11
Natetenged Tung Arangkada Yang Pagtaralig̱en Tung Dios (11:1-3)
Buinu, kung natetenged tung arangkada yang pagtaralig̱en ta tung Dios ang naang nag̱ipagpaprusigiru tung numyu, maning taa. Yang pagtaralig̱en ta tung anyang magkereng tung pinangakuan na tung yaten yay sirbing kabakeran ta ang siguradung magkatinirita ra ka enged yang kaayenan ang nag̱ipagpakisew̱at ta. Ya kay pruiba ang yang mga bag̱ay ang atiang indi ta pa nag̱aita, talagang asan da ka man, nag̱ielat na tung yaten. Magkatama tiang nag̱ianingu ay ekel tung pagtaralig̱en tung anya yang duma-rumang mga kinaampu tang tukaw, duun da dayaway na. Ekel tung pananged ta tung ipinagpabunayag yang Dios, asan da ngaintindiay ta ang yang kaliw̱utan may yang kalangitan asta yang tanan ang mga betang-betang nira, luw̱us dang inimu na tung pagkalalangan na ilem. Bilang yang pinanliitan yang nag̱aita ta simanyan ya ra yang indig sakpen ta mata ta.
Nag̱apangkelan Na Ta Basi Yang Pagtaralig̱en Ang Ustu Tung Dios Na Abel Ni Enoc Ni Noe (11:4-7)
Pademdeman ta ra kanay ti Abel. Natetenged tung pagtalig nang bug̱us tung Dios, yang idinasag nang ipinirisintar tung anya mas matinlu tung pagterelengen na kay tung ipinirisintar ni Cain. Natetenged tung pagtalig nang nagdasag, duun da ngauyunay yang Dios ang suminalu ra tung pagterelengen na ay tung pagdawat na tung ipinirisintar na tung anya duun da ka nga paitaay na ang yay nauyunan na. Purisu natetenged tung pagtalig nang atii, puiding aningen ta ang maskin patay ra ka man tanya, piru katimbang nang nag̱apagbitala pa ka enged tung yaten ekel tung matinlung mulidung atiang ibinutwan na tung yaten*.
Pariu ka tung ni Enoc. Natetenged tung pagtalig na tung Dios, indi ra nagpasar tung kamatayen, kung indi, ingkelan da ilem yang Dios ta layun. Purisu indi ra ka nganing nasagyapan ay nagkamaningan da ka man ta maning tii. Ay atiing indi pa nag̱aeklan, may idiniklara kang lag̱i yang Dios natetenged tung anya ang napabtang ka tung kasulatan ang tanyay nauyunan na. Ig disir asan da ngaintindiay ta ang maskin tinu pang tauay, indi ra ka enged mauyunan yang Dios kung indi magtalig tung anya. Ay kipurki kung tinu pay malelyag ang magpalenget tung anya, dapat ang mananged ang tanya asan ka man ig yay magbales tung kumpurming pagpaderep ang pagsagyap tung anya.
Maning ka tia tung ni Noe. Natetenged tung pagtalig nang bug̱us tung Dios, atiing pagpaaman da tung anya sigun tung sasang magkainabu ang indi pa nag̱aita-ita, naeyangan da ta ipag̱eled na tung Dios ang pagkatapus, dayun da kang lag̱ing nagbuat ta salaayan ang durug dakul ang para ya ray pagpalibrian nirang sam pamilya. Tung pagtalig nang maning tia tung Dios, binuat da yang Dios ang sasang pitik ang ipinagpasunaid na tung kadaklan ang mga taung namagdiskumpiar da ang duun da ka ipatielay na yang katadlengan nang nagsintinsia tung nira. Yadwa pa, ekel tung pagtalig nang atia tung Dios, asan da ka ngausgaray yang Dios ang salu rang pisan tung pagterelengen na§.
Nag̱apangkelan Na Ta Basi Yang Pagtaralig̱en Tung Dios Ni Abraham Ang Yay Namuad Tung Nasyun Nira (11:8-19)
Maning ka tia tung ni Abraham. Natetenged tung pagtalig na tung Dios, atiing pagbeteng na tung isip nang magdistinu duun tung sasang banwang pinangakuan na tung anya, nananged dang nagliit tung sadiling banwa na ag̱ad indi na pa nag̱askean kung ay pa manganing*. Natetenged tung pagtalig na tung Dios, nagpauman da duun tung banwang atiing pinangakuan yang Dios tung anya, piru yang pagkabetang na duun maning pa tung sasang dayuan ka ilem ang anday may anya duun. Yang tininiran nira yang mga aruman na mga turda ka ilem ang ya ag̱ipaketayay ang kada mamagpauman. Maskin pa nganing ti Isaac ang ana na pati ti Jacob ang apu na ang naglulug̱uran da ka tung pinangakuan yang Dios tung anya, maning ka ilem tiang pirmi yang pagkarabetangen nira duun. 10 Yang ipinag̱agwanta nang nagtinir duun maskin pang maning ka ilem tia yang pagkabetang na, ay yang inlatan na enged ang meyang ya ra yang sasang siudad ang anday dumang may planu ig may kabuat-buatan, kung indi, ya ra yang Dios mismu. Yay siudad ang durung pisan agkabaw̱aked yang panielan na ig ya ra kay magnatis ang asta tung sampang anda enged ay pagtapusan na.
11 Natetenged tung pagtalig na tung Dios ang pakdulan na ta ana nang sadili, maskin bakyaw yang kasawa nang ti Sara, pinaeyangan da ka enged yang Dios ta kaya nang maana, maskin masyadu ra tiing kamemepten nang lampas dang pisan ta idad ang indi ra rin puiding maana. Piru napagtalig da ka enged tung anya ay yang pagpabetang na tung nagpangaku tung anya yay sasang matalig̱an nang pisan ang magkereng tung nabitalaan na. 12 Kapurisu tanyang sa nga tauan ilem ang katimbang nang patay ra kang lag̱i yang tinanguni na, ya pay namuad tung mga tau ang yang kinadaramelen nira midyu ra ilem tung mga dumakel tung langit ubin midyu ra ilem tung kenay tung mga binakayan ang indi ra mabilang-bilang.
13 Yang sam pamilyang naang nagkarasambitu, ikinagmatay ra ilem nira yang pagtaralig̱en nira tung Dios. Maskin indi pa nagkarapakdulan na yang pinangakuan na tung nira, piru midyu tung nakinaw-kinaw rang lag̱i nirang ikinasadya ta duru. Aminadu ra ka nganing tanira ang maning pa tung mga dayuan ka ilem ang pamagpalag̱u-lag̱u duun tung banwang atiing tininiran nira. 14 Ay yang mga taung pamagbitala ta maning tia, pamagpailala ang may nag̱alangkag nirang banwa ang mapagnatisan nira. 15 Kung alimbawa inandem pa nira yang banwang atiing pinagliitan da nira atiing primiru, may lugar pa ka rin nira ang para mabalikan pa nira. 16 Piru belag ya mamangandem ang mamagbalik, ya ra pangyenget-yengetay ang para mangapalg̱ud tung sam bilug ang lugar ang yay mas matinlung matiniran nira, bilang yang pag̱atiniran enged yang Dios mismu. Purisu kumus maning da ka man tia yang pagtaralig̱en nira tung anya, indi naeyak yang Dios ang aningen nirang yay Dios nira. Nag̱askean ta tia ay taniray pinagsimpanan na ta sasang siudad ang ya ray pakigsapenan nira tung anyang asta tung sampa.
17-18 Natetenged tung pagtaralig̱en ni Abraham ang bug̱us tung Dios, atiing pagsukda yang Dios tung anya, pinag̱intriga na tung anya yang ana nang ti Isaac. Teed mi, tanya mismung pinangakuan yang Dios ang ekel tung ana nang atiang pinakalusu, asan da magkatinir ta mga kinaapu-apuan na, ang pagkatapus ya rang ya rang idasag na! 19 Napag̱intriga yang ana na tung anya, ay natetenged pinagtimbang-timbang na ra kang lag̱i tung isip na ang maskin mapatay ra yang ana na, kayanan ka enged yang Dios ang pabuien si kang uman. Purisu natetenged tung pagtalig nang atia tung anyang bug̱us, asan da ka ibalikay na yang ana na tung anya ang katimbang nang napatay ra ka man ang pagkatapus ya si nga bungkaras.
Natetenged Tung Pagtaralig̱en Na Isaac, Ni Jacob, Ni Jose (11:20-22)
20 Pati ti Isaac ang naa, natetenged tung pagtaralig̱en na tung Dios ang magkereng tung pinangakuan na, ipinag̱ampu na yang mga ana nang ti Jacob durua ni Esau ang pakaayenen yang Dios§. 21 Pati ti Jacob ang naa, natetenged tung pagtaralig̱en na tung Dios ang talagang matuurun na yang pinangakuan na tung anya, atiing tanya alenget dang mapatay, ipinag̱ampu na ra ka yang mga apu nang durua ang yay mga ana ni Jose ang pakaayenen ka yang Dios*. Baklu napag̱ampu, ya rag pepges tung suyud nang nagtuu tung Dios ang nagpasalamat ta dakulung pagpasalamat natetenged tung kaayenan ang pinangakuan na tung mamagsurubli-subli tung anya. 22 Asta ti Joseng naa, natetenged ka man tung pagtaralig̱en na tung Dios ang magkereng tung pinangakuan na, atiing makali ra kang mapatay, napagtuyun da ang kung kaw̱utun da nganing yang uras ang ipagliit yang mga masigkanasyun na duun tung Egipto, kaministiran ang yang tinanguni na, maskin pang duli na ra ilem, eklan da nira ang para ipalw̱eng da nira duun tung banwang atiing pinangakuan yang Dios tung nasyun nira. Ay inula na ra kang lag̱i ang tung uri ta kaldaw mamagliit da tanira duun tung Egipto ang para mamagdistinu ra duun.
Nag̱aulit Na Yang Pagtaralig̱en Yang Mga Kinaampu Nirang Duma Mag̱impisa Pa Atiing Tanira Indi Pa Pangaliit Duun Tung Egipto Asta Tung Pagpakled Nira Duun Tung Canaan (11:23-31)
23 Pati yang mga ginikanan ni Moises ngani, natetenged tung pagtaralig̱en nira tung Dios, atiing ti Moises ipinangana ra, maskin nagkalalangan da yang Adi ang yang tanan ang mga ana nirang mga Israel ang mga lalii dapat ang pangimatayen, anday eled nirang naglampas. Purisu anday dumang binuat nira, itinaluk da ilem nira yang mula tung seled tulung bulan ay may nasinyalan da ka nira tung kapastilan na§. 24 Pati ti Moises ngani, natetenged tung pagtalig na tung Dios atiing ustu ra tung idad, iningwara na ra yang pagkabetang nang abwat ang tanya ana ta sasang prinsisang ana yang Faraon. 25 Ay yang ipinalandaw na belag̱an ang tanya magpapsaw tung pagburuaten ta kasalanan ang tung gesyeng uras ka ilem yang pagparapsawen na, kung indi, ang tanya magpakiunung da tung mga masigkanasyun nang mga tauan yang Dios ang nag̱adereeg-deeg̱an. 26 Ya ray ipinalusu na ay natetenged pinagtimbang-timbang na ra kang lag̱i tung isip na ang maskin sawayen dang pakaeyakan ta duru natetenged tung pagpakbat na tung pag̱aningen ang Cristo*, piru mas maal yang marisibi na asan kay tung magpaumpuk da ilem ta manggad tung Egipto ang ya ra rin ay ipasubli yang Faraon tung anya. Yang ipinagtimbang-timbang na ta maning tia, ay ipinabalay na ra kang lag̱i tung isip na yang kantidad yang ibles yang Dios tung anya tung uri ta kaldaw.
27 Dispuis natetenged tung pagtaralig̱en na tung Dios, nagliit da duun tung Egipto ang anday eled na maskin duru rang kasisilag̱en yang Adi tung anya. Pinatenten na ra ilem yang isip nang magpadayun ay yang Dios ang indig dakaten ta mata ya ray pirming nag̱apabilug̱an ta isip na. 28 Natetenged ka man tung pagtalig na tung Dios ang yay magpalibri tung mga tauan na, napagtukud da ta sasang silibraen nirang sang nasyun ang ya ray pag̱aningen ang Taklib. Nagkalalangan da ka tung nira ang mamangimatay ra tung mga karniru nira ang pagkatapus yang dug̱u na ya ray ibag̱id nira tung pilariti may ambaan yang mga purta yang mga balay nira. Ya ray buaten nira ug̱ud kung kumaw̱ut da nganing yang sasang angil ang tinuw̱ul yang Dios ang magpangimatay tung tanan ang mga pangulung lalii duun tung Egipto, panakliw̱an na ra ilem yang mga balay nirang pinamag̱iran ta dug̱u.
29 Dispuis natetenged ka man tung pagtaralig̱en nirang mga kinaampu ta tung Dios, nangapanaw ra duun tung kakngaan yang teeb ang atiang pag̱aningen ang “Mapula” ang asta nangatindak da ang yang pinanawan nirang atii langung tanek. Piru yang mga tag̱a Egiptong namagrutus tung nira, atiing namansitag̱am dang mamagpanaw ka duun, pinanampekan da tanira yang teeb ang nagbinalikay ra ang asta nagkaralemes da ilem tanirang tanan.
30 Dispuis natetenged ka man tung pagtaralig̱en nira tung Dios, atiing pagliliw̱utun nira duun tung siudad yang Jerico tung seled pitung kaldaw, tung yapitu unaw̱is ya ra mansiktang yang mga padir tung paliw̱ut yang siudad ang atii§. 31 Dispuis pati ti Rahab ang yay sasang baw̱ay ang tag̱a duun ang yang nag̱ipangita na ra rin pagpagamit yang sadili na, ekel tung pagtalig na tung matuud ang Dios, indi ra naumid tung kalainan ang nalambeg̱an yang kadaklan ang mga masigkasiudad nang namagpasuag tung Dios. Ay ipinabistu na yang pagtaralig̱en na tung Dios ekel tung pag̱arasikasuen na ta matinlu tung mga tiktik ang pinanuw̱ul ni Josue*.
Nag̱apangkelan Na Ka Ta Basi Yang Pagtaralig̱en Tung Dios Yang Mga Kinaampu Nira Atiing Nangasintar Da Tanira Duun Tung Canaan (11:32-38)
32 Kung tung bag̱ay, dakele pa yang mga kinaampu tang nagtalig ang bug̱us tung Dios ang gustuu pa ka rin ang panambiten yang mga kapanawan nira ang katulad ka tung ni Gideon, tung ni Barak, tung ni Samson, tung ni Jefte, tung ni David, tung ni Samuel may tung namagdarasun-dasun tung ni Samuel ang pinanalig̱an ka yang Dios ang magpadapat yang bitala na. Ug̱aring ilem, midyu agkampus-kampusunaw ra ta uras ang ipag̱inambitu yang palaksu yang pagtaralig̱en nirang tanan. 33 Yang mga taung mga maning tia, natetenged tung pagtaralig̱en ka nirang bug̱us tung Dios, maning taa yang mga binuat-buatan nira. May asan da ta nagpakiggira tung duma-rumang inadian ang asta pinandeeg da nira yang mga kuntrariu nira. May asan da ka ta durug katadleng yang pag̱urusgaren nira tung mga kinasakpan nirang anday dapig tung duw̱ali may duw̱ali. May asan da ka ta namatuuran da yang mga pinangakuan yang Dios. May asan da ka ta nanalunga tung mga liun ang mamakta ra rin tung nira ang pagkatapus tinakmed da ilem yang Dios yang nganga nira. 34 May asan da ka ta indi ra nagkarasiruk tung apuy ang puirti yang pagdaw̱a-raw̱a na§. May asan da ka ta nagkaralibri tung mga kuntrariu nirang mamug̱us da rin tung mga dikel nira. May asan da ka ta maskin pinanluluw̱ayan pa, pinabalikan da ka enged yang Dios ta ketel nirang mamaningayaw tung gira ang asta namandeeg da dayun tung mga sundalung tag̱a duma-rumang nasyun.
35 May mga baw̱ay pa nganing ang natetenged tung pagtaralig̱en nira tung Dios, pinabalikan na ra tung mga minatay nira ang ya si kay binui nang uman*.
Ug̱aring may duma kang pinag̱anut da ta mupia ang asta ya ray napatayan nira natetenged indi ra enged nampauyun tung kundisiun ang itindul tung nira ang basta manalyud da tung Dios, asan da malibri. Ay yang ipinalandaw nira ang tung uri pabungkarasen yang Dios ang yang mabtangan nira mas matinlu kay tung malibri ra rin tung kamatayen ang atia. 36 May asan da ka ta pinagtiradaan ta mga bitalang malelbat ang nunut da ka ta pag̱aplit ta latigu. May asan da ka ta idinasek tung kalabus ang yag kekedked ta kadina tung kakay may tung kalima. 37 May asan kang pinagbatu ang asta ya ray napatayan nira. May asan da ka ta linag̱aring simbung§. May asan da ka ta pinapug̱usan ta dikel nira. May asan da ka ta pagkabetang ang durung pisan agkaalang-alang ang pirming nag̱adeeg-deeg̱an ang nag̱apapinitinsiaan ta duma ang ya ra kay ipinagpalag̱u-lag̱u ra ilem nira ang yang mga suut nira ulit da ilem ta karniru ubin kambing, yang kaliliwag̱en nirang subra*. 38 Belag̱an bag̱ay tanira tung kaliw̱utan ang naa ang yang sistima na yay pagpaguyuran yang kadaklan ang pamagpasuag tung kalelyag̱an yang Dios. Purisu duun da ilem namagpalag̱u-lag̱ung namaglakted-lakted tung banwang kapas may duun tung mga kabukiran asta tung mga leyang ubin mga bug̱ang man ang ya ray pinantalukan nira.
Tung Uri Sang Kaugpuan Da Ilem Tanira Yang Mga Kinaampu Nirang Bug̱us Ka Yang Pagtaralig̱en Nira Tung Dios (11:39-40)
39 Yang tanan ang mga taung atiang nagkarasambitu, maskin dinayaw ra ka man yang Dios ta mupia natetenged tung pagtaralig̱en nirang bug̱us tung anya, piru indi pa ka nangarisibi yang sasang kaayenan ang pinangakuan yang Dios. 40 Ay kipurki ta yaten ang nag̱auri tung nira, pinagsimpananita ra kang lag̱i anya ta sasang may kantidad nang inding pisan mapasiring-siringan. Anday dumang pag̱asikad na, ang indi, baklu ra pasalapayay na tanirang mamag̱ing sukat dang pisan tung planu na ang derenganita ra kang magkasira-siraan ang tanan.
* 11:4 11:4 Genesis 4:3-10 11:5 11:5 Genesis 5:24 11:7 11:7a Genesis 6:13-22 § 11:7 11:7b Roma 3:22; 4:13; 9:30 * 11:8 11:8 Genesis 12:1-5; Mga Binuat-buatan 7:2-4 11:11 11:11 Tung dumang kinupia tung bitalang Giniriego, maning taa yang palaksu na: “Natetenged tung pagtalig ni Sara tung Dios, maskin bakyaw, pinaeyangan da ka enged yang Dios ta kaya nang magmatung da, maskin lampas dang pisan ta idad ang indi ra rin puiding mapangana.” Piru mas pang suminukat ang ti Abraham yay pinabilug̱an. 11:19 11:19 Genesis 22:1-14 § 11:20 11:20 Genesis 27:27-29, 39-40. * 11:21 11:21a Genesis 48:15-16 11:21 11:21b Genesis 47:31 11:22 11:22 Genesis 50:24-25; Exodo 13:19 § 11:23 11:23 Exodo 2:2 * 11:26 11:26 May inula ni Moises natetenged tung pag̱aningen ang Cristo ang katulad ka tung sinambit ni Ginuung Jesus tung Lucas 24:27 may 44; Juan 5:45-46. 11:28 11:28 Exodo 12:21-30 11:29 11:29 Exodo 14:21-31 § 11:30 11:30 Josue 6:12-21 * 11:31 11:31 Josue 2:1-15; 6:21-25; Santiago 2:25 11:32 11:32 Kung natetenged tung ni Gideon sinambit tung Mga Pamagpakigmaepet [Mga Hukom tung Tagalog] 6:11-8:32; ti Barak sinambit tung 4:6-5:31; ti Samson sinambit tung 13:2-16:31; ti Jefte sinambit tung 11:1-12:7; ti David sinambit tung 1 Samuel 16:1-1 Mga Adi 2:11; ti Samuel sinambit tung 1 Samuel 1:1-25. 11:33 11:33 Katulad tung ni Daniel (6:1-27), katulad ka tung ni David (1 Samuel 17:34-37), ig katulad ka tung ni Samson (Mga Pagpakigmaepet [Mga Hukom tung Tagalog] 14:5-6). § 11:34 11:34 Daniel 3:1-30 * 11:35 11:35 1 Mga Adi 17:17-24; 2 Mga Adi 4:18-37 11:36 11:36 Katulad tung binuat tung ni Micaia (1 Mga Adi 22:26-27; 2 Cronica 18:25-26) may tung ni Hanani (2 Cronica 16:10) may tung ni Jeremias (20:2, 7-8; 37:15-16, 18-20; 38:6-13). Ikumpalar tung sinambit yang may sulat ang naa tung 10:32-34. 11:37 11:37a Katulad tung binuat tung ni Zacarias (2 Cronica 24:19-22); sinambit ka ni Jesus tung Mateo 23:35 may tung Lucas 11:51. § 11:37 11:37b Sigun tung balita yang duma, ya ray napasaran ni Isaias ang sasang manigpalatay ang tukaw. * 11:37 11:37k Katulad ka tung ni Elias may tung ni Eliseo (1 Mga Adi 17:2-16; 19:1-19; 2 Mga Adi 1:3-15; 2:23; 4:1-2, 8-12, 38-43; 8:1-2).