17
Ma daira Tessaloneka
1 Manjari itu talabay na uk di si Paul daira Ampipoles maka Apollon, bo' iyampa takka ni daira Tessaloneka. Niya' may'an dakayo' langgal Yahudi.
2 Pahi' si Paul ni diyōm langgal itu sabab iya na asal kabiyaksahan na. Tallu Sabtu' iya pagnasihat na maka manga aa may'an pasal pamandu' ma diyōm kitab.
3 Pihatihan sigam uk na, tiyoan sigam sabannal-bannal min diyōm kitab in si Almasi subay makalabay kabinsanaan maka piyatay, maka subay pikallum pabing min kamatay na. Uk si Paul, “Si Isa iya pagnasihat ku itu ma kaam, iya na si Almasi, iya pene' uk Tuhan magpamarinta.”
4 Manga Yahudi kasehean ian bayi tabo magkahagad sampay palamud na ma si Paul maka si Silas. Maka heka isab manga bangsa Girik palamud, aa magtaat asal ni Tuhan. Heka isab manga danda bangsahan bayi palamud.
5 Suga' ngimbu manga Yahudi kasehean, hangkan pipagtipun uk sigam manga aa bulaug, aa 'nsa' niya' kasuddahan na iya maglangnganan sadja ma karaddōk-daddōkan. Heka peen sigam magpun, pihiluhala' daira ian uk sigam. Siyōd luma' si Jason uk sigam, pamehahan si Paul maka si Silas bo' biyo paluwas ni aa mahadjana'.
6 Suga', pagka 'nsa' tatawwa' uk sigam di si Paul, giyuyud uk sigam si Jason maka manga bean si Isa kasehean tudju ni manga nakura' daira. Ngalingan manga Yahudi ian, uk sigam, “Tiya' pasampay ni daira tabi itu iya duwangan aa bayi muwan kasasawan ma kalahat-lahatan.
7 Maka si Jason itu bayi ngōkōman sigam ma diyōm luma' na. Sigam kamemon ngalanggal sara' Sultan Mahatinggi du pagka uk sigam niya' sultan saddi, iyōnan si Isa!”
8 Pagtake bissala itu uk katipunan aa ian maka uk manga nakura' daira ian, magtuwi sigam hiluhala'.
9 Si Jason maka manga sehe' na ian bayi siyoho' mayad ni nakura' ian pamiyansa baran sigam. Puwas na hi' pipowe' na sigam.
Ma daira Bereya
10 Pag song kohap peen, pilanjal si Paul maka si Silas uk manga bean si Isa ian, siyoho' pahi' ni daira Bereya. Pagtakka sigam pay'an, pay'an sigam ni langgal Yahudi.
11 Manga Yahudi may'an labi lunuk le' atay sigam min manga Yahudi bayi ma Tessaloneka. Kiyōgan sigam tōōd pake ma lapal di si Paul. Biyassa kitab uk sigam 'llaw-llaw pangandaan sigam bang bannal iya pamandu' uk si Paul.
12 Jari heka manga aa Bereya magkahagad ma si Isa, sampay manga danda bangsahan min bangsa Girik maka manga lalla Girik isab.
13 Suga', makatau peen manga Yahudi min Tessaloneka in si Paul ian ma Bereya isab nganasihat lapal Tuhan, paturul sigam pay'an. Pitnahan uk sigam kabanōsan aa Bereya ian, biyo magkasasawan.
14 Magtuwi si Paul iya bayi giyaraan uk manga bean si Isa may'an, siyoho' palud ni bihingan. Suga' si Silas maka si Timuti hi' masi le' may'an.
15 Manga aa ian, iya mo si Paul palud, bayi nehean iya sampay ni daira Aten. Puwas na hi' mowe' sigam ni Bereya maka uk sigam mo lapal ni si Silas maka si Timuti. Siyoho' pasaut ni Aten parakayo' ni si Paul.
Ma daira Aten
16 Manjari itu, ma daira Aten peen si Paul ngagaran si Silas maka si Timuti, sasaw tōōd pikilan na pag'nda' na ma daira Aten ian daran tau-tau iya pagtuhanan sigam.
17 Hangkan na iya pahi' ni langgal Yahudi magsambung-lapal maka manga Yahudi maka manga aa min kabangsahan saddi iya magtaat ma Tuhan. Iya du ma halaman daira ian, kahaba'-haba' 'llaw magsambung-lapal na peen iya maka sasuku palabay minnian.
18 Niya' isab manga guru me' magsambung-lapal. Iya bine' uk manga guru itu manga pamandu' si Epikuru, atawa pandu' manga aa iyōnan Istuwik. Pagtake manga aa itu ma pagnasihat si Paul pasal si Isa maka kallum na pabing min kamatay na, uk kasehean, “Ayi baha' pihalling uk aa maglegaw itu!”
Uk isab kasehean, “Kila ku, aa itu missala pasal manga tuhan saddi, iya 'nsa' katauhan ta.”
19 Hangkan na si Paul biyo uk sigam tudju ni palhimpunan Aten ian, iya iyōnan palhimpunan Areyopagos. Uk sigam ni si Paul, “Baya' kami tau pasal pandu' bahu iya bissala nu iyu.
20 Saddi-saddi isab pamandu' nu iyu, hangkan kami baya' tau bang ayi hati na.”
21 (Sabab na manga aa porol ma daira Aten ian, maka manga aa liyu isab iya maglahat may'an, kabiyaksahan asal magbissala-bissala maka pake-ke ma pasal ayi-ayi takka bahu.)
22 Sakali itu nangge si Paul ma alōpan palhimpunan Areyopagos bo' uk na, “Kaam manga aa Aten, tapandōga ku in kaam mag-aagama tōōd.
23 Sabab sasang ku masiyal ma diyōm daira bi itu nganda'-nganda' ma baanan ayi-ayi iya siyumba uk bi, niya' tanda' ku dakayo' panumbahan bi taga sulat. Uk sulat hi', ‘Ni tuhan dakayo', iya 'nsa' kitauhan.’ Na,” uk si Paul, “iya tuhan piyudji uk bi minsan iya 'nsa' katauhan bi, iya na ko' itu Tuhan pamahatihan ku kaam buttihi'.
24 Iya na ko' itu tuhan dakayo'-kayo' bayi mapanjari dunya itu maka kakaya'-kayaan na kamemon. Makapagnakura' asal iya ma sulga' sampay ma dunya. 'Nsa' iya pabōtang ma diyōm luma' pagsumbahan bayi hinangan manusiya'.
25 Maka 'nsa' iya pikihinang ma manusiya' sabab 'nsa' niya' kulang ma iya. Iya asal muwan kallum maka napas, maka kalluman kaginis-ginisan ma bangsa manusiya'.
26 Dangan du aa,” uk si Paul, “bayi pipanjari uk Tuhan, bo' min dangan hi' piniya' uk Tuhan manga kabangsa-bangsahan manusiya' kamemon. Pipaglahat sigam uk na ma kalohahan dunya itu. Giyanta' asal uk na bangsa dakayo' maka dakayo' bang salaingga iya taggōl sigam natas ma dunya maka bang maingga kabōtangan na paglahatan sigam.
27 Salaihi' hinang Tuhan ma manga palbangsa-bangsahan itu bo' supaya sigam meha ma iya. Bang sigam ganta' magtuyu' kalu iya tatawwa' du uk sigam. Suga' Tuhan itu 'nsa' lawak min kitabi.
28 Bannal bissala aa ian, iya uk na,
‘Min Tuhan asal, iya hangkan kitabi 'llum, hangkan kitabi makahinang, hangkan kitabi taga kaniya'.’
Sali' bayi bissala isab uk dakayo' aa bi, iya uk na,
‘Kitabi itu, anak Tuhan du.’
29 Na, pagka manga anak Tuhan na kitabi,” uk si Paul, “daa subay pikil tabi in kajarihan Tuhan sali' dagbōs tau-tau hinangan bulawan atawa pilak atawa batu, iya hinang min akkal maka kapandayan manusiya'.
30 Waktu tagna', pagka ma diyōm awam bayi manga manusiya' pasal Tuhan, iya kahinangan sigam hap maka laat 'nsa' bayi tabista uk Tuhan. Suga' ma buttihi' iya panohoan Tuhan ma aa kamemon maingga-maingga lahat, subay sigam ngalabba tōōd min karusahan sigam.
31 Sabab niya' 'llaw bayi tiyagama uk Tuhan pangahukum na manusiya' kamemon maka hukuman na bōntōl. Bayi na isab kawakilan uk Tuhan aa na malangngan hukuman. Pipasti' uk Tuhan ma manusiya' kamemon in aa itu asal tapene' na, sabab bayi iya pikallum uk na pabing min kamatay na.”
32 Pagtake manga aa ian ma si Paul missala pasal kallum pabayik min kamatay magtuwi iya tittohan uk sigam kasehean. Suga' kasehean ian halling ni iya, uk sigam, “Baya' kami pake ma kau pabing pasal iyu hi'.”
33 Minnihi', paluwas si Paul min palhimpunan ian.
34 Manjari niya' manga aa bayi me' ma iya bo' mangandōl ma si Isa. Ōn dakayo' ian si Diyunisi aa min palhimpunan Areyopagos hi', maka dakayo' danda iyōnan si Damaris. Maka niya' isab aa kasehean bayi mangandōl.