13
Kile Munaani à Barinabasi ná Soli cwɔɔnr'a yaha piye kanni na
1 Kile tùnntunmii ná cyelentii na mpyi Antiyɔshi kànhe dánafeebii kuruŋke e. Pire mɛyi yi ɲyɛ: Barinabasi ná Simiyɔn pi maha mpyi: «Nizhɛri» ke, ná Lusisi uru mpyi a yîri Sirɛni kànhe e, ná Manayeni uru ná saanŋi Erɔdi mpyi a lyɛ pyɛnnuge e, ná Soli.
2 Canŋka mà dánafeebii yaha pi a súnŋi le maa Kile pêre, ka Kile Munaani si jwo ná pi e na: «Yii Barinabasi ná Soli yaha piye kanni na mii á, báaraŋi mɛɛ na mii à pi yyere ke, bà pi si mpyi si uru pyi mɛ.»
3 Pi à súnŋi le maa Kile ɲáare a kwɔ̀ ke, maa pi cyeyi taha Barinabasi ná Soli ɲùŋke na, maa pi yaha pi à kàre Kile báaraŋi na.
Barinabasi ná Soli à kàre Sipiri kìni i
4 Ɲyɛ lire pyiŋkanni na, Kile Munaani à Barinabasi ná Soli tun pi à kàre Selusi kànhe na. Pi à nɔ wani ke, ka pi i jyè bakwɔɔge k'e maa ŋkàre Sipiri kìni i, lire kìni na ɲyɛ lwɔhe niŋke e.
5 Pi à sà nɔ Salamisi kànhe e ke, ka pi i wá na ɲaare na Kile jwumpe yu YahutuubiiKile Jwumpe kàlambayi i. Yuhana pi maha mpyi: «Marika» ke, uru mpyi a pi tɛ̀gɛ pi báaraŋi i.
6 Lire kàntugo ka pi i kìni puni jyiil'a sà nɔ Pafɔsi kànhe na. Yahutu nàŋi wà na mpyi kuru kànhe na, uru mɛge na mpyi Bariyesu. Jinamaha u mpyi u wi. U mpyi maha fini na uru na ɲyɛ Kile tùnntunŋɔ.
7 Uru jinamahaŋi mpyi ná Sipiri kìni ɲùŋufooŋi Sɛrijusi Polusi i. Sɛrijusi Polusi yákiliŋi mpyi a ɲwɔ, ka u u Barinabasi ná Soli yyere, ɲaha na yɛ u la mpyi si Kile jwumpe lógo.
8 Pi mpyi maha uru jinamahaŋi pyi Girɛkiibii shɛɛnre e: «Elimasi». Ka u u wá na Barinabasi ná Soli kyáali. U la mpyi si kìni ɲùŋufooŋi ɲùŋɔ kyán bà u si mpyi u àha ndá Yesu na mɛ.
9 Soli pi maha mpyi: «Poli» ke, mà u yaha u a ɲî Kile Munaani na, u à jinamahaŋi yal'a wíi,
10 maa jwo: «Mu funŋk'à ɲî cwɔ̀ɔre ná kafinare na, Sitaanniŋi sùpya u ɲyɛ mu, mu kafuunni li ɲyɛ mà katiile pyi. Kafooŋi Kile kurigii cyi à tíi ke, ɲaha tère e mu sí cyire ŋkɛ̀ɛgɛŋi ɲwɔ yaha yɛ?
11 Yi lógo! Numɛ, Kafooŋi sí mu pyi fyin. Mu sí tère pyi, mu sì canŋaɲyiini bɛ̀ɛnmpe ɲya mɛ.»
Lire tèenuuni i, ka Elimasi ɲyiigii si ntíl'a wwɔ̀, ka numpini si jyè u yyahe e, ka u u wá na cyɛge fyínge na mâre na wà caa ŋgemu u si u cyɛge cû, si u yyaha cû ke.
12 Kìni ɲùŋufooŋ'à lire ɲya ke, maa dá Yesu na. Nde u mpyi a lógo Kafooŋi kyaa na ke, lire mpyi a u kàkyanhala sèe sèl'e.
Poli ná Barinabasi à kàre Antiyɔshi kànhe e
13 Lire kàntugo ka Poli ná u shɛ̀rɛfeebii si yîri Pafɔsi kànhe e, maa jyè bakwɔɔge k'e mà kàre Pɛrigɛ kànhe e, kuru kànhe na mpyi Panfili kùluni i. Yuhana pi maha mpyi: «Marika» ke, ka uru si láha pi na, maa núr'a kàre Zheruzalɛmu kànhe e.
14 Lire kàntugo ka Poli ná Barinabasi si yîri Pɛrigɛ kànhe e mà kàre Antiyɔshi kànhe e, kuru na ɲyɛ Pisidi kùluni i. Yahutuubiicanŋɔŋk'à pa nɔ ke, ka pi i ŋkàr'a sà jyè a tɛ̀ɛn Kile Jwumpe kàlambage e.
15 Ɲyɛ cyag'à pa ŋkâla a kwɔ̀ mà fworo MusaSaliyaŋi ná Kile tùnntunmpii sanmpii sémɛbil'e ke, ka kàlambage ɲùŋufeebii si pi pyi pi à yi jwo Poli ná Barinabasi á: «Cìnmpyiibii, kampyi yɛrɛgɛ jwumɔ na wá yii á mà jwo sùpyir'á, yii pu jwo.»
16 Ɲyɛ ka Poli si yîri, maa cyɛge yîrige sùpyir'á, maa pi pyi na pi fyâha. Pi à fyâha ke, ka u u jwo: «Yii Izirayɛli shiinbii ná yii mpii puni pi ɲyɛ na fyáge Kile na ke, yii lógo na ɲwɔ na.
17 Wuu pi ɲyɛ Izirayɛli shiŋi ke, wuu u Kileŋi à wuu tulyeyi cwɔɔnrɔ, maa pi pyi pi à ɲyaha mà pi yaha bilere e Misira kìni i. Lire kàntugo maa pi yige lire kìni i ná u fànhe e.
18 U à kwôro ná pi e síwage funŋke e, maa pi karigii kwú uye e, mà sà nɔ yyee beeshuunni laage na.
19 Lire kàntugo u à supyishi kuuyo baashuunni shi bò a yige Kana kìni i, maa pire u taare kan pi á.
20 Pi à tire taare fente pyi mà sà nɔ yyee ŋkwuu sicyɛɛre ná yyee beeshuunni ná kɛ (450) laage na. Lire kàntugo ka u u kacwɔnribii pìi tìŋɛ wuu tulyeyi ɲuŋ'i fo mà sà yaa ná Kile tùnntunŋi Samuwɛli u tìiŋi i.
21 Puru funŋke e, ka wuu tulyeyi si li cya na u saanŋi wà kan pir'á. Ɲyɛ Kisi u ɲyɛ Bɛnzhama u tùluge shin ke, ka Kile si uru jyaŋi Sawuli pyi u à pyi pi saanŋi yyee beeshuunni funŋ'i.
22 Ɲyɛ ka Kile si mpa ɲcyé Sawuli na, maa Dawuda kan pi á, pi à pyi pi saanŋi. Uru kyaa na Kile à jwo na “Sùpyaŋi shiŋi mii ɲyɛ na ɲcaa, ná uru u ɲyɛ mii ɲyii wuŋi ke, uru u ɲyɛ Zhese jyaŋi Dawuda. Uru u sí n‑pa mii ɲyii karigii puni pyi.”
23 Bà Kile mpyi a li ɲwɔmɛɛni lwɔ́ mɛ, Dawuda tùluge shin u à pa mpyi Izirayɛli shiinbii Shwofooŋi. Uru u ɲyɛ Yesu.
24 Mà jwo uru Shwofooŋi u pa ke, Yuhana mpyi a fyânha a yi jwo Izirayɛli shiinbii pun'á, na pi pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ pi i láha kapegigii na, pi i batize.
25 Yuhana báaraŋi mpyi na byanhare u takwɔɔre na ke, u mpyi maha ŋko sùpyir'á na “Yii na sɔ̂nŋi na jofoo u ɲyɛ mii yɛ? Shwofooŋi yii ɲyɛ na sigili ke, uru bà u ɲyɛ mii mà dɛ! Ŋka wà sí n‑pa mii kàntugo, mii ɲùŋke bá à cyɛ́rɛ u tanhaɲyi mɛɛre zànhaŋi i.”
26 Mii cìnmpyiibii, wuu pi ɲyɛ Ibirayima tùluge shiinbii ke, mà bâra yii mpii puni pi ɲyɛ na fyáge Kile na ke, wuu á uru zhwoŋi jwump'à jwo.
27 Yii li cè na Zheruzalɛmu kànhe shiinbii ná pi ɲùŋufeebii mpyi a cè na Yesu u ɲyɛ uru Shwofooŋi mɛ. Kile tùnntunmpii jwumpe pi mpyi na ŋkâlali canŋɔŋɔ maha canŋɔŋɔ ke, pi mpyi a puru yyaha cè mɛ. Ɲyɛ pi Yesu ntùnŋi cye kurugo, Kile tùnntunmpii jwump'à tòro pu jwuŋkanni na.
28 Ali mà li ta pi ɲyɛ a ɲùŋɔ ta, ŋkemu ku sí n‑pa ná l'e u bò mɛ, lire ná li wuuni mú i, pi à fànhafooŋi Pilati ɲáare si u ta mbò kworokworocige na.
29 Kile tùnntunmpii mpyi a yaaga maha yaaga sémɛ Yesu kyaa na ke, tèni i cyire pun'à fûnŋɔ ke, ka pi i u tîrige kworokworocige na mà sà ntò fanŋke e.
30 Ŋka Kile à u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i.
31 Mpii pi mpyi a taha u fye e mà yîri Galile kùluni i, mà kàre Zheruzalɛmu i ke, u ɲɛŋkwooni kàntugo, u à uye cyêe pire na canmpyaa niɲyahagii funŋ'i. Pire mú pi ɲyɛ na u kyaa yu sùpyir'á numɛ.
32 Mii ná Barinabasi sí wi ke, Jwumpe Nintanmpe ɲwɔmɛɛni Kile mpyi a lwɔ́ wuu tulyey'á ke, puru wuu mú ɲyɛ na yu yii á.
33 Wuu pi ɲyɛ pi tùluge shiin ke, Kile à lire ɲwɔmɛɛni fûnŋɔ wuu á, Yesu ɲɛ̀ŋi cye kurugo, bà l'à sémɛ Zaburu sémɛŋi kuni shɔnwuuni i na
“Mu u ɲyɛ mii Jyaŋi,
Niɲjaa mii à pyi mu Tuŋi.”
34 Kile à Yesu ɲɛ̀ a yige kwùŋi i, lire e u saha sì n‑fwɔ́nhɔ mɛ, yire y'à jwo
“Yaayi niɲcɛnɲyi ɲwɔmɛɛni mii à lwɔ́ Dawuda á ke,
mii sí yire kan yii á.”
35 Y'à sémɛ Zaburu sémɛŋi cyage kabɛr'e lire ɲwɔmɛɛni kyaa na na
“Mu sì ɲɛɛ ma báarapyiŋi niɲcɛnŋi buwuŋi yaha u fwɔ́nhɔ fanŋke e mɛ.”
36 Dawuda sí wi ke, Kile mpyi a ndemu yaa ke, Dawuda à báaraŋi pyi mà tàanna ná lire e. U à báaraŋi pyi a kwɔ̀ ke, u a kwû, maa sà bâra u tiibii na, maa fwɔ́nhɔ mú.
37 Ŋka Kile à Yesu ɲɛ̀ a yige kwùŋi i, u ɲyɛ a fwɔ́nhɔ mɛ.
38 Mii cìnmpyiibii, yii à yaa yii li cè na uru cye kurugo, yii kapegigii sí n‑jà yàfa yii na. Kile tùnntunŋi Musa Saliyaŋi mpyi na sì n‑jà cyi yàfa yii na mɛ.
39 Ŋka yii shin maha shin u à dá Yesu na ke, urufoo wogigii puni sí yàfa u na.
40 Lire e ke nde Kile tùnntunmpil'à jwo ke, yii a yiye kàanmucaa, bà li si mpyi lire kà ŋkwɔ̀ nɔ yii na mɛ. Pire cye kurugo Kile à jwo
41 “Yii wíi, yii pi ɲyɛ yii ɲyɛ a Kile jwumpe yaha laage e mɛ,
nde Kile sí n‑pa n‑pyi ke, lire sí yii kàkyanhala, puru funŋke e yii sí n‑kwû.
Yii tɛ̀ɛn ná l'e, mii sí n‑pa kani là pyi yii tìiŋi i,
ndemu li ɲyɛ, wà mɛ́ɛ n'a mpyi a li jwo yii á,
yii mpyi na sì n‑dá li na mɛ.”»
42 Ɲyɛ Poli ná Barinabasi mpyi na fwore Kile Jwumpe kàlambage e ke, pi à li cya pi á, na pi pa yà jwo pir'á nde kani ninuuni kyaa na canŋɔŋke nimpaŋke na.
43 Sùpyire mpyi na ɲcaali ke, mpii pi à jyè Yahutuubii Kile kuni i ke, ka pire niɲyahamii ná Yahutuu niɲyahamii si ntaha Poli ná Barinabasi ɲwɔh'i, ka pi i wá na màban leni pi e, maa pi pyi, na Kile à ɲwɔ pi na maa pi le kuni ndemu i ke, na pi kwôro lire e.
44 Ɲyɛ canŋɔŋk'à núr'a nɔ ke, ka kànhe shiinbii fànha si ŋkàr'a sà bínni, maa Kafooŋi Jwumpe lógo Poli ná Barinabasi ɲwɔ na.
45 Yahutuubii ɲùŋufeebil'à tire supyiɲyahare ɲya ke, ka yiɲcyɛge si jyè pi e, ka pi i wá na Poli ná Barinabasi jwumpe ndire páanni, maa pi cyere.
46 Ɲyɛ ka Poli ná Barinabasi si yi fíniŋ'à jwo pi á: «Yii Yahutuubil'á, Kile Jwumpe mpyi a yaa pu fyânha a jwo. Ŋka ná yii s'à cyé pu na, maa li cyêe na yii ɲyɛ na ɲcaa shìŋi niŋkwombaaŋi na mɛ, lire e ke mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, wuu sí n‑kàre pire yyére.
47 Ɲaha kurugo yɛ yire Kafooŋi Kile à jwo wuu á u Jwumpe Semɛŋi i na
“Mii à mu tìŋɛ, bà mu si mpyi si mpyi bɛ̀ɛnmɛ supyishiŋi pun'á,
si zhwoŋi jwumpe jwo diɲyɛŋi cyeyi puni i mɛ.”»
48 Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Yahutuu mɛ, pir'à puru jwumpe lógo ke, pi funntanga wuubil'à Kafooŋi Jwumpe le barag'e. Mpii pi mpyi shìŋi niŋkwombaaŋi ntaŋi laage e ke, ka pire puni si dá Yesu na.
49 Lire pyiŋkanni na, Kafooŋi Jwumpe mpyi na ɲcaali lire kùluni puni i.
50 Cyeebii mɛgɛfeebii pi mpyi a jyè Yahutuubii Kile kuni i ke, ka Yahutuubii ɲùŋufeebii si pire ná kànhe shinbwoobii sɔ̀n mà yaha Poli ná Barinabasi na, ka pi i pi kyérege, maa pi kɔ̀r'a yige pi kùluni i.
51 Poli ná Barinabasi nivworobil'à pi tooyi bambaŋi kwòro kwòr'a wu pi na. Lire kàntugo maa ŋkàre Ikoni kànhe e.
52 Cyelempyiibii pi mpyi Antiyɔshi kànhe e ke, pire mpyi a ɲî funntange ná Kile Munaani na.