɩkyʋwalnɩɩ. Ba mɛ pɩyɛsɩ ʋ a baa, “Nɩhɩyawʋ, ɛɛ rɛ á mɛ sɩ yaa?” 13 Ʋ basɩ tɩya ba a baa, “Ma ta laa molbiye te gɛɛ hʋ aa maga dɩ ma laa.” 14 Laalyuwolo badɔmɔŋ mɛ pɩyɛsɩ ʋ a baa, “Aŋka á mɛ, ɛɛ rɛ á mɛ sɩ yaa?” Ʋ basɩ tɩya ba mɛ a baa, “Ma ta fugisi nal buloŋ a laa molbiye, a ta nyɩya wɩya a kɩ tɩya nala mɛ. Ma leŋ dɩ tuno hʋ ma aa laa maga ma.”
15 Ɛɛ rɛ nala hʋ fa aa gyegili Krisita hʋ koyi fa piili kɩ bɩɩnɩ anɩɩ Gyɔɔŋ nɛ yaa Krisita hʋ. 16 Ɛɛ rɛ Gyɔɔŋ basɩ tɩya ba buloŋ a baa, “Nɩɩ dʋŋ nɛ ŋ kɛ kaŋ kɩ fo ma. Amɛ nal kɩdɩgɩ rɛ sɩ ko, ʋ rɛ yaa nɩbal a te ŋ. Ŋ paalɩ bɩ maga dɩ ŋ kpaga ʋ, a kaŋ ʋ naatɔbɔ ŋmasɩ mɛ puri. Ʋ kɛ sɩ kpa Wɩɩsɩ Wiyesi Welii hʋ abee diŋ a fo ma wɩɩkyʋwalnɩɩ. 17 Ʋ kolo ʋ mɩkyaarɩgbaha rɛ. Dɩ ʋ rɛ ko ŋmaa ʋ mɩya hʋ teŋ, ʋ sɩ kyaarɩ lɩɩ miŋbii hʋ a we ʋ busol tɩyaŋ, aŋ kpa mɩŋgyɔrʋ hʋ a we diŋ aa bee dɩsɩ tɩyaŋ.” 18 Ŋmaŋgyamaa rɛ Gyɔɔŋ gyɩ kpa a basɩ Wɩɩsɩ wɩweliye hʋ a tɩya nala, aŋ kpaanɩ ba weliŋ dɩ ba bɩrɩmɩ lɩɩ ba wɩbɔmɔ yayɩ tɩyaŋ.
19 Wɩya badɔmɔŋ nɛ Hɛrɔtɩ gyɩ yaa, ɛɛ rɛ Gyɔɔŋ gyɩ basɩ ʋ sɩya wɩya tɩya ʋ. Hɛrɔtɩ rɛ gyɩ aa deŋ Galili paalʋʋ. Ʋ maana ha gyɩ hɔnɔ rɛ ka ʋ kaŋ ʋ haaŋ ba aa yɩrɩ Hɛrodiya a fasɩ. Ɛɛ rɛ Gyɔɔŋ gyɩ basɩ tɩya ʋ anɩɩ ʋ bɩ yaa ŋmanɩɩ dɩ ʋ kaŋ ʋ maana haaŋ fasɩ. Hɛrɔtɩ gyɩ yaa wɩbɔmɔ badɔmɔŋ mɛ rɛ yʋga a pɛ wɩɩ no tɩyaŋ. Ba buloŋ wɩya rɛ tɩŋ Gyɔɔŋ gyɩ basɩ ʋ sɩya wɩya tɩya ʋ gɛɛ. 20 Hɛrɔtɩ gyɩ yaŋ aa sɩ marɩ yaa wɩbɔŋ hʋ rɛ yaa, ʋ gyɩ bɩl sii leŋ ba kaŋ Gyɔɔŋ tɔ nɩtɔdɩya tɩyaŋ.
Gyɔɔŋ foo Yesu wɩɩkyʋwalnɩɩ
Matiwu 3.13-17; Maakɩ 1.9-11
21-22 Gyɔɔŋ gyɩ aa foo nala hʋ buloŋ wɩɩkyʋwalnɩɩ ko teŋ, ɛɛ rɛ ʋ fo Yesu mɛ wɩɩkyʋwalnɩɩ. Doŋ tɩyaŋ nɛ Yesu kɩ kyʋwalɩ Wɩɩsɩ dɩ ʋ naa wɩɩsɩnyuu pirigi lɔgɔ suri. Nyɛ rɛ Wɩɩsɩ Wiyesi Welii hʋ kɩɩ gɛɛ anɩɩ kokomo, a ko tuu saga ʋ tɩyaŋ. Ɛɛ hal lɛ ʋ nɩɩ taal kɩdɩgɩ dɩ ʋ lɩɩ wɩɩsɩnyuu a basɩ tɩya ʋ a baa, “Ɩ rɛ yaa ŋ Biikyoolii. Ŋ teŋ fɩyɛla rɛ ɩ tɩyaŋ.”
Yesu doho nala
Matiwu 1.1-17
23 Saŋa hʋ Yesu gyɩ aa piili ʋ tʋma hʋ, dɩ ʋ gyɩ yaa bɩsɩ mɔlɩya abee fi rɛ. Nala gyɩ bɩɩna anɩɩ Gyosɛfʋ rɛ lʋl Yesu. Nyɛ rɛ Yesu doho tɩŋa: Gyosɛfʋ kuwo feŋ nɛ yaa Heli. 24 Heli mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Mataati. Mataati mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Levi. Levi mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Mɛlki. Mɛlki mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyanna. Gyanna mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyosɛfʋ. 25 Gyosɛfʋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Matatiya. Matatiya mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Emosi. Emosi mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Nahum. Nahum mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Ɛsili. Ɛsili mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Nagayi. 26 Nagayi mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Maati. Maati mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Matatiya. Matatiya mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Simeeni. Simeeni mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyosɛkɩ. Gyosɛkɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyoda. 27 Gyoda mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyuwanaŋ. Gyuwanaŋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Risa. Risa mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Zerubabɛl. Zerubabɛl mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Siyatiil. Siyatiil mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Neeri. 28 Neeri mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Mɛlki. Mɛlki mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Adi. Adi mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Kosam. Kosam mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Ɛlimadam. Ɛlimadam mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Ɛri. 29 Ɛri mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyoosʋwa. Gyoosʋwa mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Ɛliyeza. Ɛliyeza mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyorim. Gyorim mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Mataati. Mataati mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Levi. 30 Levi mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Simiyɔŋ. Simiyɔŋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyuda. Gyuda mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyosɛfʋ. Gyosɛfʋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyonam. Gyonam mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Ɛliyakim. 31 Ɛliyakim mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Mɛlɩya. Mɛlɩya mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Mɛna. Mɛna mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Mataata. Mataata mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Neetaŋ. Neetaŋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Deviti. 32 Deviti mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyesi. Gyesi mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Obɛdɩ. Obɛdɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Buwasi. Buwasi mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Salmɔŋ. Salmɔŋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Naasuŋ. 33 Naasuŋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Amiinadabu. Amiinadabu mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Adimɩŋ. Adimɩŋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Aani. Aani mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Hɛzʋrɔŋ. Hɛzʋrɔŋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Pɛrɛsɩ. Pɛrɛsɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyuda. 34 Gyuda mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyeekɔbɩ. Gyeekɔbɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Azɩkɩ. Azɩkɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Abɩraham. Abɩraham mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Tɛɛra. Tɛɛra mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Nahɔ. 35 Nahɔ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Sɛrugu. Sɛrugu mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Ruu. Ruu mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Pɛlɛgɩ. Pɛlɛgɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Iiba. Iiba mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Sɛla. 36 Sɛla mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Kayinaŋ. Kayinaŋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Afagisaadi. Afagisaadi mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Sɛm. Sɛm mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Nowa. Nowa mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Lamɛkɩ. 37 Lamɛkɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Matusela. Matusela mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Inɔkɩ. Inɔkɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Gyarɛdɩ. Gyarɛdɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Mahalalɩ. Mahalalɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Kayinaŋ. 38 Kayinaŋ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Inɔsɩ. Inɔsɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Sɛɛtɩ. Sɛɛtɩ mɛ kuwo feŋ nɛ yaa Adama. Wɩɩsɩ rɛ ta Adama.