28
Melite mâtuŋan ariwi.
1 Hikiângen yâhâ mâtuŋa yakât kutŋe nâŋgâne sâm ambolipŋe âiyongomunŋe kutŋe “Melite” sâm eknongowi.
2 Yâhâ gelâk ningimu bâlâpŋahât otmunŋe yâkŋe buku otningim kâlâp hâwurum uŋetâ semu nâŋgâm ikaiakmâ tatbin.
3 Kâlâp nâŋgâm ikaiakmâ tatmunŋe yan Pauloŋe lauŋaŋe kârâŋ kârâŋ sâm kâlâp âlâ hâwurum katmu siop. Yawu otmu hâmiwuk âlâ kâlâp biwiŋambâ ga yolondoŋ sâm bâtŋan ihim kepeim kinop.
4 Yawu otmu kapi ambolipŋaŋe ekmâ yuwu sâm alahuwi. “Lok âlâ kumu muop yakât matŋe. Saruŋe ki harangumu muap. Yawu gârâmâ saru ginŋan yâhâmu matŋe yu tetewaŋgiap.”
5 Yawu sâŋetâ Pauloŋe hâmiwuk ya bâtŋambâ kum pilâmu gemu kâlâpŋe siop. Kâlâpŋe semu Paulo hâmiwukŋe ki ihiop yawuyaek otmâ bâtŋe welâm welâm olop.
6 Yawu otmu ekmâ yuwu sâwi. “Hâmiwukŋe ihimu yakât hâkŋe suk sâmu in yawu gem mumbuap mon?” Yawu sâm dâŋâk ekmâ kinbi. Ekmâ kinmâ yu ya ki tetewaŋgiop yakât otmâ ekmâ sâwi. “Lok yu hewukŋe lok. Hâkŋe yâhâp.”
Lok âlâ mesek olop ya Pauloŋe heŋgeŋguop.
7 Lok kutdâ âlâ, kutŋe Popilio sâm, yâkŋe kapi tatbin ya hâlâŋmâ manop. Yâhâ lok yaŋe buku otningim emetŋan dâinenekmu yâhâ orowâk im tatmunŋe hilâm kalimbu pesuk sâop.
8 Otmu Popilio âwâŋaŋe tepŋan arimu mesek olop. Mesek otmâ tatmu Pauloŋe yâkâlen ba Anitâ ulitgum kunŋan mem heŋgeŋguop.
9 Mem heŋgeŋguop yakât den pat ya sâm haok tuhuŋetâ nâŋgâm lohimbi mesek topŋe topŋe teteyiŋgiopŋe takaŋetâ mem heŋgemyongop.
10 Mem heŋgemyongomu yakât matŋe lohimbi nombotŋaŋe tep âlep nâŋgâwaŋgim senŋe âlâlâ yahat yahatŋe mem taka ningiwi. Yawu otmâ mâtuŋa yan manmunŋe emetsenŋe kalimbu pesuk sâop. Yâhâ gelâk sâpŋe tâlâhumu kapi ya pilâm arine sâm otmunŋe kapi ambolipŋaŋe heroŋe nâŋgâningim mâtâpgât natik lâum waŋgaen katŋetâ talop.
Melite ya pilâm Roma kapi patoen ariwi.
11 Otmu emelâk sikop sâpŋe tâlâhuop sâp yan waŋga pato âlâ Alesandiria kapiângembâ taka talop. Yâhâ Alesandiria kapi ambolipŋaŋe lâpioyeŋe yâhâp, boho boho, ya ulityotgom manmai. Yakât otmâ waŋga amboŋaŋe lâpio yakât umutŋe hâwim waŋga hâmeŋan lâum kânâŋgâmu kinop. Yakât otmâ waŋga yakât kutŋe “Lâpionenŋe boho boho” sâm kunbi.
12 Waŋgaen yâhâmunŋe yapâ menenekmâ ari Sirakusi kapiân ariop.
13 Yan ari tatmunŋe hilâm kalimbu pesuk sâmu yapâ ari siru pato pilâm mem awawi guwawi tuhunenekmu Lehiom kapiân ariwin. Emet haŋ sâmu, betnenŋehembâ siru pato pilâmu ari hilâm yâhâp pesuk sâmu yan Puteoli kapi Italia hânân tap yan ariwin.
14 Yan ari waŋgaembâ gemunŋe kapi ambolipŋe Yesuhâlen biwiyeŋaŋe kepeim manbiŋe taka mem buku otningiŋetâ orowâk manmunŋe sande konok pesuk sâop. Otmu yapâ pilâm Roma kapiângen ariwin.
15 Mâtâwân arim tatmunŋe Yesuhât komotŋe Roma kapiân manbiŋe nengât den pat nâŋgâwi. Yawu otmâ nombotŋaŋe taka Apio kapiân tatmâ mambotningiwi. Nenŋe yan arimunŋe penaŋgiakbin. Yâhâ nombotŋe âlâŋeâmâ taka kapi âlâ, kutŋe Aŋgim Bero Emet Kalimbu sâm, yan mambotningiŋetâ arimunŋe penaŋgiakbin. Yan Pauloŋe yekmu biwiŋe holaŋakmu Anitâ mepaem tep heroŋe nâŋgâop.
Pauloŋe Yesuhât den pat âlepŋe Yura yeŋgât papatolipyeŋe ekyongop.
16 Roma kapiân arimunŋe tembe lâu yeŋgât kunyeŋaŋe Paulo nâŋgâwaŋgimu pâi emetŋan ki katbi. Yawu otmâ emet tâŋâlân katŋetâ tembe lâu konokŋe galemgumu orowâk manowot.
17 Hilâm kalimbu pesuk sâmu Yura yeŋgât papatolipyeŋe gaŋetâ den otnom sâm Pauloŋe den katmu yâk yeŋgâlen ariop. Yawu otmâ yâkŋe nâŋgâwaŋgim gaŋetâ yuwu sâm ekyongop. “Bukulipne, nine topne ekyongomune nâŋgâŋet. Yura bukulipnenŋe Yuraia hânân manmai me pâku lohimbi yeŋgâlen ari manmai yâk ki mem bâleyekmâ manmâ gan. Me emelâk embâŋâmbâek tâmbâlipnenŋaŋe Mosehât girem den âlâlâ lâum orotmemenenŋe topŋe topŋe katningiwi ya ki loŋgâem manmâ gan. Yawu otmâ uwawapŋe bia manmâ gawanâke yamâ benŋe bukulipnenŋe nombotŋaŋe Roma lok yeŋgâlen ari den imbiâk haknan sâwi. Yakât otmâ Roma yeŋgât tembe lâulipŋaŋe Yerusalem kapi yakât pâi emetŋan mem katnekŋetâ tatban.
18 Pâi emetŋan mem katnekŋetâ tatmune Roma yeŋgât kunlipyeŋaŋe topŋe girawuhât den âiân katnekbi ya nâŋgâne sâm âi pâi tuhunekbi. Âi pâi tuhunekŋetâ mumbomgât dop ki olop. Yaŋak holaŋnekne sâm otbi.
19 Yawu otbiâke yamâ benŋe Yura papatolipnenŋaŋe kârikŋe otmâ kuyiŋgiŋetâ yapâ gâtŋaŋe Roma lok kutdâŋe denne nâŋgâm hârenihiwuapgât sâwan. Yâhâ nâŋe papatolipne den âiân katyekbe sâm ki otman.
20 Anitâŋe Yura nengât tihitnenŋe otmâ ikŋe hoŋ bawaŋe hâŋgângumu gewuapgât nâŋgâm biwinenŋe memâk manmain. Yawu gârâmâ Anitâŋe emelâk hâŋgângumu giop biwinaŋe yawu naŋgan. Yakât otmâ pâi emetŋan katnekbi. Yâhâ Anitâhât hoŋ bawaŋe yâkât topŋe ekyongowe sâm dâiyekmune takai.”
21-22 Sâmu sâwi. “Bukulipnenŋe Yuraia hânân manmaiŋe gâhât den ki kulemgum katŋetâ takap. Me lok âlâ ki hâŋgânguŋetâ nengâlen taka sâm bâlehihimu nâŋgâwin. Yawu gârâmâ lohimbi hânŋan kulemŋan manmâ araiŋe Yesuhât komot yeŋgât sâm bâleyiŋgimai. Yakât otmâ gâhât nâŋgân nâŋgânân tap ya eknongorâ nâŋgâne sâm oain. Yawu gârâmâ âun yukârâmâ ki alahunom. Hâmbâi bukulipnenŋe nombotŋe ki takai yâk orowâk taka tatmunŋe den huhunom.” Yawu sâm ekuwi.
23 Yawu sâm den huhunomgât sâp katbi. Otmu sâp sâwi ya otmu omoŋânâk Yura lok dondâhâlâkŋe Paulohât emelan yâhâ menduhuakbi. Menduhuakŋetâ Anitâŋe tihityeŋe otmap yakât den pat âlepŋe Pauloŋe ekyongomu emet ŋiŋ sâop. Otmu emelâk embâŋâmbâek Mose otmu Anitâhât poropetelipŋaŋe den kulemguwi yakât bulâŋe Yesuhâlen teteop yakât topŋe kâsikum yiŋgiŋetâ nâŋgâwi. Yawu otmâ biwiyeŋe Yesuhâlen katŋetgât nâŋgâm eŋgatyeŋan giop.
24 Yâhâ nombotŋaŋe denŋe nâŋgâŋetâ bulâŋe olowâke yamâ benŋe nombotŋe âlâŋeâmâ nâŋgâŋetâ nahat otmu bet pilâwi.
25 Yawu otmâ den kakŋan sahaŋgiŋetâ Pauloŋe yuwu sâm ekyongop. “Anitâhât Wâtgât mâmâŋahât Heakŋe poropete lok âlâ, kutŋe Yesaia sâm, den yuwu sâm ekumu kulemguop yakât bulâŋe yeŋgâlen teteap.
26 “Gâŋe Isirae lohimbi yeŋgâlen ari yuwu sâm ekyongo. “Anitâŋe yuwu yap. Yeŋe biwi pâlâmŋe otmâ nâhât den nâŋgâŋetâ tâŋât otmap. Otmu nâhât hâkâŋ otmâ nâŋgâm kâkâsuk otmâ kâhâeneksai.
27 Yakât otmâ biwiyeŋe alitmâ nâhât topne ki nâŋgâŋetâ keterakyiŋgiwuap. Yawu otmâ hiliwahonomai.” Den yawu tap.
28 Yakât otmâ yuwu sâmune nâŋgâŋet. Anitâŋe lohimbi kerek nengât tihitnenŋe otbe sâm oap yakât den pat pâku lohimbi yeŋgâlen ari ekyongonomgât sâm ningiop. Ekyongomunŋe nâŋgâŋetâ bulâŋe otmu yâkâlen biwiyeŋaŋe kepeinomai.”
29 Pauloŋe yawu sâm ekyongomu den kakŋan sahaŋgim pilâm emelambâ gem ariwi.
Paulo Roma kapiân manmu yambu yâhâp pesuk sâop.
30-31 Pauloŋe Roma kapiân manmu yambu yâhâp pesuk sâop. Otmu sâp yan lohimbi kiŋgitŋe orowâkŋe yâkâlen ariŋetâ Anitâŋe tihityeŋe otbe sâm nanŋe Yesu hâŋgângumu giop yakât den pat ya pahâk ekyongop. Otmu Yesu Kiristohâlen biwiyeŋe katŋet sâm eŋgatyeŋan giop. Yawu. Anitâ gâ orop manbuap.
Nâ bukuhe,
Luka