12
Yesu à u cyelempyiibii yɛrɛ na pi àha fyìnmɛ tò wwomɔ na mɛ
(Macwo 10.26-27)
1 Lire tèni i, ka supyikuruŋɔ nimbwɔhɔ si mpa bínni Yesu taan fo na piye fwòoŋi. Pi mpyi a shiin kampwɔhii lada kwɔ̀. Ka Yesu si jwumpe sìi u cyelempyiibii na maa jwo: «Yii a yiye kàanmucaa, yii àha fyìnmɛ tò wwomɔ na Farizhɛɛnbii fiige mɛ. Pi na ɲyɛ bwúuruŋi yîrigeyirige yaani fiige lire ndemu li maha mbyìmpe niɲcwɔnhɔmpe yîrige sùpyaŋi pàama ke.
2 Yii li cè, kyaa maha kyaa l'à ŋwɔhɔ ke, cyire puni sí n‑pa raa ɲaa. Kyaa maha kyaa li ɲyɛ numpini i ke, lire là mú sì n‑kwôro ɲcèmbaa mɛ.
3 Lire l'à li ta, yii aha jwumɔ maha jwumɔ ŋwɔh'a jwo numpini i ke, puru sí n‑lógo canŋke e, yii aha jwumɔ maha jwumɔ jwo katilwɔhɔre e yii bayi kùruɲcwɔngil'e ke, puru sí n‑pa raa jáare katanɲyi ɲuŋ'i.»
Wuu a fyáge Kile na, wuu ɲyɛ a yaa wuu kyaa tɛ̀g'a wuye funŋɔ pɛn mɛ
(Macwo 10.28-31)
4 Ka Yesu si núr'a jwo: «Yii pi ɲyɛ mii ceveebii ke, mii sí yi jwo yii á, ŋgemu u ɲyɛ u sì n‑jà yaage kabɛrɛ pyi sùpyaŋi na u mbòŋi kàntugo mɛ, yii àha raa fyáge uru yyaha na mɛ.
5 Yii à yaa yii a fyáge ŋgemu yyaha na ke, uru u ɲyɛ Kile, ɲaha na yɛ uru u maha jà a sùpyaŋi wà nafugombaage e u boŋkwooni kàntugo. Sèeŋi na mii sí yi jwo yii á, yii a fyáge Kile na.
6 Tá zíiziinɛ kaŋkuro maha mpɛ́rɛ daashii shuunni kanna mɛ? Ŋka Kile à yaha ti puni niŋkin niŋkinŋi na, marii ti saɲcwɔnŋi sigili.
7 Yii pi ke, yii li cè na yii kan'à waha Kile na mà tòro tire zíiziinɛ niɲyahara na. Ali ɲùɲjoore ti ɲyɛ yii ɲùɲyi i ke, Kile à tire puni pɛ̀rɛgɛ cè. Lire kurugo yii àha núru kyaa tɛ̀gɛ yiye funŋɔ pɛn mɛ.»
Mà ɲɛɛ Supyaŋi Jyaŋi Yesu na, lire ɲyɛ mɛ mà cyé u na
(Macwo 10.32-33, 12.32, 10.19-20)
8 Ka Yesu si núr'a jwo: «Mii sí yi jwo yii á, shin maha shin ká yyére li na sùpyire ɲyii na na uru na ɲyɛ Supyaŋi Jyaŋi wu ke, Supyaŋi Jyaŋi mú sí n‑yyére li na Kile mɛ̀lɛkɛɛbii ɲyii na na urufoo na ɲyɛ uru wu.
9 Ŋka ŋgemu ká mii cyé sùpyire ɲyii na ke, mii mú sí urufoo cyé Kile mɛ̀lɛkɛɛbii ɲyii na.
10 Sùpya ká ɲcyé Supyaŋi Jyaŋi jwumpe na, lire kapiini sí n‑jà yàfa urufoo na. Ŋka ŋgemu ká Kile Munaani mɛge kɛ̀ɛge ke, lire kapiini sì yàfa urufoo na mɛ.
11 Pi aha mpa a yii cyáan na ɲcwôre na ŋkɛ̀ɛge Kile Jwumpe kàlambayi ɲùŋufeebii, lire ɲyɛ mɛ kìni yyaha yyére shiinbii ná yukyaabii yyére tèni ndemu i ke, jwumpe yii sí n‑jwo pi i ɲcè na yii na ɲyɛ sèeŋi ɲuŋ'i ke, yii àha puru kani tɛ̀gɛ yiye funŋɔ pɛn mɛ,
12 ɲaha na yɛ lire tèni yabiliŋi i, jwumpe yii à yaa yii jwo ke, Kile Munaani sí puru tîrige yii funŋ'i.»
Nàfuuŋi sèe wuŋi kani ná karigii cyi ɲyɛ cyi ɲyɛ a yaa cyi sùpyaŋi funŋɔ pɛn mɛ
(Macwo 6.19-34)
13 Mà Yesu yaha puru jwumpe na, ka nàŋi wà si jwo u á sùpyire shwɔhɔl'e: «Wuu cyelentuŋi, mii la ɲyɛ maa yi jwo mii yyahafooŋ'á na u wuu tuŋi kɔɔge táa, u u na nàzhan woge kan na á.»
14 Ka Yesu si u pyi: «Ei! Nà wà we! Jofoo u à mii tìŋɛ mà pyi yii kacwɔnrɔŋi, lire ɲyɛ mɛ yii tuŋi kɔɔge táafooŋi yɛ?»
15 Ɲyɛ Yesu à uru nàŋi ɲwɔ shwɔ amuni ke, maa yi jwo u lógofeebii pun'á: «Yii a yiye kàanmucaa, yii àha nàfuuŋi lage yaha ku tatɛɛngɛ fô yii na mɛ. Ɲaha kurugo yɛ sùpyaŋi nàfuuŋi mɛ́ɛ ká ɲyaha fo mà sà mpyi u tayahaga na ɲcaa na ŋkànre, yii li cè na uru nàfuuŋi sì n‑jà urufoo sige kwùŋi na mɛ.»
16 Mà tàanna ná puru jwumpe e, ka Yesu sí bàtaaga jwo pi á na: «Nàfuufooŋi wà u ná mpyi ná kɛrɛge e, kuru kɛrɛge yafaayi mpyi na ɲwɔge u á sèl'e.
17 Canŋka ka u u ntɛ̀ɛn maa funŋke cya maa jwo uye funŋ'i “Mii sàha naha na kapyii cè mɛ, ɲaha na yɛ tayahaga ɲyɛ mii niɲjyee sùmaŋi na mɛ.”
18 U à funŋke kyáala a kwɔ̀ ke, maa jwo “Nde mii sí n‑pyi ke, lire li ɲyɛ, mii sí na bwɔ̀nhigii jya, si núru nimbwɔhii faanra, si na sùmaŋi ná na yaayi sanɲyi puni le cyire e.
19 Lire ká mpyi, mii sí n‑jwo naye funŋ'i, na mii à yyee niɲyahagii ɲjyì bégel'a yaha naye mɛɛ na. Mii saha sì raa naye kànre mɛ, s'a lyî s'a byii si mpyi funntange e kanna.”
20 Ɲyɛ uru nàfuufooŋ'à puru jwo uye funŋ'i mà kwɔ̀ ke, ka Kile si jwo u á “Mu funŋɔ baa shinŋi! Ŋke numpilage yabiliŋi i, mu sí n‑kwû. Yaayi mu à bégel'a yaha maye mɛɛ na ke, jofoo u sí n‑pyi ná yire e yɛ?”
21 Ɲyɛ amuni li mú ɲyɛ, shin maha shin u ɲyɛ na nàfuuŋi caa na bínnini ŋge diɲyɛŋi i uye mɛɛ na, mà li ta nàfuu ɲyɛ urufol'á Kile yyére mɛ, urufoo sí n‑pa n‑kwû n‑yîri u taan ŋge nàfuufooŋi fiige.»
22 Ɲyɛ ka Yesu si jwo u cyelempyiibil'á: «Lire e mii sí yi jwo yii á, yalyire yii sí raa lyî ná vàanɲyi yii sí raa leni ke, yire taŋkanni kà yii funŋɔ pɛn mɛ.
23 Ɲaha kurugo yɛ sùpyaŋi múnaani tayyéreg'à fànha tò yalyire na, ka u cyeere tayyérege mú si fànha tò vàanɲyi na.
24 Yii saɲcyɛɛnre kàanmucya kɛ! Ti ɲyɛ na faa pyi mɛ, ti ɲyɛ na sùma kwùun mɛ, sùma tabegege mú ɲyɛ t'á mɛ. Ŋka Kile maha ti ɲwɔ caa. Tá yii ɲyɛ a pwɔ́rɔ saɲcyɛɛnre na sèl'e mɛ?
25 Funmpɛɛnre sí n‑jà yii jofoo pyi u jà a nimbilere bâra u shìŋi canmpyaagii na yɛ?
26 Ɲyɛ kampyi funmpɛɛnre sì n‑jà yafyin bâra yii shìŋi canmpyaagii na mɛ, ɲaha na yii à yaayi sanɲyi kani tɛ̀g'a yiye funŋɔ pɛn yɛ?
27 Yafwɔhɔfwɔhɔyi yi maha fyîn sige e maa yafyɛɛnre nisinante yaa ke, yii sɔ̂nŋɔ yire kyaa na kɛ! Yi ɲyɛ na báara pyi mɛ, yi mú ɲyɛ na kòonɔ pînni mɛ. Ŋka saanŋi Solomani ná u nàfuufente puni i, u vàanndeŋke kà lemɛ ɲyɛ a jà a ɲwɔ mà ŋke yafwɔhɔfwɔhɔge kà niŋkin yafyɛnrɛ kwɔ̀ mɛ.
28 Yafwɔhɔfwɔhɔyi yi ɲyɛ sige e niɲjaa, ná nùmpanŋa yi sí n‑le nage e ke, Kile ká yire lemɛ pyi p'à ɲwɔ amuni, yii ɲyɛ a li cè na nàkaana baa Kile sí vàanɲyi kan yii á mà? Yii dániyaŋ'à cyɛ́rɛ dɛ!
29 Yii yalyire ná yii yabyɛɛre taŋkanni ɲyɛ a yaa li tatɛɛnge fô yii na mɛ.
30 Mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ a dá Kile na mɛ, pire pi maha funɲyi pɛn ná yire yaayi kani i tèrigii puni i. Yii sí pi ke, yaaga maha yaaga kyaa li ɲyɛ yii na ke, yii Tuŋi Kile à yire puni cè.
31 Mà jwo yii kwôro yii a yire yaayi caa ke, yii yacyage niɲcyiig'à yaa ku pyi Kile Saanre. Lire ká mpyi, u sí yire yaayi sanɲyi kan yii á.»
32 Ka Yesu si núr'a jwo u cyelempyiibil'á: «Yii na ɲyɛ mu à jwo mpàkuruŋɔ nimbilere, ŋka yii àha raa fyáge mɛ, ɲaha na yɛ l'à táan yii Tuŋi Kile e mà yii le u Saanre e.
33 Yii yii cyeyaayi pɛ́rɛ, yii i uru wyɛ́rɛŋi tɛ̀g'a fòŋɔfeebii tɛ̀gɛ. Yii nàfuu tabegege niɲcɛnŋɛ yaa yiye mɛɛ na nìɲyiŋi na, ŋkemu ku ɲyɛ ku nàfuuŋi sì n‑kwɔ̀ mɛ. Nàŋkaalii ná ntɔɔn ɲyɛ kuru cyage e si ŋkwɔ̀ u kɛ̀ɛge mɛ.
34 Yii li cè, cyage e sùpyaŋi nàfuuŋi ɲyɛ ke, wani u sɔ̀nŋɔre maha mpyi.»
Báarapyiŋi niɲcɛnŋi ná báarapyiŋi nimpiŋi kani
(Macwo 24.36-51)
35 Ka Yesu sí núr'a jwo u lógofeebil'á: «Yii yii báarapyi vàanɲyi le yii i bégele tèrigii puni i. Yii i yii làmpaabii mîn'a yaha tèrigii puni i.
36 Yii pyi mu à jwo báarapyii mpiimu pi à bégel'a tɛ̀ɛn pyɛnge e, na pi ɲùŋufooŋi tèepani sigili, u aha yîri cikwɔɔnre cyage e, mà pa tère o tère e, maa mpa pyɛnge ɲwɔge kúu ke, pi i yîr'a ku múgo u á.
37 Ɲyɛ ɲùŋufooŋi ká mpa báarapyiibii mpiimu ta ŋɔ́ɔmbaa ke, pire wuuni sí ɲwɔ. Sèeŋi na mii sí yi jwo yii á, lire ká mpyi, ɲùŋufooŋi sí uye pwɔ si ɲjyì yaa ŋkan báarapyiibii puni niŋkin niŋkinŋ'á, pi lyî.
38 Lire e ke ɲùŋufooŋ'à pa ɲìɲiŋke na yo, u à pa ŋkùpecyiini na yo, u aha mpa báarapyiibii mpiimu ta ŋɔ́ɔmbaa ke, pire wuuni kɔni sí ɲwɔ.
39 Yii li cè na kàmpyi bage fooŋi mpyi maha nàŋkaaŋi tèepani cè, u mpyi maha sí ɲɛɛ u yaha u kakyaare pyi mɛ.
40 Lire e ke yii mú à yaa yii bégel'a kwôro, ɲaha na yɛ tèni i Supyaŋi Jyaŋi sí núru n‑pa ke, yii ɲyɛ a lire cè mɛ.»
41 Yesu à puru jwo ke, ka Pyɛri si u pyi: «Kafooŋi, mu à ŋke bàtaage jwo mà yyaha tíi ná wuu kanni i laa, sùpyire puni kyaa li?»
42 Ka Yesu si u pyi: «Báarapyiŋi na, ɲùŋufooŋ'à dá pi sanmpii shwɔhɔl'e, u yákiliŋi mú s'à pêe ke, uru báarapyiŋi shiŋi ɲùŋufooŋi maha yaha u u pyɛnge karigii cwɔɔnre, maa ɲjyìŋi kaan báarapyiibii sanmpil'á u tèekanl'e.
43 Ɲyɛ báarapyi maha báarapyi ɲùŋufoo, u à pa u ta u u báaraŋi niɲcɛnŋi pyi amuni ke, uru wuuni sí ɲwɔ.
44 Sèeŋi na mii sí yi jwo yii á, uru báarapyiŋi ɲùŋufooŋi sí u pyɛnge karigii puni ɲùŋufente le u cye e.
45 Ŋka báarapyiibii kacwɔnrɔŋi ŋgemu ká a sɔ̂nŋi uye funŋ'i na uru ɲùŋufooŋi sí mɔ lire kùluni i, maa wá na u báarapyiɲɛɛbii bwùun, maa uye yaha ɲjyìŋi ná mbyaŋi laage e, maa sinmpe byii na ɲcwo ke,
46 canŋke ku ɲyɛ uru báarapyiŋi ɲyɛ a tɛ̀ɛn ná k'e ná tèni li ɲyɛ u ɲyɛ a sɔ̂nŋɔ ná l'e mɛ, u ɲùŋufooŋi sí n‑pâa n‑pa. Kapii maha kapii u à pyi ke, ɲùŋufooŋi sí u kyérege cyire puni na, mpii pi ɲyɛ pi ɲyɛ Kile kuni i mɛ, si u ná pire sàraŋi pyi niŋkin.
47 Báarapyiŋi u à ɲùŋufooŋi ɲyii wuuni cè maa mpyi u ɲyɛ na li pyi mɛ, uru báarapyiŋi bwɔɔnre nizhwɔɔre sí ɲyaha dɛ!
48 Ŋka báarapyiŋi u ɲyɛ u ɲyɛ a u ɲùŋufooŋi ɲyii karigii cè mɛ, maa ntòr'a wurug'a kapyimbaala pyi ndemu l'à yaa ná bwɔnr'e ke, urufoo sì bwɔnrɔ niɲyahara shwɔ mɛ.
Amuni li mú ɲyɛ, Kile à yaaya niɲyahaya kan ŋgemu á ke, u maha yaaya niɲyahaya cya urufol'á. U aha karii niɲyahaɲyahagii le ŋgemu cye e ke, u sí urufoo yíbe karii niɲyahaɲyahagii kyaa na mú.»
Sùpyire sí n‑láhala tiye na Yesu kurugo
(Macwo 10.34-36)
49 Ka Yesu sí núr'a jwo: «Mii à pa mpa nage le ɲìŋke na. Mii la mpyi numɛ si ku ta k'à mîn'a kwɔ̀.
50 Ŋka mii à yaa mii u mbyîgimɛ yyefuge e fɔlɔ, mu à jwo bà sùpyaŋi ká a ŋko si batize pi maha u mbyîgimɛ lwɔhe e pyiŋkanni ndemu na mɛ. Mii funvwugo wuŋi u ɲyɛ na cyire karigii canmpyige sigili.
51 Yii àha raa sɔ̂nŋi na mii à pa si mpa jwumabeŋke le sùpyire ná tiye shwɔhɔl'e ɲìŋke na mà dɛ! Mii sí yi jwo yii á, mii à pa mpa mbèmbaaŋi le sùpyire ná tiye shwɔhɔl'e.
52 Lire kurugo mà lwɔ́ numɛ na, shiin kaŋkuro sí n‑pyi pyɛnyi y'e, pi sì n‑bɛ̂ mɛ. Shiin taanre sí n‑wwɔ̀ s'a shiin shuunni tùnni, shiin shuunni sí n‑wwɔ̀ s'a shiin taanre tùnni.
53 Pyɛnyi y'e, tufooŋi sí n‑yîri jyafooŋi kurugo, jyafooŋi mú sí n‑yîri tufooŋi kurugo. Nufooŋi sí n‑yîri pworofooŋi kurugo, pworofooŋi mú sí n‑yîri nufooŋi kurugo. Nacwoŋi sí n‑yîri napworoŋi kurugo, napworoŋi mú sí n‑yîri nacwoŋi kurugo.»
Kacyeeŋkii ɲcèŋi
(Macwo 16.2-3)
54 Supyikuruŋke ku mpyi wani ke, ka Yesu si núr'a jwo kur'á: «Yii aha kileŋi ɲya u à wwɔ̀ canŋacwumpe e, yii maha jwo na zànha sí n‑pa, nàkaana baa ku mú maha mpa.
55 Kafɛɛge ká a fwu na yîri wòro kùl'e, yii maha jwo na kafuge sí n‑pêe niɲjaa dɛ! Amuni li mú maha mpyi.
56 Yii pi à fyìnmɛ tò wwomɔ na ke, yii à jà a cyire karigii puni tèepyiiŋkii cè, ka ɲaha si li ta ɲcyii cyi ɲyɛ na mpyi yii shwɔhɔl'e numɛ ke, yii ɲyɛ a jà a cyire cè mà yɛ?
(Macwo 5.25-26)
57 Ɲaha na kani yii à yaa yii pyi ke, yii ɲyɛ a jà a lire cè yiy'á si li pyi pyiŋkanna niɲcɛnnɛ na mà yɛ?
58 Wà ha mu yyere fànhe e, ka yii i wá na ŋkɛ̀ɛge wani, mu à yaa mu u jwumabeŋɛ cya fwɔfwɔ ná urufol'e kuni na, bà u si mpyi u àha ma le yukyaaŋi cye e, uru si ma le u báarapyiŋi cye e, pi i ma le kàsuŋi i mɛ.
59 Mii sí yi jwo mu á, mu aha mpyi mu ɲyɛ a lire pyi mɛ, mu sì n‑sìi n‑fworo wani ná mu ɲyɛ a urufoo fwooni tò feefee mà yɛ!»