12
Malabu lɔxɔɛ xa sɛriyɛ
(Maraki 2:23-28, Luki 6:1-11)
1 Na waxati, malabu lɔxɔɛ ma, Isa nu ɲɛrɛfe xɛe tagi. Kaamɛ to nu a fɔxirabirɛe suxuxi, e naxa mɛngi tɔnsɔɛ ndee ba, e xa e don.
2 Farisɛnie to na to, e naxa wɔyɛn Isa bɛ, «A mato, i fɔxirabirɛe na malabu lɔxɔɛ sɛriyɛ matandife.»
3 A naxa e yaabi, «Wo mu nu a xaran Dawuda naxan naba kaamɛ to a suxu, a tan nun naxee nu na a fɔxɔ ra?
4 A so nɛ Ala xa banxi kui, a taami don naxan fixi Ala ma, hali a to mu daxa a tan nun a fɔxirabirɛe xa na don, fo sɛrɛxɛdubɛe.
5 Wo man mu nu a xaran Tawureta Munsa kui, a sɛrɛxɛdubɛe walima malabu lɔxɔɛ hɔrɔmɔbanxi kui, kɔnɔ e mu yunubi sɔtɔma na kui?
6 N xa a fala wo bɛ, naxan na wo yire be, a tide gbo hɔrɔmɔbanxi bɛ.
7 Xa wo fahaamui sɔtɔxi sɛbɛli ma nu, naxan a masenxi, ‹Hinnɛ rafan n ma dangife sɛrɛxɛ ra,› wo mu tinxintɔɛe tɔɔɲɛgɛma nu.
8 Adama xa Di nan na malabu lɔxɔɛ marigi ra.»
9 Isa to keli mɛnni, a naxa so e xa salide kui.
10 A naxa xɛmɛ nde li naa, naxan bɛlɛxɛ tuuxi a ma. E naxa Isa maxɔrin, «A daxa mixi xa furema rayalan malabu lɔxɔɛ?» E nu katafe nɛ e xa nɔ Isa kalamude.
11 Isa naxa e yaabi, «Xa wo xa yɛxɛɛ nde sin yili kui malabu lɔxɔɛ ma, nde na wo ya ma naxan tondima a ratede?
12 Adama tide gbo dangi yɛxɛɛ ra pon! Na nan a ra, fe fanyi rabafe daxa malabu lɔxɔɛ ma.»
13 Na kui, a naxa a fala bɛlɛxɛ tuuxi kanyi bɛ, «I bɛlɛxɛ itala.» A naxa a itala, a naxa yalan alɔ a bɛlɛxɛ boore.
14 Kɔnɔ Farisɛnie to mini, e naxa e malan, e xa sa kira fen Isa faxafe ma.
Isa, Ala xa walikɛ sugandixi
15 Isa to na kolon, a naxa keli naa. Mixi gbegbe naxa bira a fɔxɔ ra. A naxa furema birin nayalan,
16 a naxa e ratɔn e naxa a xa fe fala mixie bɛ.
17 Na kui, Annabi Esayi xa masenyi naxa kamali, a to a masen,
18 «N ma walikɛ sugandixi nan ya,
n xanuntenyi naxan nafanxi n bɔɲɛ ma.
N nan n Xaxili ragoroma nɛ a ma,
a fan tinxinyi masen sie bɛ.
19 A mu sɔnxɔɛ ratema,
a mu gbelegbelema,
mixi yo mu a xui itexi mɛma taa kui.
20 A mu kale kɔnkɔrɔnxi girama,
a mu lanpui dɛxɛ xuri raxubenma,
han a tinxinyi xunnakelima tɛmui naxɛ.
21 Si birin e xaxili tima nɛ a xili ra.»
Xaxili Sɛniyɛnxi matandife
(Maraki 3:20-27, 7:16-17, Luki 11:14-23, 6:44-45)
22 Mixi nde naxa fa xɛmɛ nde ra Isa xɔn ɲinnɛ nu bara naxan findi dɔnxui nun boboe ra. Isa naxa a rayalan, a ya naxa se to, a tuli naxa fe mɛ.
23 Ɲama birin naxa kaaba, e nu e bore maxɔrin, «Dawuda xa Di xa mu yi ra?»
24 Farisɛnie to e xui mɛ, e naxa a fala, «Yi xɛmɛ ɲinnɛ kerima ɲinnɛ mangɛ Bɛlɛsɛbulu nan saabui ra.»
25 Isa to e xaxili ma fe kolon, a naxa a masen e bɛ, «Ɲamanɛ yo a yɛtɛ gere lantareya kui, na ɲamanɛ xun nakanama nɛ feo! Taa fan, xa na mu a ra denbaya, xa e e yɛtɛ gere lantareya kui, e mu xanma.
26 Xa Sentanɛ Sentanɛ keri, a na a yɛtɛ nan gerefe. A xa mangɛya fa xanma di?
27 Xa n tan ɲinnɛe kerima Bɛlɛsɛbulu nan saabui ra, wo tan xa mixie e kerima nde saabui ra? Na kui e tan nan yati wo makiitima.
28 Kɔnɔ xa n tan ɲinnɛe kerima Ala Xaxili nan saabui ra, na nan na ki Ala xa mangɛya niini yati nan bara wo li.
29 Mixi nɔma sode sɛnbɛma xa banxi kui, a a harige ba a yi ra, xa a mu a xiri sinden? Kɔnɔ xa mixi banxi kanyi xiri, a nɔma nɛ a harige birin muɲade.»
30 «Mixi naxan mu birama n fɔxɔ ra, a tixi n kanke nɛ. Naxan mu n malima mixi malande, a na mixie rayensenfe nɛ.
31 Na nan a toxi, n xa a fala wo bɛ, adamadie xa yunubie nun marasɔtɔɛe birin nɔma nɛ xafaride, kɔnɔ Ala Xaxili rasɔtɔfe tan mu xafarima mixi bɛ muku.
32 Mixi na Adama xa Di rasɔtɔ, na yunubi nɔma nɛ xafaride a kanyi bɛ. Kɔnɔ mixi na Ala Xaxili Sɛniyɛnxi rasɔtɔ, na yunubi mu nɔma xafaride na kanyi bɛ duniɲa, a mu nɔma xafaride aligiyama.»
33 «Xa sansi findi a fanyi nan na, a bogi fanyi nan naminima. Xa sansi findi a kobi nan na, a bogi kobi nan naminima. Sansi kolonma a bogi nan ma.
34 Wo tan bɔximase bɔnsɔɛ, wo mu nɔma wɔyɛn fanyi falade, barima wo bɔɲɛ kobi. Mixi bɔɲɛ rafexi naxan na, na nan minima a dɛ i.
35 Fe fanyi to ragataxi mixi fanyi bɔɲɛ kui, a fe fanyi nan naminima. Fe kobi to ragataxi mixi kobi bɔɲɛ kui, a fe kobi nan naminima.
36 N xa a fala wo bɛ, kiitisa lɔxɔɛ, adamadie dɛntɛgɛ sama nɛ wɔyɛn kobi birin ma naxee mini e dɛ i.
37 I wɔyɛnyi naxan falama duniɲɛigiri kui, na nan kiiti fanma i ra, na nan kiiti kanama i ra.»
Annabi Yunusa xa tɔnxuma
(Matiyu 16:1-4, Maraki 8:11-12, Luki 11:29-32)
38 Na xanbi, sɛriyɛ karamɔxɔe nun Farisɛnie naxa wɔyɛnyi tongo, e a fala Isa bɛ, «Karamɔxɔ, muxu wama i xa kaabanako nde tofe, a xa findi tɔnxuma ra muxu bɛ.»
39 Isa naxa e yaabi, «To mixie kobi, e bara gbilen Ala fɔxɔ ra. E wama tɔnxuma makaabaxi tofe, kɔnɔ tɔnxuma yo mu fima e ma bafe Annabi Yunusa xa tɔnxuma ra.
40 Annabi Yunusa xi saxan, kɔɛ saxan nadangi yɛxɛ xungbe furi kui ki naxɛ, Adama xa Di fan xi saxan, kɔɛ saxan nadangima na ki nɛ bɔxi bun ma.
41 Kiiti lɔxɔɛ, Ninewekae tima nɛ e nun to mixie, e seedeɲɔxɔya ba wo xili ma, barima e tan tuubi nɛ Annabi Yunusa xa kawandi saabui ra, a fa li naxan na wo yire yi ki be, a tide gbo Annabi Yunusa bɛ.
42 Kiiti lɔxɔɛ, Seeba mangɛ ginɛ fan tima nɛ e nun to mixie, a seedeɲɔxɔya ba wo xili ma, barima a tan fa nɛ kelife yire makuye Sulemani xa lɔnni ramɛde, a fa li naxan na wo yire yi ki be, a tide gbo Sulemani bɛ.»
Ɲinnɛ gbilenfe a lingira fori
(Luki 11:24-26)
43 «Ɲinnɛ na gbilen mixi fɔxɔ ra, a sigama yire maxare nɛ lingira gbɛtɛ fende, kɔnɔ a mu a toma.
44 Na tɛmui a a falama a yɛtɛ bɛ, ‹N xa gbilen n ma banxi kui n kelixi dɛnnaxɛ.› A na gbilen mɛnni a a lima nɛ na banxi makɔxi, a raxunmaxi a fanyi ra, ɲinnɛ gbɛtɛ yo mu na.
45 Na tɛmui, a sigama nɛ a sa fa ɲinnɛ solofere gbɛtɛe ra naxee ɲaaxu a bɛ, e birin so na banxi kui, e sabati naa. Na kui, na mixi xa fe ɲaaxuma nɛ dangife a singe ra. Na nan mɔɔli rabama to mixi kobie bɛ.»
Isa nga nun a xunyae
(Maraki 3:31-35, Luki 8:19-21)
46 Beenun Isa xa gɛ wɔyɛnde ɲama bɛ, a nga nun a xunya xɛmɛmae naxa fa, e ti tande, e nun Isa xa dɛ masara.
47 Mixi nde naxa a fala a bɛ, «I nga nun i xunyae na tande, e wama wo xa dɛ masara.»
48 Kɔnɔ Isa naxa na kanyi yaabi, «Nde findixi nga ra? Nde findixi n xunyae ra?»
49 Na tɛmui Isa naxa a bɛlɛxɛ ti a fɔxirabirɛe ma, a a masen, «A mato, n nga nun n xunyae nan ya.
50 Mixi yo naxan n Baba sago rabama naxan na ariyanna, na kanyi nan findixi n xunya xɛmɛma, n maaginɛ, nun n nga ra.»