17
Paulo ni Siila mu ekialo ekia Thesaloniika
Paulo ni Siila waawitra mu ewialo ewia Amfipooli ni Apoloonia, waaza Thesaloniika aa *esinagoogi eya Awayaudi yawangamo. Kutio kiomo kwawanga enkola yaae *Sabato ki Sabato, Paulo yagia omwo kandi agerera amangʼana aga Katonda ku emidiira isatu.+ Yalaga awantu awaawanga omwo geeza mbwe kwanigirizia *Kristo okuinyaasia, no olwa yamala okufwa yaziuka aema ku awafu. Paulo yawalaga otino, “Kutio Yesu owangerera amangʼana gaae ono nio *Meesia.”+ Awandi ku *Awayaudi awaawanga omwo waaganya ku amangʼana ago kandi walonda Paulo ni Siila. Awandi woona awatari Awayaudi awaawanga ni waganyire ku amangʼana aga Katonda, alala na awakazi wandi awangi kandi awamanyikaane, woona waaganya amangʼana gaawu ago.+
Kukawa kutio, iyari ria-amba Awayaudi wandi mala wagamba-gamba na awantu wandi awa enkola embiiwi ku omugizi ogwo, nikuemao watanika okukuba erioga alala nawo. Waagia mu enyumba eya Yasooni okuwarra Paulo ni Siila kugere wawareete emberi wa awantu.+ Olwa waatuukra mbwe wawula omwo, wa-amba Yasooni na Awakristo wandi wawareeta emberi wa awakangasi awa omugizi ogwo. Waawaingirra watino, “Awantu wano wamiire okureetra ewialo ewingi eminyako-nyaako. Wuno waazre okutusigania ifwe twona.+ Ni Yasooni yawaingiizie omwae. Woona wamiire okuona endagirra eya Omwami *Kaisaari ku okuwoola mbwe ario omwami wundi oetwa mbwe Yesu.”+ Olwa awakangasi alala na awantu awaawanga ao waawurra amangʼana ago, enda ziawu ziayia ino. Waakenga mbwe Yasooni na awiina waae waoloole amasendi. Waaoloola nikwo wawareka wagia.+
Paulo ni Siila watuukiire eminyako-nyaako Berea
10 Nyanga olwo owuire, Awakristo waafumia Paulo ni Siila wagia Berea. Olwa waatuuka Berea, waagia mu esinagoogi omwa Awayaudi waasawiranga. 11 Awayaudi awaawanga ni wamenyere Berea waawanga awantu awalootu awari no okuwurra okukira awiina waawu awaawanga ni wamenyere Thesaloniika. Iwo waategerezia amangʼana goona aga Paulo ni Siila waawagerera kandi waasomanga endagano, okumanya kuwuene mbwe ewintu ewia Paulo ni Siila waawagereranga wiawanga ni wiri kuwuene.+ 12 Kutio Awayaudi awangi na awakazi awangi awatari Awayaudi awamanyikaane alala na awasaaza awatari Awayaudi, waaganya ku amangʼana aga Katonda.+
13 Olwa Awayaudi awaawanga ni wamenyere Thesaloniika waawurra mbwe Paulo ni Siila walanzia amangʼana aga Katonda Berea, waawalonderezia kandi wawasigania na awantu awa Berea woona.+ 14 Kutio olwa Awakristo waawona otio, waalaga Paulo afume ku omugizi ogwo, agie ku ensanyaata eya omwalo ogwa Makedoonia. Siila ni Timotheeo iwo waasigala. 15 Ni Paulo yamala okufuma ku omugizi ogwo, yagia ku omugizi oguetwa mbwe Atheene. Olwa yatuuka eyo, yalaga awantu awaamureeta mbwe wagie walage Siila ni Timotheeo mbwe awarinda, waaze wuangu-wuangu.
Paulo alanziziizie awa Atheene amangʼana aga Katonda
16 Ni Paulo yawanga na akiarinda Siila ni Timotheeo ku omugizi ogwa Atheene, yawa no owululu ino olwa yawona mbwe katonda ensaasa ziri asi-uasi ku omugizi ogwo. 17 Ekio kiagera Paulo agia mu esinagoogi kandi agerera Awayaudi na awatari Awayaudi awaasawanga Katonda kiomo Katonda aagala. Owuire ki owuire, yagianga mu olwanyi olwa omugizi okulanzizia awantu awaawanga ao amangʼana aga Katonda.+ 18 Awantu wandi awaawanga ni waganyire ku igerera eria Epukuuri* na awandi awaawanga ni waganyire ku igerera eria Stoiko, ngawakaganya ne ekia Paulo yagereranga. Awandi ku iwo waaiwuuzia agati yaawu aweene watino, “Kane omuntu ofwa okugamba-gamba ugamba-gamba ono, awoola ki?” Awandi waawairania watino, “Kuwonekana mbwe agamba-gamba ku katonda zindi empia.” Waawoola watio aeniki Paulo yawanga na agamba-gamba ku Yesu ni ku okuziuka okwae.+ 19 Awantu awo waatoola Paulo waira ku oluwuga oluetwa *Areopaago mala wamuwuuzia watino, “Amangʼana aga ogerera gano galaganaki? 20 Owuganga owua oreetre wuno wuyia ku ifwe, kutio tuagala okumanya ekia wulagana.” 21 (Awantu woona awamenyere ku omugizi ogwa Atheene namba awageni, waawanga ni wagonziizie okugamba-gamba ku ewintu ewiikorre ewiyia, ni wakuba entaka.)
22 Paulo yaimerra emberi wa ekiina, awalaga otino, Awantu awa Atheene, mbawona kuwuene mbwe muri awantu awamanyire amangʼana aga ediini. 23 Aeniki, olwa mbeerenga ni ngenda-genda kandi ni mbarra ewintu wiinyu ewia okusawa, mbwine *isiga eria okukorra emisango erijojerwe mbwe ku katonda otamanyiike. Kutio, ekia mumiire okuwa ni musawa ki ekintu ekia mutamanyire, nikio ekia nyagala okuwalaga.
24 “Katonda owaluka ekialo ne ewintu wiona ewirimo nio Omwami owa igulu ne ekialo. Iye ngamenyere mu *ekaalu eombookwe na awantu.+ 25 Lwona ngakorrwa emirimo no omuntu namba omuntu ngamutunzia aeniki iye nio oesana owulamu ne ewintu wiona ku omuntu.+ 26 Awantu woona awamenyere mu ewialo ewigawuke-gawuuke waaema ku omuntu omulala. Ni kino kiaikola kugere mu okutanyika kwawu okwo, waizuzie ekialo kiona. Omulusi yawalaga amiire na asi aa wasugaane wamenye.+ 27 Katonda yakola kino kugere awantu wamuagale. Yaagalanga mbwe awantu wakole wukalu wamumanye. Ni kiomo kuri, ngaari ale ni ifwe,+ 28 mala kiomo omuntu yajoja na awoola mbwe, ‘Ku amaani gaae turio awalamu kandi tugenda-genda.’ Awembi wiinyu woona wawoola mbwe, ‘Turi awaana waae.’
29 “Kutio, ni turi awaana waae otio ngatusugaane tuingirizie mbwe Katonda afwanana ne ewintu ewiwanzrwe na amaganga aga omuntu okuema ku amawaale, emiti namba ewiuma.+ 30 Kale Katonda ngaka-aa owusiru owufwana wutio owuzito, ni mu amiire gano asikirra awantu asi-uasi aa wari mbwe wagaluke wareke amawi.+ 31 Aeniki amiire okulowola owuire owua omulowole waae aaza okukengera ekialo ekiina owusugre ne enkola eya omuntu ki omuntu. Amiire okulagana kino mu okuziusia okwa yaziusia nakwo omulowole waae oyo okuema ku awafu.”+
32 Olwa waawurra mbwe kurio okuziuka okuema ku awafu, awandi ku iwo waagwa ne enseko ni wamusekera. Na awandi waamulaga watino, “Tuuza okuwurra ekia owoola ku ingʼana rino, owuire wundi.” 33 Kutio, Paulo yafuma awareka. 34 Awantu wandi awaaganya ku amangʼana aga Paulo yagereranga waamulonda. Omulala ku awantu awaalonda Paulo yaetwanga mbwe Dioniisio owaawanga omulala ku *awagaaka awa Areopaago. Omukazi wundi oetwa mbwe Damariisi alala na awandi woona waaganya ku amangʼana aga Paulo yagerera ago.
+ 17:2 Awat 9:20; 13:5, 14, 44; 14:1; 16:13; 17:10, 17; 18:5, 26; 19:8–9; 28:17 + 17:3 Luuk 24:44; Awat 5:42 + 17:4 Awat 13:50; 16:14; 17:17 + 17:5 Awaru 16:21 + 17:6 Awat 16:19–20 + 17:7 Luuk 23:2; Yowa 19:12 + 17:9 1Thes 2:1–2 + 17:11 Yowa 5:39 + 17:12 Awat 11:18 + 17:13 Awat 14:5, 19; 1Thes 2:14–16 + 17:17 Awat 17:2, 4 * 17:18 Omuganda ogwalonda igerera eria Epukuuri, omuntu owagerera kale mbwe owusangaavu niwuo ekintu ekinene mu owulamu owua omuntu. 17:18 Omuganda ogwalonda engerera eya omuntu oetwa mbwe Zeeno, owagerera mbwe owusangaavu wuesa okuituukrana mala no omuntu atoorre ewintu ewiwiiwi kandi ewilulu alala ne ewilootu owufwanani. + 17:18 Awat 4:2; 1Kori 1:22 + 17:24 1Awaam 8:27; Awat 7:48 + 17:25 Zabu 50:9–13 + 17:26 Owuiz 32:8; Ayub 12:23 + 17:27 Yere 23:23–24 + 17:29 Isaa 44:9–20; Awat 19:26 + 17:30 Awat 14:16; Awaru 2:4; 3:25 + 17:31 Awat 10:42