22
Judas lai Jisas areareyei ne toteye.
(Matyu 26:1-5,14-16; Mak 14:1-2,10-11; Jon 11:45-53)
Sosu a'i pe Juda lo ta'uwe hereiyei iyape Pasova, atahe a'i heneraiyei. Nowe ape se Juda lo lu taune werese nau ta'ase a'i ene aye. Au heseyei lu owane tutawe, sosu Owane Sitewi lo peri lese siye lu werese, lowe Jisas aine tera'eyei ne toteye. Lowe marepi erasi a'i Jisas aine tera'eyei ne totenamiteye. Lowe yo ta siyerowata. Lowe lu taune werese ne atoweiyenamiteye.
Sosu a'i pe sepei luwaru a'i tutawe, Satan, meni Judas papu wiye. Meni ape lo iyape tere'e Iskariot. Le Jisas meni lu disaipel aiwawe a'i iroteye. [Jo 13:2,27] Le au heseyei lu owane tamo, sosu ai lu tamo, Owane Sitewi lo wesi au noweinoweiteye ape, le lowe ma'e au te'eyei ne fi. Le lowe ma'e apou ei toweriye, “Fene meni Jisas aine tera'eyei ne totesiya awere? Ane meni ape fene ma'e henetaiyei su, fene ma'aru eiwerou a'i ane ma'e auwei awere?” Au heseyei lu owane werese Judas lo peri wanuwe su, lowe marepi wisereye nine'iteye. “Wiyeme a'i ne! Nomo ne ma'e ma'aru tomu ne'ese auwei.” Sosu Judas lowe ma'e itiya'u eiye, “Ei, ane Jisas fene ma'e henetaiyei.” Sosu le lowe arunatiyewe fi. Le Jisas aine tera'eyei lo yo ape ne ani nehiti. Le apou toteye, “Jisas woto a'i iroteyei su, ane fara'u lowe ma'e henetiyei. Lu taune tomu ne'ese Jisas siyeowata.”
Lu disaipel hesi a'i lo ene ayei tamo ta'uwe naneiye.
(Matyu 26:17-25; Mak 14:12-21; Jon 13:21-30)
Sosu a'i pe ta'uwe hereiyei, iyape Pasova, henerai tepa'asiye. Juda lo lu taune werese nau ta'ase a'i ene aye. Nowe ape se Juda lo meni owane fe sipsip ta'i aine tera'eyewe, Owane Sitewi ma'e au heseye. [Kis 12:1-27] Sosu Jisas lu hesi Pita, Jon ei aniye. Le lowesi ma'e te'eye, “Fenesi wesi ta Pasova lo ene ayei ape ta'uweyei ne ire! Sosu nomo Pasova lo ta'uwe hereiyei ene arowa.” Lowesi le ma'e itiya'u te'e toweriye, “Eiwerou ma'e nomo ta'uwe hereiyei ta'uweyei awere?” 10 Sosu le lowesi ma'e itiya'u eiye, “Wanure! Fenesi omo Jerusalem ma'e wiyei su, fenesi meni ta sa'i pa'are suteyei ape siyerowa. Fenesi meni ape mo'o umasire. Meni ape wesi lo wiyei su, wesi ape sahe nomo ta'uwe hereiyei ene ayei. 11 Fenesi wesi ape papu wiyei su, fenesi wesi ape lo meni owane ape ma'e apou eire, ‘Meni Owane notosi lo, ne ma'e ei towerisiya, wesi eite tewi wesi ta irosiya awere? Serai ane lu disaipel ano mase ta'uwe hereiyei Pasova ene ayei. Wesi tewi ta irosiya awere?’ 12 Meni ape fenesi ma'e wesi tewi ta erasi a'i hire ma'e au atuatuwei. Wesi yaru tewi ape etiri werese saro iroteyei, metei, me tuto'u saro iroteyei. Fenesi ayei etiri werese au ta'uwere.” 13 Sosu lowesi Jisas arunati fiyewe, omo Jerusalem ma'e heneri. Etiri werese, Jisas lowesi ma'e au te'eye ape, wiyeme a'i henerai. Lowesi meni ta'i sa'i pa'are suteti siyesawi. Lowesi meni ape mo'o umasiti. Lowesi wesi tewi ape ma'e wiye su, lowesi ayei werese ene ayei ne ani ta'uwe naneiye.
Jisas nau ta'ase, wain sa'i lu disaipel lo ma'e au ene aye.
(Matyu 26:26-30; Mak 14:22-26; 1 Korin 11:23-25)
14 Nowe ape henerai su, Jisas lu disaipel lo mase wesi tewi ape sahe aiwawe ta'uwerai. Lowe werese metei sahe onuri. 15 Sosu Jisas lu feni ma'e eiye, “Ane a'i lai marepi erasi a'i se ta'uwe hereiyei ape fene aiwawe ene ayei ne totesiya. Nomo Pasova ape ene a tepa'asiyei su, ane fofowei erasi a'i teriteyei. 16 Wanure! Ane ta'uwe hereiyei ape ene a tepa'asiyei su, ane Pasova tere'e si tame arowata. Ahowa, ane si tame itoraiyei su, ane fara'u tame arowa. Nowe ape se Owane Sitewi lu taune au noweinoweirowa ape ta'uwe hereiyei Pasova lo eti wiyeme a'i henerairowa.” 17 Sosu le peri te'e tepa'asiye su, le siye auwe wain sa'i mase ereti se aniye. Le Owane Sitewi ma'e hire ma'e au te'e wisereyeye. Sosu le lowe ma'e eiye, “Siya auwe eite anitere! Fene werese tewi are! 18 Wanure! Ane wain sa'i tere'e tame arowata. Nowe ape se Owane Sitewi lai lu taune au noweinoweirowa ape, henerairowa su, ane fara'u wain sa'i tame arowa. Nowe ape se ane Meni Owane Pefine a'i henerairowa. Ane lu taune werese au noweinoweirowa.” 19 Lu feni werese wain sa'i a tepa'asiye su, le nau ta'ase ereti se aniye. Le Owane Sitewi ma'e nau ta'ase ape au te'e wisereyeye su, le nau ta'ase tewi pa tewi ani topoto lotowe. Le lowe ma'e eiye, “Nau ta'ase tahe pa'are ano wou a'i ne. {Ane tahe pa'are ano fene ma'e auwei. Fene nau ta'ase ene anamiteyei su, fene ane ne tote etire.” 20 Sosu lowe nau ta'ase ene a tepa'asiye su, le aiwawe a'i siye auwe ereti aniye. Le Owane Sitewi hire ma'e au ei te'e wisereyeye su, le lowe ma'e eiye, “Wain sa'i ape lai fisa'i ano wou a'i ne. Nowe me'iye su, ane fisa'i ano fene ne ani teroso arowei. Serai ane fene ma'e peri te'e naneiyei he'i auwei. Apou a'i au te'eyei. Fisa'i ano ani teroso arowei su, ane yo seni luwaru werese a'i fene lo au sasari po'utesawirowa.”}* 21 Ahowa, weiya! Meni ta, ane ai lu ma'e areare henetiyei ape, le metei sato nomo aiwawe onusiya. [Sng 41:9; Jo 13:21-22] 22 Peri ano wiyeme a'i ne! Wanure! Ei, ane, meni hire ma'e itorai ne. Nowe me'iye su ane temeniyerowa. Owane Sitewi lai wiyawi ano ape ariariyeye. Ahowa, meni ape ne weiyai! Meni ape ane ai lu ma'e henetirowa su, le marepi orese erasi a'i teritenamirowa.” 23 Lu feni werese Jisas lo peri wanuwe su, lowe a'i lai te'e tiyatiteye. “Eiwerai meni ape ai lu ma'e henetirowa awere? Ane lai awere? Ahowa, ane lai ta'ama.”
Eiwerai meni tutawe henerairowa awere?
24 Lowe a'i lai te'e tepa'asiye su, lowe ai peri ta au te'eye. Lowe apou te'e toweriye, “Nomo lo meni tutawe eiwerai henerairowa awere?” [Lu 9:46] 25 Sosu Jisas peri lowe lo wanuwe su, le lowe ma'e itiya'u te'eye, “Lu tewi tere'e lowe meni owane tutawe irosiya. Meni owane tutawe, le lu taune topo lo ma'e wiyawi erasi au none ereisiya. Lu taune topo lo lowe ma'e apou eisiya, ‘Meni Owane lowe kaiyemo mo nomo lo ne.’ ” [Mt 20:25-27; Mk 10:42-45] 26 Ahowa, fene aiwawe a'i ta'ama. Meni ta meni owane heneraiyei ne totesiya ape, le meni yo'orei aiwawe a'i heneraiyei. Meni ta meni owane tutawe heneraiyei ne totesiya ape, le wiyawi yahowa'i a'i ani siye meni wou heneraiyei. [Mt 23:11; Mk 9:35] 27 Ane fene ma'e ei toweriyei, eiwerai meni owane irosiya awere? Meni ta metei sahe onusiya awere? Meni yahowa'i a'i ta ayei ene a nonetisiya awere? Eiwerai meni iyape se irosiya awere? Meni ta metei sahe onusiya awere? Le a'i lai iyape se irosiya awere? Weiya, siyere! Ane a'i lai fene ma'e ayei au nonetisiya. [Jo 13:12-15]
28 Lu tamo ane ma'e au luwaruweye su, fene ane mase ironamiteye. Ahowa, fene ane mase teinamiteye. 29 Tai ano kairefi he'i a'i ane ma'e au noweinoweiyei ne auwe. Serai ane fene ma'e kairefiyeyei ape aurowa. Fene ane mase lu taune au noweinoweirowa. 30 Nowe ye'ewi se, ane lu tewi he'i a'i ape mo au noweinoweiyei ne itorairowa su, fene ane mase ironamitorowa. Fene ane mase ene arowa. Sosu wain sa'i ane mase aiwawe arowa. Fene lu taune werese au noweinoweisiya. Fene Juda lo lu tewi werese ape mo peri lowe lo wanu au hese eti ereirowa.” [Mt 19:28]
Pita Jisas ne me'iyeni ma'e atati arunatirowa.
(Matyu 26:31-35; Mak 14:27-31; Jon 18:36-38)
31 Sosu a'i pe Jisas Pita ma'e eiye, “Saimon, Saimon, ne weiyai! Sepei Satan Owane Sitewi ma'e tote tawesiyei no ape ne ei toweriye. Le apou ei toweriye, ‘Ane Saimon Pita lo tote tawesiyei au hese siye etiyei. Tote tawesiyei lo meremereye a'i awere? Apou wou a'i menitani ta oro'oru kewi so ma'e au sasarisiya.’ 32 Ahowa, ane lai Owane Sitewi ma'e ne ne au ei toweriye. Serai tote tawesiyei no kairefi a'i teinamiteyei. Aiwawe a'i tote tawesiyei no ani fu aro luwaruwerowata. Sosu sepei Satan lai tote tawesiyei no au siye hese eti tepa'asiyei su, ne tame tei kairefiyerowa. Ne tame tei kairefiyeyei su, ne lu feni ano au pati tei kairefiyete.” [Jo 17:15] 33 Sosu Saimon Jisas ma'e itiya'u eiye, “Meni Owane, peri ano wanure! Ane ne mase kalabus wesi ma'e aiwawe iyei. Lu tamo ne aine tera'eyei ne toteyei su, ane ne mase temeniyeyei.” 34 Jisas le ma'e itiya'u eiye, “Pita, ane ne ma'e eisiya. Wanure! Nowe mitaiyeyei su, irowe Kakaruk aite peri uteyei ta'ama su, ne ane ne me'iyeni ma'e atati aruwei. Nowe hesi heta ne ane ne me'iyeni ma'e atati aruwei.”
35 Sosu a'i pe Jisas lu disaipel lo ma'e te'eye, “Tu naifa ane fene Owane Sitewi lo peri au te'eyei ne eimawesawi su, fene ma'aru ipi, lowe tahe, niye fene lo aiti ta'ama. Ahowa, fene lau mase iroteye awere? Fene wesi sahe nihe howeiteye awere?” Lowe le ma'e itiya'u eiye, “Ahowa, nomo wisere a'i teinamiteye. Etiri werese po'ute se ta'ame.” [Lu 9:3; 10:4] 36 Sosu le lowe ma'e eiye, “Ahowa, weiya! Ane fene Owane Sitewi lo peri tame au te'e fiyariyei ne eimawesawiyei. Fene iyei su, fene ma'aru niye irosiya ape, fene fara'u aitire. Aiwawe a'i fene niye irosiya ape, fene fara'u aitire. Fene ipari mene'e pite a'i ariye su, fene ipari tahe fene lo meni ta fa etere. Sosu ma'aru aniyei su, fene ipari mene'e pite a'i etere. 37 Ane fene ma'e eisiya. Wanure! Tu naifa Owane Sitewi lo au te'e siye meni ta, le ane ne apou leseye,
‘Lu tamo meni ape kalabus wesi ma'e henetirowa su, le lu luwaru a'i mase irorowa.’ Ais 53:12
Aisaia ane ne apou leseye. Peri ape le leseye ape wiyeme a'i heneraiyei.” 38 Sosu Jisas lo lu feni le ma'e itiya'u eiye, “Meni Owane ne siyere! Nomo ipari mene'e pite hesi a'i sato irosiya.” Sosu Jisas itiya'u eiye, “Fara'u papa. Nomo iyei ne.”
Jisas Omo Olif sahe tai lo ma'e te'e tiyatiye.
(Matyu 26:36-46; Mak 14:32-42)
39 Sosu a'i pe Jisas wesi nowe ma'e fi. Le Omo Oliv ma'e yaneye. Lu disaipel lo mo'o umasiye. Le pasi pasi werese omo ape ma'e yaneteye. 40 Le omo hire ma'e yaneye su, le lowe ma'e te'eye, “Fene Owane Sitewi ma'e au te'ere. Serai fene yo seni luwaru a'i lo marepi owe ape umasite.” 41 Jisas peri tepa'asiye su, le lowe arunatiyewe, eyeri oso a'i ma'e fi. Le awei sahe lowe uporo ape'i onuwewe, Owane Sitewi ma'e au te'e tiyatiteye. 42 Le Owane Sitewi ma'e apou au te'eteye, “Tai ano, ane temeniyeyei wou ta'ama. Ne aiwawe totesiya su, ane fara'u temeniyeyei awera'iyenatiyei. Ahowa, ane marepi ano umasiyei ta'ama. Ane marepi no fu umasiyei.” 43 {Jisas peri lo au te'e tepa'asiye su, Owane Sitewi lo ipari wisere a'i ta hi ma'e Jisas lo marepi au kairefiyeyei ne itorai. 44 Le marepi orese a'i teriteteye, le tahe lu'awi erasi henerai, fisa'i wou a'i awei sahe teroso itowe.} 45 Jisas Owane Sitewi ma'e au te'e tepa'asiye su, le sineyewe, lu disaipel lo ma'e si tame fi. Lowe werese marepi orese a'i teriteye. Serai lowe werese nihe howeiteye. 46 Sosu Jisas lowe ma'e eiye, “Fene piyene nihe teisiya awere? Sinere! Fene Owane Sitewi ma'e tame au te'ere! Serai fene yo seni luwaru a'i lo marepi owe ape fa umasire.”
47 Sosu a'i pe Jisas lu disaipel lo ma'e au te'eteye su, lu tomu ne'ese Jisas ma'e henerai. Meni ape Judas, lu werese tu henerai. Le Jisas ma'e henerai su, le Jisas lo ahi tahe weniwe sahe eriteyei ne ani teineye. 48 Ahowa, Jisas le ma'e eiye, “Judas, ne ane meni hire ma'e itorai ape, ahi tahe weniwe ano sahe ariariyeyei ne ani teineye awere? Serai lu werese notosi siyeyei su, lowe ane kalabus wesi ma'e heneti.” 49 Sosu lu disaipel lo etiri ape siyeye su, lowe Jisas ma'e te'e toweriye, “Meni Owane, nomo fara'u ipari mene'e se lowe ma'e ani tewiyei awere?” 50 Ahowa, meni ta ipari mene'e ereti se aniye su, le meni ta apaniye ai feni se aine la'eye. Meni ape au heseyei meni owane lo wiyawi yahowa'i a'i ta'ane siye meni. 51 Ahowa, Jisas itiya'u eiye, “Aru, fara'u papa.” Sosu le meni ape lo apaniye ereti se aniyewe, si tame fuwe. Apaniye ape au ta'ane fara'uweye. 52 Sosu Jisas au heseyei lu owane tutawe mo owane tere'e aiwawe, le lowe ma'e ei toweriye, “Fene me au, ipari mene'e se ane ma'e anite tawesiyei ne aitai awere? Ta'arei siye meni wou a'i ne. Ahowa, ane ta'arei siye meni ta'ama. 53 Mi mi werese ane Owane Sitewi lo wesi tutawe sahe peri au te'enamiteye. Nowe ape se fene ane anite tawesiye ta'ama. Ahowa, nowe ano henerai tepa'asiye. Fene sepei Satan lo marepi fa umasire.”
Pita Jisas ne me'iyeni ma'e atati arunati.
(Matyu 26:57-58,69-75; Mak 14:53-54,66-72; Jon 18:12-18,25-27)
54 Sosu a'i pe ai lu werese Jisas lo ereti wafei se anite ti tawesiye. Lowe Jisas omo Jerusalem ma'e heneti. Lowe au heseyei meni owane tutawe lo wesi ma'e heneti. Lowe Jisas heneti su, Pita lowe mo'o eyeri oso a'i umasiti. [Sng 31:11] 55 Ai lu tamo Jisas wesi ma'e hene wiye su, lu tere'e nepawe amerame sahe yehe ani lei etineteye. Pita lowe mase aiwawe a'i onuteye. 56 Lowe yehe sahe onuteye su, wiyawi yahowa'i a'i ta'ane siye menitani lai Pita siye etiye. Sosu le lowe ma'e apou te'eye, “Meni ape Jisas mase iroteye.” 57 Ahowa, Pita itiya'u eiye, “Wawero a'i ne! Menitani, ane meni ape so'oru ta'ama.” 58 Nowe oso a'i su, meni tere'e Pita siyeye. Le Pita ma'e eiye, “Ne lai Jisas lo meni disaipel tene!” Ahowa, Pita le ma'e itiya'u eiye, “Ahowa, wanure! Ane ta'ama.” 59 Nowe tewi i tepa'asiye su, meni tere'e Pita ne au te'eye, le apou eiye, “Ane so'oruwesiya tene! Meni eite Jisas mase ironamiteye. Peri te'eyei lo ape wanure! Le Jisas lo omo pani Galili aiwawe ma'e fai.” 60 Ahowa Pita apou itiya'u eiye, “Meni peri ano wanure! Ane peri no ne so'oru ta'ama.” Sosu Pita peri au te'e tepa'asiye su, irowe kakaruk aite peri erasi uteye. 61 Sosu Jisas Pita ma'e atati siye etiye. Sosu Pita Jisas lo peri tu au te'eye ape marepi tote tawesiye. Apou a'i toteye, “Ne irowe kakaruk peri uteyei wanuwei su, ne nowe hesi heta ane ne me'iyeni ma'e atati aruwei.” 62 Sosu Pita Jisas lo peri tote tawesiye su, le nowe ma'e heneye. Le marepi orese a'i luwei erasi irowe.
Ai lu tamo Jisas ne au te'e naruwe.
(Matyu 26:67-68; Mak 14:65)
63 Sosu a'i pe ai lu tamo Jisas ereti lowe wafei se anite ti tawesiye ape, lowe Jisas ne peri te'e naruwe. Lowe le ma'e me au se aineye. Lowe Jisas ne pa'eyei erasi irowe. 64 Lowe ipari tahe se nihe lo ti tawesiye. Lowe nihe lo ti tawesiye su, lowe le ma'e te'e toweriteye, “Ne Owane Sitewi lo peri au te'e siye meni lai su, ne peri nomo ma'e au te'e areiyere. Eiwerai ne ma'e aineye awere?” Sosu lowe niyeyei erasi a'i irowe. 65 Lowe werese peri wawero tomu ne'ese le ma'e te'e etiye. Aiwawe a'i lowe le se peri te'e naruwe.
Lu owane tamo Jisas etiye.
(Matyu 26:59-66; Mak 14:55-64; Jon 18:19-24)
66 Nowe esi mitaiyeye su, Owane Sitewi lo wesi ya'ariyei lu ta'uwerai. Au heseyei lu owane tutawe, Owane Sitewi lo peri lese siye lu tamo, lowe Jisas ta'uweyei wesi ma'e te'e toweriyei ne heneti. 67 Lowe Jisas ma'e apou te'e toweriye, “Ne peri nomo lo itiya'u au te'ere! Ne meni ape Owane Sitewi lai hi awei ma'e eimawe arosai awere?” Ahowa, Jisas itiya'u eiye, “Ane peri apou eiyei su, ‘Ei, ane meni ape tene!’ Fene peri ano tote tawesiyei ta'ama. [Jo 3:12] 68 Sosu aiwawe ane fene ma'e peri ta ei toweriyei su, fene peri ano itiya'u au te'eyei ta'ama. 69 Nowe pereye eite se, sosu mi mi pasi pasi weriyei se ane, meni hire ma'e itorai ape, ane Owane Sitewi, Meni Owane kairefiyeyei pefine a'i lo ereti eyate feni ma'e onunamitorowa.” [Ap 7:56] 70 Sosu lowe werese le ma'e te'e toweriye, “Wanure! Ne Owane Sitewi lo meni eime awere?” Sosu Jisas lowe ma'e itiya'u eiye, “Ei, ane lai tene! Fene peri wiyeme a'i ape te'eye.” 71 Lowe Jisas lo peri wanuwe su, lowe itiya'u eiye, “Wanure! Nomo peri tere'e tamo le ne wanu ta'ame. Nomo peri topo lo wanu tepa'asiye. Le apou eiye, ‘Ane lai Owane Sitewi lo meni eime!’ Nomo le fa etire.”
* 22:20 19-20 Peri eite yaru hesi “{”, sosu “}” ponei sahe irosiya ape, peri eite piye meni lai leseye awere? Lu so'oru se tamo lowe so'oru ta'ama. Ya'ariyei one towe tomu tamo sahe peri eite iro te ta'ame. One towe tere'e tamo sahe peri eite iroteye. 22:44 43-44 Peri eite yaru hesi “{”, sosu “}” ponei sahe irosiya ape, peri eite piye meni lai leseye awere? Lu so'oru se tamo lowe so'oru ta'ama. Ya'ariyei one towe tomu tamo sahe peri eite iro te ta'ame. One towe tere'e tamo sahe peri eite iroteye.