Marika Jwumpe Nintanmpe Jwuŋkanni
Mpe yii à yaa yii cè mà jwo yii jyè sémɛŋi funŋɔ jwumpe e ke
Marika na mpyi Yesu cyelempyaŋi Pyɛri wwoɲɛɛ. Kakyanhala karigii Yesu mpyi a pyi maa kàlaŋi ŋgemu kaan ke, mà bâra lire na, pyiŋkanni na pi à u kwòr'a bò cige na ná pyiŋkanni na Kile à u ɲɛ̀ a yige kwùŋi i ke, Marika à cyire karigii puni lógo Pyɛri ɲwɔ na. Cyi lógoŋkwooni kàntugo u à cyi sém'a kan dánafeebil'á, pire mpyi yyefuge e.
Tèni i Yesu à jwo u yabiliŋi kyaa na ke, u à li cyêe na uru u ɲyɛ Supyaŋi Jyaŋi. Lir'à li cyêe na ur'á Kile à síŋi puni kan. Puru funŋke e, sùpyire sàraŋi síŋi ná kapegigii yàfaŋi síŋ'à kan ur'á. Cyire pun'à li cyêe na sùpyaŋi u à fworo Kile e ke, Yesu wi. Marika à li cyêe na Kile Jyaŋi u ɲyɛ Yesu. U na ɲyɛ Kile, maa mpyi sùpya.
Ná Yesu à kwòro kworokworocige na wuu kurugo, mpii pi maha ntaha u fye e ke, pi à yaa pi kyaala mú u kurugo. Dánafeebil'á Marika à jwumpe jwo ke, wuu ná pire, wuu pun'à yaa wuu bégel'a yaha kyaage mɛɛ na Yesu kurugo. Yesu à jwo: «Ŋgemu la ká mpyi si ntaha mii fye e ke, urufol'à yaa u cyé u yabiliŋi ɲyii karigii na, u u ntɛ̀ɛn kyaage taan u u ntaha mii fye e, pi mɛ́ɛ ká mpyi na sí urufoo bò kworokworocige na. Ɲaha na yɛ ŋgemu la ká mpyi si u niɲjaaŋi yaa ɲwɔ ke, urufoo sì nùmpanŋa ta mɛ, ŋka ŋgemu ká kàntugo wà u niɲjaaŋ'á mii ná Jwumpe Nintanmpe kurugo ke, urufoo sí nùmpanŋa ta.» (8.34-35).
1
Yuhana Batizelipyiŋi na kuni bégeli Yesu yyaha na
(Macwo 3.1-12; Luka 3.1-18; Yuhana 1.19-28)
Jwumpe Nintanmpe pu ɲyɛ na Kile Jyaŋi Yesu Kirisita kyaa yu ke, puru ɲwɔkwɔɔnre ti ɲyɛ nte. Kile à fyânha a jwo u tùnntunŋi Ezayi sémɛŋi i:
«Wíi, mii sí na tùnntunŋi tun mu yyaha na,
u sà kuni yaa mu mɛɛ na*,
sùpya mɛjwuu sí n‑pa raa fwore síwage e fànha na
“Yii kuni yaa Kafooŋi mɛɛ na,
yii kumpyɛrɛ nintiire yaa u á.”»
Lire pyiŋkanni na, Yuhana Batizelipyiŋi à kàre síwage e mà sà uye cyêe, marii sùpyire batizeli, marii yi yu pi á na: «Yii yii toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ, yii i batize, bà Kile si mpyi si yii kapegigii yàfa yii na mɛ.» Zheruzalɛmu kànhe ná Zhude kùluni shiinbii niɲyahamii mpyi na sì u yyére, maa ntɛ̀n li taan na pire kapyiiŋkii ɲyɛ a tíi mɛ, Yuhana sí i pi batizeli Zhurudɛn baŋi lwɔhe e. Ɲyɛ Yuhana vàanntinŋke mpyi a yaa ná ɲwɔhɔŋi shire e, u mpyi maha uye pwu ná seepwɔge e, maa uye ɲwɔ caa ná kampɛɛnɲyi ná tuwyiyi sɛɛre e. U mpyi na yi yu sùpyir'á: «Ŋge u na ma mii kàntugo ke, uru tayyéreg'à fànha tò mii woge na. Ali mà naye tîrige si nta mpyi u tanhaɲyi mɛɛre sànhafoo, mii ɲùŋk'à cyɛ́rɛ lire mpyiŋi i. Mii wi ke, mii à yii batize lwɔhe e, ŋka uru wi ke, uru sí yii batize ná Kile Munaani i.»
Yuhana à Kile Jyaŋi Yesu batize
(Macwo 3.13-17; Luka 3.21-22)
Cyire canmpyaagil'e, Yesu à yîri Nazarɛti kànhe e Galile kùluni i mà kàre Yuhana yyére. Ka Yuhana si u batize Zhurudɛn baŋi lwɔhe e. 10 Yesu nivworoŋi lwɔhe e, ka u u nìɲyiŋi ɲya u u múru, ka Kile Munaani si ntîg'a tɛ̀ɛn u na mpánmpɔrɔgɔ fiige. 11 Ka mɛjwuu si fworo nìɲyiŋi i na: «Mii Jyaŋi u ɲyɛ mu, mu kan'à waha mii na sèl'e. Mu kapyiiŋkil'à táan mii á mú.»
Sitaanniŋi na ɲcaa si Yesu sɔ̀n u kapii pyi
(Macwo 4.1-11; Luka 4.1-13)
12 Lire kàntugo ka Kile Munaani si ŋkàre ná Yesu e síwage e. 13 U à canmpyaa beeshuunni pyi wani sige yaare shwɔhɔl'e. Cyire canmpyaagii funŋke e, ka Sitaanniŋi si file u na, maa ɲcaa si u sɔ̀n ŋgà kapii na. Kile mɛ̀lɛkɛɛbii mpyi ná u e, marii u tɛ̀re.
Yesu à fyacumii sicyɛɛre yyer'a pyi u cyelempyii
(Macwo 4.12-25; Luka 4.14-15; 5.1-11)
14 Ɲyɛ Yuhana Batizelipyiŋi leŋkwooni kàntugo na kàsuŋi i, ka Yesu si ŋkàre Galile kùluni i, marii Kile Jwumpe Nintanmpe yu, na ntùuli. 15 U mpyi na yi yu sùpyir'á: «Tèn'à nɔ, Kile Saanre tèn'à byanhara. Yii yii toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ, yii dá Jwumpe Nintanmpe na.»
16 Canŋka Yesu niɲaraŋi Galile baŋi ɲwɔge na, u à fyácyaa shuunni ɲya, Simɔ ná u sìɲɛɛŋi Andire, pi mpyi na cwòo wàa baŋi i. 17 Ka u u yi jwo pi á: «Yii taha na fye e. Bà yii na fyaabii caa mɛ, mii sí yii taanna yii raa sùpyire caa t'a ma mii á.» 18 Ka pi i ntíl'a pi cwòobii yaha, maa ntaha Yesu fye e. 19 Ɲyɛ pi à ta naha vili yyaha na sahaŋki ke, ka Yesu si núr'a sìɲɛɛ shuunni ɲya, pire pi mpyi Zebede jyaabii, Yakuba ná Yuhana. Pi ná pi tuŋi Zebede mpyi a tɛ̀ɛn pi bakwɔɔge funŋke e, na pi cwòobii takɛgɛyi yaa. 20 Ka Yesu si ntíl'a pi yyere, ka pi i pi tuŋi Zebede ná u báarapyiibii yaha wani bakwɔɔge e, maa ntaha u fye e.
Yesu à jínaŋi wà kɔ̀r'a yige nàŋi w'e
(Luka 4.31-37)
21 Ka Yesu ná u cyelempyiibii si ŋkàre Kapɛrɛnamu kànhe e. Canŋɔŋke, ka u u jyè Kile Jwumpe kàlambage e, na sùpyire kâlali. 22 Mpii pi mpyi wani na núru u ɲwɔ na ke, u kàlaŋi pyiŋkanni mpyi a pire kàkyanhala, ɲaha na yɛ u ɲyɛ a mpyi na pi kâlali Kile Saliyaŋi cyelentiibii fiige mɛ, ŋka ná Kile sífente e u mpyi na pi kâlali.
23 Lire tèni i, jínacyanŋi wà mpyi wani Kile Jwumpe kàlambage e, ka uru si jwo fànha na: 24 «Nazarɛti kànhe shinŋi Yesu, ɲaha shi ku ɲyɛ wuu ná mu shwɔhɔl'e yɛ? Mu à pa mpa wuu shi bò la? Mii à mu cè, ŋge u à fworo Kile e ke, uru u ɲyɛ mu!» 25 Ka Yesu si fànha cyán jínaŋi na: «Ma ɲwɔge tò! Maa fworo ŋge nàŋi i!» 26 Ka jínaŋi si nàŋi cúnŋɔ cúnŋɔ, maa ŋkwúulo fànha na, maa fworo u e. 27 Ka lire si sùpyire puni kàkyanhala fo ti na yu tiy'á: «Ɲaha ku ŋkire yɛ? Kàlavɔnŋɔ ŋge nàŋ'à kan ná Kile fànhe e, u maha fànhe cyáan jínabii mú na pi i núru u ɲwɔ na!» 28 Ka Yesu mɛge si fworo Galile kùluni puni i.
Yesu à yamii niɲyahamii cùuŋɔ
(Macwo 8.14-17; Luka 4.38-41)
29 Lire kàntugo ka Yesu ná u cyelempyiibii si fworo Kile Jwumpe kàlambage e, maa ŋkàre ná Yakuba ná Yuhana e, Simɔ ná Andire yyére. 30 Pi à sà Simɔ nafeɲcwoŋi ta u à sínni cifwuro cye e, ka pi i u kyaa jwo Yesu á. 31 Ka Yesu si file u na tasinnage e, maa u cû cyɛge na a yîrige. Ka cifwure si ŋkwɔ̀, ka u u yîri na sore pi á.
32 Yàkoŋke, canŋa ɲyiin'à cwo ke, ka pi i ŋkàre ná yampii puni ná jínacyaanbil'e Yesu yyére. 33 Kànhe shinɲyahara mpyi a bínni bage ɲwɔge na. 34 Ka u u yampe shiŋi niɲyahamafee cùuŋɔ, maa jínacyaanbii niɲyahamii jínahii kɔ̀r'a yige pi e, maa jwumpe kwɔ̀n jínabii na, ɲaha na yɛ pi mpyi a u cè Kile wuŋi wà.
Yesu kapani
(Luka 4.42-44)
35 Kuru canŋa nùmpanŋa ɲyɛ̀sɔɔge na, ka Yesu si yîr'a fworo, maa ŋkàre sige funŋke e si sà Kile ɲáare. 36 Simɔ ná u shɛ̀rɛfeebil'à yîr'a fô u e ke, maa ŋkàr'a sà a u caa. 37 Pi à u ɲya ke, maa u pyi: «Sùpyire puni wá na mu caa.» 38 Ka Yesu si pi pyi: «Wuu a sì wuu taan kànyi na. Mii à yaa mii i Jwumpe Nintanmpe jwo wani mú, ɲaha na yɛ mii kapani li.» 39 Lire e ka u u wá na ɲaare Galile kùluni puni i, maa Jwumpe Nintanmpe yu Kile Jwumpe kàlambayi i, maa jínabii kɔ̀re na yige pifeebil'e.
Yesu à tògofoo cùuŋɔ
(Macwo 8.1-4; Luka 5.12-16)
40 Ka tògofooŋi wà si file Yesu na, maa niŋkure sín u fere e, maa u ɲáare fànha na, maa jwo: «Mu aha ɲɛɛ, mu sí n‑jà mii tòge láha mii na, si mii fíniŋɛ.» 41 Nàŋi ɲùɲaar'à Yesu ta ke, ka u u u cyɛge sànha maa bwɔ̀n u na, maa jwo: «Mii à ɲɛɛ, tòge ku láha ma na!» 42 Ka tòge si ntíl'a láha u na, ka u u ɲcùuŋɔ. 43 Ka Yesu si u cye yaha, maa li jwo a waha u á: 44 «Cû ma ɲwɔge na, ma hà yaaga jwo sùpya á mɛ, ŋka ta sì, maa sà maye cyêe sáragawwuŋi na u u ma kàanmucya, sárage kyaa Kile tùnntunŋiMusa à jwo tògofeebii ɲcùuŋɔŋi kyaa na ke, maa kuru wwû. Lire li sí li cyêe na mu à cùuŋɔ 45 Ŋka nàŋi ɲyɛ a jà a cû u ɲwɔge na mɛ. U à kàr'a sà a yi yu cyeyi puni i, ka li i mpyi Yesu saha sì n‑jà n‑tíi n‑jyè kànha na mɛ. U mpyi sige funŋke e, ŋka lire ná li wuuni mú i, sùpyire mpyi na yîri cyeyi puni i, na u taa wani.
* 1:2 Malaki 3.1 1:3 Ezayi 40.3 1:44 Tògofooŋi ká ɲcùuŋɔ, sáragawwuŋi mpyi maha yaa u u cyeere kàanmucya sèl'e si ɲcè kampyi u à cùuŋɔ, u u nta a uye cyêe sùpyire na (Levitiki 14.2-32).