11
Ki Kesalig
1 Naa, ki kesalig kini, alandun iin? Iin su maꞌniniꞌ. Saꞌ mesuunan ta gupia puꞌ malap ta su pedetengen ta, iini paingalan ta dun kesalig. Saꞌ kanaꞌ megduaꞌduaꞌi pedetengen ta di ndiꞌ ta pa maitaꞌ, iin dademai paingalan ta dun kesalig.
2 Su nga getaw sakup nu Megbebayaꞌ kanugdiin, tilimaꞌ ilan nu Megbebayaꞌ mikpuun tu kesalig nilan.
3 Mikpuun dadema di kesalig ta, misuunan ta puꞌ biwat nu Megbebayaꞌ su gekleb langit buꞌ lupaꞌ pibian di tinaluꞌen, kaas misuunan ta su kanaꞌ ta maitaꞌ, iini pigenatan nu maitaꞌ.
4 Naa pegdelendem niu deliꞌ su nga mikauna getaw. Beknanen si Abel, bataꞌ ni Adan. Iin, mikpuun tu kesaligen, pingilaken tu Megbebayaꞌ sug betang gempia pa di pingilak nu gulangbataꞌen si Cain. Tilimaꞌ nu Megbebayaꞌ si Abel iini mekesuun mikpuun tu kesaligen, puꞌ midawat dadema nu Megbebayaꞌ su pingilaken. Minatay, laak pia miniben na, duun pai tinakesiꞌ dinita ni Abel mekatag di kesaligen.
5 Si Enoc dadema. Pilentu nu Megbebayaꞌ ditug langit mikpuun di kesaligen, kaas ndaꞌ patay. Ndaꞌ mbaangay nu ngag dumanen sug bangkayen, puꞌ pilentu tug langit su tegilawan lawasen. Su ndaꞌ pa pelentuay, liliag dun su Megbebayaꞌ, puꞌ kiai misulat di Misulat Taluꞌ nu Megbebayaꞌ.
6 Metuud ia, ndaꞌiduni leliagen dun su Megbebayaꞌ saꞌ ndiꞌ sumalig diniin. Adini getaw mauyaꞌanen mekpesempel tu Megbebayaꞌ, subay petuudenen puꞌ duuni Megbebayaꞌ, mukaꞌ petuudenen dadema puꞌ sugdaan nu Megbebayaꞌ su nga mekpaingabang diniin.
7 Si Noe pelum. Saꞌ midengegen su tinaluꞌ nu Megbebayaꞌ mekatag di mpenggulaula ditug binayaꞌ gebii buꞌ gendaw, asa ndaꞌen pa maitaꞌ, mikpetuud dun mikpuun tu kesaligen. Binaalen dayuni sekayan butuk. Iinig bian nu kegawen dinilan nu nga gapenen tug bagyu lampap. Maꞌantu mipaitaꞌen su kesaligen, kaas pimilang nu Megbebayaꞌ mekesuun. Iin pai ginukuman nu ngag duma kilawan dinig lumbang, migelaꞌ mbinasa.
8 Si Abraham pelum. Iin, saꞌ inggat nu Megbebayaꞌ puꞌ megawaꞌ diag daan benwanen adun muliꞌ dig benwa pinasad nu Megbebayaꞌ begayen dun, mikpetuud mikpuun tu kesaligen. Migawaꞌ tuꞌu pia ndaꞌen pa mesuunay su pegengayanen.
9 Benaꞌ minateng ditug benwa pinasad nu Megbebayaꞌ begayen dun, migbebenwa dayun dia mikpuun tu kesaligen. Migbebenwa da dia maꞌniin miguliug, puꞌ kanaꞌ dangen dia. Pigbenwananenig bebelayan luna. Maꞌnia dademai pigbenwanan nug bataꞌen si Isaac sampay su gapuꞌen si Jacob. Su pinasad nu Megbebayaꞌ dini Abraham, iin dadema gusayi pinasaden dini Isaac buꞌ ni Jacob.
10 Su saanan nilan dia, pedetengen pa ni Abraham ki gembagel lunsud, pigdelendem na nu Megbebayaꞌ mukaꞌ baalenen pain, kig lunsud gempageni gentudan dun, saꞌitada ndiꞌ megebaꞌ.
11 Naa si Abraham kini, mikpuun dadema tu kesaligen, mikebataꞌ pa gusay, bisan megulang na gupia, mukaꞌ ndaꞌ mainsan mapet bataꞌen su sawanen si Sara, puꞌ guminulang dadema. Siliganen su Megbebayaꞌ metau mekpenuud tu pinasaden diniin.
12 Kaas su sala tawan laki, gitunganen dun maꞌniin na minatay, puꞌ megulang na gupia, iini mibaal pikpuunan nu melaun sapuꞌen. Su kelaunanen, maaꞌ nu kelaunan nug bitun ditug langit mukaꞌ maaꞌ nu gelis di geksid dagat, ndiꞌ mbilang.
13 Si nga Abraham kini, mitembusan nilan su kesalig nilan sampay minatengi gumul nilan. Ndaꞌ nilan malap su pinasad dinilan nu Megbebayaꞌ, laak misuunan nilan puꞌ ditug binayaꞌ gebii buꞌ gendaw, malap nilan tuꞌu su pekpelaban nilan. Puꞌ maꞌniin pinembaꞌ nilan su melayuꞌ pa dinilan. Laung nilan puꞌ kanaꞌ ilan dangen dig lumbang kini, pigbebenwanan laak nilan.
14 Saꞌ upama duuni nga getaw megukit maꞌnia nandaw, gempantek puꞌ pekpenengaun pa nilan ki tantu pegbenwanan nilan.
15 Saꞌ pimilang sia ni nga Abraham sug benwa bilengan nilan sug danilan gupia benwa, mekepuliꞌ dailan ditu,
16 sabayaꞌ ditug benwa pinasad nu Megbebayaꞌ begay dinilan. Laak iin tumuꞌi pegenguten nilan kig benwa melengas pa dun dig danilan, saꞌitada, sug ditu gekbus langit. Kaas iini kesuun ta dun, kanaꞌ mpiid su Megbebayaꞌ gelalen nilan kig Diwata pektemuyen, nilan puꞌ indamanen ilan pegbenwanan nilan ditug langit.
17 Laak si Abraham, pia pisadan iin nu Megbebayaꞌ puꞌ meksilaun gupiai sapuꞌen, pibaal diniin nu Megbebayaꞌ guliden sug buntung bataꞌen si Isaac, puꞌ pingindananen. Benaꞌ mipengindanan, bitangen sug bataꞌen dia gentudan gilak mikpuun tu kesaligen,
18 pia tiluꞌan daan nu Megbebayaꞌ, puꞌ laung nu Megbebayaꞌ, “Su sapuꞌ nug bataꞌ mu si Isaac, iin laaki pemilangen sapuꞌ mu.”
19 Puꞌ midelendemen metau mekpetubuꞌ puliꞌ su Megbebayaꞌ, bisan tu nga minatay na. Midawat dayun puliꞌ ni Abraham sug bataꞌen, saꞌitada, maꞌniin mitubuꞌ puliꞌ sug bataꞌen.
20 Si Isaac na pelum. Iin, mikpuun tu kesaligen, pinenebianen sug bataꞌen si Jacob mukaꞌ si Esau mekatag di gempenggulaula dinilan nu nga sapuꞌ nilan dig lemaꞌ denlag.
21 Si Jacob pelum. Saꞌ pekpatay na, pinenebianen su nga gapuꞌen bataꞌ ni Jose, mikpuun tu kesaligen ditu Megbebayaꞌ. Mialapen pengundeenanen su sekuden, dayun mektamuy tu Megbebayaꞌ.
22 Si Jose dema. Saꞌ sungu matengi gumulen, mikpuun tu kesaligen, miktaluꞌ mekatag di kegawaꞌ nu nga samabansanen getaw Israel ditug Ehipto, mukaꞌ pingumbilinen dinilani tinituluꞌen mekatag di tulanen puꞌ adun uiten saꞌ megawaꞌ ilan dia.
23 Si Moises pelum. Iin, mikpuun tu kesalig nu nga mekegulangen, saꞌ migigetaw na, iglud nilan, sampay telu bulan. Iini iglud dun nu mekegulangen puꞌ minitaꞌ nilan puꞌ piabataꞌ si Moises, mukaꞌ ndaꞌ ilan mendek sumagaꞌ tu pilaktag nu gadiꞌ kia.
24 Dayun si Moises, bisan binataꞌ nug bai diag benwa Ehipto, benaꞌ migineken na, mipauk ingelanan bataꞌ nug bai kia mikpuun tu kesaligen.
25 Puꞌ laungen tumuꞌ pasiꞌ meksaliunung di kelegenay nu nga samatawen getaw Israel, su nga piglegetawan nu Megbebayaꞌ, sabayaꞌ di keliagen tu salaꞌ ndiꞌ maiben.
26 Pimilangeni kepiidanen sabaꞌ nu pedetengenen di metenduꞌ nu Megbebayaꞌ meglekaunutan pa si Kristu, melengas pa di tibaꞌan gimu nu gadiꞌ diag benwa Ehipto. Puꞌ piktalentenanen ki sugda pa diniin nu Megbebayaꞌ ditug binayaꞌ gebii buꞌ gendaw.
27 Mikpuun dadema tu kesaligen, bilengan ni Moises sug benwa Ehipto, puꞌ ndaꞌ mendek di gangit nu gadiꞌ. Ndaꞌ deduaꞌay di kegawaꞌen diag benwa kia, puꞌ maꞌniin minitaꞌen migabay diniin su Megbebayaꞌ ndiꞌ maitaꞌ.
28 Mikpuun pa pagid tu kesaligen, pitindegenig Lumpuk ta gindan ditug Liniusan, puꞌ sinuguꞌen degaꞌen duguꞌ karniru su gulu gegdan nu ngag balay nu nga samatawen. Mingmaꞌnia puꞌ adun ndiꞌ mpatayi nga penganay bataꞌlaki nu getaw Israel. Puꞌ duuni sesuguꞌen nu Megbebayaꞌ getaw langit mitenduꞌ nu Megbebayaꞌ mekpatay tug launan penganay bataꞌlaki diag Ehipto, laak ndaꞌ mpeduma su nga getaw Israel, puꞌ ndiꞌen na tuꞌu meseledan su ngag balay dinagaꞌ na.
29 Su nga getaw Israel pelum, mikpuun tu kesalig nilan, mikebian ilan ditu Gempula Dagat lepeng pekpanaw dailan tug lupaꞌan. Su nga getaw Ehipto pasiꞌ, saꞌ pingeted nilan su nga getaw Israel, pikpulingkasan nilan bianay sug dagat, laak migelaꞌ ilan melemes, puꞌ pikimput puliꞌ nu Megbebayaꞌ sug dagat.
30 Su kauliꞌ dayun nu nga getaw Israel ditug benwa pinasad dinilan, linumpakan nilan su kutaꞌ Jerico. Gendawgendaw mipanaw ilan, linibed nilan su kutaꞌ sampay pitu gebii. Su kepitu endawen, midaag gelaꞌ su ngag dendingen batu, mikpuun da gusay tu kesalig nu getaw Israel.
31 Duunig libun diag lunsud kia Jerico gandang meglaat pekesuunan, ngalanen si Rahab. Iin, mikpuun tu kesaligen tu Megbebayaꞌ, ndaꞌ mpeduma bunuꞌay tu nga samatawen mimilas tu Megbebayaꞌ, puꞌ pinembaꞌen sug duaꞌ tawan getaw Israel su keditu nilan minilung tug benwanen.
32 Taꞌ mai gempiau pa teluꞌen? Daal daitu, puꞌ saꞌ sia ukiten ku, maiben ku gupia ukitay mekatag dini Gideon, si Barak, si Samson, si Jepte, si David, si Samuel sampay su nga pimuunan nu Megbebayaꞌ kanugdiin.
33 Mikpuun tu kesalig nilan, duun dinilani miglumpak di ngag lain nasud. Migelaꞌ nilan dayun daagay su ngag lain nasud. Duunig duma piglepengen uitayi nga sakupen.
Mendadi duuni ngag duma, mialap nilan lain pinasad dinilan nu Megbebayaꞌ. Sug duma, mitikem nilani ngag babaꞌ nu ngag limaung, kaas ndaꞌ ilan mebut.
34 Mikpuun dadema tu kesalig nilan, duunig duma mikepaleng tu gembagel gapuy, kaas ndaꞌ ilan mekaꞌiday. Duunig duma ndaꞌ bunuꞌay besi. Ngag duma, milubay, laak mikpuun tu kesalig nilan, migletaban ilan puliꞌ. Duunig duma mikedaag gupia di gubat, puꞌ mipegebek nilan su nga sundalu nu nga kuminuntra dinilan.
35 Duuni ngag libun milegenan gupia, laak mikpuun tu kesalig nilan, minitaꞌ nilan pitubuꞌ puliꞌig betaꞌan nilan minatay na. Ngag duma, kagina laung nilan tumuꞌ pa matay sabayaꞌ tuliud ilan tu Megbebayaꞌ, mingimpauk ilan beluyen di kepetugaꞌ dinilan. Puꞌ petubuꞌenen ilan puliꞌ gempia pa ketubuꞌ, su ndaꞌi gikteben.
36 Duunig duma pingumpiid gupia mukaꞌ pimbadas. Ngag duma, binalud kadina mukaꞌ pinikutan.
37 Duuni nga binatu, duuni nga biklaꞌ gabas, duuni binunuꞌ besi. Duuni nga mipanawpanaw ndaꞌ tantui gengayanen, mikseluk panit karniru mukaꞌ kanding puꞌ gempusuk, piglegetan mukaꞌ pimesaitan.
38 Ki nga getaw kia, kagina gembageli kesalig nilan tu Megbebayaꞌ, kanaꞌ mbantang mpeduma dinilan sug lain getaw dinig lumbang. Mipanawpanaw ilan di nga napuꞌ limawaꞌ, di ngag binentudan, mukaꞌ pigbenwanan nilani ngag langeb sampay luak dig lupaꞌ.
39 Laak dagid ki tibaꞌan nilan kia, bisan migdedengeg gupiai kesalig nilan tu Megbebayaꞌ, ndaꞌ nilan tagad malap su pinasad dinilan nu Megbebayaꞌ.
40 Iini ndaꞌ nilan tagad malap dun, puꞌ duun pai gempia pegdelendemen nu Megbebayaꞌ mekatag dinita. Puꞌ pigdelendemen ndiꞌ megelaꞌ menuud su pinasaden dinilan, subay mpeduma ita dun.