JOHN
KIPANA THUPHA
Natahsan theina ding'un
Jesu Pathen Chapa tahbeh, thutah le ngailutna bulhingset a kiphong doh
Gospel John lekhabu sung thu umdan
John lekhabu hi Jesu natoh jatchom chom chule ipi jeh pen'a hung ham ti bailam tah a hetna hi ding ahi. John in aseibena ah, Jesun thil phabep kultah a ngaito dingin natoh anei e, hiche natoh phabep akon chun Ama koi ahi, hetdohna tei ding ahi. Jesun melchihna sagi abol ho bou John in ajihlut ahi. Ajeh chu hiche melchihna ho hin Jesu Pathen Chapa ahi, ti aphochen in ahi. John in aseijin, “Vannoi pumpi lekhabu kijih ho sanga hop-lenjo ahi,” ati Jn 21:25. Ipi dinga melchihna hichengse hi alhendoh ham? Ajeh chu tahsanna dihtah nei ding, “Jesu Messiah le Pathen Chapa ahi ti, tahsan jingna ding le tahsan jal'a Ama min'a hinna nei theina ding ahi,” Jn 20:31.
Gospel John hin, Vah chule Hinna hi Pathen natoh ho hinkho lamhil'a pang ahi, ti avetsah e. Jesu thuhil chom chom gospel danga kimulou jong ajaovin ahi. Jesu Meissiah, Van'a kon Hinna Changlhah, Pathen hinsol, Vannoi vah, Kot, Kelngoi ching, Pathen Chapa, Thodoh kitna, Hinna, Lampi, Thutah, Lengpigui tahbeh chule Judah te lengpa ahi. Hiche hoa kon tahsanna dihtah neina ding tina ahi.
Lekhabu jihpa chule ajih kum
Solchah John, Zebedee chapa Mk 1:19, Jesu seijui som le ni lah a alailah pen, ngailut John tia jong kihepa sut ahi. Alhangpi pomdan in AD 80-95 sunga asut hi dingin tahsan ahi. Chule Ephesus khopi, tukhanga Turkey, aum sunga anajih ahi.
Koi henga chule ipi dinga ajih ham?
Asia minor gamsunga Judah mi hilou, Jesu tahsan a anungjui ho gelkhohna a ajih ahi. Amaho chu alhangpia Greek miho chihgilna thuhil hatna mun'a cheng ho ahiuve. Chulaiya Greek te thuhil loupi khat chu, Jesu chu Pathen ahin, mihem tahbeh ahipoi tia hetchenna giltah neiho bou huhhingna chang ahi, atiuve. Hijeh chun John in, “Huhhingna chu Pathen Chapa Jesu eiho lhatdoh dinga mihem tahsaphe a hung ahi, ti tahsan jouse chang ding ahi,” ati.
1
Thu chu mihem ahung sohtai
1 Thu chu atil abul'a ana umsa ahi. Thu chu Pathen toh umkhom ahin, chule Thu chu Pathen ahi.
2 Ama chu atil abul'a Pathen toh umkhomsa ahi.
3 Pathen'in ama vanga thil jouse anasem ahin, chule Ama louva kisem doh khatcha jong aumpoi.
4 Thu chun thil jouse hinna apeh ahin, chule Ama hinna chun amichang cheh vah apeh ahitai.
5 Vah chun muthim lah ahinsal in, chule muthin'in vah chu asumit joupoi.
6 Pathen'in mikhat, Twilutsah John ahin sol'in,
7 aman vah thu a hettohsah chu ama thuseiya konna amichang cheh in atahsan theina dingu ahi.
8 John ama tah chu vah ahipoi, vah thudol hettohsah a seiphong chu ahije.
9 Vannoiya hunga, amichang cheh vah hung pea, Ama bou chu vah tahbeh ahi.
10 Asemsa vannoiya ama ana hungin, hinla vannoiyin ama ahedoh pouve.
11 Ama amite henga anahung chun, amiten ama ana sang tapouve.
12 Ahivangin koi hileh ama tahsan le ama kisa'n jouse chu Pathen chate hitheina thuneina apetai.
13 Amaho penthah chu tahsa pen ngai'a mihem lung lam'a konna tahsa lunggon'a penga ahipouvin, Pathen'a kon peng'a ahibou uve.
14 Hiti hin Thu chu tahsapu mihem ahung kisoh in, chule ilah uva ahung chengtai. Ama lhadahlou ngailut le kitahna dimset ahin, keihon ama loupina, Pa Chapa changkhat seh ahina loupitah chu kamu tauve.
15 John chun Jesu thudol a hettohsah in, mipi ho henga asam'in “Hiche pa hi ahi, athudol kana hettohsah chu, Kanunga mi khat ahungin, ama chu kei sanga gamchenga lenjo ahi, ajeh chu ama keima masang peh'a anaumsa ahitai, kati chu,” ati.
16 Ama aning lhinsetna konna eiho jouse lungset vangbohna hi aban ban'a changa ihitauve.
17 Ijeh ham itileh danthu chu Mose a kon ahin, hinla lhadahlou Pathen mi ngailutna le kitahna chu Jesu Messiah vanga hungah ahi bouve.
18 Koima Pathen mukha ana umpoi. Ahin atepi umlou, ama tah Pathen Chapa changkhat seh, Pa lung to kinaicha um jing chun, eiho henga aphondoh ahitai.
Twilutsah John hettohsah
19 Hiche hi Juda te lamkai hon Jerusalem'a pat a thempu ho leh Hou-In a sottol leho, John henga “Nang koi nahim?” tia aga dohsah nauva, John in a hettohsah chu ahi.
20 Ama ahung kiphong doh paijin, “Keima Messiah kahipoi” ati jenge.
21 Chuphatnin ama hon adongun, “Achutile aphai, koi nahi ham? Nangma Elijah nahim?” atiuve. Aman adonbut in “Kahipoi” ati. “Ahile kaginchat u themgao chu nahim?” atiuve. Aman “Kahipoi” ati.
22 “Achutile koi nahim? Eihinsol ho koma lhut ding donbutna kangai chauve. Nangman koi kahi nakiti em?” atiuve.
23 John in adonbut in Keima gamthip a khosam awgin'in, “Pakai hungna ding lampi sutheng un,” tia Isaiah themgao thusei chu kahi, ati.
24 Hichun Pharisee ho ahung kisol ho chun,
25 Ama adong un, “Messiah nahi louva, Elijah nahi louva, chule themgao nahilou le, ipi thuneina naneiya Baptize nachan sah ham?” atiuvin ahi.
26 Chuin John in amaho jah a, “Keiman twiya Baptize kachan sah ahin, ahinlah mipi lah a nang hon nahet dohlou u mikhat aume.
27 Ama keima nunga hung ahivangin keima ama soh dinga jong lhing joulou chule akengchot khao sutlham dinga jong kilom kahipoi,” ati.
28 Hicheng chu Jordan vadung gal solam Bethany mun'a John in Baptize achansahna a thilsoh ahi.
Pathen kelngoinou
29 Ajingin John in ama heng lam'a Jesu ahung amun, “Veuvin, vannoi chonset pomang Pathen kelngoinou khu,”
30 Ama hi ahi keiman kasei, kanunga hunga kei sanga gamchenga lenjo, kati chu, ajeh chu ama kei um masang peh a ana umsa ahitai, ati.
31 “Keiman ama Christa ahilam kana hepoi, ahivangin ama chu Israel lah a phondoh a aumna ding'a keiman twiya Baptize kachan sah ahi,” ati.
32 Chuin John in athu hettohsah nan, “Keiman van'a kon'a Lhagao Theng vakhu banga ahung lenlhah a achunga aumden kamui.”
33 Keiman ama ahilam kana hepoi, ahivang'in Pathen'in twiya Baptize chan sah dinga eisol chun, aman kakoma “Achunga Lhagao Theng achuh a aumden namupa chun, Lhagao Thenga baptize ahin chan sah ding ahi,”
34 “Chule keiman Jesu chunga hicheng asopet hi kamun, hijeh a chu ama hi Pathen'in alhendoh achapa khat seh chu ahi tia ka hettohsah ahitai,” ati.
35 Ajing kit in, John aseijui mini toh adinpet un,
36 Jesun ahinjotpa chu amun, ama chu aven, “Veuvin Pathen kelngoinou khu,” ati.
Seijui masa ho
37 Chuin John seijui teni chun athusei chu ajalhonin, Jesu nung ajuilhon tai.
38 Chuin Jesu akihei leh amanin ajuilhon chu amun, “Ipi na ngaichat lhon ham?” atitai. Amanin adonbut lhon'in “Rabbi” (Hichu houhil tina ahi) hoiya na umji ham? atilhon e.
39 Chuin aman, “Hung lhonin hungve lhonin,” ati. Amani Jesu toh akilhon khom lhonin, aumna chu aga mulhon tai. Chule hiche nikho chun aumkhom tauve. Hichu nilhangkai nidan li don ahi.
40 John thuseiya, Jesu nungjui teni lah a khat joh chu, Simon Peter naopa Andrew chu ahi.
41 Andrew chun asopipa Simon aga holdoh in ajah a, “Keihon Messiah (Christa tina ahi) kamu tauve,” ati.
42 Chuin Andrew in Simon chu Jesu henga ahinpuiyin ahi. Hichun Jesun Simon chu aven ajah a, “Nangma John chapa Simon nahi, hijongleh Cephas kisah ding nahitai. (Hichu Peter tina ahi).”
43 Ajingin Jesu Galilee lam'a che dingin aume. Hichun aman Philip amun, ajah a “Hungin neijuijin,” ati.
44 Philip chu Andrew leh Peter chenna khopi Bethsaida kho a kon ahi.
45 Chuin Philip in Nathanael aholdoh in ajah a, “Mose le themgao hon athudol anasut u amapa tah chu kamu tauve. Ama chu Nazareth khomi, Joseph chapa, Jesu ahi,” ati.
46 Hichun Nathanael in adatmo lheh in, “Nazareth khoa kon'a thilpha sohdoh thei hinam?” ati. Philip in adonbut'in “Hungin nangma tah in hungven” ati.
47 Akom lhon'a amani ahung lhon chu Jesun amun, ajah lhon'a, “Phatlhemna beihel mikitahpa, Israel chapa dihtah chu tun aumtai,” ati.
48 Nathenael in adongin, “Iti neihet jeng ham?” ati. Jesun adonbut in, “Philip in naholdoh masanga theichang phung noiya na umpet a chu kamu nahitai,” ati.
49 Chuin Nathanael tijatah in, “Rabbi nangma Pathen Chapa, Israel te lengpa nahi,” tin aphongtai.
50 Chuin Jesun adongin, “Theichang phung noiya na umpet kamu ahitai, kati jeh a chu na tahsan ham? Hiche sanga chungnungjo namu ding ahi,” ati.
51 Chujouvin ama jah a, “Atahbeh ka seipeh nahi, nangman van akihon'a chule Pathen vantil ho Mihem Chapa chunga akaltou le akumsuh namu ding ahi, ajeh chu ama tah chu van le lei kimatna kalbilei ahi,” ati. Cana khoa moupui golvah