6
Ɲje Yesu à jwo canŋɔŋke kyaa na ke
(Macwo 12.1-8; Marika 2.23-28)
1 Ɲyɛ canŋka, Yesu ná u cyelempyiibii mpyi na ntùuli sùma kooyi y'e. Kuru canŋke na mpyi canŋɔŋɔ. Ka u cyelempyiibii si sùmaɲcahayi yà kwɔ̀n a cwuugo pi cyeyi i mà kùn.
2 Farizhɛɛnbii pìl'à lire ɲya ke, maa Yesu pyi: «Ɲaha na yii ɲyɛ na canŋɔŋke kafuunŋkii pyi yɛ?»
3 Ka u u pi pyi: «Nde saanŋi Dawuda à pyi ke, yii ɲyɛ a lire kâla mà? Canŋka mà u ná u fyèɲwɔhɔshiinbii katege wuubii yaha,
4 u à jyè Kile bage e, maa sárage bwúuruŋi wà lwɔ́ a kyà, maa wà kan u fyèɲwɔhɔshiinbil'á. Mà li ta sáragawwuubii kanni pi mpyi a yaa pi jà a uru bwúuruŋi kyà.»
5 Ka Yesu si núr'a jwo pi á: «Supyaŋi Jyaŋi ká kyaa maha kyaa jwo mà yyaha tíi ná canŋɔŋke e ke, li sì n‑jà n‑tòro lire na mɛ.»
Yesu à cyeŋkwugofoo cùuŋɔ canŋɔŋke e
(Macwo 12.9-14; Marika 3.1-6)
6 Ɲyɛ Yahutuubiicanŋɔŋke kabɛr'e, Yesu à jyè Kile Jwumpe kàlambage k'e, maa li ɲwɔ cû na Kile jwumpe yu. Nàŋi wà na mpyi sùpyire shwɔhɔl'e, uru kàniŋɛ cyɛge mpyi a kwû.
7 Ka Kile Saliyaŋi cyelentiibii ná Farizhɛɛnbii si wá na Yesu kàanmucaa kampyi u sí ɲɛɛ sùpya cùuŋɔ canŋɔŋke e, si nta tìgire cyán u na.
8 Ka Yesu si pi funzɔnŋɔre cè, maa yi jwo cyeŋkwugefooŋ'á na u yîr'a yyére sùpyire shwɔhɔl'e, pi raa u ɲaa, ka nàŋi si yîr'a yyére.
9 Mà u yaha tayyérege e, ka Yesu si jwo: «Mii sí yii yíbe, mà tàanna ná Kile Saliyaŋi i, kacɛnni mpyiŋi l'à ɲwɔ canŋɔŋke e laa, kapiini mpyiŋi? Mà sùpya múnaa shwɔ laa, mà sùpya múnaa wwû?»
10 Yesu à puru jwo ke, maa sùpyire puni wíi wíl'a mâha, maa jwo cyeŋkwugefol'á: «Ma cyɛge sànhana.» U à ku sànhana ke, ka ku u ɲcùuŋɔ.
11 Ɲyɛ Kile Saliyaŋi cyelentiibii ná Farizhɛɛnbil'à lire ɲya ke, ka pi lùgigii si yîri. Ka pi i ŋkàr'a sà piye taanna, nde pi sí n‑jà n‑pyi Yesu na ke, si lire cè.
Yesu tùnntunmpii kɛ ná shuunniŋi ɲcwɔɔnrɔŋi kani
(Macwo 10.1-4; Marika 3.13-19)
12 Canŋka Yesu à dùg'a kàr'a sà Kile ɲáare ɲaŋke kà na. U à numpilage puni pyi Kileɲarege na wani.
13 Ɲyɛ̀g'à pa múgo ke, ka u u u cyelempyiibii yyere, maa shiin kɛ ná shuunni cwɔɔnrɔ pi shwɔhɔl'e, mà pyi u tùnntunmii.
14 Pire tùnntunmpii kɛ ná shuunniŋi mɛyi yi ɲje: Simɔ, ná Yesu à u mɛge le Pyɛri ke, ná Pyɛri sìɲɛɛŋi Andire ná Yakuba ná Yuhana ná Filipi ná Baritelemi
15 ná Macwo ná Tomasi ná Alife jyaŋi Yakuba ná Simɔ pi maha mpyi Zelɔti ke,
16 ná Yakuba jyaŋi Zhudasi ná Zhudasi Isikariyoti ŋge u sí n‑pa Yesu le cye e ke.
(Macwo 4.23-25)
17 Ɲyɛ ka Yesu si ntîge ná u tùnntunmpil'e ɲaŋke ɲuŋ'i, maa mpa yyére tafage k'e. U cyelempyiibii niɲyahamii ná supyiɲyahara mpyi wani. Tire sùpyire mpyi a yîri Zhude kùluni i, Zheruzalɛmu kànhe ná kùluni cyeyi sanɲyi puni i, mà bâra Tiri ná Sidɔn kànyi na, yire kànyi ɲyɛ suumpe lwɔhe ɲwɔge na.
18 Tire sùpyire mpyi a pa si mpa a Yesu jwumpe núru, si ticuumpe ta. Jínabii mpyi mpiimu i ke, pire mpyi na ɲcùuŋi mú.
19 Sùpyire puni mpyi na ɲcaa si bwɔ̀n Yesu na, ɲaha na yɛ shin maha shin n'a mpyi a jà a bwɔ̀n u na ke, fànha mpyi maha fworo u e, maa urufoo cùuŋɔ.
Jofoo wuu l'à ɲwɔ yɛ?
(Macwo 5.1-12)
20 Ɲyɛ ka Yesu si yyahe yîrig'a le u cyelempyiibil'e, maa jwo
«Yii pi ɲyɛ fòŋke e ke, yii wuun'à ɲwɔ, ɲaha na yɛ Kile Saanre ɲyɛ yii woro.
21 Katege ɲyɛ yii mpiimu na numɛ ke, yii wuun'à ɲwɔ, ɲaha na yɛ yii sí n‑pa n‑tìn.
Yii pi ɲyɛ na myahigii súu numɛ ke, yii wuun'à ɲwɔ, ɲaha na yɛ yii sí n‑pa raa ɲcyàhali.
22 Sùpyir'à yii mpiimu kyaa pɛn piy'á, marii yii kɔ̀re na láre piye na, marii yii cyere, marii yii mɛpɛngɛ yu na yii à taha Supyaŋi Jyaŋi fye e ke, yii wuun'à ɲwɔ.
23 Lire ká mpyi yii na tèni ndemu i ke, yii pyi funntange e, yii raa yini, ɲaha na yɛ Kile à sàra nimbwo bégel'a yaha yii mɛɛ na nìɲyiŋi na. Cyire karigii shiŋi pi tulyey'à pyi Kile tùnntunmpii na mú.
24 Ŋka yii pi ɲyɛ ná nàfuuŋi i numɛ ke, yii wuun'à kɛ̀ɛge, ɲaha na yɛ yyeɲiŋke e yii ɲyɛ ke, kuru sí n‑pa n‑kwɔ̀.
25 Yii pi à tìn numɛ ke, yii wuun'à kɛ̀ɛge, ɲaha na yɛ katege sí n‑pa n‑cwo yii na.
Yii pi ɲyɛ na ɲcyàhali numɛ ke, yii wuun'à kɛ̀ɛge, ɲaha na yɛ yii yyahayi sí n‑pa n‑tanha, fo yii sí raa myahigii súu.
26 Sùpyire puni na yii mpiimu kêre kafinare ɲùŋɔ taan ke, yii wuun'à kɛ̀ɛge, ɲaha na yɛ lire pyiŋkanni na, pi tulyey'à kafinivinibii kêe, pire mpiimu pi mpyi a piye pyi Kile tùnntunmii ke.
Yii yii zàmpɛɛnbii kyaa táan yiy'á
(Macwo 5.38-48; 7.12)
27 Ɲyɛ mii lógofeebii, mii sí yi jwo yii á: yii yii zàmpɛɛnbii kyaa táan yiy'á. Mpii pi ɲyɛ ná pege e mà yyaha tíi ná yii e ke, yii a kacɛnŋii pyi pire na.
28 Mpii pi ɲyɛ na jwumpimpe yu mà yyaha tíi ná yii e ke, yii a jwó leni pir'á. Mpii pi à yii cùmu lemɛ pi ke, yii a Kile ɲáare pir'á.
29 Wà ha kantawaa bwɔ̀n mu mùmpɛnge k'e, ku sanŋke kɛ̂ɛnŋɛ urufol'á. Sùpya ká mu vàanntinmbwɔhe cyán a shwɔ mu na, ma vàanntinmbileni yaha u cye e mú.
30 Wà ha mu ɲáare, urufoo kan. Sùpya ká mu yaaga cyán a shwɔ, ma hà ku fwoo jáara u na mɛ.
31 Nde yii la ɲyɛ sùpyire sannte s'a mpyi yii á ke, yii a lire pyi pi á mú.
32 Yii kyal'à táan mpiimu á ke, yii aha pire kanni kyaa táan yiy'á, tɔ̀ɔnŋi ŋgi yii sí n‑ta lire e yɛ? Mɛpɛngɛ shiinbii mú ɲyɛ na lire pyi mà?
33 Mpii pi ɲyɛ na kacɛnŋkii pyi yii na ke, yii aha a cyi pyi pire kann'á, tɔ̀ɔnŋi ŋgi yii sí n‑ta lire e yɛ? Mɛpɛngɛ shiinbii mú ɲyɛ na lire pyi mà?
34 Yii à cè a jwo na yii sí n‑jà yaaga ɲáare n‑ta mpiimu á ke, yii aha a pire kanni kaan, tɔ̀ɔnŋi ŋgi yii sí n‑ta lire e yɛ? Mɛpɛngɛ shiinbii mú na lire pyi. Pi à cè a jwo na mpii pi sí n‑jà pire yaayi cyage núruŋɔ pire na ke, pire na pi maha yi fwɔhigii leni mú.
35 Ŋka yii pi ke, yii yii zàmpɛɛnbii kyaa táan yiy'á, yii raa kacɛnŋkii pyi pi na. Yii aha fwoo le pi na, yii i yii sɔ̀nŋɔre láha li zàraŋi na. Lire ká mpyi, Kile sí sàra nimbwo kan yii á, lire mú li sí li cyêe na yii na ɲyɛ Kileŋi nìɲyi wuŋi pyìi, ɲaha na yɛ u à ɲwɔ kacɛnnɛcembaabii ná shinpiibii na.
36 Yii pyi ɲùɲaarafee, bà yii Tuŋi Kile ɲyɛ ɲùɲaarafoo mɛ.
Yii àha raa pi sanmpii cɛ̂ɛge mɛ
(Macwo 7.1-5)
37 Yii àha raa pi sanmpii cɛ̂ɛge mɛ, lire ká mpyi Kile mú sì yii cɛ̂ɛge mɛ. Yii àha raa sùpyire sannte la wwû mɛ, lire e Kile mú sì yii la wwû mɛ. Wà ha kyaa pyi yii wà na, urufoo u lire yàfa. Lire ká mpyi, Kile mú sí yii kapegigii yàfa yii na.
38 Yii a sùpyire sannte kaan, lire e Kile mú sí yii kan, yaage e yii à sumare pyi maa pi sanmpii kan ke, Kile sí kuru yaage ɲî si ku cúnŋɔ cúnŋɔ si ku fíi si kà bâra ku na fo yaage si ɲî raa wuni.»
39 Lire kàntugo ka Yesu si tàanlini là jwo pi á na: «Fyinŋi wà sí n‑jà u fyinɲɛɛ kàbii cû la? Lire ká mpyi, pi mú shuunniŋi puni sì n‑tîge wyige k'e mà?
40 Cyelempyaŋi taceŋke sì n‑jà n‑pêe n‑tòro u cyelentuŋi woge taan mɛ, ŋka cyelempyaŋi cyɛge k'à le a ɲwɔ ke, uru u taceŋke maha mpyi u cyelentuŋi woge fiige.
41 Ɲaha na mu ɲyɛ na ɲyɛ̀sɛnni ɲaa ma cìnmpworoŋi ɲyiini i, mà li ta bànnaŋi u ɲyɛ mu wuuni i ke, mu ɲyɛ na uru ɲaa mà yɛ?
42 Mà tàanna ná lire e, di mu sí n‑jà n‑jwo ma cìnmpworoŋ'á na u yyére maa ɲyɛ̀sɛnni wwû u ɲyiini i, mà li ta bànnaŋi u ɲyɛ mu wuuni i ke, mu ɲyii ɲyɛ uru na mà yɛ? Mu u à fyìnmɛ tò wwomɔ na ke, bànnaŋi wwû ma ɲyiini i fɔlɔ, lire ká mpyi, mu sí raa ɲaa raa ɲcwúu ɲyɛ̀sɛnni tawwuge e ma cìnmpworoŋi ɲyiini i.
Cige maha ɲcè ku yasɛɛre e
(Macwo 7.16-20; 12.33-35)
43 Cige niɲcɛnŋke ɲyɛ na yasɛrɛ nimpere yaa mɛ, cipege mú ɲyɛ na jìn'a yasɛrɛ niɲcɛnnɛ yaa mɛ.
44 Cire puni maha ɲcìni ti yasɛɛre cye kurugo, lire ɲwɔhɔ ku ɲyɛ: wà sì n‑jà fizhiye cige yasɛrɛ kwɔ̀n ŋguro cige na mɛ, wà mú sì n‑jà ɛrɛzɛn cige yasɛrɛ kwɔ̀n kìlege taha na mɛ.
45 Ŋgemu u zò u à ɲwɔ ke, uru maha jwuɲcɛnmpe yu. Ŋgemu u ɲyɛ ná zòmpi i ke, uru maha jwumpimpe yu. Yii li cè, sùpyaŋi zòmbilin'à ɲî ndemu na ke, lire u ɲwɔge maha yu.»
Yákilifooŋi ná funŋɔ baa shinŋi kani
(Macwo 7.24-27)
46 Ka Yesu si núr'a jwo: «Ɲaha kurugo yii maha mii pyi “Kafooŋi, Kafooŋi” mà li ta yii sí ɲyɛ na mii jwumpe kurigii ɲaare mà yɛ?
47 Shin maha shin u à pa mii á, maa mii jwumpe lógo, maa pu kurigii ɲaare ke, urufol'à fworo yaage ŋkemu na ke, mii sí kuru cyêe yii na.
48 Urufoo na ɲyɛ mu à jwo bafaanraŋi u à ɲìŋke tùgo fo mà sà nɔ kafaage na, maa u bage nintaani cyán ku na ke. Bag'à faanra a kwɔ̀ ke, ka zànbwɔhɔ si mpa, ka lwɔhe si wá na fwu na ma na ku kúuli, ŋka bage ɲyɛ a cwo mɛ, ɲaha na yɛ ku nintaan'à cyán a ɲwɔ.
49 Ŋka shinŋi u ɲyɛ na mii jwumpe núru, maa mpyi u ɲyɛ na pu kurigii ɲaare mɛ, urufoo na ɲyɛ mu à jwo bafaanraŋi u à u bage nintaani cyán ɲìntiige na ke. Zành'à pa, ka lwɔhe si wá na fwu na ma na ku kúuli ke, ka bage si ntíl'a pi a wu.»