12
Kiiyiil ꞉Maaryaa kērēēnkōōkaab Yēēsu
Ām bēsyōōsyēk lo kumanaayit *꞉Saakweetaab Keeytaayeet, kuwo ꞉Yēēsu Beetannyaa wōloo kiminyē ꞉Lasaaro, chiichoo kiing'ēētēē ꞉Yēēsu meet. Kibay ꞉Maariita Yēēsu āk rubiikyii ām wōlooto kuboonto keey Lasaaro.+ Nto mii yoo kunam ꞉Maaryaa mwaayta laaleet akeenke nyēē kiboong'u nyēē anyiny /ānkyoolēē beesaan chēē chaang'. Kiroonkyi ꞉Maaryaa mwaayaa kērēēnkōōkaab Yēēsu, nto yityo, kumasee buutēēkyii. Kiboong' ꞉mwaayaa kuker kōōt tukul.+ Nteenee kimwooy ꞉Yuuta Iskaryoot nyoo ki akeenke ām rubiichoo bo Yēēsu (nyoo kimii wokuchoomtooy inee) kule,+ “So, ntēē /kāmākyooltēē mwaayi beesaan chēē chaang'* /ānkiikoochi beesaanichaa bānoonik?” Kimāmwooyē ꞉chiichoo ng'aleechaa kuriirēē bānoonik, nteenee kuuyu ki kōnōriintēēt ānkisobēē beesaanichaa kubētēchēē kisich, kisich. Nteenee kimwooy ꞉Yēēsu kule, “‑Meemakee kiy. Kany kukonor mwaayaa kubo bēsyoonoo +/makeemuya.+ +Mōōboontē keey ꞉akweek bānoonik kwaak nteenee mēēbērē ōboontē keey anii kwaak.”+
Yu kakas ꞉biiko chēē chaang' kule kimii ꞉Yēēsu Beetannyaa bokukas. Kimā Yēēsu nkit nyēē kibokukāsē nteenee kimāchē kukas nkinee Lasaaro nyoo kiing'ēētēē ꞉Yēēsu meet. 10 Kichōb ꞉mbo kibkōrōs chēē wōōyēch kubakach nkinee Lasaaro 11 kuuyu, kiyey ꞉ng'eeteenyii bo meet kumwēyēē ꞉biiko chēē chaang' kāāntōōyichoo bo Yuutayeek ānkuyēēlchi Yēēsu ankookaasee keey inee.+
/Kikeetorooch Yēēsu ām Yēērusālēēm kuu bāytooyiin
(Mataayo 21:1-11; Māārkō 11:1-11; Luuka 19:28-40)
12 Yu kayyeech, kukas ꞉biiko chēē chaang' choo kikiikukwa *Saakwaanaa bo Keeytaayeet kule kimii ꞉Yēēsu kuchōōnii Yēērusālēēm. 13 Yooto kunam sokēēkaab sōōsik ankutorookta Yēēsu. Kityēēnchinootē ꞉bichoo barak kule,
“Kutōrōriit ꞉Yēyiin!
Ibēruuroot ꞉nyi chōōnii ām kaayneetaab Yēyiin.
Ibēruuroot ꞉bāytooyiintēētaab *Isrāyēēl.”+
14 Kikalabaan Yēēsu ꞉sikiryēēt nyēē ki siirwaak, kootyiich yoo mwooyē ꞉siruutēkaab Yēyiin kule,
15 “‑Mōōmuuyē, wē, ꞉biikaab Sāāyōōn.
Ong'nyi chōōnii ꞉bāytooyiintēēng'woong'.
Kālāboonu ꞉sikiryo nyēē siirwaak.”
16 Mānāāsimkōōnkēt ꞉rubiik kule kiyēē /kikēēmiitē /kēēyēchinē Yēēsu kimii kōōtyiichē siruutēkaab Yēyiin. Nteenee yu kiiyēēyē ꞉Yēēsu kibkōōnkōy, kōōsōōtyi kiyoo kikiikumwooy ꞉siruutēk kurubta keey āk Yēēsu.+
17 Kikiikwaamtaat ꞉biiko choo kikāsē kōōng'ēētēē ꞉Yēēsu Lasaaro meet ng'aleechaata. 18 Kunyoo, kiyey ꞉yooto kutorookta ꞉bichoo chaang' Yēēsu kuuyu ki ng'ālyoo ꞉nyoo nyēē manaayeyakay bēsyēēt ake! 19 Yooto kukōrōmchi keey *꞉Farisaayeek kule, “Kookas oob kule buch ꞉kiyēē ōmiitē ōyēyē! Okas, ntēē kāākuwuuchi ꞉kōōrēēt tukul chiichiito!”+
Lēbkēchinē ꞉Yēēsu biiko tukul
20 Kimii ꞉nkicheek Kirikiik alake chēē kikikwa Yēērusālēēm bokwaam saakwaanaa. 21 Kiba ꞉Kirikiichoo ākoy wōlēē kimii ꞉Filibō nyoo kibo Beetsaayta ām Kalilaaya ānkumwoochi Filibō kule, “Boontēēt, kēēmāchē keekas Yēēsu.”+ 22 Kumwoochi ꞉Filibō Antereeya, nto yityo kuyibchi ꞉tukwaay Yēēsu lōkōōywēchoo. 23 Yooto kumwoochi ꞉Yēēsu icheek kule, “Kāākuyityi nanyuun yēē +/mākiitōrōōr *Wēritaab Chii.+ 24 !Kāāmwoowook, yoo kāmēēsuuchi ꞉kēbuswoontēēt ng'wēny ankume, kung'ētu ku inee keey. Nteenee yoo kame, makuyey āmiik chēē chaang'. 25 Chiito nyoo kāyēētyi keey soboonnyii, mākōōboot. Nto nyoo kēēkooyto soboonnyii ām kōōrooni, mākunyōōr *soboontaab kibchuulyo.+ 26 Chiito nyoo māchē kuyēwoo yiisyēēt kumāchāktōōs kuruba ānkēēboontootē keey āk inee. Mākukoonyit ꞉Baaba chiichooto yēwoo yiisyēēt.+
27 Kaakwaama ꞉ng'uusng'uus. Lēyyē, +maamwaay nee? Ara +māāmwoochi Baaba kōōnēmwoo nyalili mii kuchōōnchoo? Acha, nto yu ki ākoy kuyityiin kuu nyooto.+ 28 Baaba, itōrōōr kaayneeng'uung'.” Yooto, kuchōōnēē ꞉bōlātēēt barak nyēē kimwooyē kule, “Kyāātōrōōr, ānku +māātōrōōr subak.”+ 29 Yu kakas ꞉biiko choo kikiiyyoong'iis yooto bōlātoonoo, kumwooy ꞉bichoo alake kule, “Kātul ꞉kōōrēēt.” Kulē ꞉alake, “Kāng'āloolchi *꞉malayikeet chiichi.” 30 Kumwoochi ꞉Yēēsu bichoo kule, “Kātook ꞉bōlātoonoo kubo akweek mēēbērē anii.+ 31 Kāākuyityiin yēē +/mākiitiilchi biikaab kōōrēēt ng'aleek. +/Makeekwet Bāytooyiintoonoo bo kōōrooni.+ 32 Nteenee yoo /kiitōrōōroo, +māāyisu biiko tukul kukwa wōlēē āmiitē.” 33 Yooto kimwooyē ꞉Yēēsu kuu nyooto, kiibooru meet nyēē kimii kuchōōnchinē. 34 Kulēēnchi ꞉biiko Yēēsu, “Mwoowēēch ꞉kiruutēkyoo kule ming'iisyē *꞉Kāārārookiintēēt ākookoy. So ku ānō wōli imwooyē kule /kiitōrōōrē *Wēritaab Chii? Ng'oo ꞉chiichi /kēēbērē Wēritaab Chii?”++ 35 Kumwoochi ꞉Yēēsu bichoo kule, “+Mōōboontē keey lēbkēēyyēēt bēsyōōs chēē ng'ēri. Nto yoo tōōboontē lēbkēēyyēēt, ōbēēsyētootēē simalukuyaak ꞉mēēnānēēt. ‑Mēēnkētē ꞉chii nyoo mii mēēnān wōlēē wēētii. 36 Yoo tōōboontē keey lēbkēēyyooni kumāchāktōōs okaasee keey sōōbooyiitu lēbkēēyyēēt.” Yu keewaany ꞉Yēēsu kumwooy ng'aleechaata kubotēē yooto.++
Kiikaasee keey ꞉biiko alake Yēēsu kutay ꞉alake
37 Ānkoo kikiikuyey ꞉Yēēsu ng'aleek chēē chaang' chēbo kwōng'uut ām taayeetaab bichoo, manaakookaasee keey ꞉bichoo inee.+ 38 Kiyeyakay ꞉yooto kootyiich yoo kimwooyē ꞉wōōrkooyoontēētaab Yēyiin *Isaaya kule,
“Ara mii ꞉chii nyēē kiiyēnchi lōkōōywēkyoo ōō, Yēyiin,
nto nyēē kiikōōnkēt kāāmuukēywēēkuuk?”+
39 Manaakookaasee keey ꞉bichoo Yēēsu, kurub kuu yoo kisirē *꞉Isaaya kumwooyē kule,
40 “Kiker ꞉Yēyiin koonyekwaa
ankuyey kuyoomcho ꞉mētēwook simakas kiy.
Kunyoo, ‑mēēmuuchē kukas kiy
āmēēmuuchē kusēw ꞉mētēwookwaa,
nto yooto, kumāwēēktōōs kukwa wōlēē āmiitē
sukung'eet āsoob icheek.”+
41 Kimwooy *꞉Isaaya ng'aleechu kuuyu kikiikukas wōōyintaab Yēēsu ankikiikung'alaalee.+ 42 Ānkoo kiwuu nyooto, kiikaasee keey ꞉biiko chēē chaang' Yēēsu ākoo mbo kāāntōōyik alak chēbo Yuutayeek. Nteenee kuuyu kinyōkōōrēch *꞉Farisaayeek, kimāng'āloolēē ꞉icheek ng'aleechaa kutook /simakeekwetee *kōōtaab saayeet.+ 43 Kiyey ꞉kāāntōōyichoo kuu nyooto kuuyu kichāmē yoo kāsil icheek ꞉biiko mēēbērē yoo kāsil ꞉Yēyiin.+
Chiito nyoo kameekaasee keey Yēēsu +/mākiitiilchi ng'al
44 Kikuurchi ꞉Yēēsu biiko kule, “Chii nyoo keekaaseenaa keey, kumii kōōkoosēē keey Baaba anii nyoo kiiyookwoo. 45 Chiito nyoo kaakukasa, kaakukas nkinee Baaba nyoo kiiyookwoo.+ 46 Kyāāchōō kōōrooni chāākōōnu lēbkēēyyēēt sukung'eet ꞉chii ake tukul nyoo ikoosēēnoo keey mēēbērē ng'ētunēē mēēnān.+ 47 ‑Māātiilchinē chii ng'al nyoo kāsē ng'aleekyuu āmākoonyitē kuuyu kimāāchōōnii chāātiilchinē biikaab kōōrēēt ng'al nteenee kichāārāroochē.+ 48 Nto chii nyoo kataya ankutay ng'aleekyuu, makooruusta ꞉ng'aleechaa nkit bēsyoonoo bo tabanta kuuyu kichuunnyēē. 49 Ng'aleek chēē āmwooyē mākwoonēē wōlēē āmiitē, nteenee Baaba nyoo kiiyookwoo ꞉nyēē kimwoowoo kule āmwoowu.+ 50 Ānkētē kule kiyēē mwooyē ꞉Baaba kuyibu *soboontaab kibchuulyo. Kunyoo, kiy ake tukul nyoo āmwooyē ku nyēē kimwoowoo ꞉Baaba.”+
+ 12:2 Luuka 10:40 + 12:3 Yoowa. 11:1-2 + 12:4 Yoowa. 6:71; 13:2, 27; 18:2 * 12:5 Mwooyē ꞉yuutēyu kule *feetaanik betekik 300. Kiyēmē keey ꞉feeteet akeenke āk yiisyēētaab bēsyēēt akeenke. + 12:7 Yoowa. 19:40 + 12:8 Kiruu. 15:11 + 12:11 Yoowa. 11:43, 45; 2:23 12:13 Tyēēnwookik 118:25-26 + 12:13 Mat. 27:11; Yoowa. 1:49; 6:15 12:15 /Kikēēkuurē biikaab Yēērusālēēm kule biikaab Sāāyōōn kuuyu /kikēētēēkyi Kōōtaab Yēyiin lekemeetaab Sāāyōōn. 12:15 Seka. 9:9 + 12:16 Yoowa. 2:22; 7:39; 17:1 + 12:19 Yoowa. 11:48 + 12:21 Yoowa. 1:44 + 12:23 Yoowa. 2:4 + 12:25 Mat. 10:38-39; 16:25; Māārkō 8:35; Luuka 9:24; 17:33 + 12:26 Mat. 10:24-25; Māārkō 10:44-45; Yoowa. 13:13-17 + 12:27 Māārkō 14:34-36; Yoowa. 12:23 + 12:28 Māārkō 1:11; 9:7; Yoowa. 17:1 + 12:30 Yoowa. 11:42 + 12:31 Yoowa. 14:30; 16:11 + 12:34 Yoowa. 3:14; 8:28; 18:32 + 12:34 Tyēēn. 89:36; 110:4; Isa. 9:7; Ēsēk. 37:25; Tān. 7:14 + 12:36 Yoowa. 7:33; 8:12 + 12:36 Yoowa. 5:13 + 12:37 Mat. 12:39-42; 16:4; 17:17; Māārkō 9:19; Yoowa. 16:9; Ibu. 3:7-11 12:38 Isa. 53:1 + 12:38 Room. 10:16 12:40 Isa. 6:10 + 12:40 Māārkō 4:12 + 12:41 Isa. 6:1-3 + 12:42 Yoowa. 2:23; 9:22 + 12:43 Yoowa. 7:18; Room. 2:29; Kala. 1:10 + 12:45 Yoowa. 14:9 + 12:46 Yoowa. 1:4; 8:12 + 12:47 Yoowa. 3:17; 5:22 + 12:49 Yoowa. 7:16-17 + 12:50 Yoowa. 4:34