51
Noravano Babironi vatanaaka navutaiqura
1 Noravano Kotiva tiharo, Te vo vatanaaka vahuru kaari vika Babironi vatanaaka navutaiqiha aaronaavano utintemake, Babironi vata maata qoraiqama kevarave.
2 Te vo vatanaaka vara kaariramanta vika uvaivano rapa vuaqa kaintemake, vika vata maata ekaa qoraiqama kevarave. Vi entara vika ekaa mantaraihai ani Babironi hampata iqoka raqivarave.
3 Ne Babironi vika navutaaka, nenta iqoka utavaaqa nonkute, nenta huru vuike vataate. Ne Babironi vika qaraaka vaiinti kia vehakuma nimitaraiti, vika iqoka vaiintivata ekaa vehi autu taiqa kaate.
4 Ni vevavano vika aru kairamanta vika vo vatuka vo vatukaqive, vo aara vo aaraqaave, hiqintivi qutu vivarave.
5 Te Isareri Variqavano takuquke vauraukave. Isarerivata Iutaavata ti uva raqa kaavaro vikaqaa nora uva vaimantavata, te Noravano Kotika ekaa kempuka vatauka kia vika ekaara qaqira kaunarave.
6 Ne Isarerivata Iutaavata Babironi ke ruqemake vuate. Nivata arukevorave ti, kantama vuate. Hauri Babironi vika qora kaiqa varaara kaara navutaaka nivata arukevorave. Te Noravano Kotika tentaqaa vuntu kaaina entava anintaivo. Te vika qora kaiqa varaarara iriha náivata qora koqaa nimiha huviqorave tirerave.
7 Tota te ekaa vo vatanaa vo vatanaaka ntaiharera iha, Babironi vikara ne vi vatanaa vi vatanaaka ntaihama timitaate tunarave. Babironi vika vaireka, te tenta kauquqi kori kaapu tuataunara voqaara variarave. Kaapu viraqi ti arara ite vai uainiva vaimanta ekaa vatanaaka uaini vira namakeha vueraiqama vuarave.
8 Ho Babironi viva naivata vaakama hiqintiro qoraiqama vuanarove. Ne vira iqi rata amitaate. Oru marasini vare viri vira vaata teqa taaqama kaaraqaa aqu amitaate. Vira vaatavano hoe tavanta vuanarove?
9 Aqao, tenavu Isarerive Iutaave vira kahaqirare ti, tavauraro vira vaatavano tavanta vuarirava kia ho vaivo. Ho kaiqenavu Babironi ke tentanavu maaqaini vuare. Noravano Babironi anomakero ruqutu keharo vehi autu kaivo. Viva qora kaiqa varai uvava nai uritara kero tonavuvano vainaini oru ntaivo.
10 Noravano Kotiva Babironi vika tinavu qoraiqama timitaara kaara, viva náivata ntaiheharo tinavuqaa vuntu kaivo. Ho aniqe tenavu Ieruharemiqi variaka tinavu Variqa Noravano Kotiva tinavu ruaruama timitai uvara vuru tiva nimiare. ˻Naantiara Isarerivata Iutaavata mintima tivarave.˼
11 Ne nenta veva viaru urohike, nenta kainkevata hirite variate. Noravano Kotiva Babironini variaka vehi autu taiqa kaaina uvara iritero Midia vataini variaka avuhainauka vahuri vaimanta vika Babironi hampata iqoka raqireka auti variavo. Babironi vika Nora Kotira Naavu qoraiqama kaarara iriharo viva viraqaa vuntu karevave.
12 Ne vutora virini hiritaimanta navutaaka vira taveha, Babironi vatuka vaantaavura rukavu raakavuma kaate. Maimaraara raqiki vaika vo kikavata ntita vuru vataimanta vatuka avutaqihai kia vevante ruqemake vuate. Vaara autuke vataate. Noravano Kotiva tota nai tuntema kero, Babironi qoraiqama nimitareva auti vaivo.
13 Babironiqi variakao, ne vaireka, Iufaretisi Namarivano vainainive, inaara namari vo namari vo namarivano vainainive, variarave. Ne iqoka raqiha vo vatanaa vo vataaka koqe airaira ia haikara vare vuru nenta naavuqi vataarave.
Ho ne variqi vi vuru taiqe entava anintaivo. Naaqunta teqa kaantemake, navutaaka ne variqi vi entara taiqa kevarave.
14 Noravano Kotiva ekaa kempuka vataava nai autuqaa uva tiharo, Te iqoka vaiinti airitahaa Babironi vataini ntita vuru kaariramanta vika kaintaaqa airitahaa vaintemake vaiha, iqoka raqiha Babironi vatanaaka naatarake vora ntivarave, tiro.
Nora Kotira autu tuahera kora
15 Noravano Kotiva nai kempukaqohairo maa vatara autukero vatorave. Viva nai koqe avu aatoqohairo maa vatara autukero vatero, vaiintivano seri rairakero aqutaintema kero, naaruvavata rairakero vatorave.
16 Viva tivaro naaruvavano karara tivaro nora aaqu nti vairave. Viva tivaro niara vataihairo tonavuvano kumpetaqiro ani vairave. Viva tivaro aaquakaavano uti vaivaro aaquvano nti vaivaro uvaivanovata uti vairave.
17 Una variqa avataqi vi variaka avu aato kia vaimanta vika vo haikaravata kia iri tave variarave. Una variqa auti variaka vika una haikaqai auti variavaro, kia aiho vareva vi haikaraqi vaimanta vika kaurira haikama varevarave.
18 Una variqa maraqura/varaha vaireva, qumina haikaqaima vaivo. Ne vi haikarara naaraihama nimitaataarave. Noravano Kotiva ekaa vi haikara vehi autu taiqa kaaina entava ani vaivo.
19 Iekopira Variqavano kia una variqa voqaara vairaitiro, viva ekaa haika autukero vataiva vaiharo, viva Isareriara tiharo, Vika tinta vaiinti nahentima vaivarave, tirave. Vi Variqara autu vaireva, Noravano Kotiva ekaa kempuka vataavave.
Nora Kotira tipuqarara tura
20 Noravano Kotiva Babironi vatanaakara mintima tivo: Ne vaireka, ti tipuqara voqaara variavo. Te iqoka raqirera iha tipuqara viraqohai vo vatanaa vo vatanaaka ruqutu keha rumpintiri raampintirima ke vaunarave.
21 Te tipuqara viraqohai ohivata, vika tauvaqaqaa vaiha ni variakavata, rumpintiri raampintirima kaunarave. Te tipuqara viraqohai iqoka kaarivata, vira aiqi utuakavata rumpintiri raampintirimaa kaunarave.
22 Te tipuqara viraqohai vaiintive, nahentive, naampaive, kontave, qaraaka vaiinti nahentive, ruqutuke vaunarave. Te tipuqara viraqohai quvaaraa vaiintive, varaatave, ruqutuke vaunarave.
23 Te tipuqara viraqohai sipisipi qokave, sipisipive, ruqutuke vaunarave. Te tipuqara viraqohai naaho kaiqa vaiintive, vira kaiqa purumakauve, ruqutuke vaunarave. Te tipuqara viraqohai kamaanira vaiintive, qiata vaiintive, ruqutuke vaunarave.
24 Ho te Noravano Kotika tiha, Ne Isarerivata Iutaavata tave vaiqe, te Babironi iqoka vaiinti Ieruharemiqi vaiha qora kaiqa varaara virara iriha, Babironi vatanaaka náivata qoraiqama nimitarerave.
25 Babironivauvo, are vaireva, aiqinavano ekaa vata maata qoraiqama kaira voqaarama variaro. Ho te Noravano Kotika ai navutaakama vauro. Te verara onkaiqihai ai utu vare aqu kaarirara are ihavano tatoqa kai aiqinara voqaarama vainarave.
26 Babironi vatukavano anoma kero qoraiqama viraro viraqi naavu maaqa kaqataa oriva kirikairiro vairaro kia vovano ori viraqihairo vo ori varakero naavu kaqaanarove. Te Noravano Kotika minti turo, tiro.
27 Ne vutora virini hiritaimanta navutaaka vira tave iqoka raquate. Aanumaara/Noma vuaqa kaimanta vo vatanaa vo vatanaaka vira uva iri, Babironi vatanaaka hampata iqoka raqireka qeramate variate. Maa vatanaaka naaraate: Araraatave, Minive, Asakenaasive, timanta aniate. Iqoka qiata vaiinti vo kaama taivaro viva avuni viharo Babironi vika hampata iqoka raquarire. Kaintaaqa airitahaa vaintemake, ohi airitahaa vare animanta iqoka vaiinti vika tauvaqaqaa vaarinte variate.
28 Vo vatanaa vo vatanaaka naarama kaimanta vika qeramate Babironi hampata iqoka raquate. Midia vatanaa avuhainaukave, vika qiata vaiintive, vika vevaaraini varia vatanaakave, ekaa vika naarama kaimanta qeramate variate.
29 Noravano Kotiva Babironi vata maata qoraiqama kareva auti vaivarora tiro, vi vatava qeteharo ntiri ntiri i vaivo. Noravano uva vatero tiharo, Te Babironi vata maata qoraiqama kaariraro vi vatava aahara vataiqama viraro, kia vovanovata mini ho varianarove, tirave.
30 Tavaate. Babironi vika iqoka vaiinti iqoka qaqirake, nái kempukaiqamake aututaa vatukaraqi qaqima variavo. Vika kempukavano taiqa vimanta vika nahenti voqaara qeteha variavo. Navutaaka vaantaavura qentinavu ekaa rukavu raakavumake, naavu maaqavata ihaqohai tatoqa kaavo.
31 Hihai hihai vokiaka vakaaka vare kante vuru avuhainaa vaiinti tiva ami tiha, Oho, navutaaka iqoka raqiha maa vatukara varaavo.
32 Vika namari taqe varianaini, voqi voqi vare, kapo vainaini vai ukaura qumpiarama kaamanta vira kaara tinavu iqoka vaiinti voqamake qete variavo, tiarave.
33 Babironi vatuka viva vaireva, uiti rirurumake/ritatimake vare varia vatukara voqaarama vaivo. Qamparakaama navutaaka uiti teqake ritatima kaantemake, vika ani Babironi qoraiqama kevarave. Te Isareri Variqa Noravano Kotika ekaa kempuka vatauka mintima turo, tiro.
34 Ieruharemini variaka mintima tiavo: Babironi vika avuhainaava tinavu haatara kero voqamakero tinavu qoraiqama timitairave.
Viva tinavu rumpa varero vonaini vuru kaimanta tenavu mini vairera, qumina kure voqaara vaunarave. Viva kunavano aantau nampiqama kaintema kero, tinavu nampiqama kairave. Viva tenavu vo haika vo haika koqe haika vataunara namakero, viraqaahairo tinavu vuru vihi kairave.
35 Ieruharemiqi variaka tiha, Oho, Babironi vika tinavu qora okara autu timitaarave.
Ho qaqi kaimanta navutaaka vika náivata vohaa qaramake qoraiqama nimitaate. Qaqi kaivaro Babironi vika tinavu arukaa naareva vikaqaa variarire, ti variara.
36 Vika minti tiavaro Noravano Kotiva Ieruharemiqi variakara tiharo, Ho iriate. Te ni mantaraini vaiha niqaa vuntu karerave. Te Babironini tuvi vai namarirave, aruvuhairo nte vai namarikave, ekaa aaharaiqama karerave.
37 Te Babironi vatuka qoraiqama kaariraro viraqi vo kanta vo kanta orivanoqai kirikairiro vaira qaakau vairiqai mini vi anivarave. Vokika vatuka vira taveha voqamake qeteha ike mpo tiha nái kauqu runkinkiri ivarave. Kia vovanovata viraqi varianarove.
38 Babironi vika qaraaka raioninavu noraiqaake uva tiantemake, uva ti variavo. Raioni naatinavu rairai tiantemake, vika uva ti variavo.
39 Ho vika karara narara vaiqe te vika nivuqaa nora kara qerama nimitaari vika airi uaini namakeha vueraiqaavi naaraihamaqi vivi, vuru vaita aavata vivarave. Vika vaitaqi vivi, kia qaiqaavata himpivarave.
40 Vaiintivano sipisipive memeraave arukareva ntita varero vintemake, te vikavata ntita vare vuru arukarerave, tiro. Noravano Kotiva minti tura.
Babironi vatuka qoraiqama vurara ihi tura
41 Naantiara Babironi vatukavano qoraiqama vuainarara iriha maantimake ihi tivarave:
Oho, navutaaka iqoka raqiha Babironi vatuka aatara kaavo.
Ekaa vo vatanaaka virara nai nora autu vataa vatukave tia vatukara navutaaka vira varaavo.
Oho, vate maa entara ekaa vo vatanaaka vi vatukara taveha tiha, Tinavu haatu ite vai haikava qovaraiqivo, tivarave.
42 Huvura namarivano auva nteharo ekaa haika aqukaintemake, navutaaka airitahaa Babironi vatukaqi raapamavi qoraiqama kevarave.
43 Babironi vataini ekaa vo vatuka vo vatuka anomakero qoraiqama viraro, naavu maaqa kaqataa oriva vivaqai kirikairiro vairaro, kia vovanovata mini vairaro, kia vovanovata aaraini vi anianarove.
Noravano Babironi vika una variqa qoraiqama amitaainarara tura
44 Noravano Kotiva tiharo, Te Babironi vika una variqa Belira qoraiqama amitaariraro viva vo vatanaaka ia haikara muara varakero nampiqama kaira qaiqaa vuru vihi kaarire.
Naantiara vo vatanaa vo vatanaaka kia qaiqaa nái ofaa vare viva inaini vivarave. Vi entara Babironi vaantaavuravano hiqintuanarove.
45 Ti vaiinti nahenti, ne Babironi vatukaqihai ruqemake aniate. Ne nenta qaqi variqi virara iriha kante aniate. Hauri ti Nora Kotika arara itairava nivata qoraiqama kaantorave.
46 Ne aaranahainaa uva, vo uva vo uva iriha, kia qeteha variate. Vo ihi vo uvavano aaranahairo qovaraiqivaro, vo ihi vo uvavano qovaraiqi vairave. Nai ari nai ari i vai uvavave, avuhainaava vovano avuhainaara vo hampata iqoka raqi vai uvavave, vi uvava aaranahairo qaqiqai qovaraiqianarove.
47 Ho vo enta anintairaqe te vi entaraqaa Babironi vika una variqa maraqura/varaha aututaa haikara qoraiqama karerave. Te ekaa Babironi vataini variaka kaurira haika nimiari, navutaaka vika arukeka vo aara vo aaraqaa hiqinti vaivarave.
48 Noti mantaraihai vo vatanaaka Babironi vataini variaka vehi autu taiqa kareka animanta, vi entara naaruvavanove vatavanove ekaa viraqi varia haikaukave quaheha aakara ntevarave.
49 Babironi vika Isareri airitahaa aruke, ekaa vo vatanaa vo vatanaakavata arukaara kaara, vika hiqinti taiqavi entava aumaiqivo.
50 Ne Isareri kia Babironi vika iqoka paipevano ni arukaika, kia Babironiqi varike viraiti, vaaka ruqemake kantama vuate. Ne niara vataini vaihavata, ti Nora Kotikara noraiqaake iriha, Ieruharemi viraravata kia tauru kaate.
51 Ne Isareri tiha, Babironi vika Nora Kotira Naavuqi oriqete vira turuaraini qoraiqama kaara kaara, vo kiaka tinavuara qora uva tiamanta tenavu voqamake kauriha vauro, tiarave.
52 Ho vo enta anintairaqe te vi entaraqaa Babironi vika nái una variqa maraqura/varaha aututaara qoraiqama karerave. Babironi vataini navutaaka teqa taaqama keka antura ntiha keke ti vaivarave.
53 Babironi vika naaruvaini oru vaiha, kempuka naavu vo kaqake vaiqevata, te vokika qaqiqai nititaari vika vi naavuravata vehi autu taiqama kevarave. Te Noravano Kotika minti turo, tiro.
54 Ho iriate. Babironiqi vaiinti nahenti noraiqaake iqi rateha keke ti variavo. Navutaaka Babironi vata maata qoraiqama kaavaro uva nontantavano/otatavano noraiqaakero vi ani vaivo.
55 Noravano Kotiva Babironiqi variaka vehi autu taiqa kaanarove. Huvura namarivano noraiqaakero auva ntaintemake, navutaaka Babironi vika hampata iqoka raqiha noraiqaake aakara nte uvava Babironi vika keke ti uvaravata aatara kaanarove.
56 Anomakero vehi autu nimitaarirava vovano Babironi vika hampata iqoka raqireva anianarove. Viva Babironi iqoka vaiinti rumpa varero vika huruvata kinta kaantama kaanarove. Te Noravano Kotika, Variqavano qora kaiqa vare variaka ruquti vauraukave. Te Babironi vika ruqutiha avuqavumake nái koqaavata nimirerave.
57 Babironi vika nora vaiintive, vika koqe avu aato vataakave, vika qiata vaiintive, vika iqoka vaiintive, te tenta arara ite vai uaini kaapura vika nimiariramanta vika vi uainira namake vueraiqaa vivarave. Viraqaahai vika ekaara vaita aavata vi, kia qaiqaavata himpivarave. Te Avuhainauka Noravano Kotika ekaa kempuka vatauka minti turo.
58 Babironi vaantaavura noraqora vaimantavata, navutaaka vira vataini ravantiaqa aqukevarave. Vaantaavura qentinavu nai vukai qentinavu vaimantavata, navutaaka ihaqohai viravata tatoqa aqukevarave.
Vo vatanaa vo vatanaaka vukaari utuke kaiqa vara taivaro vika kaiqavano quminaiqama vuanarove. Ihavano vika vo kaiqa vo kaiqa vara tera itama kaanarove. Te Noravano Kotika vi uvara turo, tiro.
Ieremaiaava uva vara kovaro Babironini vura
59 King Sedekaiava 4 ihiara Iutaaqaa raqiki vau entara viva Babironini vireva uvaro vira kaiqa vaiinti vo, Neriaara maaqu Seraiaava vikantiro vura. Seraiaara naaquva Maseaava vaura. Ho te Ieremaiaaka Seraiaara virara uva vara kera Iutaa Babironini variaka tiva nimiane tunara.
60 Te vuku voqi naantiara Babironi vata maata qoraiqama vuaina uvara, vo uva vo uva qara ntuva taunara
61 Seraiaara ami tiha, Are Babironini oruntera ekaa maa uvara kaara ntuva kairamanta Isareri vika iriate.
62 Minti tivakera Kotira aarehara tiane, Noravauvo, Are minti tianarave: Te maa vata maatara vehi auti taiqa kaariraro kia vaiintive, aantauvahive, viraqi vairaro ekaa enta viva qumina vatavanoqai varianarove tianarave. tiane.
63 Ho Seraiao, are vuku viraqi vai uvara kaara ntuva taiqakera, Kotiravata aarama taiqakera, ori vo varakera vuku viraqaa rumpakera varera muntu Iufaretisi Namariqi aqu kaane.
64 Namariqi aqukera mintima tiane: Maa vukuva namariqi otinintemake, Babironi vikavata vataini tuvini kia qaiqaavata uritare vaivarave. Te Noravano Kotika vika qoraiqama nimitaari vika anomake kaavuntivarave, tiane.
Ho Ieremaiaava tu uvava maaqaahairo taiqero.
Babironi iqoka vaiinti Ieruharemi varora
(2 King 24:18–25:7)