6
Nacharétuwa nayexma ga Ngechuchu
(Mt 13.53-58; Lc 4.16-30)
1 Rü yéma inaxũãchi ga Ngechuchu, rü guma ĩãne ga Nacharétu ga nawa nayaxü̃newatama naxũ. Rü norü ngúexü̃gü rü nawe narüxĩ.
2 Rü yexguma ngü̃xchigaarü ngunexü̃wa nanguxgu rü inanaxügü ga na nangúexẽẽtaexü̃ ga ngutaquẽ́xepataü̃wa. Rü yema muxü̃ma ga duü̃xü̃gü ga yéma irüxĩnüẽxü̃, rü naḇaixãchiãẽgü. Rü nügüna nacagüe rü ñanagürügü: —¿Ngextá naxcèx nangu̱x i guxü̃ma i ngẽma ngu̱xẽẽtae? ¿Rü ngextá nanayaxu i ngẽma cuèx? ¿Rü ñuxãcü nanaxü i ngẽma mexü̃gü i taxü̃gü i naxüxü̃?
3 —¿Taux ẽ́xna ñaã yiĩxü̃ i carpinteru i Ngechuchu, i Maríane, ya Chaü̃tiágu rü Yúche rü Chimáũ rü Yudaẽneẽ ixĩcü? ¿Rü taux ẽ́xna i naẽyèxgü rü nuxma tatanügu naxãchiü̃güxü̃? —ñanagürügü. Rü yemacèx ga yema duü̃xü̃gü rü tama naga naxĩnüẽchaü̃.
4 Natürü ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —Wüxi i Tupanaãrü orearü uruü̃ rü guxü̃wama i duü̃xü̃gü rü nüxü̃ nangechaü̃gü. Natürü norü ĩãnewatama rü natanüxü̃gütanüwatama rü napatawatama rü tama aixcüma nüxü̃ nangechaü̃gü —ñanagürü.
5 Rü yemacèx taxuacüma yéma nanaxü ga muxü̃ma ga mexü̃gü ga Tupanaãrü poramaã naxüxü̃. Rü noxretama ga duü̃xü̃gü ga iḏaaweexü̃xü̃xĩcatama ningõgü rü naxcèx nayataanexẽẽgü.
6 Rü naḇaixãchiãẽ ga Ngechuchu, yerü yema duü̃xü̃gü rü tama nüxü̃́ nayaxõgü.
Ngechuchu rü norü ngúexü̃güxü̃ nimugü na nüxü̃ yanaxugüexü̃cèx ga Tupanachiga
(Mt 10.5-15)
Rü Ngechuchu rü guma ngaicamagüne ga ĩãnexãcügügu nixũgüchigü, rü nayangúexẽẽtanü ga duü̃xü̃gü.
7 Rü naxcèx naca ga yema 12 ga norü ngúexü̃gü, rü inanaxügü ga na namuãxü̃ ga taxrechigü. Rü nüxna nanaxã ga pora na ínawoxü̃ãxü̃cèx ga ngoxogü.
8 Rü nüxna naxãga ga na taxuxü̃ma íyangegüxü̃cèx ga norü namawaxü̃, rü bai ga choca rü bai ga pãũ rü bai ga norü dĩẽru. Rü nanaxwèxe ga naxnetüxü̃xĩcatama na íyangegüxü̃.
9 Rü namaã nüxü̃ nixu na nacuaixcuxü̃ ga norü chapatu. Natürü tama nanaxwèxe ga taxre ga naxchiru na íyangegüxü̃.
10 Rü ñanagürü nüxü̃: —Rü ngẽxguma wüxi ya ĩãnewa wüxi ya ĩgu pechocuxgu, ¡rü ngẽxma pepegü ñu̱xmata pema ñuxgu nge̱ma ipexĩãchi̱x nawa ya yima ĩãne!
11 —Rü ngẽxguma ngexnerüǘne ya ĩãnewa tama meã pexü̃ nayauxgüchaü̃gu rü tama pexü̃́ inaxĩnüẽchaü̃gu, ¡rü ípechoxü̃ i nge̱ma! Rü ngẽxguma ipexĩãchigu, ¡rü ipenapagü i perü üxaxü̃cutü na ngẽmawa nüxü̃ nacuèxgüxü̃cèx na nataxüchixü̃ tá i norü poxcu i ngẽxguma nagu̱xgu i naãne! —ñanagürü.
12 Rü yexguma inaxĩãchi ga norü ngúexü̃gü. Rü duü̃xü̃gümaã nüxü̃ nixugüe ga na nüxü̃ naxoexü̃cèx ga nacüma ga chixexü̃ rü Tupanacèx na nadaugüxü̃cèx.
13 Rü ínanawoxü̃ ta ga muxü̃ma ga ngoxogü. Rü chixü̃maã yachagüãcüma nanameẽxẽẽ ga muxü̃ma ga iḏaaweexü̃.
Nayu ga Cuáü̃ ga baiü̃xẽẽruü̃
(Mt 14.1-12; Lc 9.7-9)
14 Rü Ngechuchuchigaxü̃ naxĩnü ga ãẽ̱xgacü ga Erode, yerü guxü̃wama duü̃xü̃gü poraãcü nachiga nidexagü. Rü yexguma ga Erode rü ñanagürü: —Rü ngẽma Ngechuchu nixĩ i Cuáü̃ i baiü̃xẽẽruü̃ ixĩxü̃ rü wena namaxü̃, rü ngẽmacèx nixĩ i nüxü̃́ nangẽxmaxü̃ i pora na naxüãxü̃cèx i ngẽma taxü̃ i mexü̃ i Tupanaãrü poramaã naxüxü̃.
15 Natürü ga togü rü ñanagürügü: —Nuxcümaü̃cü ga orearü uruü̃ ga Ería nixĩ —ñanagürügü. Rü togü rü ñanagürügü: —Wüxi i Tupanaãrü orearü uruü̃ i nuxcümaü̃güxü̃rüü̃ nixĩ —ñanagürügü.
16 Natürü yexguma yemaxü̃ naxĩnügu ga Erode, rü ñanagürü: —Rü ngẽma Ngechuchu nixĩ i Cuáü̃ ga chorü churaragüxü̃ chidayenaxãxẽẽchiréxü̃, rü ñu̱xma rü wenaxãrü namaxü̃ —ñanagürü.
17 Rü yema ñanagürü ga Erode yerü marüchirẽ́x Cuáü̃xü̃ niyaxu rü poxcupataü̃gu cadenamaã nayachota. Rü yemaãcü nanaxü ngĩgagu ga naxmèx ga Erodía ga naẽneẽ ga Piripimèxchirẽ́x ixĩcü ga ngĩxü̃ napucü ga Erode.
18 Yerü ü̃paacü ga Cuáü̃ rü Erodemaã ñanagürü: —Tama name i cuxmèxü̃ cuyaxĩxẽẽ i cueneẽmèx —ñanagürü.
19 Rü yemacèx ga Erodía rü poraãcü Cuáü̃chi ixai rü inaxwèxe ga na yamáãxü̃, natürü poraãcü ngĩxü̃́ naguxcha.
20 Yerü ngĩte ga Erode rü Cuáü̃xü̃ namuü̃, yerü nüxü̃ nacuèxchirẽ́x na wüxi ga yatü ga mecü rü üünecü na yiĩxü̃, rü yemacèx nixĩ ga nae̱tüwa nachogüxü̃. Rü yexguma Cuáü̃ãrü orexü̃ naxĩnügu ga Erode, rü naxoegaãẽ, natürü meã nüxü̃́ inarüxĩnü.
21 Natürü wüxi ga ngunexü̃ nawa nangu na ngĩxü̃́ natauxchaxü̃ na yamáãxü̃cèx ga Cuáü̃, ga yexguma Erodearü taunecüarü ngunexü̃wa nanguxgu rü wüxi ga peta ga taxü̃ naxü̱xgu naxcèx ga norü ñatügumaẽgüxü̃ ga ãẽ̱xgacügü, rü norü churaragüarü ãẽ̱xgacügü rü yema Gariréaanecü̱̃ã̱x ga corigü ga taxü̃gü.
22 Rü yema petawa iyaxücu ga Erodíaxacü, rü yema petatanüxü̃pẽ́xewa íyañaãchixü̃chigüxü̃. Rü poraãcü norü me iyixĩ ga Erode rü norü petatanüxü̃gü. Rü yemacèx ga nüma ga ãẽ̱xgacü ga Erode rü ñanagürü ngĩxü̃ ga yema pacü: —¡Choxna naxcèx naca i ṯacü i cunaxwèxexü̃, rü tá cuxna chanaxã! —ñanagürü.
23 Rü aixcümaxü̃chi ngĩmaã inaxuneta, rü ñanagürü: —Ngẽxü̃rüüxü̃ i ṯacü i choxna naxcèx cuc̱axü̃ rü tá cuxna chanaxã, woo ngãxü̃gu i chorü naãne yixĩgu —ñanagürü.
24 Rü nüxna iyaxũgachi, rü ngĩẽna iyaca, rü ngĩgürügü: —¿Ṯacü i cunaxwèxexü̃ na naxcèx íchac̱axü̃? —Ngĩgürügü. Rü ngĩẽ ngĩxü̃ ingãxü̃, rü ngĩgürügü: —¡Naxcèx ínaca i Cuáü̃ ya baiü̃xẽẽruü̃ẽru! —ngĩgürügü.
25 Rü yexgumatama ga yema pacü rü paxa iyaxücu ga ãẽ̱xgacüxü̃tawa rü ngĩgürügü: —Chanaxwèxe i ñu̱xmatama paxa wüxi ya poratugu choxna cunaxã i Cuáü̃ ya baiü̃xẽẽruü̃ẽru —ngĩgürügü.
26 Rü nüma ga ãẽ̱xgacü rü poraãcü inayarümaãchi, natürü yema norü petatanüxü̃pẽ́xewa marü ngĩmaã na inaxunetaxü̃cèx, rü tama ngĩxü̃ nawomüxẽẽchaü̃.
27 Rü yemacèx ga Erode rü yexgumatama yéma ínapoxcuxü̃wa nanamu ga wüxi ga churara na naxü̃tawa nangeaxü̃cèx ga Cuáü̃ẽru.
28 Rü poxcupataü̃wa naxũ ga yema churara, rü Cuáü̃xü̃ nidaeru. Rü wüxi ga poratugu ãẽ̱xgacüxü̃tawa nanange ga yema naẽru. Rü yema pacüna nanaxã. Rü ngĩma rü ngĩẽna iyaxã.
29 Rü yexguma yemaxü̃ nacuáchigagügu ga norü ngúexü̃gü ga Cuáü̃, rü yéma poxcupataü̃wa nayayauxgü ga naxü̃ne, rü inayatèxgü.
Ngechuchu rü nanachibüexẽẽ ga 5000 ga yatügü
(Mt 14.13-21; Lc 9.10-17; Cu 6.1-14)
30 Rü yemawena rü yema norü ngúexü̃gü ga yamugüxü̃ rü Ngechuchumaã nangutaquẽ́xegü. Rü namaã nüxü̃ nixugüe ga guxü̃ma ga yema naxügüxü̃ rü yema nangu̱xẽẽtaegüxü̃.
31 Rü Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¡Nuã pexĩ, rü ngĩxã, wüxi i nachica i ngextá taxúema íxãpataxü̃wa taxĩ, na paxaãchi ngẽxma yarüngü̃güxü̃cèx! —ñanagürü. Rü yema ñanagürü yerü namu ga duü̃xü̃gü ga yéma ingugütanücüüxü̃ rü woeguxü̃ ga togü. Rü yemacèx ga Ngechuchu rü norü ngúexü̃gü rü woo na nachibüexü̃cèx rü nangechicagü.
32 Rü yemacèx wüxi ga nguegu nichoü̃, rü noxrüwama wüxi ga nachica ga taxúema íxãpataxü̃wa naxĩ.
33 Natürü muxü̃ma ga duü̃xü̃gü nüxü̃ nadaugü ga yexguma inaxĩãchigu, rü nüxü̃ nacuèxgü ga texégü na yiĩxü̃. Rü yemacèx guxü̃ne ga guma ĩãnegücü̱̃ã̱x ga duü̃xü̃gü, rü dauxchitagu nibuxmü rü napẽ́xegu nayayi.
34 Rü yexguma nguewa ínaxüegu ga Ngechuchu, rü nüxü̃ nadau ga yema muxü̃ma ga duü̃xü̃gü. Rü nüxü̃́ nangechaü̃tümüü̃gü yerü ñoma carnerugü ga ngearü dauruü̃ã̱xgüxü̃rüü̃ nixĩgü. Rü inanaxügü ga na nangúexẽẽãxü̃ ga muxü̃ma ga norü ore.
35 Rü yexguma marü nayáuanegu, rü norü ngúexü̃gü rü naxcèx naxĩ, rü ñanagürügü: —Marü nayáuanexü̃chi rü ñaã rü wüxi i nachica i taxúema nagu ãpataxü̃ nixĩ.
36 —Rü ngẽmacèx name nixĩ i ícuyamugü i duü̃xü̃gü na namapechinüwa ipeagüxü̃ i duü̃xü̃güxü̃tawa rü ĩãnexãcügü ya ngaicamagünewa naxĩxü̃cèx na nge̱ma norü õnacèx yataxegüxü̃cèx —ñanagürügü.
37 Natürü ga Ngechuchu rü nanangãxü̃, rü ñanagürü nüxü̃: —¡Pematama penaxüwemü! —ñanagürü. Rü nümagü nanangãxü̃gü rü ñanagürügü: —¿Ẽ́xna cunaxwèxe i 200 tachinü i dĩẽru naguxü̃ i pãũcèx nüxü̃́ tayataxexü̃ na ngẽmamaã tanachibüexẽẽxü̃cèx? —ñanagürügü.
38 Rü yexguma ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —¿Ñuxre i pãũ pexü̃́ nangẽxma? ¡Rü ípeyadèu̱x! —ñanagürü. Rü yexguma íyadaugüãgu, rü ñanagürügü nüxü̃: —Toxü̃́ nangẽxma i wüximẽ́ẽ̱xpü̱x i pãũ rü taxre i choxni —ñanagürügü.
39 Rü yexguma ga Ngechuchu rü duü̃xü̃güxü̃ namu na ñuxrechigü nügüxü̃tawa rütogüxü̃cèx ga maxẽtẽ́xewa.
40 Rü ínarütogü ga 100 chigü rü 50 chigü ga duü̃xü̃gü.
41 Rü yexguma ga Ngechuchu rü nanade ga yema wüximẽ́ẽ̱xpü̱x ga pãũ rü yema taxre ga choxni. Rü daxũguxü̃ ga naãnegu nadawenüãcüma Tupanana moxẽ naxã. Rü inanabücu ga yema pãũ, rü norü ngúexü̃güna nanana na yema duü̃xü̃güxü̃ yanuãxü̃cèx. Rü yema taxre ga choxni rü ta guxü̃ma ga yema duü̃xü̃güxü̃ nüxü̃ nayanuxẽẽ.
42 Rü guxü̃ma nachibüe ñu̱xmata meãma nüxü̃́ yangu.
43 Rü yemawena rü 12 ga pexchigü nanapagüamatama namaã ga yema pãũ rü choxni ga íyaxügüxü̃.
44 Rü yema yéma pãũgü ngõ̱xgüxü̃ rü 5000 ga yatügü nixĩ.
Dexáétügu nixũ ga Ngechuchu
(Mt 14.22-27; Cu 6.16-21)
45 Rü yemawena ga Ngechuchu rü duü̃xü̃güxü̃ íyamugüyane rü wüxi ga nguegu nayachoü̃xẽẽ ga norü ngúexü̃gü na yoxni naxtaxaarü tocutüwa Bechaídawa naxĩxü̃cèx.
46 Rü yexguma duü̃xü̃güxü̃ íyamugüguwena, rü mèxpǘnewa naxũ ga Ngechuchu na yéma yayumüxẽxü̃cèx.
47 Rü yexguma marü nachütagu, rü naxtaxaarü ngãxü̃tüwa nayexmagü ga norü ngúexü̃gü. Rü Ngechuchu rü nüxĩcatama dauxchitawa nayaxü̃ãchi.
48 Rü nüxü̃ nadau na guxchaxü̃ãcüma yaxãgüxü̃ ga norü ngúexü̃gü, yerü ga buanecü rü nawaama nabuxuchi. Rü yexguma marü yangunechaü̃gu, rü Ngechuchu rü dexáétügu nawe narüxũ. Natürü ñoma nüxü̃ naxüpetüchaü̃xü̃rüü̃ nügü nixĩxẽẽ.
49-50 Rü yexguma norü ngúexü̃gü nüxü̃ daugügu ga dexáétügu na yaxũxü̃, rü nagu narüxĩnüẽ ga wüxi ga naxchi̱ximare na yiĩxü̃. Rü yemacèx aita naxüe, yerü guxü̃ma nüxü̃ nadaugü rü poraãcü naḇaixãchiãẽgü. Natürü yexgumatama ga Ngechuchu rü namaã nidexa rü ñanagürü nüxü̃: —¡Peporae! Rü chomachirẽ́xtama chixĩ. ¡Tãxṹ i pemuü̃ẽxü̃! —ñanagürü.
51-52 Rü nguegu nixüe, rü inarüxó ga buanecü. Natürü nümagü ga norü ngúexü̃gü rü naḇaixãchiãẽgümare yerü woo nüxü̃ na nadaugüxü̃ ga yema mexü̃ ga Tupanaãrü poramaã naxüxü̃ ga Ngechuchu ga yexguma yema pãũ yamuxẽẽgu, natürü tama nüxna nacuè x-ãchie na Tupana Nane na yiĩxü̃ yerü nüxü̃́ naguxcha na yaxõgüãxü̃.
Yenecharétuanewa Ngechuchu nanameẽxẽẽ ga iḏaaweexü̃
(Mt 14.34-36)
53 Rü yexguma marü yanguü̃gu ga naxtaawa, rü Yenecharétuanewa nangugü. Rü yexma naxãnacügu nanangaxü̃gü ga naweü̃.
54 Rü yexguma nguewa ínachoü̃gu, rü yexgumatama ga duü̃xü̃gü rü nüxü̃ nicuèxãchitanü ga Ngechuchu na yiĩxü̃.
55 Rü yema naãnewa rü guxü̃ne ga ĩgüwa nabuxmü ga yema duü̃xü̃gü. Rü yexguma nüxü̃ nacuèxgügu ga ngextá na nayexmaxü̃ ga Ngechuchu, rü yéma norü caruü̃gügu naxcèx nanagagü ga iḏaaweexü̃.
56 Rü guxü̃wama ga ngextá íyanguchigüxü̃wa ga Ngechuchu, ga ĩãnexãcügüwa rü ĩãnegü ga itaxü̃newa, rü ĩãnepechinüwa, rü yexma ítamü̃pechinügu naxcèx nayamugü ga iḏaaweexü̃. Rü nüxü̃ nacèèxü̃gü na tama nüxna nachúxãxü̃cèx na naxchirupechinügumare yangõgügüxü̃cèx. Rü guxü̃ma ga yema nüxü̃ ingõgüexü̃, rü naxcèx nitaanegü.