7
Kiyēē kimwooy ꞉Steefaan kuyēētēē keey
1 Nto mii yoo, kuteebee *꞉kibkōrōs nyēē wōō Steefaan kule, “Man ꞉ng'aleechu /kēēmwooyē kurubta keey āk inyiing'?”
2 Yooto, kukēt ꞉Steefaan kule, “Mbo araaba āk mbo baaba. Ōyēbchi yiit baa kiyēē āmiitē wāāmwoowook. Kichōōnchi ꞉Yēyiin nyoo tōrōōr baaba Abraam, yoo kitākumiitē Meesobotaamnya kutākutoombo wokuminyē Araan.
3 Kimwoochi ꞉Yēyiin Abraam kule, ‘Ibakaakte biikwook āk kōōrēēng'uung' 'ānkiiwē ākoy kōōrēēt nyēē +māābooruung'.’
4 Kunyoo, kung'eetee ꞉Abraam kōōrēētaab Kaltaayeek ānkuwuuchi *kiriinkēētaab Araan. Yu kāwokume ꞉kwaan, kung'eetee ꞉Abraam kiriinkoonoo bo Araan ānkōōwuuw ꞉Yēyiin kuchō kōōrooniitēnyi ōminyē ꞉akweek.
5 Mēēbērē kirōōbchi ꞉Yēyiin Abraam kiy mbo akeenke ām kōōrooniitēnyi kule kuyēk nyeenyii ānkoo mbo kētiin nyēbo mbar. Nteenee kikuurtoochi ꞉Yēyiin Abraam āk biikyii chēē makookeer inee kule mākuyēk nyeeng'waa ꞉kōōroonooto ānkoo kimānāānyōōr ꞉Abraam leekwa yooto.
6 Kimwoochi ꞉Yēyiin Abraam kule, ‘Makuba ꞉biikaab mooyēēng'uung' bokuminyoot kōōrēētaab biiko alak ānkuyēkunoot motwoor. Mākunyāliil kēnyiisyēk bokolwookik ang'wan.
7 Nteenee +māāng'woonchi biiko chēē kayey icheek kuyēk motwoor. Nto yityo, mākuwuuwunēē kōōroonooto ānkubokukutung'woo ām yuutēyu.’
8 Nto mii yoo, kōōkoochi ꞉Yēyiin Abraam kiirootyeetaab *kāāmurootāniisyēēt. Yooto kunyōōr Abraam wērinyii Isaka. /Kiimuraatan wēēroo kutinyē bēsyōōsyēk sisiit kuchakee /kākēēsich. Nto mii yoo, chokunyōōr ꞉Isaka Yāākōbō. Kichokusich ꞉nkinee Yāākōbō mbo kuuko taman āk āyēēng'.
9 Kiituuyiityi mbo ꞉kuuko chuut Yōōsēēf moo. Yooto, kwooltoochi kōōrēētaab Miisir wokuyēk motwooriin. Nteenee kiyēētyēēchi ꞉Yēyiin Yōōsēēf kumii wōlooto
10 ām wuuyin ake tukul nyēē kinyōōr. Kiikoochi mbo subak ng'oomnānēēt ankuyey bāytooyiintēētaab Miisir kung'ērēkyi Yōōsēēf kut kuyey inee kubayta kōōroonooto ānkōōyyoonkyi kiy ake tukul ām kanyii.
11 Nto mii yoo nanyuun, kuchō ꞉kēmēwuut Miisir kumukuul nyēē wōō miisin ākoy mbo kwoochi kōōrēētaab Kanaan. Kilal ꞉kēmēwuunoo biiko nyēē ‑/mākyoomu. Kimāmii wōlēē kiimuuchē kunyoorta mbo kuuko kiyēē kaam.
12 Yu kawokukas ꞉Yāākōbō kule kimiitē ꞉āmiik Miisir kōōyookto kāābkōōnyoo chuut kuba wōlooto nyēbo taay.
13 Ām baanta nyēbo āyēēng', kōōboorchi keey ꞉Yōōsēēf murēchuutēchu. Yooto, kōōnkēt *꞉Faraawo biikaab mbo Yōōsēēf.
14 Yu kāākuyēyākiis ꞉ng'aleechu, kōōyookto ꞉Yōōsēēf /bokēēkuurchi kwaan āk biikaab kōōng'waa tukul. Kiyitē ꞉kayaa tukul biiko tāmānwookik tisab āk muut.
15 Yooto, kuwēēto ꞉Yāākōbō kāābkōōnyoo tukul Miisir. Kiminy ꞉icheek wōlooto ākoy kubēk ꞉biiko tukul choo kibo taay.
16 Ānkoo kuwuu nyooto, /kikeeketita bōōrwēkwaa ām lētuunoo /ānkubokiitōōr wōlēē bo kochonkeet nyēē kikiikusimkwaalee ꞉Abraam wērikaab Amoor ām Syēkēm ām laatitaab beesaanik.
17 Yu kimii kuriiku ꞉bēsyōōsyēk, kootyiich ꞉Yēyiin kuu yoo kikiikukuurtoochi Abraam, kuyēk ꞉biikyoo sērē ām Miisir.
18 Yooto, kubāytooyiis ꞉chiito ake nyēē kimēēnkētē kiy ake tukul kurubta keey ākoo Yōōsēēf.
19 Kwoowēsyi ꞉bāytooyiintoonoo biikyoo ankoonyaliil. Kimāchē kule kumētooy ꞉biiko lēēkōōk chēē /kātākiibuutu sukubēk.
20 /Kikēēsichē *Muusa ām bēsyōōsyēchooto ānkiibēruuroot ām wōlēē mii ꞉Yēyiin. /Kikeebayee kang'waa kō ām ārook sōmōk.
21 Yu /kabokiichuuw kuchō saang' /kēēmāchē /kēēmēto, kunam ꞉chēēbtaab Faraawo Muusa ankuyey kuyēk lakwanyii.
22 /Kikiineet Muusa ng'oomnān ake tukul ām Miisir kuyem. Kikōrōōm ꞉Muusa ām wōlēē king'ālooltooy āk wōlēē kiyēytooy yiisyēēnyii.
23 Yu kiboonto ꞉Muusa kēnyiisyēk artam koosoot kuruutoochi biikyii bo Isrāyēēl.
24 Yooto, kukas chiinyii ake nyēē kimii kōōnyāliilē ꞉chiitaab Miisir. Kuwo ꞉Muusa bakeenke ankubakach chiichoo kibo Miisir kusār chiinyii.
25 Kiisōōtē ꞉Muusa kule tōōs kiimuuchē kōōnkēt ꞉biikwaa kule kimii ꞉Yēyiin kuyēyiisyēē inee kootyaakta icheek, nteenee kimēēnkētē ꞉biikyii.
26 Yu kāyyēēkunēē, kukas ꞉Muusa biikaab Isrāyēēl alak āyēēng' chēē kimii kuboortōōs. Kusyeem kumwoochi kule, ‘Murēchu, nto yu koo-am keey nkosyur ānkōōbooyē mooyēēt akeenke!’
27 Nteenee kuwunukto Muusa ꞉chiito nyēē kikiikulālchi nyiin ānkumwoochi kule, ‘Ng'oo ꞉nyēē katooling' ibayteech? Inyiing' ꞉kētiintēēt?
28 Imāchē ibara kuu wōloo 'kwēēbākāktooy Miisiriintēēt?’
29 Yu kakas ꞉Muusa ng'aleechaa, kumwēy. Kimwēchi kōōrēētaab Miityaan. Kiibuur wōlooto kut kunyōōr wērikyii āyēēng'.
30 Yu kāwokukeeyta ꞉kēnyiisyēk artamu, kuchōōnchi *꞉Malayikeetaab Yēyiin Muusa ām suurkwēēnēēt yēē kōōrikitiitēē ꞉maata ām sōntiit ake. Kilēēkitēē ꞉yooto Tulwēētaab Sinaay.
31 Nto bērē kukas ꞉Muusa kiyooto, kwaam mēt. Kōōnookyi kule kukas nyēē karaam. Yooto, kukas kuutiitaab Yēyiin nyēē kimii kukuuru
32 kule, ‘Anii ꞉Yēyiintēētaab mbo kuukoong', Yēyiintēētaab Abraam, Isaka ākoo Yāākōbō.’ Kibootan ꞉Muusa ām muyātēēt kut manaamach takukas yooto subak.
33 Yooto, kumwoochi ꞉Yēyiin Muusa kule, ‘Irēēku kwēyōōnik, kuuyu imiitē iyyoonyēē yēē tiliil.
34 Kaakas kubooyiit man wōlēē /kēēmii /kiitiing'tooy biikyuu ām Miisir āk wōlēē mii kōōtēēytooy. Kāārēku ꞉anii chaatyaakte kunyi, āmiitē wāāyooktiing' ākoy Miisir.’
35 Ki Muusa nyiitēnyi ꞉nyooto /kikēētāyē /kēēmwoochinē kule, ‘Ng'oo nyēē kākōōning' kāāmuukēywēēkaab bāytooyiisyēēt āk chēbo kētiisyēēt?’ Inee mbo subak ꞉nyooto kiiyooktooy ꞉Yēyiin wokubayta ānkusār biikaab Isrāyēēl. Kikwēryootē Muusa ꞉Malayikeetaab Yēyiin nyoo kichōōnchinē ām yoo kibo sōntiinoo.
36 Kikwēryoon ꞉Muusa bichoo kung'ēētyēē Miisir kukaakuyey ng'al chēbo kwōng'uut ām wōlooto āk yoo kibo Araarayta nyēē Arraa āk mbo ām kēnyiisyēk artam choo kimii ꞉biikyoo suurkwēēn.
37 Ki Muusa ꞉nyiitēnyi nyoo kimwoochinē biikaab Isrāyēēl kule, ‘Mākukōōnook ꞉Yēyiin *wōōrkooyoontēēt nyēē wuu anii kuchōōnēē wōlēē miitē ꞉biikwook.’
38 Kiboonto keey ꞉Muusa āk biikyoo ām wōlooto bo kōōr nyēē suurkwēēn. Kiboonto keey mbo kuuko ākoo mbo Malayikeetaab Yēyiin nyoo king'āloolchinē inee ām yoo kibo Tulwēētaab Sinaay. Kinyōōr yooto ꞉Muusa ng'al chēbo soboon chēē kirōōbwēēch.
39 Nteenee kichuunnyēē mbo ꞉kuuko ng'aleekaab Muusa ankookaykaay kooyeey Miisir. Kitay ꞉icheek Muusa
40 ānkumwoochi *Āārōn kule, ‘So, kāwokwaam ꞉nee Muusa nyi kiirēētoonunēēnēēch Miisir? Kunyoo, chēēyēwēēch āynātēēt nyēē sukōōrēētootēēch.’
41 Yooto yēē sukuyey ꞉bichooto kiito nyēē kerkeey mooyta. Kiyibu tukuuk chēē /kibokēēsooytooy ānkuyēyē sookwoonuutēk ānkung'ērēkyinē kiyēē kiyēyēē āwunnyēkwaa.
42 Yooto, kōōtuukyi ꞉Yēyiin batay kukutunkyinē icheek asiista, araaweet ākoo kookeelik. Tooku ꞉yuutēyu ām yoo /kikeesir ām kitaabuutaab *wōōrkooyik kule,
‘Kāālē ii, kōōtaab Isrāyēēl,
ara kyōōkwērwoo tyoony bo kōrōs āk tuwēnuutēk
ām kēnyiisyēk artam choo kyōōmiitē suurkwēēn?
43 Acha! Kyoong'eet, okalab kēryēētaab *Moolek
āk kookeelyeetaab āynātēēt Reefaan
tukuuchoo kyōōyēyē kule sōōkutunkyinē.
Kunyoo, +maakwetaak bookeeytee kiriinkēētaab Bābulōōn
kut booyit kōōr nyēē mā nyēēng'woong'.’
44 Kiboonto mbo ꞉kuuko *Kēryēētaab Yēyiin ām wōlooto bo suurkwēēn. Kikiyey ꞉Muusa kēryoonoo kuu wōlēē kimwooytoochi ꞉Yēyiin āk wōlēē kikiikōōboorchinto.
45 Yu kābokunyōōr mbo ꞉kuuko kēryoonoo, kukwaanta kōōntōōchinē ꞉Chooswa. Kikwaanta kēryoonooto yu kibokunāmē kōōrēētaab biiko choo kikwētē ꞉Yēyiin kukāsē mbo ꞉kuuko. Kiibuur ꞉kēryoonoo kuu nyooto ākoy bēsyōōsyēk choo kichokubāytooyiisyē *꞉Tāwuti
46 nyoo king'ērēkyi ꞉Yēyiin. Kimwooy ꞉Tāwuti kule mākuyēytoochi ꞉inee Yēyiintēētaab Yāākōbō wōlēē mākuminy.
47 Nteenee ki Sōlōmōōn nyēē kichokutēēkyi Yēyiin Kōōto.
48 Ānkoo kuwuu nyooto, mēēbērē minyē ꞉Yēyiin koorin chēē tēēchē ꞉biiko. Kuu yoo mwooyē *꞉wōōrkooyoontēētaab Yēyiin kule,
49 ‘Mwooyē ꞉Yēyiin kule:
Ābāytooyiisyoowunēē barak
ānkuyitu ꞉kērēēnkōōkyuu ng'wēny.
Kunyoo, kō nyēē wuu nee ꞉nyēē ōmāchē ōtēēkwoo?
Nto ānō ꞉wōlēē ōmwooyē kule āmuunyēē?
50 Mā anii ꞉nyēē kyāāyēyē tukuuchu tukul?’
51 Kunyoo ii, wuuyēch sōō mētēwookwook nyēē tyaa nyēē ‑mōōkāsē ng'al! Okerkeeye mbo kuukoong' ꞉akweek chu ōkwiilē Tāmirmiryēētaab Yēyiin kwaak.
52 Mii *꞉wōōrkooyoontēētaab Yēyiin nyēē mānāāwus mbo ꞉kuukoong'? Kibakach mbo choo king'ōōrē kule mākuchō ꞉Chii nyēē Churtaat. Ānkoo mbo raat kuu nyiitēnyi koochaamte ankoobakach ꞉akweek Nyooto Churtaat.
53 Kyōōnyōōru kiruutēkaab Yēyiin kubununēē malayikaanikyii, āmēēbērē ōrubē!”
/Kikeebakach Steefaan
54 Yu kabokukas ꞉bichoo ng'aleechaa kimwoochinē ꞉Steefaan, kunyēērchi ankunyiy mooriik nyēē kāng'woonchi.
55 /Kiinyiityi Steefaan Tāmirmiryēētaab Yēyiin ankukas barak. Kukas lēbkēēyyēētaab Yēyiin ankukas Yēēsu nyēē kimii kēēyyoonyēē āwutaab taay nyēbo Yēyiin.
56 Kumwooy ꞉Steefaan kule, “Okas baa, kaakuyaatakay ꞉wōliin bo barak. Miitē *꞉Wēritaab Chii kēēyyoonyēē āwutaab taay nyēbo Yēyiin.”
57 Yooto, kuker ꞉bichoo yiitiikwaa kukatay ng'aleekaab Steefaan ānkubōlchi barak miisin. Kutuchinē ꞉bichooto tukul Steefaan
58 /ānkiichuutootē ākoy kiriing' saang'. Kiirēēk ꞉bichoo kāāliikoonikwaa ānkōōtōōrchi āybēēryoontēēt ake nyēē /kikēēkuurēē Sāwulō kuriib. Nto yityo, kutoow kuwiiree Steefaan rwoontōōk.
59 Kitas taay ꞉bichoo kuwiir Steefaan nto yityo, kusaay ꞉Steefaan kule, “Mokoryoontēēt Yēēsu, itaach tāmirmiryēēnyuu.”
60 Kikutuny ānkukuurchi barak kule, “Mokoryoontēēt, ‑'meenaamte bichu ng'ōōki!” Kubēkunēē ꞉ng'aleechaa kuutiinyii kung'ētē.