25
Gu Jesuus na ba tu aꞌgaꞌ ja aꞌm ji uaꞌrgidhai jɨꞌk mambhɨɨx gu uꞌuub tɨtɨɨya
1 ’Baꞌ noꞌ ja aꞌm ba tɨ nɨidhim gu Dios gu jaꞌtkam, jaꞌp ji buusan na jax jɨꞌk mambhɨɨx gu tɨtɨɨya noꞌ mɨt xi chɨ bɨꞌñdhak miꞌ paiꞌ dhɨr gamaiꞌ ji jii, noꞌ mɨt ba namkim maaꞌn gu biapmaꞌ na miꞌ aayaꞌ na miꞌm tɨɨmoꞌ.
2 Baꞌ jaiꞌ jɨꞌk jix chamaam guiꞌ jɨꞌ gu tɨtɨɨya ampɨx puiꞌ cham tu mamatdaꞌ kaꞌ am, dai baꞌ gu jaiꞌx chamaam joidham jup jix chu mamatdaꞌ kaꞌ am.
3 Baꞌ guiꞌ nam cham tu mamatdaꞌ kaꞌ gu tɨtɨɨya, cham jaiꞌ pup xi bhɨɨk jamɨt guiꞌ nam mi ja toiꞌdhaꞌ guiꞌ nam kɨꞌn tɨ bɨꞌñdhatuꞌ noꞌt am xi juum, pu daipuꞌ guiꞌ na jɨꞌx mi jimchuꞌ.
4 Guꞌ baꞌ guiꞌ nam jɨꞌk jix chu mamatdaꞌ kaꞌ gu tɨtɨɨya, dhiꞌ dho gi guꞌ jaiꞌp xi chuꞌaak jamɨt ji guiꞌ nam mi ja toiꞌdhaꞌ noꞌt ba ji chutkɨ guiꞌ nam kɨꞌn tɨ bɨꞌñdhatuꞌ, gio baꞌ jaiꞌ na miꞌ pu jimchuꞌ.
5 Guꞌ baꞌ nat guꞌ cham ob miꞌp ji ai gu biapmaꞌ guiꞌ na miꞌm tɨɨmoꞌ, miꞌ puiꞌ ma kookoi mɨt gu tɨtɨɨya nam tɨi tɨ nɨɨra.
6 Nammɨx ioꞌm ɨraab tukaaꞌ nat baꞌ puiꞌ ba tɨm tɨi, jup tum kaiꞌch: “Xib baꞌ bhaiꞌ ba jim gu biapmaꞌ guiꞌ na yaꞌm tɨɨmoꞌ. Muiꞌ gor xi ñamkibop.”
7 Baꞌ gu tɨtɨɨya jotmodaꞌ na mɨt jax baapam jix bhaiꞌ ba ja duu mɨt guiꞌ nam kɨꞌn tɨ bɨꞌñdhatuꞌ.
8 Baꞌ gu jaiꞌx chamaam tɨtɨɨya jup ja tɨtda am guiꞌ nam jix chu mamatdaꞌ kaꞌ gu tɨtɨɨya: “Alhiꞌch japim jich choiꞌdhaꞌ dhiꞌ na kɨꞌn mɨmɨimtuꞌ dhiꞌ nach kɨꞌn tɨ bɨꞌñdhatuꞌ. Jaiñ nat guꞌ ba ji chutkɨ dhiꞌ nach aach ja uaꞌ.”
9 Baꞌp ja tɨtda am guiꞌ nam jix chu mamatdaꞌ kaꞌ gu tɨtɨɨya: “Chaam ji nach jam toiꞌdhaꞌ, na guꞌ jaꞌp moo dɨɨlh jich aꞌm kam aaꞌ. Mu jaꞌp japim xi chu taañpui na paiꞌ jax jum gaꞌra na baꞌ puꞌñi jaꞌk bɨɨx dhɨt cham jich aꞌm jum aaꞌndaꞌ.”
10 Baꞌ na mɨt mu jaꞌk ka tu taañim na paiꞌ jax jum gaꞌradaꞌ, miꞌ jaꞌk ba ai gu biapmaꞌ guiꞌ na miꞌm tɨɨmoꞌ. Baꞌ guiꞌ nam jɨꞌk miꞌp tuꞌiiꞌ gu tɨtɨɨya, guiꞌ nam jix matdaꞌ na mɨt jax jaꞌk duu na baꞌ cham tutkiaꞌ guiꞌ nam kɨꞌn tɨ bɨꞌñdhatuꞌ, bɨɨmaꞌn muiꞌ ji baap jamɨt mu jaꞌk baꞌk chɨr miꞌ na paiꞌr koiꞌcham kaꞌ. Miꞌ dhɨr baꞌ dai nat jix bhaiꞌ bhaiꞌ xim kuu gu kiꞌñgob.
11 Baꞌ jaꞌxpɨx miꞌ tɨi ba ai mɨt gu tɨtɨɨya guiꞌ na mɨt tu taañpuk guiꞌ nam mi ja toiꞌdhaꞌ guiꞌ nam kɨꞌn tɨ bɨꞌñdhatuꞌ, guꞌ ji nat guꞌ pux bhaiꞌ bhaiꞌ bam kuu gu kiꞌñgob. ¿Jax gi dhui muiꞌ ka baapkiaꞌ am? Baꞌ tɨi muiꞌ ba tu soon am jup xi kaiꞌchɨt: “¡Xich kupioꞌkiꞌñ jich jaduuñ kuch aach muiꞌp xi baapkiaꞌ!”
12 Guꞌ ji na guꞌ guiꞌ mɨjɨ dɨr jup ja tɨtda: “Jax dhui na guꞌ cham jax kax bhaaiꞌ na pim bha baapkiaꞌ, na pimɨt guꞌ mɨk dɨr ba suulh.”
13 ’Baꞌ aapiꞌm puꞌñi cham kooksɨt darkaꞌ ―jup ja tɨtda gu Jesuus―, na pim guꞌ puꞌñi cham mat kaꞌ nañ paiꞌ dhuuk bha jimdaꞌ yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan aañ nañ xib bhaankam yaꞌ oirɨ guñ Gɨꞌkoraꞌ.
Gu Jesuus na ba tu aꞌgaꞌ bhaan ji uaꞌrgidhai gu tuumiñ
14 Miꞌ dhɨr baꞌ jaꞌpni jaꞌk gio bhaiꞌp ji chu ja aꞌgi gu Jesuus gu jaꞌtkam bhaan ji uaꞌrgidhak gu tuumiñ, jup ja tɨtda:
―Gio baꞌ moo jaꞌpni jaꞌk jup ji buusan ɨp noꞌ ja aꞌm tɨ nɨidhim gu Dios gu jaꞌtkam na jax maaꞌn gu maaꞌnkam noꞌ mɨk jaꞌk bar jimdam jumai momkoran, noꞌt ja baidhak gu tujuandam tugiꞌñ xi ja maakak gu tuumiñ puiꞌ ba ja tɨtda nam kɨꞌn tu juanaꞌ na guiꞌ ka jimiaꞌ.
15 ’Maadɨt miꞌ xi maa jix chamaam mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm gu bapaiñum tuumiñ, gu jumai baꞌ gook mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm miꞌp xi maa ɨp, maaꞌn baꞌ maaꞌn mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm pɨx maa, na guꞌ na jax ja nɨiꞌñ nam jax jix chu jujuanaraꞌ bɨɨx jɨꞌmaꞌn.
16 Baꞌ guiꞌ na mɨt jix chamaam mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm maa gu bapaiñum tuumiñ kɨꞌn bhaiꞌ ji chu jua, baꞌ jaꞌkbuiꞌ aixim miꞌ pu buusaiꞌ na mɨt jɨꞌk miꞌ xi dhoꞌñchidhak, baꞌx ioꞌm muiꞌ bap jum duu gu tumñigaꞌn guiꞌ nat miꞌ doꞌñchidhak.
17 Gio baꞌ guiꞌ na mɨt gook jix chamaam mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm jup maa, puiꞌ kɨꞌn bhaiꞌp ji chu jua ɨp, baꞌ jaꞌkbuiꞌ aixkam miꞌp buusaiꞌ na mɨt jɨꞌk miꞌ xi dhoꞌñchidhak.
18 Guꞌ baꞌ guiꞌ na mɨt maaꞌn mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm maa, dai nat xi uꞌuuk mu jaꞌp dɨbɨɨr bɨtaꞌ xi chɨ dɨꞌrak mɨjɨ xi baapai, pu cham dho guꞌ kɨꞌn ji chu jua gu tumñigaꞌn gu gɇꞌkam tugiꞌñ.
19 ’Baꞌ mɨkkat jix ioꞌm muiꞌ jurniꞌñ kɨꞌn gio miꞌp ba ai gu ja gɇꞌkam tuk dhiꞌ dhi tujuandam, baꞌ giop ba tu ja joochxi nam sap mu uaꞌtulhiꞌñdhaꞌ gu tumñigaꞌn na baꞌ tu jaꞌkɨlhdhaꞌ na mɨt jɨꞌk miꞌ ba buusaiꞌ nam kɨꞌn tu juan.
20 Baꞌ moo bɨɨpɨꞌ miꞌ ba ai guiꞌ nat jix chamaam mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm miꞌ xi dhoꞌñchidhak gu bapaiñum tuumiñ, baꞌ mi jaꞌp ji kɨkbok jup tɨtda gu gɇꞌkam tugiꞌñ: “Pɨn jix chamaam mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm yaꞌ xiñ dhoꞌñchidhak japich jia jiñ jaduuñ. Dho jaña, jaꞌkbuiꞌ aixim jañich pup muiꞌdhalh na pich jɨꞌk yaꞌ xiñ dhoꞌñchidhak.”
21 Baꞌp kaiꞌch gu gɇꞌkam tugiꞌñ: “¡Aa guꞌ moo jaꞌp joidham jir jix kɨɨꞌ tujuandam ap ji jia! Ea nañ moo gɇꞌkam kɨꞌn jum daasaꞌ. Jabaak bha jaꞌk baꞌk chɨr nach baꞌ maap yaꞌ joidham jix bhaiꞌch chaat kaꞌ.”
22 Miꞌ dhɨr baꞌ moo miꞌp ba ai gu jumai tujuandam tugiꞌñ guiꞌ nat gook mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm miꞌ xi maakak gu bapaiñum tuumiñ, baꞌ mi jaꞌp ji kɨkbok puiꞌp ba tɨtda ɨp gu gɇꞌkam tugiꞌñ, jup kaiꞌch: “Pɨn gook mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm yaꞌ xiñ dhoꞌñchidhak japich jia jiñ jaduuñ dhi bapaiñum tuumiñ. Dho jaña, jaꞌkbuiꞌ aixim jañich pup muiꞌdhalh na pich jɨꞌk ya xiñ dhoꞌñchidhak.”
23 Baꞌp tɨtda gu gɇꞌkam tugiꞌñ: “¡Aa guꞌ moo jaꞌp joidham jir jix kɨɨꞌ tujuandam ap ji jia! Ea nañ moo gɇꞌkam kɨꞌn jum daasaꞌ. Jabaak bha jaꞌk baꞌk chɨr kuch yaꞌni maap joidham jix bhaiꞌch chaat kaꞌ.”
24-25 Baꞌ jaꞌxpɨx miꞌp ba ai gu jumai tujuandam tugiꞌñ guiꞌ nat mambhɨɨx jix chaꞌtmam ooꞌm pɨx miꞌ xi dhoꞌñchidhak gu bapaiñum tuumiñ, baꞌ puiꞌ mi jaꞌp ji kɨkbok puiꞌp ba tɨtda gu gɇꞌkam tugiꞌñ, jup kaiꞌch: “Yaꞌni baꞌ gum tumñiꞌ jiñ jaduuñ. Cham jañich moo kɨꞌn ji chu jua, nañ guꞌ xim ɨɨbhiꞌñ, nañ guꞌx maat nap giilhim jix bhanaaꞌ sia palhɨɨp pɨx tuꞌ, pu duñiaꞌ ap jax noꞌ pich ba ɨlh, sia kum guꞌ tɨi cham pu kaiꞌch gu jaꞌtkam. Puiꞌ ku ñich baꞌ aañ mi jaꞌp xi chɨ dɨꞌrak dɨbɨɨr taꞌm mɨjɨ xi baapai dhim tumñiꞌ na baꞌ cham maiꞌ suulhgiaꞌ.”
26-27 Baꞌp tɨtda gu gɇꞌkam tugiꞌñ na miꞌ puiꞌ tɨtda: “Dho bak cham jir kɨɨꞌ tujuandam ap aañ nañ paiꞌ jax kaiꞌch. ¿Moo cham bhaiꞌ aa nap muñ dhoꞌñchidhaꞌ gɨt nam paiꞌ mumuiꞌdhalhiꞌñ gu tuumiñ, na baꞌ miꞌ muiꞌdhidhaꞌ gɨt nap baꞌ miꞌ dhɨr giop xi uaꞌrai yaꞌ bañ doꞌñxidhaꞌ gɨt muiꞌ paꞌ iam? Jaiñ nap guꞌ moo puiꞌ tɨix maat nañ puiꞌ giilhim jix bhanaaꞌ sia palhɨɨp pɨx tuꞌ, gio nañ pu tu duñiaꞌ nañ jax ɨlhiiꞌñdhaꞌ, sia kum tɨi cham pu kaiꞌch gu jaꞌtkam.”
28 Baꞌ puiꞌ xi chɨꞌɨɨk jup ja tɨtda guiꞌ nam mi jaꞌp jup guguuk: “Ea gor bha boosgiꞌñ dhi tuumiñ na miꞌ dhaaꞌ, mu jaꞌk japim makiaꞌ dhiꞌ nat mambhɨɨx jaꞌkbuiꞌ aixkam pup muiꞌdhalh.
29 Na guꞌ gu jaroiꞌ na puꞌñi joidham jix bhaiꞌ tu juandaꞌ, nam guꞌ dai dhiꞌ pɨx ba ji umuagiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam. Guꞌ ji noꞌt guꞌ gu palhɨɨp jup jum duukam cham miꞌ puiꞌ duu noꞌt mɨt tɨi umuaꞌ, dho dhiꞌ bhaan jam dho cham ka nɨnɨiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam.
30 Guꞌ baꞌ dhiñ chujuandam tuk nat cham pu dhuu nañ jax tɨi ɨlhdhat, ea gor daagɨk mu buañ dɨɨrap miꞌ na paiꞌ giilhim jix chukgam, miꞌ na paiꞌ tɨi suakdaꞌ na giilhim jix buam jum aaꞌndaꞌ.”
Gu Jesuus na ba tu aaꞌndaꞌ na jax jaꞌk tu ja jimiaꞌ gu jaꞌtkam janoꞌ na paiꞌ dhuuk gio bhaiꞌp jimdaꞌ yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan
31 Miꞌ dhɨr baꞌ moo jaꞌpni bhaiꞌp ji chu ja aꞌgi ɨp gio gu Jesuus gu jaꞌtkam, jup ja tɨtda:
―Baꞌ aañ nañ xib bhaankam yaꞌ oirɨ guñ Gɨꞌkoraꞌ, janoꞌ nañ paiꞌ dhuuk gio bhaiꞌp jimdaꞌ yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan ja bɨɨm gu noonbiꞌñ guñ Gɨꞌkoraꞌ, joidham mɨk jaꞌp tum tonnichuꞌndaꞌ. Miꞌ dhɨr baꞌ dai nañ bhaiꞌ ba daibuꞌ bhaiꞌ nañ paiꞌ dhɨr naiꞌr gɇꞌkam kaꞌ, na paiꞌ joidham jix chu abhaar.
32 Baꞌ bɨɨx gu jaꞌtkam nam jɨꞌk jix jaiꞌch kaꞌ yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan miꞌ bam jumpadaꞌ am aañ jiñ bui, baꞌ aañ xi ja chiñiaꞌ nam jaiꞌ dɨlhkob jaꞌk xi guꞌkuyaꞌ, jaꞌp na jax jaꞌk tu buadaꞌ gu bipiaꞌdam noꞌt dɨlhkob jaꞌk xi ja sai gu dai kakasnir gio jaꞌp jaꞌk ɨp gu dai kakarbax.
33 Baꞌ aañ puꞌñip tu duñiaꞌ, xi ja chiñiaꞌ iñ guiꞌ nam jaꞌp ji buandaꞌ na jax gu kakasnir nam miꞌ dhɨr jaꞌk xi guꞌkuyaꞌ kɨɨꞌn dɨr jaꞌk miꞌ nañ paiꞌ daakaꞌ, guꞌ baꞌ guiꞌ nam jɨꞌk jaꞌp jup ji buandaꞌ na jax gu kakarbax, miꞌ dhɨr jaꞌk oꞌnsop dɨr jaꞌk jañ jup xi ja chiñiaꞌ nam guꞌkuyaꞌ miꞌ nañ paiꞌ daakaꞌ.
34 Baꞌ guiꞌ nam jɨꞌk kɨɨꞌn dɨr jaꞌk guꞌkuyaꞌ jup ja tɨɨdaꞌ iñ: “Gor ja ɇɇ bha jaꞌk aapiꞌm nat jɨꞌk jam aꞌm tɨ tɨɨ guñ Gɨꞌkoraꞌ. Yaꞌ pim baꞌ oiꞌñkaꞌ na paiꞌ jax jir gɇꞌkam, yaꞌ na pim paiꞌ pu iimchudhix janoꞌ dɨr nat paiꞌ dhuuk jup duu gu Dios dhi oiꞌñgaꞌn.
35 Na pimɨt guꞌ joidham jix bhaiꞌ dhuu na pimɨt tuñ onbaiꞌ janoꞌ nañ paiꞌ dhuuk ba uamaidhat, gio na pimɨt jiñ choiꞌ gu suudaiꞌ janoꞌ nañ paiꞌ dhuuk ba tonmoidhat, gio na pimɨt jiñ chɨbiaptuda nañ mu jaꞌp ka paxiaraim aapiꞌm jam bui,
36 gio baꞌ na pimɨt tuñ onbaiꞌ gu jajannulh janoꞌ nañ paiꞌ dhuuk cham ka biaꞌ nañ tuꞌ tɨꞌyaꞌ, gio na pimɨt muñ chɨɨgim janoꞌ nat paiꞌ dhuuk ma tuñ ai gio na mɨt mañ kuu.”
37 Baꞌ bɨɨx dhiꞌ jɨꞌ nam jɨꞌk puꞌñir jix bhabhaiꞌkam kaꞌ jup jiñ chɨɨdaꞌ am: “¿Paa chi baꞌ duuk puiꞌ mu paiꞌ tum onbaiꞌ chich jich jaduuñ nap puiꞌ ba uamaidhat, nach guꞌ moo cham paiꞌ dhuuk mu paiꞌm nɨidhat, dai xib na chich baꞌ yaꞌ bam tɨɨ, gio na chich puiꞌm toiꞌ gu suudaiꞌ nap puiꞌ ba tonmoidhat,
38 gio baꞌ na chich puiꞌm tɨbiaptuda nap puiꞌ mu jaꞌp ka jim aach jich bui, gio baꞌ na chich puiꞌ tum onbaiꞌ gu jajannulh nap cham ka biaꞌ kat nap tuꞌ tɨꞌyaꞌ,
39 gio na chich puiꞌ mum tɨɨgim mu paiꞌ nat ma tum ai gio na mɨt jum kuu?”
40 Baꞌ aañ jup ja tɨɨdaꞌ ɨp gio: “Dho guꞌ aañ guiꞌ ji nañ ja aagɨt jup kaiꞌch nam gampaiꞌm ɨlhiiꞌñdhaꞌ guiꞌ nam jiñ bui tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ na pimɨt puꞌñix bhaiꞌ ja duu, puiꞌ kuñ baꞌp kaiꞌch na pimɨt aañ jix bhaiꞌñ dhuu. Na guꞌ dhiꞌ puiꞌ na pimɨt jax tu duu, dhiꞌ aañ jiñ aꞌmkam na pimɨt puiꞌ tu duu.”
41 ’Guꞌ baꞌ guiꞌ nam oꞌnsop dɨr jaꞌk jup guꞌkuyaꞌ jup ja tɨɨdaꞌ iñ ɨp: “Baꞌ aapiꞌm na pim cham tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñ, na pim cham tu joiꞌgɨꞌn, mu pim jimiaꞌ mu na paiꞌ gammɨjɨ cham tutkɨ gu tai, miꞌ na mɨt paiꞌp duiñ gu jaꞌook na baꞌ miꞌm tulhiiñaꞌ ja bɨɨm gu noonbiꞌñ jix ioꞌm, ja bɨɨm baꞌ aapiꞌm na pim cham tuꞌ kaꞌm tɨ nɨiꞌñ.
42 Na pimɨt guꞌ cham tuñ onbaiꞌ janoꞌ nañ paiꞌ dhuuk tɨi ba uamaim, gio na pimɨt cham jiñ choiꞌ gu suudaiꞌ janoꞌ nañ paiꞌ dhuuk tɨi ba tonmoim,
43 gio na pimɨt cham jiñ chɨbiaptuda janoꞌ na ñich paiꞌ dhuuk mu jaꞌp tɨi bhɨi aapiꞌm jam bui, gio na pimɨt cham tuñ onbaiꞌ gu jajannulh janoꞌ nañ paiꞌ dhuuk cham ka biaꞌ nañ tuꞌ tɨꞌyaꞌ, gio na pimɨt cham muñ chɨɨgim janoꞌ nat paiꞌ dhuuk ma tuñ ai gio na mɨt mañ kuu.”
44 Baꞌ guiꞌ mu dɨr bha jaꞌk jup jiñ chɨɨdaꞌ am ɨp: “Dho jax dhuip tum onbaiꞌñdhaꞌ ich, nach guꞌ cham jɨꞌxkat paiꞌ dhuuk mu paiꞌm nɨidhat na jax xib na chich yaꞌ bam tɨɨ. ¿Jax gi dhuip tum onbaiꞌñdhaꞌ ich paiꞌ nap duuk mu paiꞌ tɨi puiꞌ ba uamaim, gio na chich puiꞌ cham jum toiꞌ gu suudaiꞌ nap puiꞌ tɨi ba tonmoim, gio na chich puiꞌ cham jum tɨbiaptuda nap puiꞌ mu jaꞌp paiꞌ tɨi paxiaraim aach jich bui, gio na chich puiꞌ cham jum onbaiꞌ gu jajannulh nap puiꞌ cham ka biaꞌ nap tuꞌ tɨꞌyaꞌ, gio na chich puiꞌ cham mum tɨɨgim nat ma tum ai gio na mɨt jum kuu?”
45 Baꞌ aañ jup ja tɨɨdaꞌ ɨp gio: “Dho guꞌ aañ guiꞌ ji nañ ja aagɨt jup kaiꞌch nam gampaiꞌm ɨlhiiꞌñdhaꞌ nam aañ jiñ bui tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ na pimɨt cham puꞌñix bhaiꞌ ja duu, puiꞌ kuñ baꞌp kaiꞌch na pimɨt cham bhaiꞌñ dhuu aañ. Na guꞌ noꞌ pim puꞌñi jix bhaiꞌ ja duñiaꞌ gɨt, dhiꞌ puiꞌ ji buusniaꞌ gɨt na pim aañ jiñ aꞌmkam jix bhaiꞌ ja duñiaꞌ gɨt.”
46 Baꞌ bɨɨx dhiꞌ nam jɨꞌk puꞌñi buam pɨx tomaat kaꞌ, mu jaꞌk bhɨɨyaꞌ am na paiꞌ gammɨjɨ cham tutkɨ gu tai, miꞌ nam paiꞌ pup jum tulhiiñdhaꞌ gammɨjɨ. Guꞌ baꞌ guiꞌ nam jɨꞌk jup jir jix bhabhaiꞌkam, mu jaꞌk jup bɨɨyaꞌ am nam paiꞌ joidham gammɨjɨ jix bhaiꞌ bam taat kaꞌ.