14
Yanfanteya Isa bɛ
(Matiyu 26:1-5, Luki 22:1-6)
1 Xi firin nan nu luxi beenun Sayamalekɛ Dangi Sali xa a li, naxan man xili falama Taami Lɛbinitare Sali. Sɛrɛxɛdubɛ kuntigie nun sɛriyɛ karamɔxɔe nu na fɛɛrɛ fenfe e xa Isa suxu yanfanteya saabui ra, e xa a faxa.
2 E naxa lan a ma, «Won naxa a suxu sali lɔxɔɛ, xa na mu a ra ɲama a xunyi kelima nɛ.»
Ginɛ nde labundɛ ture safe Isa ma
(Matiyu 26:6-13)
3 Isa to nu na Betani, Simɔn kunɛ kanyi xɔnyi, a a dɛgefe teebili ra, ginɛ nde naxa fa. Narada labundɛ ture nu na a yi ra, naxan sare xɔrɔxɔ ki fanyi. A nu saxi a bitirɛ tofanyi kui naxan nu rafalaxi alabatira gɛmɛ ra. Ginɛ to bitirɛ dɛ rabi, a naxa labundɛ ture sa Isa xunyi.
4 Kɔnɔ mixi ndee nu na naa, e naxa xɔnɔ, e a fala e bore bɛ, «Yi labundɛ ture makanaxi yi mɔɔli ra munfe ra?
5 Xa a sa mati nɛ nu, a sare nɔma dangide walikɛ xa ɲɛ keren wali sare ra, na kɔbiri fan nɔ fide setaree ma.» E bɔɲɛ naxa te ginɛ xili ma.
6 Kɔnɔ Isa naxa a masen, «Wo yi ginɛ lu na. Wo na a tɔɔrɔfe munfe ra? Kɛwali fanyi nan yi ki, a naxan nabaxi n bɛ.
7 Setaree luma nɛ wo ya ma tɛmui birin. Wo na wa a xɔn ma tɛmui yo, wo nɔma fe fanyi rabade e bɛ, kɔnɔ n tan mu luma wo yi ra be abadan xɛ.
8 Yi ginɛ nɔxi naxan na, a na nan nabaxi. A labundɛ saxi n ma n ma maragatɛ lɔxɔɛ nan ma fe ra.
9 N xa nɔndi fala wo bɛ, Ala xa xibaaru fanyi sa kawandima dɛdɛ duniɲa birin kui, yi ginɛ xa kɛwali xa fe fan falama nɛ, mixie xa e ratu a xa fe ma.»
Yudasi xa yanfanteya
(Matiyu 26:14-16, Luki 22:1-6)
10 Na tɛmui, Yudasi Isikariyoti, naxan nu na Isa fɔxirabirɛ fu nun firinyie ya ma, a naxa siga sɛrɛxɛdubɛ kuntigie yire, e xa wɔyɛn alako a xa Isa sa e bɛlɛxɛ.
11 E to a mɛ, e naxa ɲɛlɛxin ki fanyi ra, e kɔbiri laayidi tongo a bɛ. Na kui, Yudasi naxa so waxati fenfe a nɔma Isa sade e bɛlɛxɛ tɛmui naxɛ.
Sayamalekɛ Dangi Sali
(Matiyu 26:17-25, Luki 22:7-34)
12 Taami Lɛbinitare Sali to a li, a lɔxɔɛ singe, yɛxɛɛyɔrɛ bama sɛrɛxɛ ra lɔxɔ naxɛ, Isa fɔxirabirɛe naxa a maxɔrin, «I wama muxu xa sa Sayamalekɛ Dangi Sali donyi rafala i bɛ minden?»
13 A naxa a fɔxirabirɛ mixi firin xɛɛ, a a fala e bɛ, «Wo siga taa kui. Wo naralanma xɛmɛ nde ra, ye fɛɲɛ dɔxɔxi a xun. Wo xa bira a fɔxɔ ra.
14 A na so dɛnnaxɛ, wo xa a fala na banxi kanyi bɛ, ‹Karamɔxɔ wama a kolonfe a nɔma Sayamalekɛ Dangi Sali donyi donde dɛnnaxɛ, a tan nun a fɔxirabirɛe.›
15 A fama banxi kui xungbe masende wo bɛ koore ra, se birin yailanxi naa a fanyi ra. Wo xa Sayamalekɛ Dangi Sali donyi rafala mɛnni.»
16 A fɔxirabirɛe naxa siga, e so taa kui, e fe birin li alɔ Isa a masen e bɛ ki naxɛ. E naxa Sayamalekɛ Dangi Sali donyi rafala.
17 Nunmare to so, Isa nun a fɔxirabirɛ fu nun firinyie naxa fa.
18 E nu na e dɛgefe teebili ra tɛmui naxɛ, Isa naxa a masen, «N xa nɔndi fala wo bɛ, wo tan naxee na wo dɛgefe n fɛ ma yi ki, mixi keren na wo ya ma naxan fafe n yanfade.»
19 A fɔxirabirɛe naxa sunnun fɔlɔ, kankan nu fa Isa maxɔrin, «N tan mu a ra?»
20 Isa naxa e yaabi, «A kanyi na wo tan mixi fu nun firinyie ya ma, n nun naxan bɛlɛxɛ ragoroma paani keren kui.
21 Adama xa Di sigama nɛ alɔ a xa fe sɛbɛxi ki naxɛ, kɔnɔ gbaloe nan na Adama xa Di yanfama bɛ. A fisa na kanyi bɛ hali a mu bari nu.»
Marigi xa sɛrɛxɛ tɔnxuma
(Matiyu 26:26-30, Luki 22:14-20, Korinti I 11:23-25)
22 E to nu e dɛgefe, Isa naxa taami tongo. A to tantui rasiga Ala ma, a naxa taami igira, a a so a fɔxirabirɛe yi ra, a a fala e bɛ, «Wo n ko, wo a don. Yi findixi n fate nan na.»
23 Na dangi xanbi, Isa naxa tɔnbili fan tongo. A man to tantui rasiga Ala ma, a naxa tɔnbili so e yi ra, e birin naxa a min.
24 Isa naxa a masen e bɛ, «Yi findixi n wuli nan na, saatɛ wuli naxan baxi mixi gbegbe bɛ.
25 N xa nɔndi fala wo bɛ, n to yi wɛni minfe yi ki, n mu yi minma sɔnɔn, han won birin man sa a minma lɔxɔ naxɛ Ala xa mangɛya niini bun ma.»
26 E to gɛ bɛɛti bade, e naxa te Oliwi geya fari.
Isa a falafe Piyɛri bɛ a a yɛtɛ rasanma nɛ a ma
(Matiyu 26:31-35, Luki 22:31-34, Yaya 13:36-38)
27 Isa naxa a masen a fɔxirabirɛe bɛ, «Wo birin gbilenma nɛ n fɔxɔ ra, barima a sɛbɛxi, ‹N xuruse dɛmadonyi faxama nɛ, yɛxɛɛe fan yensen.›
28 Kɔnɔ n na keli faxɛ ma, n sigama wo ya ra Galile.»
29 Piyɛri naxa a fala a bɛ, «Hali birin gbilen i fɔxɔ ra, n tan mu gbilenma i fɔxɔ ra!»
30 Isa naxa Piyɛri yaabi, «N xa nɔndi fala i bɛ, to kɔɛ yati, beenun konkore xa a rate dɛya firin, i i yɛtɛ rasanma nɛ n ma sanmaya saxan.»
31 Kɔnɔ Piyɛri naxa a fala sɛnbɛ ra, «Hali won birin nan sa faxama, n mu n yɛtɛ rasanma i ma!» Isa fɔxirabirɛ birin naxa gbilen na wɔyɛn keren fala ra.
Isa Ala maxandife Getesemani
(Matiyu 26:36-46, Luki 22:39-46)
32 Na dangi xanbi Isa nun a fɔxirabirɛe naxa siga yire nde, dɛnnaxɛ xili Getesemani. Isa naxa a fala e bɛ, «Wo dɔxɔ be. N tan xa sa Ala maxandi.»
33 A naxa Piyɛri, Yaki, nun Yaya xanin a xun ma. Ɲaxankatɛ nun kɔntɔfili naxa Isa bɔɲɛ suxu.
34 A naxa a masen e bɛ, «Sunnunyi bara nɔ n bɔɲɛ ra alɔ a xa n faxa. Wo lu be, kɔnɔ wo naxa xi.»
35 Isa naxa a masiga dondoronti, a a yatagi rafelen bɔxi ma, a Ala maxandi na waxati xa makuya a ra, xa na sa nɔma rabade.
36 A naxa Ala maxandi, «N Baba, i nɔma fe birin na. I xa n natanga yi ɲaxankatɛ ma. Kɔnɔ n sago naxa raba, i tan nan sago xa raba.»
37 A to gbilen a fɔxirabirɛe yire, a naxa e li e na xife. A naxa a fala Piyɛri bɛ, «Simɔn, i xife nɛ yi ki? I mu nɔxi waxati keren xi xɔli kanade n ma fe ra?
38 Wo naxa xi. Wo Ala maxandi nɛ alako wo naxa bira tantanyi kui. Maɲɔxun fanyi na adama bɛ, kɔnɔ a fate bɛndɛ tan sɛnbɛ mu na.»
39 Isa man to a masiga e ra, a man naxa Ala maxandi na maxandi kerenyi ra.
40 A to gbilen a fɔxirabirɛe yire, a man naxa e li e xife, barima xi xɔli nu bara nɔ e ra. Yaabi yo mu nu e yi Isa bɛ.
41 Isa man to gbilen e yire a sanmaya saxan nde, a naxa a fala e bɛ, «Wo xife nɛ? Wo na wo malabufe han ya? A tan nan na ki, waxati bara a li. Adama xa Di fafe sade yunubitɔɛe bɛlɛxɛ.
42 Wo keli, won xɛɛ. Wo a mato, n yanfama bara fa.»
Isa suxufe
(Matiyu 26:47-56, Luki 22:47-53, Yaya 18:3-11)
43 Isa ɲan mu nu gɛxi wɔyɛnde, Yudasi, naxan nu na a fɔxirabirɛ fu nun firinyie ya ma, a naxa fa keren na e nun ɲama, santidɛgɛma nun gbengbeta suxuxi e yi ra. Sɛrɛxɛdubɛ kuntigie, sɛriyɛ karamɔxɔe, nun Yuwifie xa forie nan nu e xɛɛxi.
44 Isa yanfama nun na ɲama nu bara lan a ma, a xa Isa matɔnxuma e bɛ. A nu bara a fala e bɛ, «N na mixi naxan sunbu, a tan nan na ki. Wo a suxu, wo a xanin, wo a kanta.»
45 Yudasi fɛfɛ fa, a naxa a maso Isa ra, a a fala a bɛ, «Karamɔxɔ,» a fa a sunbu.
46 Na kui, ɲama naxa Isa suxu.
47 Mixi nde nu tixi naa, a naxa a xa santidɛgɛma ramini, a sɛrɛxɛdubɛ kuntigi xa konyi tuli bolon.
48 Isa naxa a masen e bɛ, «Wo to minixi n xili ma santidɛgɛma nun gbengbeta suxuxi wo yi ra, suute nan na n na?
49 Lɔxɔ yo lɔxɔ, n nu na wo ya ma, n nu kawandi ti hɔrɔmɔbanxi kui, wo mu n suxu. Kɔnɔ naxan sɛbɛxi Kitaabui kui, fo a xa kamali.»
50 Na xanbi, Isa fɔxirabirɛe birin naxa e gi a xun ma.
51 Sɛgɛtala nde fan nu na naxan nu biraxi Isa fɔxɔ ra, dugi nan gbansan nu felenxi a ma. E naxa a suxu,
52 kɔnɔ a naxa mini a xa dugi kui, a a gi a mageli ra.
Yuwifie Isa makiitife
(Matiyu 26:57-68, Luki 22:63-65, Yaya 18:12-24)
53 E naxa Isa xanin sɛrɛxɛdubɛ kuntigie xunyi xɔn. Sɛrɛxɛdubɛe kuntigie, Yuwifie xa forie, nun sɛriyɛ karamɔxɔ birin nu malanxi naa.
54 Piyɛri nu bara bira Isa fɔxɔ ra, kɔnɔ a mu nu a makɔrɛma a gbe ra. A naxa bira a fɔxɔ ra han a so sɛrɛxɛdubɛ kuntigie xunyi xa tɛtɛ kui. E nun hɔrɔmɔbanxi kantamae naxa dɔxɔ tɛ ra, e nu fa e maxara.
55 Sɛrɛxɛdubɛ kuntigie nun Yuwifie xa kiitisa dɔnxɔɛ birin, e nu seede fenfe Isa xili ma, alako e xa a faxa, kɔnɔ e mu se to.
56 Mixi gbegbe naxa fa Isa tɔɔɲɛgɛde, kɔnɔ e xa wulee mu nu lanma e boore ma.
57 Mixi ndee to keli wule seede bade a xili ma, e naxa a fala,
58 «Muxu a xui mɛxi nɛ, a a falama, ‹N yi hɔrɔmɔbanxi rabirama nɛ, adama bɛlɛxɛ naxan tixi, n gbɛtɛ ti xi saxan bun ma, naxan mu tixi adama bɛlɛxɛ ra.›»
59 Kɔnɔ hali na wɔyɛnyi kui, e xa seedeɲɔxɔya mu nu lanxi a boore ma.
60 Na kui, sɛrɛxɛdubɛ kuntigie xunyi naxa keli ɲama tagi, a Isa maxɔrin, «Pe, i mu e yaabima? Yi xɛmɛe munse safe i xun ma yi ki?»
61 Kɔnɔ Isa mu yaabi yo fi, a mu sese fala. Sɛrɛxɛdubɛ kuntigi xunyi man naxa a maxɔrin, «I tan nan na Ala xa Mixi Sugandixi ra, Batu Mangɛ xa Di?»
62 Isa naxa a masen, «N tan nan na a ra. Wo fama Adama xa Di tode, a dɔxɔxi Ala Sɛnbɛma yirefanyi ma, wo a to fafe ra nuxuie kui.»
63 Na kui, sɛrɛxɛdubɛ kuntigi naxa a yɛtɛ xa donma suxu, a ibɔɔ xɔnɛ ra, a a fala, «Won hayi na seede gbɛtɛe ma yire?
64 Wo bara a mɛ a Ala mabɛxuxi ki naxɛ! Wo kiiti toxi di?» E birin naxa a fala a lanma a xa faxa nɛ.
65 Ndee naxa dɛye bɔxun fɔlɔ a ma. E naxa a ya maxiri, e nu a madin, e nu fa a fala a bɛ, «Namiɲɔnmɛɲa raba! A fala ba, naxan i bɔnbɔxi!» A to sa kɔsibilie bɛlɛxɛ, nee fan naxa a bɔnbɔ.
Piyɛri a yɛtɛ rasanfe Isa ma
(Matiyu 26:69-75, Luki 22:55-62, Yaya 18:15-25)
66 Piyɛri nu na tɛtɛ kui tɛmui naxɛ lanbanyi, sɛrɛxɛdubɛ kuntigie xunyi xa konyi ginɛ keren naxa fa.
67 A to Piyɛri to, a a maxarafe tɛ ra, a naxa a igbɛ, a a fala, «I tan, wo nun Isa Nasarɛtika birin nan nu a ra.»
68 Piyɛri naxa a matandi, a a fala, «N mu a kolon i na fefe falafe!» A naxa mini tɛtɛ kui.
69 Kɔnɔ konyi ginɛ man to a to, a man naxa wɔyɛn fɔlɔ mixie bɛ naxee nu na naa, «A xa mixi nde nan ya.»
70 Piyɛri man naxa a matandi. A mu bu, naxee nu na naa, e man naxa a fala Piyɛri bɛ, «Nɔndi na a ra, a tan mixi nde nan yati i ra, barima Galileka nan i ra.»
71 Kɔnɔ Piyɛri naxa so a kalife, a a fala «Ala xa n danka! Wo yi xɛmɛ naxan ma fe falafe, n tan mu a kolon feo!»
72 Konkore naxa a rate keren na a dɛya firin nde. Piyɛri naxa ratu fa Isa xa wɔyɛnyi ma a bɛ, «Beemanun konkore xa a rate dɛya firin, i i yɛtɛ rasanma nɛ n ma sanmaya saxan.» Na kui, a naxa so wafe.