1 N do ò teénnɛ̀mu Mɛdii botí kou Dɑriyuusi kpɑ̀tì benni ketirì miɛkɛ. 2 Nɛ́ ntɛ n tɔní tìì nɑ́ɑǹtì mɔ́mmɔnti kɛ bo dɑ nɑ́kɛ́.

Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti bɛɛ̀ yóó cɔutɛ́ bɛtɔbɛ̀ Pɛrisi kó tikpɑ̀tì miɛkɛ kòo nɑɑnwè mbɛ̀ tũ̀nní weè kó tikpɑ̀tì yó ndɛu kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛtɔbɛ̀ bɛketibɛ̀. O kpɑ̀tì bo dɛukɛ dìì mɔ̀nnì mɛdiɛ̀ nkòo bɑ́ɑ́tí kɛ bo kpɑnnɛ̀ Kɛdɛsibɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu. 3 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dikɔ̃m̀bùɔ̀ yiɛ̀ mmɔùu ɑ̃nnɛ́ kɛ́mbɑkɛ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ dɔɔri ò dɔ́mɛ̀. 4 Kòò fìíkú dìì mɔ̀nnì weti weti kɛ dèè o kpɑ̀ɑ̀tìyuu bo pɔntɛ kɛ́totɛ́ itemmɑ̀nkɛ ìnɑ̀ɑ̀ miɛkɛ. O yɑɑ̀bí iì mɛ nyí yóó cɔutɛ́ tikpɑ̀tì, bɛtɔbɛ̀ bɛɛ̀ yóó totí dɛ kó tikpɑ̀tì, bɛ wɛ̃rímú nɛ́ bɑ́ɑ́ tuɔkɛ o kɔ̃mu dòmmɛ̀.

5 Okpɑ̀ɑ̀tì wèè yó mbɑkɛ́ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu ò yó nkpeńnìmu, kòo kóo ɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì mɔù nɛ́ kpenkɛ kóò pɛ̃ɛ̃tɛ́ kòo kpɑ̀tìi pɛ̃ɛ̃tɛ́ o kpɛti do kɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ̀. 6 Yɛbie mmɑyɛ̀ kó difɔ̃nkúò bɛ̀ bo ɑ̃nnɛ́ mɛtɑummɛ̀, kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku kou kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nyenkɛ kubɑkù yoú kou. Dɛ kóo nitipòkù mɛ nyí yó nkpɑɑ́ nɛ̀ o wɛ̃rímú, bɛ kó mɛtɑummɛ̀ í yóó mɔntɛ, ò bo kú wenwe nɛ̀ o dɔù nɛ̀ o birɛ nɛ̀ o kɔbɛ. 7 Kòo cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kou mɔù cɔutɛ́ tikpɑ̀tì, kɛ́kɔtɛní kɛ́pĩ́ nkubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tì o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, kɛ́kpɑnnɛ̀ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ, 8 kɛ́hɛí bɛ tenkɑnìi kɛ́konnɛ̀ Esibiti nɛ̀ tikɔutɛ́nɛntì timɔu, mɛsɔɔ nkpɛti nɛ̀ timɑ́tì kpɛti bɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ tì ikuɔ́ tɔ̃mmú. Dɛ̀ bo yĩ́ yɛbie mmɑyɛ̀ pɛ́u bɑ́ dikpɑ̀nnì í bo. 9 Kɛ̀ kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tìi do kucɑ̃̀nku kou mudoò kɛ́yĩɛ̃kɛ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́kò nho kó kutempɛ̃.

10 Kɛ̀ kubɑkù yoú kou kó ibíi bɑ́ɑ́tí dikpɑ̀nnì kɛ tíí nkunitisṹkù mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ bɛ kóò mɔùu bɑ́ɑ́tí nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́séntɛ́ kutemmɑ̀nku, mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑ mɛ̀ɛ̀ botí kukó nkɛ́píɛ. Kòo wɛ̃tɛ kɛ́kò nho ciɛ kɛ bɑ́ɑ́tí kɛ́pi o dootitɔbɛ̀ kó dihɛì kperì. 11 Kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku kouu ítɛ́nní nɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ́bɑɑo kubɑkù yoú kou. Kòo wɑɑ́ nyɛtĩ̀rɛ̀ yɛtĩ̀rɛ̀ pɛ́u, kòo dootitɔbɛ̀ mɛ nhò nɑ. 12 Tɛfentɛ̀ bo pĩ́ nkubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ muwɛ̃rímú ò mɔ̀kɛ mù kpɛ́í mbɑ́ nɛ̀ ò yóó mɛ nkuɔmɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ pɛ́u ò í yóó bɛ̀ nɑ. 13 Kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo yíɛ́ kɛ́wɑɑ́ nyɛtĩ̀rɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛketiyɛ̀ do mɑmɛ̀. Yɛbie mɑyɛ̀ kó difɔ̃nkúò ò bo wɛ̃tɛní nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ pɛ́u nɛ̀ tikpɑ̀rìnɛntì kpetì. 14 Dɛ kó dimɔ̀nnì bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u bo bɑ́ɑ́tí kɛ bo kpɑnnɛ̀ kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tì, bɑ́ fɔ̃́ nDɑnniyɛɛri ɑ kó bɛnìtìbɛ̀ mɔ́mmɔmbɛ itookperí yɛmbɛ̀ bo ítɛ́ kɛ́ nhò kpɑ̀nnɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ dɛ̀ɛ dɔɔ̀ tìì nɑ̀kɛ́ tidɔuǹtì mɑtì miɛkɛ, bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ ò nɑ. 15 Kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo kɔtɛní kɛ́cɛ̃ɛ̃tɛ dihɛì kperì mɑrì kɛ́ dì pɔ̀ntɛ, bɑ́ kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì bɑ́ɑ́ nɑ kóò bɑ̀ɑo, bɑ́ ò ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ mɛ nkpeńnìmɛ̀. 16 Ò yó ndɔɔri ò dɔ́ mɛ̀mmɛ dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ ò còńnɛ́, ò yóó kɑri dihɛì sɑ̀ɑ̀rì miɛkɛ nkɛ dìì wenni kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛtɛyɛ̀, kɛ́mpɔ̀ntì dɛmɔu kɛ súɔ́ ntidobontì mɑ́ɑ̀ ò pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ̀. 17 Dɛ kó difɔ̃nkúò ò bo ítɛ́ kɛ́cómmú nɛ̀ o kpɑ̀ɑ̀tìyuu dimɔu kó muwɛ̃rímú ò bo ndɔɔri kɛ̀ dɛ̀ dò nhò dɔ́ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́duɔ́ nnɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑu nkòo ò duɔ́ nho kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nkòo puokɛ kɛ̀ dɛ̀ bo yie kòo ò nìntɛ kɛ́kuɔ. Ò mɛ mbɑ́ɑ́ nɑ nɛ̀ dɛ kó mɛciì nkɛ́dɔɔ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ sɑ́m̀pɔ́. 18 Dɛ kó difɔ̃nkúò ò bo cuó ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì bíɛ́kɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ kɛ́tiekɛ itempɛ̃ mpɛ́u, kòo kpɑ̀ɑ̀tì mɔù wèè tu opɔ̀ɔ̀ kòò pɔntɛ o fentɛ̀ kòo yɑ̀ tɛ kó mucɔ̃́ntimu. 19 Dɛ mɔ̀nnì kɛ́wɛ̃ɛ̃tɛ o kó yɛhɛkɛ̀ kperɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ́yĩɛ̃kɛ kɛ́do kɛ́kú kɛ̀ dɛ̀ɛ deè. 20 Wèè bo sɔɔtɛ́ o fɔ̃̀tìrì ò bo tɔ̃ nhonìtì kòo túótɛ́ dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu kó tɛcɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀ kó tinɛntì. Dimɔ̀nnì sɑ́m̀pɔ́ miɛkɛ bɛ̀ bo ò pɔ̀ntɛ, bɛ̀ mɛ nyí yóó ò pɔ̀ntɛ kɛ̀ dɛ̀ nfeí yoo dɛ̀ ntú nɛ̀ dikpɑ̀nnì mɑrì miɛkɛ.

21 Wèè bo ò cɔutɛ́ ò yó ntú osĩ́ntɛ́nìtì nwe, bɛ̀ do í wúónnɛ̀ wè tikpɑ̀tì. Kòo tɑnní bɛnìtìbɛ̀ bo dìì mɔ̀nnì mɛom̀pùmɛ̀ miɛkɛ kɛ́cɔutɛ́ tikpɑ̀tì nɛ̀ mɛciì. 22 Bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ ò nɑ, weè yóó bɛ̀ pɔ̀ntɛ bɛmɔu kɛ́kuɔnɛ̀ Kuyie ntɑunnɛ̀ bɛ̀ kumɑ́ɑ̀ bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì. 23 Ò bo díínnɛ̀ mɛtɑummɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀, kɛ́ bɛ̀ soutɛ́, o wɛ̃rímú dɔkɛ bo ndɛukú bɑ́ nɛ̀ o nìtìbɛ̀ í mɛ nsũmɛ̀. 24 Kòo kɔtɛ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ kɑ̀ri kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀ nɑɑti yɛ kó itempɛ̃ nkɛ bo dɔɔ̀ o cicɛbɛ̀ nɛ̀ o yɑ̀ɑ̀rìbɛ̀ í dɑ̀ɑ́tí kɛ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀, kɛ́hɛí dihɛì kó tikpɑ̀tì kɛ́totí o kɔbɛ kɛ́bennɛ́ ò bo pɔntɛmɛ̀ sicɛ̃kperí, dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ nɛ́ í yó nhɑ̃ kɛ bo.

25 Ò bo bɑntɛ́ dìì mɔ̀nnì ò kpeńnìmɛ̀ weti weti kɛ́bɑ́ɑ́tí nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ bo pi kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì, kɛ̀ wenwe múnkɛ mbɑɑtiní nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kpeńnì mɛdiɛ̀ mmɔ́mmɔmmɛ, bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ nɑ kɛ yɛ̃́ ò yóó kpɑnnɛ̀mɛ̀ mɛciì mmɛ. 26 Nɛ̀ mɛmmɛ o kɔbɛ bo ò fìtɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́kuɔ kusṹkù. 27 Dɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛdɛ́ bo wɛ̃nnɛ́ kɛ́kɑri kɛ́di, kɛ ndɛ̀ kɑ̀rinɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ nɑ́ɑ́ mbɛtɔbɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí, bɛ̀ í yóó dɛ̀ mɑ̀ɑ́ kɛ́nɑ́kɛ́ tìmɑtì kɛ̀ tìi pĩ́ mmutɔ̃mmú, kɛ yɛ̃́ dimɔ̀nnì dìì tu kumɑ̀nku dì mu nyí tùɔ̀kɛmɛ̀. 28 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tìi wɛ̃tɛ kɛ́nkũnti o ciɛ nɛ̀ tikpɑ̀tì diɛtì kòo miɛkɛ pɛ́i Kuyie ntɑunnɛ̀ bɛ̀ kumɑ́ɑ̀, kòo bɛ̀ kpɑnnɛ̀ kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ́kò nho ciɛ.

29 Kɛ̀ dɛ̀ mboní kɛ̀ kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tìi wɛ̃tɛ kɛ́kɔtɛ kubɑkù cɑ̃̀nku kou borɛ̀, dɛ̀ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɔɔ̀ dɛ̀ do dòmmɛ̀ mɛketimɛ̀ mɔ̀nnì. 30 Diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ yóó tuɔkɛnímu nɛ̀ bɑ̀tóòbɛ̀ kóò bɑ̀ɑo. Kòo kɔ̃̀ntìi yɑ̃rikɛ kòo bútínnɛ́ kòo miɛkɛɛ do Kuyie ntɑunnɛ̀ bɛ̀ kumɑ́ɑ̀ bɛ ĩ́nkɛ̀, kòo dɑkɛnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yetɛ dɛ kó mɛtɑummɛ̀. 31 Kòo kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ɛ bɑ́tɛ́ Kuyie ncɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀ borɛ̀ kɛ́ tɛ̀ sĩ̀nkùnnɛ, kɛ́bɑɑ bɛ̀ bo nfeumɛ̀ Kuyie nyiwũɔ̃, kɛ́dɑɑ́ ndiwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ isɔkɛ kpɛrɛ dɛ̀ɛ̀ tu mɛyɛi ndiɛmɛ̀. 32 Nɛ̀ dɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó mɛsoùmmɛ̀ miɛkɛ ò bo bɔ mbɛ̀ɛ̀ do í fííkú Kuyie nkó kucɛ miɛkɛ. Bɛ̀ɛ̀ do fííkú kɛ̀ bɛ̀ɛ yetɛ kɛ́nkpɑɑ́ fííkú. 33 Bɛ miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ ciì bɛ̀ bo tuo mbɛtɔbɛ̀ mɛciì nyɛmɔ̀rɛ̀ mɑyɛ̀ miɛkɛ, bɛ̀ bo nkɔù bɛ kó bɛ̀mɑbɛ̀ kɛ́ncɔ́unko bɛtɔbɛ̀, kɛ fekù bɛtɔbɛ̀ kpɛrɛ kɛ bɛ̀ kpetì. 34 Dɛ kó mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ miɛkɛ bɛ̀ í yóó pɛ́tɛ́ mɛteèmmɛ̀ pɛ́u bɛ̀ɛ̀ bo nkɔrìní bɛ̀ yó nkɔrìnɛ̀ní mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ mmɛ. 35 Dɛ miɛkɛ mɛciì nyɛmbɛ̀ pɛ́u bo kú, kɛ̀ bɛ kṹṹ nwénkùnnɛ Kuyie nkɔbɛ kɛ́ bɛ̀ bɑ̀tɛ, kɛ́ bɛ̀ ɔ̀útɛ́ kɛ̀ kumɑ̀nku nɛ́ nɑ kɛ́tuɔkɛní, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ dɔúmmɛ̀mu dɛ kó diyiè.

36 Dɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo ndɔɔri ò dɔ́mɛ̀ kòo fentɛ̀ ndɛu mɛdiɛ̀. Ò yɛ̀mmɛ̀ bo ndo nhò dɛu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛbɔkɛ̀ yɛmɔu nɛ̀ tɛfentɛ̀ kɛ́nsɑ̃́ɑ̃́ nKuyie nkùù bɑkɛ́ dɛsɔnnɛ dɛmɔu. Ò yó nnɔmmu dɛmɔu, kɛ̀ Kuyie nkùù bɑkɛ́ dɛmɔu kɛ̀ ku miɛkɛ yɑ̀ɑ donɛ̀ o ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ kùu dɔɔ̀ kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì o kpɛ́í. 37 Dɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì í yó ndɑkɛ o yɛmbɛ̀ do tũ nyɛ̀ɛ̀ bɔkɛ̀ kpɛ́í nhò í yó ndé dibɔɔ̀ mɑrì, bɑ́ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ dɔ́ dì kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛtɛyɛ̀, o yɛ̀mmɛ̀ yó ndo nweè pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛmɔu. 38 Ò bo yóu dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ́ndɔú ndibɔɔ̀ kperì mɑrì o yɛmbɛ̀ do í yɛ̃́ dì, kɛ́ ndì pɑ̃ɑ̃ mmɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ nɛ̀ tinɛntì sɑ̀ɑ̀tì pɛ́u. 39 Ò bo ndɔ́ kɛ́pɔntɛ yɛhɛkɛ̀ pɛ́u nɛ̀ dɛ kó dibɔɔ̀ cɑ̀nnì kó muwɛ̃rímú kɛ́dɛ́úkùnnɛ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo yie ndɛ kó dibɔɔ̀ kɛ́ bɛ̀ totí kɛtenkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ ntú bɛ kó ticuuti.

40 Dimɔ̀nnì sɔnni kó dimɔ̀nnì kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ kubɑkù yoú kou kɛ̀ dɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́mɑ́ɑ́, kɛ̀ kubɑkù yoú kouu ò donɛ̀ sinɑɑsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀, nɛ̀ bɑ̀tóòbɛ̀ pɛ́u nɛ̀ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ yɛhɛkɛ̀ pɛ́u kɛ́kɛ̃tɛ́ itemmɑ̀nkɛ mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑ mɛ̀ɛ̀ botí kukó nkɛ́píɛ nkɛ́pitɛ́, 41 kɛ́do dihɛì sɑ̀ɑ̀rì dìì pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛsɔnyɛ, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́uu duó kɛtenkɛ̀, kɛ̀ Edomiibɛ biɛ nɛ̀ Moɑbiibɛ nɛ̀ Amɔniibɛ kó bɛkperíbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ kóò yentɛ́nɛ̀. 42 O kpɑ̀tì bo tuɔkɛnɛ̀ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀, bɑ́ Esibiti kɔbɛ mɔ́mmɔmbɛ bɑ́ɑ́ nɑ kóò yentɛ́nɛ̀. 43 Ò bo túótɛ́ Esibiti kó tikpɑ̀tì, mɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì, nɛ̀ tinɛntì sɑ̀ɑ̀tì tɛtì pɛ́u. Dibii kɔbɛ nɛ̀ Etiopii kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ ò bɔ̀útɛ́. 44 Ò nɛ́ bo keè dìì mɔ̀nnì diyiè yìɛ̀ní kɛ̀, kubɑkù yoú kɔbɛ kpɛ́í, kòo kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do. Ò yóó ítɛ́nɛ̀ní kɛmiɛkɛ nkɛ, bɛ̀ bo kuɔ kunitisṹkù mɛsɑ̀ɑ̀. 45 Ò bo cónnɛ́ bɛ touti dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nɛ̀ dihɛì sɑ̀ɑ̀rì kó ditɑ̃rì dɛ cuokɛ̀, dɛǹdɛ ò yóó kúmɛ̀, bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kóò teennɛ̀.