Yang Primirung Isinulat Ni JUAN
Patkaw Ang Pasanag Tung Kumpurming Magbasa
Yang may sulat taa ti Juan ang sasang apustul ni Ginuung Jesu-Cristo. Ya kay nagsulat yang sasang librung nag̱aguuyan tung Yang Isinulat Ni Juan Natetenged Tung Ni Jesu-Cristo pati sam bilug ang nag̱aguuyan tung Ipinag̱ubligar Ni Jesu-Cristo Tung Ni Juan. Yang mga tumatalig ang pinampaeklan na yang sulat ang naa, puiding ya ra yang pitu nga pundaanan duun tung sinakepan yang Asia, bilang duun tung Efeso, Esmirna, Pergamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia, may Laodicea ang ya ra ka man yang nagkarasambit tung Ipinag̱ubligar 1:20-3:22.
Yang ipinagsulat na ay natetenged may mga taung namampablag da tung mga kaarumanan nirang mga tumatalig natetenged nag̱aparti ra ta pag̱irintindien tung kadaklan (2:19). Pamagturuldukun yang belag̱an tama sigun tung pagkabetang ni Ginuung Jesu-Cristo. Ay yang nag̱apapaktelan nira ang kumus yang mga tinanguni ta unu mansadu ta malain, purisu yang Dios tanya, indi unu puiding mag̱ingtaung bilug kipurki tanya sagradu. Ti Jesu-Cristo unu nagpasuad-suad da ilem tung tau. Indi unu nag̱ingtaung bilug ang katulad ka tung nag̱itulduk na Juan. Kag yadwa pa, indi ka mamag̱impurmi ang ti Jesus paglinukutay tanira yang Dios tung pagkadios. Tung pag̱intindi nira, tau ka ilem (2:22-23; 3:23; 4:15; 5:10). Belag̱an ilem mali yang nag̱itulduk nira, kung indi, pati yang mga ubra-ubra nira, indi ka pagkatama. Kipurki tung pag̱intindi nira, anday bali unu ang yang mga tumatalig magpadayun tung pagpakasalak nira ig anday bali unung indi ra maggeregmaan tanirang magpurutul.
Simanyan, kumus nagkamaning da ta maning tia, nag̱askean ni Juan ang may durua rang bag̱ay ang kaministiran nirang masiguru ang para mas magbaked yang paniel-tiel nira tung kamatuuran. (1) Kaministiran ang masiguru nira ang yang balitang nag̱apananged nira natetenged tung pagkabetang ni Jesu-Cristo, talagang matuud ang liit tung Dios. (2) Kaministiran kang masiguru nira ang tanira mismu inana rang matuud yang Dios bilang pinaeyangan na ra ta ipagpangabui nirang baklu ang atu tung pagpangabui na mismu ang anday pagtapusan na.
Purisu kung papagbilug̱un yang gustu ni Juan ang ianing tung sulat ang naa, ya ra taa. Sasa may sasa tung nira, masig̱insapu tung anya-anyang sadili ang para masiguru na ra kung tanya ana yang Dios ang matuud u kung belag. Purisu pinakdulan na tanira ta mga pitik ang impurtanting pagpasunairan nira tung panginsapu nira tung mga sadili nira. (1) Kaministiran isipen nira kung unu pay nag̱apananged nira sigun tung pagkabetang ni Jesus. Ay kung tinu pay indi pananged ang tanya Dios kang lag̱i atiing indi pa nag̱apangintau taa tung kaliw̱utan ang naa, mali yang pag̱irintindien na (1:1-2; 2:22-23; 3:23; 5:20). Ig kung tinu pay indi pananged ang tanya nag̱ingtaung bilug ang pariu ka tung pagkatau tang mga tau, ya ka, mali ka (4:2-3). (2) Kaministiran da kang isipen nira yang pagpangabui nirang pangaldaw-kaldaw, kung pagbuat yang magkatama tung pagterelengen yang Dios bilang pagtuman yang nag̱ipanuw̱ul na tung nira u kung anda (3:6-7, 24). (3) Kaministiran kang isipen nira kung paggeregmaan tanirang magpurutul ta ustu u kung anda (2:9-11; 3:11, 15, 23; 4:7, 20-21). Kung ya ray mga pitik ang gamiten nirang manginsapu tung mga sadili nira, asan da nga siguruay nira kung tanira inana ra yang Dios ang matuud u kung indi (3:9; 4:7; 5:1, 4, 18). Indi mataluk kung pag̱atiniran da tanira yang Espiritu Santo u kung anda (3:24; 4:13). Kung yang sasang tau indi pa nag̱ipanganang uman yang Espiritu Santo, indi makayang magbuat yang magkatama, indi ka makayang magegma ta ustu tung mga putul na, ig indi ka makayang magtuman yang nag̱ipanuw̱ul yang Dios. Purisu dakulung kaministiran ang sasa may sasa, masig̱insapu tung anya-anyang sadili ang yang mga pitik ang atia ya ray gamiten na ang para asan da enged nga siguruay na kung tanya matuud ang ana yang Dios u kung belag. Kipurki yang taung pag̱aning ang tanya pagrinampilay ra tanira yang Dios ig paggegma ka tung Dios ang pagkatapus yang nag̱ipanuw̱ul yang Dios tung anya, indi na kag tumanen, pati yang mga putul nang mga tumatalig indi na kag gegmaan, kung indi, ya ra ag̱ademtay na, talagang buklien yang taung atia. Piru kung may taung pagtuman da yang nag̱ipanuw̱ul yang Dios ig paggeregmaen ka ta ustu tung mga putul nang mga tumatalig ig tama ka yang pagparanangeren na natetenged tung pagkabetang ni Jesu-Cristo, asan da nga siguruay na ang tanya inana rang matuud yang Dios ig pinatiniran na ra ka tung Espiritu Santo.
1
Pagpasanag ti Juan Natetenged Tung Katengdanan Na Ig Sigun Tung Nag̱ipagsulat Na Tung Nira (1:1-4)
Napagsulataw ra tung numyu natetenged tung sam bilug ang naa ang yay maning pa tung bitalang ipinag̱aning yang Dios tung yaten ang mga tau*. Tanya yang pagpaeyang ta pagpangabuing baklu tung nira. Atiing anda pay nag̱aimu, asan da kang lag̱i. Piru atiing pag̱ingtau nang bilug taa tung kaliw̱utan, nagngel yamen ang nagbitala, sinakep ka ta mga mata yamen, pinagpaniiran ka yamen yang mga pag̱urubraen na, ig nagkaradeenan ka ta mga kalima yamen. Yang klasi yang pagpangabui na bistung pisan tung yamen ang mga apustul na. Purisu ya ray nag̱ipagpaingmatuud yamen tung numyu natetenged tung anyang pagpaeyang tung mga tau ta pagpangabui nirang baklu ang anday pagtapusan na. Disti pa atiing anda pay nag̱aimu, pagrinampilay kang lag̱i tanira yang pag̱aningen nang Ama na ang pagkatapus, ipinagpailala ra yang Dios tung yamen. Kapurisu pagpaintindiami ra nganing tung numyu natetenged tung taung naang nag̱asambitung naita yamen kag nagngel yamen ug̱ud magpakiglaketamu ra ka tung pagsarasaan yamen yang Ama tang Dios durua yang pag̱aningen nang Ana Na ang ya ra ti Jesu-Cristo. Yang ipinagsulatu tung numyu ay ug̱ud asan da ka magbug̱us yang kasadyaan tang tanan ang magpurutul.
Nag̱apaprusigir Na Ang Yag Paatuay Nira Yang Pagkamasadlaw Yang Dios Ug̱ud Pirmi Tung Matinlu Yang Pagnurunutan Nira (1:5-2:2)
Ya ra taa yang nagngel yamen tung ni Jesu-Cristo ang pagkatapus numanyan ya ra kay nag̱ipagpaintindi yamen tung numyu. Yang pagkadios yang Dios limpiung pisan. Yang kaalimbawaan na maning pa tung sasang durung pisan agkasadlaw ang anda enged ang pisan ay laket nang makiklep, maskin gesye ilem. Ig disir, kung mag̱aningita ang matinlu yang pagpakignunut ta tung Dios ang pagkatapus pag̱usuyita tung makiklep, ita ra ka ilem agpagbukli ig indiita ra ka pag̱usuy tung kamatuuran. Piru kung pag̱usuyita ra tung masadlaw ang atu tung pagkamasadlaw na, durug tinlu yang pagpakignunut ta tung anya pati yang pagnurunutan tang magpurutul, ya ka. Ig kung disgrasia mapagbuatita ta kasalanan, maimung mapunasanita ka anya ekel tung pagpaturuk ni Jesus yang dug̱u na ang tanya ka man yang pag̱aningen nang Ana Na. Piru kung mag̱aningita ang anday kasalanan ang binuat ta, yang sadili ta mismu ya ray nag̱aluku ta ig indiita pa nag̱adultan yang kamatuuran ang ipinagpabunayag yang Dios. Piru kung mangaminita tung Dios ang nagbuatita ra ka man ta kasalanan, atia, patawarenita ra anya ang nunut da ka ta pagpunas na tung mansa yang maskin unu pang malainay ang binuatan ta. Ya ray matalig̱an ta tung anya natetenged ya ra kang lag̱i ay pinangakuan nang indi na maisulan. Yang pagpatawad na tung yaten belag̱an ang mag̱aning ang yang binuatan ta ya ra ilem agsapay-sapayay na, kung indi, may mabaked ang nag̱apatielan nang magpatawad ang ya ra ka man yang pagpakugmatay ni Jesus. 10 Kung mag̱aningita ang indiita rang pisan nagbuat ta kasalanan, asan da ngaipaimukliay ta yang Dios ig asan da ka ngaipailalaay ta ang yang bitala na andang pisan ay apiktar na tung yaten. Ay kipurki may inaning na ra kang lag̱i ang yang tanan ang mga tau luw̱us dang nagbuat ta kasalanan.
* 1:1 Juan 1:1 1:9 Roma 5:6-10