4
‑Tɛ 'kuo ‑hʋɩn a nyɩgblaka ꞊tɔ la ‑Yusu 'mʋ lɛ
(Matie 4.1-11; Makɩ 1.12-13)
1 Nyɩsʋa a ‑Hihiu kɔɔ ‑Yusu ke win 'bii, ‑Yusu a ‑gbɛ, 'ɔ ‑hɔn 'o 'nie ꞊nʋ nʋa 'mʋ, ‑ɛ mɔ Sudɛn, Nyɩsʋa a ‑Hihiu a ‑gbɛ, 'ʋ gbɔ 'le ‑tɛgbi ꞊nʋ, nahuin ꞊de 'de 'le 'ti.
2 ‑Ye 'kuo ‑hʋɩn a nyɩgblaka, ‑ɔ mɔ Satan, 'ɔ plɛ, ɔ 'mʋ ‑Yusu 'mʋ lɛ ꞊tɔ, ‑ɛ die nu, ‑Yusu 'mʋ ‑tɩ 'wla, 'ke 'o 'a Bu Nyɩsʋa ye, 'ɔ ꞊tʋɔ 'mʋ lɛ, 'ke 'le ‑nyrɔwɩ a ‑wlɩɩ 'hɔn 'kwli 'mʋ. ‑Nyrɔwɩ a ‑gbɛ 'mʋ, ‑Yusu ꞊ci nɩ. ‑Tɛ ɩ ‑hi, ‑ye kanʋ nyo nu.
3 ‑Ye 'kuo ‑hʋɩn a nyɩgblaka nɔ: «'Bɩa ꞊nɩ 'ya Nyɩsʋa a 'Yu 'mʋ, le 'hɩɔ ‑gbo, bɔ ‑hɛ 'flɔɔ.»
4 ‑Ye ‑Yusu ꞊tuo ‑wɔn, ɔ nɔ: «Ʋ 'crɩɛ nɩ, 'ke 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, ‑ɛ mɔ: Ɛ 'de dididɛɛ ‑do, ɛ 'nɩ nue ꞊le, ‑tʋnahuon 'nɩ nɩ ꞊le 'klɔ.»
5 ‑Tɛ dɛ a ‑gbɛ, ɛ ‑hi, ‑ye 'ke 'kuo ‑hʋɩn a nyɩgblaka gba 'le ‑Yusu dʋgba ꞊de 'lu, 'ɔ titie ꞊nɔ tii ‑do a ti 'yri ‑tʋtʋ ke a 'blʋgbɩ 'bii ꞊nʋ ye,
6 ʋ nɔ: «'Blʋgbɩ ‑gbo a 'klɩ, kɔ 'a ‑tɩ a 'yi'bʋbʋa, 'n di ‑mʋ 'nɩ ‑nyi. Ɩ 'bii ‑gbo, ʋ ‑nyi 'mʋ nɩ. 'Na ‑gbɛ, nahuon 'nɩɩ ‑hʋa, nɔ‑ 'n nyi ‑wɛ ‑nyi.
7 'A ‑tɩ, 'bɩa ꞊nɩ bla 'mʋ kwlɩ ye gbo, 'ke 'o 'na 'o꞊tuulɛ a ‑ta 'mʋ, ɩ 'bii ‑gbo, ‑mɔ di kɔ.»
8 ‑Ye ɔ ꞊tu ‑wɔn, ɔ nɔ: «Ʋ 'crɩɛ nɩ, 'ke 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, ‑ɛ mɔ: ‑Na Kʋkɔnyɔ Nyɩsʋaa ‑do, nɔ‑ kɔ ye ‑bo bla 'o kwlɩ gbo, 'ke 'o 'a 'o꞊tuulɛ a ‑ta 'mʋ. Nɔ‑ blɛ ‑tɩ a 'yi'bʋaalɛ ye.»
9 Dɛ a ‑gbɛ, ‑tɛ ɛ ‑hi, ‑ye 'kuo ‑hʋɩn a nyɩgblaka gbɔ 'le Jrusrɛdɩɔ 'mʋ, 'ʋ 'yɔɔ 'le Nyɩsʋa a 'kagblaka ke, ʋ nɔ: «'Bɩa ꞊nɩ 'ya Nyɩsʋa a 'Yu 'mʋ, ‑ye ‑bo ꞊pluu 'le ꞊hlɔn,
10 ‑ɛ nue, ʋ 'crɩɛ nɩ, ‑ɛ mɔ: ‑Na ‑tɩ, Nyɩsʋa di 'a lɛleenyʋ 'nɩ le, ʋ 'mʋ ‑mʋ 'yie ꞊tu,
11 ʋ 'mʋ ‑mʋ klɩ, ‑ɛ die nu, ‑na bʋ 'nɩ ꞊han 'hɩɔ ye bi.»
12 ‑Ye ‑Yusu ꞊tu ‑wɔn, ɔ nɔ: «Ʋ 'crɩɛ nɩ, 'ke 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, ‑ɛ mɔ: ꞊Nɩ ꞊tɔ 'le ‑na Kʋkɔnyɔ Nyɩsʋa 'mʋ lɛ.»
13 ‑Tɛ 'kuo ‑hʋɩn a nyɩgblaka ‑wɔ 'klɛɛ ‑Yusu a 'mʋlɛ꞊tɩtɔ ‑wɔn, 'ke 'le 'pɩ a gblegblei 'kwli 'mʋ, ‑ye ɔ ‑hɩɔ lɛ mɛ, 'ɔ mu 'o ti 'mʋ lɛ ‑pre wɔn, ‑ɩ kɔ 'yri ɔ dio 'o lele 'mʋ lɛ ꞊tɔ.
‑Tɛ ‑Yusu ꞊tu la 'a ‑kʋan ‑wlu, 'ke 'le Galileblʋgba 'mʋ
(Matie 4.12-17; Makɩ 1.14-15)
14 ‑Tɛ dɛ a ‑gbɛ, ɛ ‑hi, ‑ye ‑Yusu ꞊hɩan ‑wɔn, 'ɔ mu 'le Galileblʋgba 'mʋ. Nyɩsʋa a ‑Hihiu kʋɔ ke win 'bii, 'ʋ ‑nyi ꞊nɔ 'klɩ. 'A 'dʋ 'sɛɛ 'blʋgba 'bii ke gbo,
15 'ɔɔ Nyɩsʋa a ‑tɩ tɔɔ, 'ke 'le Nyɩsʋa a kayuo gbo, nahuin 'bii 'ʋʋ 'a ‑tɩ 'yi 'bʋaa.
Nasalɛtɩ 'mʋ a nahuin, ʋ 'de la ‑Yusu ꞊wlʋ ye kuo
(Matie 13.53-58; Makɩ 6.1-6)
16 ‑Nyrɔwɔ ꞊de 'mʋ, 'ke ‑Yusu mu 'le Nasalɛtɩdɩɔ 'mʋ, ‑ɔ kɔ 'mʋ ɔ kuu 'le. ‑Wuwle‑nyrɔwɔ 'mʋ, 'ɔ pa 'le Nyɩsʋa a kayu gbo, ‑ɛ 'we ꞊nɔ ye, ‑tɛ ɔ nye lɛ nu, 'ɔ 'ba ye 'mʋ, ‑ɛ die nu, ɔ 'mʋ Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ ‑hre,
17 'ʋ ‑nyi ꞊nɔ 'crɩɩnɩɛ ꞊nʋ, Nyɩsʋa a winwlɔn‑hɛnyɔ Esai 'crɩɩ la, 'ɔ ꞊wlɛɛ, 'ɔ yɛ 'crɩɩnɩɛ꞊tɩɔ ꞊nʋ ke, ɔɔ wɛn lɛ ꞊mɔ. 'Crɩɩnɩɛ꞊tɩɔ a ‑gbɛ, 'a win, ɩ nɩ‑ ‑gbo:
18 «Nyɩsʋa a ‑Hihiu, nʋ‑ nɩ 'o 'mʋ ke 'mʋ,
Nyɩsʋa 'ɔ ‑ha 'le 'mʋ du 'mʋ,
'ke ꞊bo pue 'a ꞊hapʋtitie nahuin ꞊nʋ,
‑ʋ nɩ wɔlɩ lɛ.
Nyɩsʋa, ɔ le 'mʋ nɩ, 'ke ꞊bo le ꞊go,
‑ɛ mɔ, ɔ diu 'nɩ ꞊gbla.
꞊Bo le ‑wɛ 'yiisuanyʋ,
‑ɛ mɔ, ɔ die 'nɩ nu, ʋ 'mʋ lɛ yrii.
꞊Bo le ‑wɛ nahuin ꞊nʋ, ʋʋ ꞊sʋɛ ꞊tue,
‑ɛ mɔ, ɔ diu ‑wɛ 'nɩ ꞊gbla.
19 ꞊Bo le ʋ 'bii, ‑ɛ mɔ, ti nyre 'o ꞊o,
‑ɩ kɔ 'yri Kʋkɔnyɔ di 'o ꞊nʋ tɔɔ,
‑ɛ mɔ, ɔ nʋʋ 'mʋ nɩ.»
20 ‑Tɛ ‑Yusu ‑wɛ ‑wɔn, ‑ye ɔ 'pla 'crɩɩnɩɛ nɩ, 'ɔ ‑nye Nyɩsʋa a kayu a ‑kʋannunyɔ, 'ɔ nɩ gbo. Nahuin 'bii, ‑ʋ nɩ 'le Nyɩsʋa a kayu gbo, ʋ 'wlaa 'le ꞊nɔ 'yii 'klɔ gbo.
21 ‑Ye kɛ ɔ nyu lele ye po, ɔ nɔ: «'Crɩɩnɩɛ꞊tɩɔ ꞊nʋ, 'n ‑hre, a 'wɔn, ‑tɩ ‑gbo, ɔɔ ꞊tu, kɛkɛ ‑gbo, 'ke ɩ mue kɛ 'lu ‑wɔn.»
22 Nahuin 'bii, ‑ʋ nɩ 'o, ʋ nɔ 'nɩ: «Ɔɔ 'nɩ 'prɛ ‑tɛɛ.» Ɩ saka ꞊nʋ nɩ, 'ke 'o 'yilɛnɔwintɛ, ɔɔ po a ‑ta 'mʋ, ʋ nɔ: «꞊Be nahuon ‑gbo, ɔ 'de Sosɛfʋ a 'yu?»
23 ‑Ye ‑Yusu nɔ: «'N yie nɩ, ‑ɛ mɔ, a di 'mʋ ‑talʋdʋ ‑gbo ye 'nɩ po, ‑ʋ mɔ: ‑Data, pɩa ‑n dɩɔnʋ. Kɛ a di lele 'mʋ ye po: 'Ŋmilɛka‑tɔplɩ 'bii ꞊nʋ, ‑n nu 'le Kapɛnaɔdɩɔ 'mʋ, ‑a 'wɔn 'a ‑tɩ nɩ. Ɩ ‑do a ‑gbɛ, nui ‑wɛ, kɛ nɔ ‑na ‑gbɛ a 'dɩɔ 'mʋ.»
24 Ɔ nɔ lele: «'Nɩɩ 'a mʋ 'nɩ le ‑tɛɛ, ɛ 'de Nyɩsʋa a winwlɔn‑hɛnyɔ ꞊de kɔ, ʋ kuo ꞊wlʋ ye, 'ke 'le 'a ‑gbɛ a 'dɩɔ 'mʋ.
25 'Nɩɩ lele 'a mʋ 'nɩ le, 'ŋmilɛka‑tɔplɩ ꞊nʋ, Nyɩsʋa a winwlɔn‑hɛnyɔ Elii la nu, bɩ bi 'le 'a mʋ 'kwli 'mʋ, ti ꞊nʋ ‑kɔ 'yri 'nu 'kee la didie, 'ɛ gba 'yrɩɩ ta, nɩ lɛ yakʋɛɛ ‑huonnɔ, kɔ, ‑tɛ kanʋʋ la ꞊tɩ, kɛ nɔ ‑tʋtʋ ke. Ti a ‑gbɛ 'yri, kotianyrʋ ‑huo la nɔ Yisraɛkʋɛ a 'blʋgba 'mʋ nɩ, 'ʋʋ la 'mʋ‑hɛɛlɛ ‑hʋa.
26 Kɛɛ, ɛ 'de la 'a nahuon ꞊de kɔ, Nyɩsʋa bɔ lee la 'le Eli ‑wɔn, 'bɛ 'de kotianyrɔɔ ‑do ꞊nʋ ‑wɔn, ‑ɔ 'de Yisraɛkʋɛyrɔwlʋ. Nyrʋgba a ‑gbɛ, 'ke ɔ 'ti la 'le pʋpʋdakʋ ‑hɛyri, 'ke 'le Salɛtadɩɔ 'mʋ, ‑ɔ nɩ 'le Sidɔblʋgba 'mʋ, Eli a ‑gbɛ 'ɔ ‑hɩɔ 'mʋ, 'ke 'le 'ŋmilɛkadɛ 'kwli 'mʋ, ‑ɛ nue, kotianyrɔ, a ‑gbɛ, ɔ kuo la Nyɩsʋa ye ꞊wlʋ.
27 'Ya 'o lele 'lu, Nyɩsʋa a winwlɔn‑hɛnyɔ Elise a ti 'yri, ‑tɔplɩ‑jɔhʋɩnnunyʋ ‑huo la nɔ Yisraɛkʋɛ a 'blʋgba 'mʋ nɩ. Kɛɛ, Elise a ‑gbɛ, ɔ 'die la 'le ‑wɛ, bɔ ‑wɔ la nahuon ꞊de a 'kʋɛ, 'bɛ 'de nahuon ‑gbo, ‑ɔ mɔ Naama, ‑ɔ 'de Yisraɛkʋɛyu, ‑ɔ kɔ 'le Siliblʋgba 'mʋ. Nɔ‑ kɔ 'kʋɛ ɔ ‑wɔ la, ‑ɛ nue, ɔ kuo la Nyɩsʋa ye ꞊wlʋ.»
28 Nahuin 'bii ꞊nʋ, ‑ʋ nɩ 'le Nyɩsʋa a kayu gbo, ‑tɛ ʋ 'wɔn ‑tɩ a ‑gbɛ, ‑Yusu ꞊tu, ‑ye ʋ bi 'mʋ lɛ yrʋ,
29 'ʋ 'ba ye 'mʋ, 'ʋ klo, 'ʋ ꞊tɩɔ 'dɩɔ 'mʋ, 'ʋ gbɔ 'le dʋgba ꞊nʋ 'lu, ‑ɔ kɔ 'lu 'waa 'dɩɔ nɩ 'o, ‑ɛ die nu, ʋ 'muo 'le ye 'nyraa, ɔ 'mʋ 'le ꞊hlɔn bii, ɔ 'mʋ 'kʋ.
30 Kɛɛ, 'ke ɔ naa 'le ꞊nʋ ‑gbahlɔn, 'ɔ mu.
‑Tɛ ‑Yusu bla la 'ku ‑hʋan lɛ
(Makɩ 1.21-28)
31 'Plɩɩ dɛ a ‑gbɛ, ɛ 'mʋ mu ‑hi, ‑ye 'ke ‑Yusu mu 'le 'dɩɔ ꞊nʋ 'mʋ, ‑ɔ kɔ 'dʋ mɔ Kapɛnaɔ, 'ke 'le Galileblʋgba 'mʋ. ‑Tɛ ‑Juukʋɛ a ‑wuwle‑nyrɔwɔ nyre 'o, ‑ye 'ke ‑Yusu mu 'le Nyɩsʋa a kayu gbo, 'ɔ bi 'o, 'ɔɔ nahuin Nyɩsʋa a ‑tɩ tɔɔ.
32 Nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ nɩ 'o, ɩ ka ꞊nʋ lɛ 'ŋmi, ‑Yusu bɔ di lɛ tɔɔlɛ nu, ‑ɛ nue, 'ke 'le Nyɩsʋa a 'klɩ 'kwli 'mʋ, 'ke ɔɔ 'le tɔɔ.
33 Ɛ kɔ nyɩbɛyu ꞊de. Nɔ‑ 'ku ‑hʋan nɩ 'o ke 'mʋ. 'Ke ɔ nɩ 'le Nyɩsʋa a kayu a ‑gbɛ gbo, 'ɔ ‑tʋa win a 'le'yaalɛ gbo, ɔ nɔ:
34 «Nasalɛtɩ 'mʋ a ‑Yusu, ‑ha ‑a mʋ mɛ lɛ, ꞊nɩ bi 'le 'le ‑a nɩ ‑tɩ ‑hɛyri. ‑N 'de ꞊le, ꞊mʋ ‑a mʋ gbo ‑wɔ. 'N yie nɩ, nahuon a gblo tio‑ ‑n 'ya. ‑Mɔ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu, ‑mɔ ɔ lee nɔ.»
35 Bɔ po 'klɛɛ lɛ, ‑ye ‑Yusu 'prɛɛ 'le 'ku ‑hʋan a ‑gbɛ ‑wɔn nɩ, ɔ nɔ: «Ma wien, 'plɩɩ ‑hɔn 'o nahuon ꞊nʋ ke 'mʋ!» 'ku ‑hʋan a ‑gbɛ, 'ʋ ‑hli nahuon a ‑gbɛ gbo, 'ke 'o nahuin 'bii ye, 'plɩɩ 'ʋ ‑hɔn 'o ꞊nɔ ke 'mʋ, 'ʋ mu, kɛɛ, ʋ 'de nahuon a ‑gbɛ dɛ 'klan ꞊de 'mʋ nu.
36 ‑Ye nahuin 'bii ꞊nʋ, ‑ʋ nɩ 'o, ɩ ka ꞊nʋ lɛ 'ŋmi. Kɛ ʋʋ yrɛ pupo, ʋ nɔ: «Dɛ a ‑gbɛ, ɛ mɔ dɛ'ɛ nɩ. Nahuon ‑gbo, 'a pupowin nɩ ke 'klɩ, 'plɩɩ, 'ɔ kɔɔ 'kuo ‑hʋɩn win ke. 'Bɔ lo, 'ke 'le Nyɩsʋa a 'klɩ 'kwli 'mʋ, bɔ ‑hɔn 'o nahuon ke 'mʋ, 'ɔɔ 'o 'mʋ ‑hɔn.»
37 Dɛ a ‑gbɛ, nɛ‑ nue, ‑Yusu a 'dʋ 'ʋ 'sɛɛ gbo, 'ke 'le 'blʋgba 'bii ꞊nʋ 'kwli 'mʋ.
‑Tɛ ‑Yusu ‑wɔ la 'dai kɩklanyʋ a 'kʋɛi
(Matie 8.14-17; Makɩ 1.29-34)
38 ‑Tɛ ‑Yusu ‑hɔn 'le Nyɩsʋa a kayu gbo 'mʋ, ‑ye 'ke ɔ mu 'le Simɔ (Piɛlɩ) a ‑tɛ. 'Ke ɔ yɛ 'le Simɔ a 'dɔɔ gbo, Simɔ a 'dɔɔ a ‑gbɛ, nɔ‑ kɔ 'hʋɩn hren 'dɔ. ‑Ye nahuin 'bii ꞊nʋ, ‑ʋ nɩ 'o, ʋʋ ‑Yusu lɛ 'nɩ 'batɩ, 'ke bɔ nue, 'a 'hʋɩn bɩ 'kee,
39 ‑Yusu 'ɔ ꞊jro 'lu 'mʋ gbo, 'plɩɩ, 'ke 'le win 'yaklɩ 'kwli 'mʋ, 'ɔ 'prɛɛ 'le 'hʋɩnhinhren a ‑gbɛ ‑wɔn, 'ke bɛ hren nyrʋgba a ‑gbɛ ‑wɔn. ‑Ye tii ‑do a ti 'yri, 'a 'hʋɩn 'kee nɩ, 'ɔ 'ba ye 'mʋ, 'ɔ pi 'waa dididɛ.
40 ‑Tɛ 'yrʋ ‑wɛ 'le yakɔ 'mʋ lɛ, ‑tɛ ‑wuwle‑nyrɔwɔ ‑wɛ 'le, ‑ye nahuin 'bii ꞊nʋ, ‑ʋ kɔ kɩklanyʋ, 'kʋɛi a gblegbleii nu, 'ke ʋ gbʋ 'le ‑Yusu ‑wɔn, ‑Yusu 'ɔ po ʋ 'bii dabʋɩ 'lu gblɛ, 'ɔ ‑wɔ 'waa 'kʋɛi a ‑gbɛ,
41 'kuo ‑hʋɩn 'ɔ ‑hɔn 'o 'hʋɩnhrennyʋ 'plɔplɔ ke 'mʋ lɛ, 'kuo ‑hʋɩn a ‑gbɛ 'ɔɔ 'le win 'yaa, ɔ nɔ: «‑Mɔ mɔ Nyɩsʋa a 'Yu!» Kɛɛ ‑ye ‑Yusu 'prɔɔ 'le ‑wɔn, 'ke 'le win 'yaklɩkɔ 'kwli 'mʋ, 'ɔ lo, 'ke ɔ nɩ po 'le wun, ‑ɛ nue, 'kuo ‑hʋɩn a ‑gbɛ, ɔ yie nɩ, ‑ɛ mɔ, ‑Yusu, nɔ‑ mɔ Waanyɔ ꞊nʋ, Nyɩsʋa po la lɛ, ɔ di la 'a dakʋ ye ya.
‑Tɛ ‑Yusuu la Nyɩsʋa a ‑tɩ ꞊tu, 'ke 'le ‑Juukʋɛ a 'blʋgba 'mʋ
(Makɩ 1.35-39)
42 ‑Tɛ ‑nyrɛ cɛ lɛ, ‑ye ‑Yusu 'ba 'mʋ ye, 'ɔ mu 'le ‑tɛgbi ꞊nʋ, nahuin ꞊de 'de 'le 'ti, nahuin a ꞊ji 'ʋ muo 'yie 'mʋ lɛ ꞊mɔ wɔn. ‑Tɛ ʋ yɔ 'klɛɛ ke, ‑ye ʋʋ ‑hʋa bʋ kɔ ye, ʋ nɔ: «꞊Nɩ ‑hɔn 'le nɔ ‑a mʋ 'hʋɩn 'mʋ.»
43 Ɔ ‑mɛ ‑ye, kɛ ɔɔ ꞊nʋ ye po, ɔ nɔ: «꞊Hapʋtitie ꞊nʋ, ‑ɛ nyi ꞊tu, ‑tɛ Nyɩsʋaa nahuin a win a kekɔɔlɛ nu, 'n kɔ ꞊bo pue ‑wɛ 'dɩɛ ‑ye a nahuin; ɩ nɩ‑ kɔ ‑tɩ Nysɩʋa 'ɔ lee nɔ 'mʋ ‑tʋtʋ ke,»
44 ‑Yusu 'ɔ bi ‑Juukʋɛ a 'blʋgba 'bii ꞊nʋ ke, 'ɔɔ Nyɩsʋa a kayuo gbo na, 'ɔɔ Nyɩsʋa a ‑tɩ ꞊tu.