20
Gu Jesuus na ba tu aꞌgaꞌ bhaan ji uaꞌrgidhai gu tujuandam nam maaꞌn nam jɨꞌk ja namkidhaꞌ sia ku mɨt jaiꞌ gatuuk ka tu jua
1 ’Baꞌ gu jaroiꞌ noꞌ bhaan ba tɨ nɨidhim gu Dios, jaꞌp ji buusan na jax gu jaroiꞌ noꞌ mu paiꞌ tɨ ɨꞌɨɨx gu bhaidhaꞌ. Baꞌ noꞌ bar am na paiꞌ dhuuk tu uꞌyaꞌ, kapbhuimuk ba ja umuaꞌñdharaꞌ gu tujuandam nam tu uꞌyaꞌ gu bhaidhaꞌ.
2 Baꞌ na paiꞌ dhuuk ba ja tɨgiaꞌ, xi ja aagiꞌñdhaꞌ na jɨꞌk ja namkidhaꞌ gu maaꞌn tanoolh, baꞌ xi ja baidhai miꞌ xi ja chiñiaꞌ nam tɨ ɨꞌkiaꞌ gu bhaidhaꞌ na paiꞌ tɨ ɨꞌɨɨx kaꞌ.
3 Baꞌ moo jaꞌxpɨx tɇꞌkob paꞌ duuk iam, gio jaiꞌp ma ja umuaꞌñdham gu tujuandam, baꞌ ba ja tɨɨ ɨp jɨꞌkchi nam mummu jaꞌp pɨx daraa ɨrban gu gɇꞌ kiicham nam cham tuꞌ jax bua.
4 Baꞌ puiꞌp ba ja tɨtda, jup kaiꞌch: “Aañ bha jam umuaꞌñdham jiñ jaaduñ na pim jiñ palhbuidhaꞌ na pim tɨ ɨꞌkiaꞌ gu bhaidhaꞌ mu nañ paiꞌ tɨ ɨꞌɨɨx.” Baꞌ guiꞌ cham jax ji chɨꞌɨɨk jup ma oi mɨt na mɨt tu juanam.
5 Baꞌ nat miꞌ xi ja doꞌñchok, jaꞌxpɨx jix dhaam duuk jaiꞌ giop ma ja umuaꞌñdham. Baꞌ puiꞌp ba ja tɨtda nat paiꞌ dhuuk ba ja tɨɨ nat jax ja tɨɨdak ja baidhak gu jaiꞌ. Baꞌ xi ja baidhak mu xi ja doꞌñchok ɨp. Miꞌ dhɨr baꞌ jaꞌxpɨx mia ji dhunɨɨk, gio jaiꞌp ma ja umuaꞌñdham. Baꞌ ba ja tɨɨ ɨp jaiꞌ, baꞌ puiꞌp ba ja tɨtda nat jax ja tɨɨdak ja baidhak gu jaiꞌ. Baꞌ puiꞌp xi ja baidhak mu xi ja doꞌñchok ɨp.
6 Mɨkkat baꞌ nat jix ioꞌm ba ji jur, jaiꞌ giop ma ja umuaꞌñdham mu jaꞌp ɨrban gu gɇꞌ kiicham. Baꞌ ba ja tɨɨ ɨp jaiꞌ nam miꞌ pɨx jaꞌp daraa nam cham tuꞌ jax bua. Baꞌ ba ja tɨkkaꞌ na sap jax kum baꞌ cham tu juan, jup ja tɨtda: “¿Jax ku pim baꞌ cham tu juan jiñ jaaduñ? Yaꞌ pɨx pu daraa japim bɨx chanoolh.”
7 Baꞌ guiꞌp kaiꞌch am: “Dho na cham jaroiꞌch umuagiꞌñ dho.” Baꞌ guiꞌp ja tɨtda ɨp gio: “Dho guꞌ aañ bha jam umuaꞌñdham dho na pim jiñ palhbuidhaꞌ na pim tu uꞌyaꞌ gu bhaidhaꞌ mu nañ paiꞌ tɨ ɨꞌɨɨx.” Baꞌ guiꞌ cham jax ji chɨꞌɨɨk jup ma oi mɨt na mɨt tu juanam.
8 Baꞌ gatuuk nat paiꞌ dhuuk ba ji chuk, jup tɨtda gu tujuandam tugiꞌñ guiꞌ na miꞌ tɨ ɨꞌɨɨx kaꞌ gu bhaidhaꞌ: “Eap baꞌ xib bhaiꞌ xi ja baiꞌñ guiꞌ na mɨt jich palhbui na mɨt tɨ ɨꞌkɨ gu bhaidhaꞌ, miꞌp xi ja namkidhaꞌ. Bɨɨpɨꞌp bhaiꞌ ji ja namkidhaꞌ guiꞌ na mɨt jɨꞌk jix ioꞌm gatuuk yaꞌ ai, mu jaꞌk jap ji chɨɨmoꞌ ja bui guiꞌ na mɨt jɨꞌk kabuimuk dɨr bhaiꞌ ji chu jua.”
9 Baꞌ moo miꞌ ba ai mɨt guiꞌ na mɨt jɨꞌk jix ioꞌm jurnɨk ka tu jua, baꞌ miꞌ xi ja namki mɨt. Baꞌ maaꞌn na mɨt jɨꞌk ja namki na jɨꞌk tum namkiꞌñdhaꞌ gu maaꞌn tanoolh sia ku mɨt tɨi palhɨɨp pɨx tu jua.
10 Baꞌ moo jaꞌxpɨx miꞌp ba ai mɨt guiꞌ na mɨt kabuimuk dɨr bhaiꞌ ji chu jua. Baꞌ tɨi ɨlhdhat am nam muiꞌ paꞌ ja namkidhaꞌ gɨt, guꞌ ji na mɨt guꞌ jaꞌkbuiꞌ pɨx jup ja namki na jɨꞌk tum namkiꞌñdhaꞌ gu maaꞌn tanoolh.
11 Baꞌ gatuuk na mɨt bɨɨx xi ja namki, bhaiꞌ ji ñiokbo mɨt buiñor guiꞌ na miꞌ tɨ ɨꞌɨɨx kaꞌ gu bhaidhaꞌ,
12 jup tɨtda am: “¿Jax ku pich baꞌ dhiꞌ jaꞌkbuiꞌ pɨx jup ja namki na pich jɨꞌk jich ñamki aach? ¿Cham bhaaiꞌ aa nap muiꞌ paꞌch ñamkidhaꞌ gɨt aach, na chich guꞌ bɨx chanoolh jich chulhii na chich tu jua, gio na bhax chatoiñ? Guꞌ dhiꞌ tɨi palhɨɨp pɨx tu jua mɨt, na mɨt guꞌ jurnɨk yaꞌ ka ai.”
13 Baꞌp kaiꞌch guiꞌ na miꞌ tɨ ɨꞌɨɨx kaꞌ gu bhaidhaꞌ: “Aañ cham paiꞌ jax kaiꞌch jiñ jaaduñ nañ cham bɨɨx jam namkidhaꞌ, nañ guꞌ pu jam aagiꞌñ nañ pu jaꞌkbuiꞌ pɨx jam namkidhaꞌ gu maaꞌn tanoolh.
14 Jaꞌpji na pim cham jax ji kaiꞌchɨt xi gaamui dhi tuumiñ na ñich jam maa, na guꞌ dhiꞌ aañ dɨɨlh jup jix maat na ñich baꞌ jaꞌkbuiꞌp ja namki na ñich jɨꞌk jam namki aapiꞌm.
15 Na guꞌ dɨɨlh jir jiñ chumñiꞌ siañ jax bua. ¿Kaꞌ pim ji xiñ jɨɨgam aa nañ jir jix bhaiꞌkam ja bui dhi jaaduñ?”
16 Baꞌ miꞌ pɨx juugɨt tu aꞌga gu Jesuus gu dhiꞌ puꞌñi jaꞌk, miꞌ dhɨr baꞌ moop ja tɨtda:
―Baꞌ puꞌñi jaꞌk jup tu ja jimiaꞌ guiꞌ nam xib jir gɇꞌgɇrkam yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan, gatuuk cham tuꞌ kɨꞌn ji biꞌyaꞌ am. Guꞌ baꞌ guiꞌ nam xib jir cham tuꞌ, gatuuk gɇꞌgɇrkam kɨꞌn jup ji biꞌyaꞌ am jix dhaam jaꞌk buiñor guñ Gɨꞌkoraꞌ.
Na bar baikim kaꞌ na gio puiꞌp ba tɨꞌyaꞌ gu Jesuus nam muꞌaaꞌ
(Mr. 10:32‑34; Lk. 18:31‑34)
17 Baꞌ na paiꞌ dhuuk gamaiꞌ ba jimchuꞌ gu Jesuus bhammɨ jaꞌk Jerusaleen, mu jaꞌp xi ja boosgak dɨlhkob gu mambhɨɨx daman gook noonbiꞌñ, jup ja tɨtda:
18 ―Xib jach baꞌ moo ba jiimchuꞌ bhammɨ jaꞌk Jerusaleen nach jax yaꞌ ba jiim gu xib. Baꞌ aañ nat bhañ joot guñ Gɨꞌkoraꞌ, jiñ dhagiaꞌ am guiꞌ nam xiñ bhaamkiꞌñ gu jaꞌtkam, miꞌ dhɨr baꞌ dai nam jiñ bhɨikaꞌ mu jaꞌk nam paiꞌ darkaꞌ guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios gio baꞌ guiꞌ nam jir ja gɇꞌgɇrkam tuk guiꞌ nam bhaiꞌ gɇꞌ chiop ja palhbuiꞌñdhaꞌ gu Israel kam jaꞌtkam nam tu daandaꞌ buiñor gu Dios. Baꞌ maap xim daagɨi ja chiñiaꞌ am gu jaiꞌ jaꞌtkam nam cham jir Israel kam nam jiñ muꞌaaꞌ.
19 Baꞌ guiꞌ bɨɨx aixim xiñ buimɨi kuruus taꞌm jiñ sissapai xiñ muꞌaaꞌ am. Ku baꞌ guꞌ aañ baik tanoolh kɨꞌn yaꞌ ji nañ jax ba oirɨdaꞌ, nañ guꞌ duadɨi giop bamgiaꞌ miꞌ dhɨr koiꞌñgaꞌn tɨr.
Gu bɨngaꞌn gu Sebedeo na tɨix aaꞌndaꞌ nam sonpan darkaꞌ gɨt gu maamraꞌn na paiꞌ daakaꞌ gu Jesuus
(Mr. 10:35‑45)
20 Baꞌ gu bɨngaꞌn gu Sebedeo xi ja baidhak gu maamraꞌn muiꞌ ji ai miꞌ na paiꞌp tuꞌiiꞌ gu Jesuus, baꞌ mi jaꞌp oꞌlhiaꞌn kɨꞌn xi kɨkbok soiꞌ jim duu.
21 Baꞌ gu Jesuus xi chɨkka na tuꞌ baꞌx aagɨt miꞌ soiꞌ ba tuꞌiiꞌ, baꞌ guiꞌp kaiꞌch:
―Dho nañ puiꞌ tɨi ɨlhiiꞌñ dho nap puiꞌ xi chɨꞌyaꞌ gɨt nam jum sanoop darkaꞌ dhiñ maamar janoꞌ nap paiꞌ dhuuk gɇꞌkam kɨꞌn ba daakaꞌ, maaꞌn kɨɨꞌn dɨr jaꞌk nap chiñiaꞌ na daakaꞌ, maaꞌn baꞌ oꞌnsop dɨr jaꞌk.
22 Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus:
―Matgɨm giilhim jix xijai ji na baꞌ puiꞌ tu tuiꞌkaꞌ gu dhiꞌ puiꞌ na pim jax ɨlhiiꞌñ, na guꞌ bɨɨpɨꞌm aaꞌ na pim giilhim jum tulhiiñaꞌ, jaꞌp na jax aañ. ¿Kaꞌ pim jix ñakooꞌ aa na pim jum tulhiiñaꞌ?
Baꞌ guiꞌp kaiꞌch am:
―Jix ñakooꞌ ich ji matgɨm.
23 Baꞌp ja tɨtda ɨp gio gu Jesuus:
―Dho guꞌr am dho noꞌ pim guꞌx ñakooꞌ na pim jum tulhiiñaꞌ. Ku baꞌ guꞌ aañ cham jax jam tɨɨdaꞌ ji na moo puiꞌ tu tuiꞌkaꞌ gu dhiꞌ na pim tuꞌ bhaan tu aꞌga, na puiꞌ maaꞌn kɨɨꞌn dɨr jaꞌk jiñ xanoop daakaꞌ, gu jumai baꞌ oꞌnsop dɨr jaꞌk. Na guꞌ dai janoꞌ na paiꞌ dhuuk tum kuugalhdhaꞌ yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan na baꞌx maatɨꞌ kaꞌ na jaroiꞌ bhaiꞌ ji aagaꞌ guñ Gɨꞌkoraꞌ.
24 Baꞌ gu jaiꞌ mambhɨɨx noonbiꞌñ gu Jesuus am bhaak jamɨt ja bui gu jaiꞌ gook nam puiꞌp jir noonbiꞌñ nam jir jum sɨspidhim na mɨt puiꞌ jɨꞌ ja kai.
25 Guꞌ ji nat guꞌ gu Jesuus jotmodaꞌ maap xi ja jumpadak jup ja tɨtda:
―Jax dhui na cham jir am na pim moo kɨꞌn jup bax bhaak na pim jix aagɨt na pim jir gɇꞌgɇrkam kaꞌ. Na guꞌ dhiꞌ jaꞌp pɨx ba ji buusan na jax guiꞌ nam cham tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñ, puiꞌ na jax guiꞌ nam jix kakaiꞌ kɨꞌn dadarrɨ nam xiꞌ gɇꞌgɇrkam jum taat kaꞌ ja bui gu ja jaꞌtkam tuk, sia ji guꞌ noꞌm jir miamdagaꞌn pɨx, gɇꞌgɇrkam bam taat kaꞌ am.
26 Guꞌ aapiꞌm matgɨm cham jir am ji na pim moo puiꞌ jaꞌk jup tu jimdaꞌ na jax guiꞌ am. Guꞌ matgɨm noꞌ pim moo baabuiꞌx aaꞌ na pim jir gɇꞌgɇrkam kaꞌ, jum aaꞌ ji na pim soiꞌm duukat ja palhbuiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam sia nar jaroiꞌ kaꞌ gɨt.
27 Baꞌ noꞌ puꞌñi aapiꞌm maadɨt jix aaꞌ na pim jir gɇꞌgɇrkam kaꞌ, jum aaꞌ na pim puiꞌm ɨlhiiꞌñdhaꞌ na jax guiꞌ nam puiꞌ pɨx tu juandaꞌ nam cham ja namkiꞌñdhaꞌ.
28 Na guꞌ sia aañ nat bhañ joot guñ Gɨꞌkoraꞌ, cham tuꞌ gɇꞌkam jiñ ɨlhiiꞌñ iñ, na ñich guꞌ cham tuꞌ pu kaiꞌñkam bha jii yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan nam baꞌ yaꞌñ palhbuiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam tuꞌ na pɨx kɨꞌn. Guꞌ jaꞌpji na ñich jaꞌkbuiꞌ kat bha ja palhbuidham ji nañ ja aꞌmkam mukiaꞌ na baꞌ miꞌ dhɨr ba tu namkix kaꞌ gu ja uaꞌtulhdharaꞌ.
Gu Jesuus na ba ja duduaꞌñdhaꞌ gook gu jaꞌtkam nam cham ñiññia kaꞌ
(Mr. 10:46‑52; Lk. 18:35‑43)
29 Baꞌ nat paiꞌ dhuuk miꞌ dhɨr gamaiꞌ ji jii gu Jesuus na paiꞌr Jerikoo ja bɨɨm gu noonbiꞌñ, muiꞌ jaꞌtkam pɨx chuꞌp jum duu mɨt na mɨt ba oi.
30 Baꞌ palhɨɨp gama jaꞌk nam ba bhɨichuꞌ, miꞌ ba daraa am boi jugiiꞌñ gook gu jaꞌtkam nam cham ñiññia kaꞌ. Baꞌ na mɨt puiꞌ ba tɨ kai na gu Jesuus mi jaꞌp jim muiꞌ ja bɨɨm, muiꞌ ji jiñkui mɨt, jup tɨtda am:
―¡Aapiꞌ jich jaduuñ nap jir boxiiꞌñ gu Dabii, iam jap xich joiꞌmdai jich chɨgiaꞌ!
31 Baꞌ gu jaꞌtkam nam muiꞌp oiꞌñchuꞌ gu Jesuus, am jix bhaaktuꞌ am, jup ja tɨtda am nam sap cham ñiokat darkaꞌ. Guꞌ ji na mɨt guꞌ guiꞌx ioꞌm ba xi jii nam gɇꞌ kɨꞌn mu jiiñak, jup kaiꞌch am:
―¡Aapiꞌ jich jaduuñ nap jir boxiiꞌñ gu Dabii, iam jap xich joiꞌmdai jich chɨgiaꞌ!
32 Baꞌ gu Jesuus miꞌ gan ji kɨkbo, dai na muiꞌ pup tɨ nɨiꞌñ mu nam paiꞌ dhɨr bha jiiñak gu jaꞌtkam guiꞌ nam cham ñiññia kaꞌ, baꞌ xi ja bai nam mu jimiaꞌ. Baꞌ na mɨt paiꞌ dhuuk miꞌ ba ai, jup ja tɨtda:
―¿Tuꞌni aa jam duuk jiñ jaaduñ na pim baꞌ bhañ jiñkuiꞌñ?
33 Baꞌ guiꞌp kaiꞌch am:
―Dho nach puiꞌ tɨi ɨlhiiꞌñ dho nap xich dhuduaꞌñdhai gɨt nach cham ñiññia.
34 Baꞌ gu Jesuus cham jax ji chɨꞌɨɨk jix ja joiꞌmdak jup xi ja duduaꞌñdhak, dai nat bhaiꞌ pɨx xi ja daa ja buupui am, pux kɨkɨɨꞌp jum duu mɨt miꞌ jotmodaꞌ. Miꞌ dhɨr baꞌ dai na mɨt jaiꞌp ma oi mu jaꞌk na paiꞌ jim.