15
La reunión en Jerusalén
1 Ja'nrëbi yequëcua Riusu bain cacua, judío bainbi Judea yijabi sani, Antioquía huë'e jobona ti'anni, Cristo bain ja'anru ba'icuani coca ye'yoni yihuo bi'rareña:
—Mësacua go neño ga'nire tëyoni senjoma'itoca, Riusu guënamë re'otona ti'añe gare porema'iñë. Ja'nca sëani, Moisés guanseni jo'case'e'ru yo'ojën ba'ijë'ën, yihuojën bateña bacua.
2 Ja'nca yihuojënna, Pablo, Bernabé, bacuabi si'a jëja cajën, Mësacuabi huacha cacua'ë cajën, ënse cocare ai zoe cani jëhuareña. Cani jëhuarena, Cristo bain Antioquía ba'icuabi, Jerusalén ëja bain naconi ja'an cocare cani acho güeseñu cajën, Pablo, Bernabé, ja'an bainre cuencueni, Jerusalenna saoreña.
3 Ja'nca saojënna, bacuabi Fenicia, Samaria, ja'an yijañabi sani, ja'an bainre quëareña:
—Judío bain jubë ba'ima'icuabi bacua ja'anrë ro'tajën ba'ise'ere gare jo'cani, Riusuni recoyo te'e zi'nzini ba'iyë, quëajënna, si'a Cristo bainbi achani, ai bojo recoyo re'huareña.
4 Ja'nrëbi, Pablo, Bernabé, bacuabi Jerusalenna ti'anni, si'a Cristo bain jubë, Riusure ta'yejeiye yo'o concua, Cristo bain ira ëjacua, ja'ancuana ti'anni saludajënna, bacuabi ai bojojën saludareña. Saludajënna, ja'nrëbi Riusu yo'o yo'ose'e, Riusure conjën ba'ise'e beoru bacuani quëareña.
5 Quëajënna, ja'anru ba'icua fariseo bain ba'isi'cua Jesucristoni si'a recoyo ro'tani te'e zi'nzisi'cua, bacuabi nëcani, si'a jëja careña:
—Judío bain jubë ba'ima'icuabi Cristoni si'a recoyo ro'tajënna, bacua go neño ga'nire tëyo güeseni, Moisés coca cani jo'case'e'ru bacuani yo'o güeseye bayë mai, careña.
6 Carena, ja'nrëbi Riusure ta'yejeiye yo'o concuabi Cristo bain jubë ira ëjacua naconi ñë'cani, Ja'an case'ere ëñani ro'tani masiñu cajën,
7 sa'ñeña ai zoe senni achajën, si'a jëja cajën bateña. Ja'nca cani, ja'nrëbi Pedrobi huëni, bacuani caguëña:
—Yo'je sanhuë, Riusubi yë'ëre cuencueni, judío bain jubë ba'ima'icuana saoguëna, yë'ëbi ja'an cocare quëaguëna, achajë'ën. Judío bain jubë ba'ima'icuabi Cristoni si'a recoyo ro'tani baguëni zi'nzini ba'ija'bë caguë, yë'ëre cuencueni, bacuana saoguëna, baguë cocare quëani achohuë yë'ë.
8 Quëani achoguëna, bacuabi Cristoni si'a recoyo ro'tani zi'nzijënna, Riusubi bacuani ai bojoguë ëñani, baguë Espíritute bacuana gaje meni ba güesebi, si'a bain recoyote te'e ruiñe masiguë sëani. Maini ru'ru gaje meni base'e'ru bacuani güina'ru zi'nzini babi.
9 Riusubi mai hua'nare ëñaguë, ba hua'nare'ga ëñaguë, Si'a jubë yua te'e bain ba'icua'ë caguë, bacuabi si'a recoyo ro'tajënna, bacuani ënseye beoye bacua recoyore mame re'huani tënoni, bacuani babi.
10 Ja'nca sëani, Riusu yo'ose'e sëani, ¿mësacua queaca ro'tajën, Riusu ta'yejeiye yo'ose'ere ro'tama'iñe'ne? Mësacua yua ja'an Cristo bainni ai yo'o güesema'ijë'ën. Mai ira bain ba'isi'cua'ga Moisés guanseni jo'case'ere yo'oye poremajën, mai hua'na'ga güina'ru yo'oye porema'icua'ë.
11 Ja'nca porema'icuabi Jesucristona ti'anni, baguëni recoyo zi'nzini banica, 12 ai yo'o güeseye beoye baguë bainreba re'huasi'cua ba'iyë mai. Ja'nca ba'ijënna, Riusubi bacuare'ga güina'ru baguë bain mame re'huasi'cuare baji, Pedrobi caguëña.
12 Caguëna, si'a jubëbi caye beoye ba'ijën, Bernabé, Pablo, bacua cocare'ga achareña. Ba hua'nabi quëajën, Riusu ta'yejeiyereba yo'oni judío bain jubë ba'ima'icuana saose'ere quëareña.
13 Quëani tëjijënna, Santiagobi caguëña:
—Yë'ë bain sanhuë, achajë'ën.
14 Mësacua yua Simón Pedro coca quëase'ere achahuë. Riusubi judío jubë bain ba'ima'icuani bojoguë ëñani, baguë bainreba ru'ru ba'icuare bacua jubë ba'icuare cuencueni re'huani babi quëabi Pedro.
15 Ja'nca quëaguëna, Riusu ira bain raosi'cua toyani jo'case'ere ëñato, güina'ru cani jo'careña bacua:
16 Yë'ë cani jo'case'e'ru ba'iye yo'oja'guë'ë yë'ë.
Yë'ë ira bainguë ba'isi'quë Davidre cuencueni, yë'ë bain ta'yeje ëjaguëre re'huani jo'caguëna, baguë bain yo'je raisi'cuabi yë'ë bainre guanse bi'rajënna, zoe ba'irën carajei bi'rahuë.
Ja'nca carajei bi'rajënna, yë'ë bainre se'e mame re'huani baja'guë'ë yë'ë.
17 Si'a bainbi yë'ëre cu'eni, yë'ëni recoyo zi'nzini ba'ija'bë caguë, bacua jubëre se'e mame re'huaja'guë'ë.
Ja'nca re'huani, si'a bain, judío bain jubë ba'ima'icua'ga yë'ë ta'yejeiye ba'iyete masini, yë'ëni cu'eni baja'bë.
18 Ja'nca cani jo'cabi mai Ëjaguë Riusu.
Baguë yo'oja'yete ru'rureba ba'isirën ro'tani, gare tin yo'oma'iguë ba'iji.
Ja'nca ba'iguëbi baguë yo'oja'yete maini masi güeseji.
Ja'an cocare toyani jo'ca güesebi Riusu.
19 Ja'nca toyani jo'case'e sëani, judío bain jubë ba'ima'icuani ai yo'o güeseye beoye Cristoni zi'nzini ba'iyete yihuojën bañuni. Bacua ja'anrë ro'tajën ba'ise'ere gare jo'cani senjoni, Cristoni si'a recoyo ro'tajën ba'icuare sëani,
20 ën yihuo coca se'gare bacuani toyani saoñu: “Mësacua bainbi jo'ya hua'nare huani huacha riusu hua'ina insini jo'catoca, ja'an hua'ire aiñe beoye ba'ijë'ën. Mësacua bain yo'ojën ba'iye'ru tin romigoni, tin ëmëguëni gare yahue bama'ijë'ën. Huejasi'cua se'gabi te'e ba'ijë'ën. Mësacua bainbi jo'ya hua'nare ñajemona guioni huaitoca, ba hua'ire ainmajën ba'ijë'ën. Ba zie'ga uncumajën ba'ijë'ën.” Ja'an coca se'gare bacuani yihuoni saoñu.
21 Si'a bain huë'e joboñana cu'eto, judío bain ñë'ca huë'eña ba'iji. Si'a yo'o yo'oma'i umuguseña ja'an huë'eñana cacani achato, Moisés guanseni jo'casi cocare ëñani cani achoyë. Ja'nca ai zoe cani achose'e ba'iguëna, Cristo bain si'aruan ba'icuabi cacani achaye poreyë. Ja'nca sëani, yë'ë casi coca se'gare bacuani yihuoni saoñu, Santiagobi cani yihuoguëña.
La carta a los no judíos
22 Ja'nca yihuoguëna, Riusure ta'yejeiye yo'o concua, Cristo jubë ëjacua, si'a jubë naconi, sa'ñeña senni achani, mai jubë bain samucuare cuencueni, Pablo, Bernabé, bacua naconi, Antioquíana saoñu. Saojënna, mai cocare ja'an bainna quëaja'cua'ë, sa'ñeña careña. Ja'nca cani, bacua bainguë Judas Barsabás, yequëre'ga Silas, bacuare cuencueni, Cristo bain jubë ai yësi'cuare sëani, Antioquíana saoreña.
23 Saojën, ën cocare toyani, bacua naconi saoreña:
“Yëquëna hua'na Riusu ta'yejeiye yo'ore concua, Cristo bain jubë ira ëjacua, si'a Cristo bain naconi, mësacuani bojojën saludayë yëquëna. Mësacua yua judío bain jubë ba'ima'icua, Antioquía, Siria, Cilicia, ja'anruanre ba'ijënna, mësacuani yihuo cocare toyani saoyë yëquëna.
24 Yequëcua ënjo'on ba'icuabi, yëquënabi cuencuema'ijënna, mësacuana sani, mësacuani ai yo'o güesejën, yihuoni ye'yojën, tin ro'ta güesejënna, yëquënabi achahuë. Moisés guanseni jo'casi cocare jo'caye beoye yo'ojën, Mësacua go neño ga'nire tëyo güesejë'ën cajën yihuojënna, yëquënabi bacuare saomaë'ë.
25 Ja'nca saoma'icuabi yureña sa'ñeña senni achani, te'e ro'tajën, mësacuani te'e ruiñe quëani saoñu cajën, yëquëna bain cuencuesi'cua naconi coca saoyë yëquëna. Mai gajecua ai yësi'cua Bernabé, Pablo, bacua naconi saija'bë cajën,
26-27 yëquëna bain hua'na Judas, Silas, ja'an hue'ecuare mësacuana saoyë yëquëna. Ja'ancuabi mai Ëjaguë Jesucristoni ai re'oye yo'o conjën ba'icuabi huajë ju'inre'ahuë. Ja'nca ba'icuabi mësacuana sani, yëquëna coca yihuoni saoyete si'ayete mësacuani re'oye quëaja'cua'ë.
28 Yureca Riusu Espíritubi yëquënani ro'ta güeseguëna, yëquënabi te'e ruiñe ro'tajën, mësacuani ai yo'o güeseye beoye guansejën, ën coca se'gare mësacuani guanseni jo'cayë yëquëna:
29 Mësacua bainbi jo'ya hua'nare huani huacha riusu hua'ini insini jo'catoca, ja'an hua'ire aiñe beoye ba'ijë'ën. Mësacuabi jo'ya hua'ire huani ainto, ba ziere gare uncumajën ba'ijë'ën. Mësacua bainbi jo'ya hua'nare ñajemona guioni huaitoca, ja'an hua'ire ainma'ijë'ën. Mësacua bain yo'ojën ba'iye'ru tin romigoni, tin ëmëguëni gare yahue bamajën ba'ijë'ën. Huejasi'cua se'gabi te'e zi'inni ba'ijë'ën. Ja'an coca guanseni jo'case'ere te'e ruiñe yo'ojën banica, ai re'oye ba'ija'guë'bi mësacuare. Riusubi mësacuani conja'guë. Gañañe'ë.” Ja'an cocare yihuojën, Antioquía jubë bainna saoreña.
30 Ja'nca saojënna, si'a jubë bain cuencuesi'cuabi Antioquíana sateña. Sani, ti'anni, si'a Cristo bain jubëre ñë'coni, ëja bain yihuoni toyasi cocare bacuana insireña.
31 Insijënna, bacuabi ëñani cani achoni tëjini, Riusubi maire ai re'oye recoyo huano güesebi cajën, ai bojoreba bojoreña.
32 Bojojënna, Judas, Silas, bacuabi Riusu cocare ai masiye quëani achoye cuencuesi'cua ba'ijën, ja'anru Cristo bainni Riusu cocare quëani achojën, bacua recoyo ai re'o huano güesejënna, quë'rë se'e jëja recoyo re'huani bateña.
33 Ja'nca ba'ijënna, Riusu bain raosi'cuabi bacua naconi zoe ba'irën bëani ba'ijën, ja'nrëbi, Jerusalenna goñu cajën, Antioquía jubë bainni ai bojo güese cocare cani jo'cani goteña.
34-35 Go'ijënna, Pablo, Bernabé bacuabi Antioquía huë'e jobona bëani, yequëcua naconi bainre ye'yojën, Riusu cocarebare quëani achojën bateña.
Pablo comienza su segundo viaje misionero
36 Riusu yo'ore ja'nca yo'ojën ba'ijën, jë'te, Pablobi Bernabeni caguëña:
—Mai ru'ru bain ëñasi hua'nani ëñajaiñu. Bacuani Riusu cocarebare quëani achoni rani, yureca se'e sani, bacua yo'ojën ba'iyete ëñajaiñu, caguëña.
37 Caguëna, Bernabebi sehuoguëña:
—Ja'nca ba'ito, ja'nca ëñajaiñu. Juan Marcosre'ga sañu. Maire conja'guë, sehuoguëña.
38 Ja'nca sehuoguëna, Pablobi ro'tani, Maire jo'cani senjosi'quë, Panfilia huë'e jobobi saisi'quë, maire se'e yo'o conma'isi'quëre sëani, baguëte se'e choima'ina'a caguëña.
39 Ja'nca sa'ñeña coca cajën, te'e ro'tamajën, sa'ñeña conjën saimateña. Bernabé se'gabi Juan Marcosre cuencueni, Chipre jubona saiñu cajën, jai ziaya yoguna cacani sateña.
40 Saijënna, Pablo'ga Silas hue'eguëte choini, Siria, Cilicia, ja'an yijañana saiñu caguëna, si'a Cristo bain jubëbi bacuare saojën, Riusubi mësacuani ta'yejeiye oiguë conguë ba'ija'guë cajën, bacuani bojojën saoreña.
41 Saorena, ba hua'nabi ja'an yijañana saijën, ja'anruan bain Cristo bain jubëanna ti'anni, bacuani quë'rë bojo recoyo ba hua'nare re'huajën, yihuojën bateña.