26
‑Tɛ ‑Juukʋɛ a nyɩgblakɩ, ʋʋ ‑hʋa bʋ 'la la ‑Yusu
(Makɩ 14.1-2; Luku 22.1-2; Saan 11.45-53)
1 ‑Tɛ ‑Yusu ‑wɔ ‑tɔplɩ 'bii ꞊nʋ a tɔɔlɛ ‑wɔn, ‑ye kɛ ɔɔ 'a ‑naagbopʋ ye po, ɔ nɔ:
2 «A yie nɩ, ‑ɛ mɔ, ɛ hie 'le ‑nyrɔwɩɩ 'hɔn, ‑a nɩ lɛ'mimre, ʋʋ Pakɩ daa, ɛ 'mʋ 'o nyre. 'Kee nɩ, ʋ di 'mɔ ‑gbo, ‑ɔ mɔ ‑tʋnahuin 'bii a Nahuon 'na yraanyʋ kwa po, ‑ɛ die nu, ʋ 'mʋ 'o 'mʋ tu 'yie 'mʋ kɔɔ, ʋ 'mʋ 'mʋ 'la.»
3 Tii ‑do a ‑gbɛ 'yri, 'kee nɩ, Nyɩsʋa a ‑cɔhlʋnpinyʋ gblakɩ, kɔ ‑Juukʋɛ a ye'mʋnaanyʋ, ʋ 'kukue lɛ, 'ke 'le ‑cɔhlʋnpinyʋ a nyɩgblaka a ‑tɛ. Nahuon a ‑gbɛ a 'dʋ mɔ Kaifʋ;
4 ʋ 'bii, 'ʋ ‑yrɩ, 'ke bʋ nu gblagblʋ, bʋ klɩ ‑Yusu, ‑ɛ die nu, ʋ 'muo 'la.
5 Kɛ ʋʋ po, ʋ nɔ: «'Bɩa ꞊ba nyo klɩ, ‑a 'nɩ nue 'le lɛ'mimre a ti 'yri, ‑ɛ die nu, nahuin 'nɩ ꞊han ‑a mʋ ‑wɔn di ‑wɔn.»
‑Tɛ nyrʋgba ꞊de 'wlaa la 'o ‑Yusu ‑dawinni 'lu, 'ke 'o 'a 'mʋnʋɛlɛ ‑wɔn
(Makɩ 14.3-9; Saan 12.1-8)
6 Ti a ‑gbɛ 'yri, 'ke ‑Yusu nɩ 'le Betanidɩɔ 'mʋ, ɔ kɔ 'a ‑naagbopʋ 'hɛɛn. 'Ke ʋ nɩ 'le Simɔ a ‑tɛ. Simɔ a ‑gbɛ, ‑tɔplɩ ‑jɔhʋɩn nuo la.
7 Bʋʋ 'klɛɛ dɛ di, ‑ye nyrʋgba ꞊de, nɔ‑ pa kayu gbo, 'ɔ 'ble ‑dawinniyrɩɛ kwa. ‑Dawinni a ‑gbɛ, ɩ kɔ 'a 'yrɩɛ 'hɛɛn, ɩɩ po ꞊die 'dɔ. ‑Tɛ ɔ pa 'klɛɛ, ‑ye ɔ 'yɩya 'o ‑Yusu 'mʋ gbo 'hʋɩn, 'ɔ 'wlaa 'o ‑Yusu ‑dawinni a ‑gbɛ 'lu.
8 ‑Tɛ ‑Yusu a ‑naagbopʋ 'ye dɛ a ‑gbɛ, ‑ye ʋ bi 'mʋ lɛ yrʋ, ʋ nɔ: «Dɛ‑ kɔ ‑dawinni a ‑gbɛ a 'mʋlɛcɩcralɛ 'le?
9 'Bʋ pli wɛn, ɩ di wɛn 'ye 'wliyɛ 'dɔ, ʋ 'mue wɛn ꞊sʋɛnyʋ ‑nyi.»
10 ‑Tɛ ‑Yusu 'ye, ‑ɛ mɔ, ʋ bi 'mʋ lɛ yrʋ, ‑ye ɔ nɔ: «Ba ‑hɩɔ mɛ lɛ, ba 'kee 'a 'nyrɛ꞊hɩnhɩɛn! Dɛ ‑gbo, ɔ nu, 'ke 'o 'mʋ ‑wɔn, ɛ mɔ 'yilɛnɔdɛ'ɛ nɩ.
11 Ba kɔ 'a yiyie, ꞊sʋɛnyʋ 'kɩɛ die nɔ 'a mʋ ‑gbahlɔn nɩ, a 'mu ꞊hapʋdɛ 'mʋ nu. Kɛɛ, 'mɛ ‑ye, ti 'n di nɔ 'a mʋ ‑gbahlɔn ‑hi, ɩ 'de 'klɛɛ lele ‑huo.
12 Dɛ ꞊nʋ, nyrʋgba ‑gbo, ɔ nu, nɛ‑ mɔ: ɔ 'wlaa 'na ‑plahʋɩn klɛ ‑dawinni ‑dodo, 'ke 'o 'na ‑plahʋɩn a ‑gbɛ a 'o‑hɩhɩa a ‑ta 'mʋ.
13 'Nɩɩ 'a mʋ 'nɩ le ‑tɛɛ, 'ɛ nɩ ‑tɛgbi, ʋ di 'o Nyɩsʋa a ꞊hapʋtitie 'o poo, kɛ nɔ ‑tʋtʋ ke, ꞊hapʋdɛ ‑gbo, nyrʋgba ‑gbo, ɔ nu, ʋ di 'a ‑tɩ ‑wɔn lɛ 'nɩ na, ‑ɛ die nu, ɩ 'nɩ ꞊han nahuin ‑wɔn ‑hri.» Kɛ ‑Yusu po.
Judɩa, ɔɔ ‑hʋa bɔ po la ‑Yusu ‑Juukʋɛ a ye'mʋnaanyʋ kwa
(Makɩ 14.10-11; Luku 22.3-6)
14 ‑Tɛ dɛ a ‑gbɛ, ɛ ‑hi, ‑ye ‑Yusu a ‑naagbopʋyu ‑ye, 'ke 'le 'a ‑naagbopʋʋ ‑pu ꞊tu 'o 'hɔn ꞊nʋ ‑gbahlɔn, ‑ɔ kɔ 'dʋ mɔ Judɩa Yisikalio, nɔ‑ mu 'le Nyɩsʋa a ‑cɔhlʋnpinyʋ gblakɩ ‑wɔn,
15 ‑ye ɔ nɔ: «'Bɩa 'nɩ po 'a mʋ ‑Yusu kwa, dɛ tio‑ a di 'mʋ ‑nyi 'le?» 'ʋ ‑nyi ꞊nɔ 'wliyɔ a (30) ‑wlʋ ꞊tu 'o ‑pu. ('Wliyɛ a ‑gbɛ, ɛ ‑huo 'dɔ.)
16 Kʋɛ 'o ti a ‑gbɛ 'yri gbo, Judɩa, ɔɔ lɛ ꞊mɔ ꞊hapʋ꞊tɔ, ‑tɛ ɔ di nu, ɔ 'mʋ ꞊nʋ ‑Yusu kwa po.
‑Tɛ ‑Yusu kɔ 'a ‑naagbopʋ 'hɛɛn, ʋ di la Pakɩ a dididɛ
(Makɩ 14.12-21; Luku 22.7-14,21-23; Saan 13.21-30)
17 Lɛ'mimre ꞊nʋ, ‑ɛ mɔ Pakɩ, 'a ye‑hɛ‑nyrɔwɔ 'mʋ, 'ke ʋʋ 'o 'flɔɔdʋ ꞊nʋ dii, ‑ɔ kɔ ‑wɔn ʋ 'nɩnɩ po 'le 'yaadɛ. ‑Tɛ ‑nyrɔwɔ a ‑gbɛ, ɔ nyre 'o, ‑ye ‑Yusu a ‑naagbopʋ mu 'o ‑Yusu 'hʋɩn 'mʋ nɩ, 'ʋ ꞊gbɔ wlɔn, ʋ nɔ: «‑Be' ‑nɩɩ ‑hʋa ‑ba pii 'klɛɛ Pakɩ a dididɛ ye 'le?»
18 ‑Ye ɔ ꞊tu ‑wɔn, ɔ nɔ: «Ba mu 'le Jrusrɛdɩɔ 'mʋ, 'ke 'le nahuon ꞊nʋ ‑wɔn, ‑ɔ kɔ ‑tɩ 'n ꞊tu 'a mʋ ye, ba lo, ‑ɛ mɔ: ‑A nɩ tɔɔnyɔ nɔ 'nɩ, 'a ti ꞊nʋ, Nyɩsʋa wa 'dʋ, ɩ nyre 'o ꞊o. Kɛ nɔ ‑mʋ ‑wɔn, kɛ'ɛ nɩ, ɔ di nɔ Pakɩ a dididɛ dii, ɔ kɔ 'a ‑naagbopʋ 'hɛɛn,»
19 'a ‑naagbopʋ 'ʋ nu dɛ ꞊nʋ, ‑Yusu le ꞊nʋ, 'ʋ pi Pakɩ a dididɛ a ‑gbɛ. ‑Tɛ ʋ ‑wɔ 'a pipie ‑wɔn, ‑ye ʋ ‑mɛ de.
20 ‑Tɛ 'yrʋ ‑wɛ 'le yakɔ 'mʋ lɛ, ‑ye ‑Yusu kɔ 'a ‑naagbopʋʋ ‑pu ꞊tu 'o 'hɔn ꞊nʋ 'hɛɛn, ʋ nyre 'le kayu ꞊nʋ gbo nɩ, ‑ʋ kɔ gbo ʋ di 'le Pakɩ a dididɛ dii, 'ʋ nɩ gblɛ, 'ʋ ‑tʋa dɛ a didie gbo.
21 Bʋʋ 'klɛɛ dɛ di, ‑ye ‑Yusu nɔ: «'Nɩɩ 'a mʋ 'nɩ le ‑tɛɛ, nahuon nɩ nɔ 'a mʋ ‑hɛyri. Nɔ‑ di 'mʋ 'na yraanyʋ kwa po, ‑ʋʋ 'na 'lɩla lɛ ꞊mɔ.»
22 Bʋ 'wɔn ‑tɩ ꞊nʋ, ‑Yusu ꞊tu, ‑ye 'waa ꞊wlɩ 'mʋɛ gbo, 'ʋʋ ‑dodo po, 'ʋʋ ‑Yusu wlɔn lɛ ꞊gba: «Kʋkɔnyɔ o, ꞊be 'mɔɔ nɩ?»
23 ‑Ye ‑Yusu ꞊tu ‑wɔn, ɔ nɔ: «'Ke 'le 'a mʋ ‑hɛyri, 'ke nahuon nɩ 'le, ‑ɔ kɔ 'mʋ 'hɛɛn‑ 'nyra 'le dɛdihuoo ‑do wlɔn dabʋ. Nɔ‑ɔ nɩ, ‑ɔ die nu.
24 'Ɛ mɔ ‑tɛɛ, 'mɔ ‑gbo, ‑ɔ mɔ ‑tʋnahuin 'bii a Nahuon, 'n kɔ ꞊bo 'kʋ, ‑ɛ 'we ꞊nɔ ye, ‑tɛ ʋ nu la 'a 'crɩɩlɛ, 'ke 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, kɛɛ, 'jrɔ 'ke 'o nahuon ꞊nʋ ‑wɔn, ‑ɔ di 'mʋ 'na yraanyʋ a ‑gbɛ kwa po. Ɛ nɔɔ 'o lɛ, 'ke ʋ nɩ kɔ 'le wɛn nahuon a ‑gbɛ.»
25 ‑Ye Judɩa ꞊nʋ, ‑ɔ di ‑Yusu 'a yraanyʋ kwa po, ɔ ꞊gbɔ ‑wɛ wlɔn, ɔ nɔ: «Tɔɔnyɔ o, ꞊be 'mɔɔ nɩ?» ‑Ye ‑Yusu nɔ: «Iin, ‑mɔɔ nɩ.»
Kʋkɔnyɔ ‑Yusu a 'lelɛ'bɔɔdididɛ
(Makɩ 14.22-26; Luku 22.15-20; 1 Kolɛtɩkʋɛ 11.23-25)
26 Bʋ 'kɩɛ nɩɛ 'o dɛdihuo ke, ‑ye ‑Yusu 'ba 'mʋ 'flɔɔ, 'ɔ ‑nyi Nyɩsʋa 'wio, 'plɩɩ 'ɔ 'bɩɔ ꞊tɩɔ lɛ, 'ɔ ‑nyo 'a ‑naagbopʋ, ɔ nɔ: «Ba 'bɔ 'mʋ, ba dio. Nɔ‑ mɔ 'na 'hʋɩn.»
27 ‑Ye ɔ 'ba lele 'mʋ ‑wiin‑gaʋwɔ, 'ɔ ‑nyi Nyɩsʋa 'wio, 'ɔ ‑nyo ꞊nʋ, ɔ nɔ: «A 'bii, ba 'na.
28 Nɩ‑ mɔ 'na dablo. Nɔ‑ 'n di gbo 'wla, 'ke 'o nahuin 'plɔplɔ a ‑ta 'mʋ, Nyɩsʋa 'muo nu, ɔ 'mʋ 'yrɩ yrayrɩ ꞊tue, ɔ kɔ ‑tʋnahuin 'hɛɛn, ‑ɛ die nu, ɔ 'mʋ 'waa dɛ 'kuku 'wʋwla.
29 'Nɩɩ 'a mʋ 'nɩ le, kʋɛ 'klɛɛ mɔ gbo, 'n 'deɛ ꞊bo 'na 'klɛɛ lele nɔdʋ ‑gbo, ɛ 'mue gba ‑gbagba, ‑nyrɔwɔ ꞊nʋ, ɔ 'mʋ 'o nyre, ‑ɔ kɔ 'kwli 'mʋ 'n di 'o lele nɔ yrayrɩdʋ ‑ye ꞊nʋ 'naa, 'n kɔ 'a mʋ 'hɛɛn, 'ke 'le 'na Bu Nyɩsʋa a 'klɔ yrayrʋ 'kwli 'mʋ.»
30 Dɛ a ‑gbɛ, ‑tɛ ɛ ‑hi, ‑ye ʋ bre ‑wla, 'plɩɩ 'ʋ 'ba ye 'mʋ, 'ʋ ꞊tɩ 'dɩɔ 'mʋ, 'ʋʋ 'le dʋgba ꞊nʋ 'lu mu, ‑tɛ ti nɩ 'le, ʋʋ olifie daa.
‑Tɛ ‑Yusu le la Piɛlɩ, ‑ɛ mɔ, Piɛlɩ a ‑gbɛ, ɔ di 'nɩ ꞊tu, 'ke ɔ 'dio yi
(Makɩ 14.27-31; Luku 22.31-34; Saan 13.36-38)
31 ‑Tɛ ʋ nyre 'le, ‑ye kɛ ‑Yusuu 'a ‑naagbopʋ ye po, ɔ nɔ: «'Tɔyrʋwɔ ‑gbo 'kwli 'mʋ, ti di 'o 'nɩ nyre, a 'mʋ 'mʋ 'hʋɩn 'mʋ lɛ ‑gbɛ, ‑ɛ 'we ꞊nɔ ye, ‑tɛ ʋ nu la 'a 'crɩɩlɛ, 'ke 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, ‑ɛ mɔ: Nyɩsʋa nɔ 'nɩ: 'N di 'blakɔnyɔ 'nɩ 'la, blablɔ a ꞊ju 'mʋ lɛ ‑gbɛ.»
32 ‑Ye kɛ ‑Yusu nyu lele ye po, ɔ nɔ: «'Bɩa 'nɩ 'kʋ, 'nɩ 'hrɩ lele 'klɔ, 'ke 'n di 'le Galileblʋgba 'mʋ mu, 'mʋ 'le 'a mʋ ‑pree.»
33 ‑Ye Piɛlɩɩ wun 'nɩ po, ɔ nɔ: «꞊Betɩ ʋ 'bii bʋ hie 'o ‑mʋ gbo, 'na ‑gbɛ, 'n 'die 'le ‑wɛ ꞊bo hie 'o ‑mʋ gbo gbe.»
34 ‑Ye ‑Yusu nɔ: «'Nɩɩ ‑mʋ 'nɩ le ‑tɛɛ: 'Tɔyrʋwɔɔ ‑do ‑gbo 'kwli 'mʋ, 'plɩɩ hapɛ 'mʋ ‑nyrɛ mu da, ‑n di nu 'na ‑wɔn‑gaawɩɩ ta, ‑ɛ mɔ, ‑n 'de 'mʋ yi.»
35 ‑Ye Piɛlɩ ꞊tuo ‑wɔn, ɔ nɔ: «'Ʋʋn, ꞊betɩ ꞊bo di 'kʋ, 'n kɔ ‑mʋ 'hɛɛn, 'n 'die 'le ‑wɛ ꞊bo ꞊tui, ‑ɛ mɔ, 'n 'de ‑mʋ yi.» ‑Ye ‑naagbopʋ 'bii, ‑tɩɩ ‑do ꞊nʋ, Piɛlɩ ꞊tu, nɩ‑ ʋ ꞊tu ‑wɛ.
‑Tɛ ‑Yusu da la Nyɩsʋa, 'ke 'le 'dɩdɔti a ‑ci ꞊nʋ ke, ʋʋ Gɛsɩmanɩ daa
(Makɩ 14.32-42; Luku 22.39-46)
36 ‑Tɛ dɛ a ‑gbɛ, ɛ ‑hi, ‑ye ‑Yusu kɔ 'a ‑naagbopʋ 'hɛɛn, ʋ nyre 'le 'dɩdɔti a ‑ci ꞊nʋ ke nɩ, ʋʋ Gɛsɩmanɩ daa. ‑Ye kɛ ɔɔ 'klɛɛ ꞊nʋ ye po, ɔ nɔ: «Ba nɩ mɔ gbo, ꞊bo mu 'le ye 'mʋ, 'mʋ 'le Nyɩsʋa ‑wɔn 'prɛɛ.»
37 ‑Tɛ ɔɔ 'klɛɛ mu, ‑ye Piɛlɩ kɔ Sebede a 'yuo Sakɩ kɔ Saan 'hɛɛn, nʋ‑ ɔ da, ɔ kɔ ꞊nʋ 'hɛɛn 'ʋ mu. ‑Ye tii ‑do a ti 'yri, 'a ꞊wlʋ 'mʋɛ gbo, hʋannʋ 'ʋ nyo nu 'dɔ.
38 ‑Ye kɛ ɔɔ ꞊nʋ ye po: «'Na ꞊wlʋ 'mʋɛ gbo 'dɔ. 'Na ꞊wlʋ a gbo'mʋmʋɛ a ‑gbɛ, ɛɛ ‑hʋa bɛ 'la 'mʋ. A kɔ 'mʋ 'hɛɛn, ‑ba nɩ mɔ gbo, a nɩ ŋmo 'le,»
39 'ɔ hren ꞊nʋ ‑wɔn dɛ gbi, 'ɔ bla kwlɩ gbo, 'ɔ kɔ 'lu gbo, 'ɔɔ Nyɩsʋa lɛ 'batɩ, ɔ nɔ: «'Na Bu o, 'bɩa 'bɛ ‑wɛ 'le, nue, 'ke ꞊sʋɛ ‑gbo, 'n kɔ ꞊bo 'ye, bɛ hren 'mʋ ‑wɔn. Kɛɛ, ɛ 'de dɛ ‑gbo, 'nɩɩ ‑hʋa, kɛɛ, dɛ ꞊nʋ, ‑nɩɩ ‑hʋa, nɛ‑ bɛ 'ya.»
40 Bɔ nu lɛ 'pʋprɛ, ‑ye ɔ ꞊hɩan ‑wɔn, 'ɔ mu 'o 'a ‑naagbopʋʋ ta ꞊nʋ 'hʋɩn 'mʋ, 'ɔ yʋ 'o ŋmla a ŋmoolɛ 'mʋ gbo. ‑Ye kɛ ɔɔ Piɛlɩ ye po: «꞊Be a 'die 'le ‑wɛ ba nu ‑hawɔɔ ‑do, a kɔ 'mʋ 'hɛɛn, 'ke ba 'de ŋmo?
41 A nɩ ŋmo 'le, kɛɛ, ba da Nyɩsʋa, ‑ɛ die nu, dɛ 'bɛ nyre 'o, 'bɛɛ 'a mʋ 'mʋ lɛ ꞊tɔ, 'ke ba ‑haa Nyɩsʋa a ‑tɩ lɛ, a 'nɩ ꞊han 'a ‑tɩ lɛ ‑haa. 'N yie nɩ, ‑ɛ mɔ, 'a nɩ ꞊wlɩ nye 'nɩ ‑hʋa 'dɔ, 'ke a nɩ ŋmo 'le, a 'mʋ Nyɩsʋa da, kɛɛ, 'bɩa 'nɩnɩ ‑hɛ 'a mʋ 'mʋ, a 'de 'klɩ kɔ, 'ke ba nu dɛ a ‑gbɛ.»
42 Bɔ po 'klɛɛ lɛ, ‑ye ɔ hren lele ꞊nʋ ‑wɔn, ‑do 'hɔn a kɔ, 'ɔɔ lele Nyɩsʋa lɛ 'batɩ, ɔ nɔ: «'Na Bu o, 'bɩa 'bɛ 'die 'le ‑wɛ, 'ke ꞊sʋɛ ‑gbo, 'n kɔ ꞊bo 'ye wɛn, bɛ hren 'mʋ ‑wɔn, ‑ye dɛ ‑gbo, ‑nɩɩ ‑hʋa, nɛ‑ bɛ 'ya.»
43 ‑Tɛ ɔ ‑wɛ lele ‑wɔn, ‑ye 'ke ɔ mu 'o lele ꞊nʋ 'hʋɩn 'mʋ, 'ɔ yʋ 'o lele ŋmlaŋmoolɛ 'mʋ gbo, ‑ɛ nue, ʋ 'die 'le ‑wɛ, bʋ po 'yii lɛ.
44 ‑Ye ɔ hren lele ꞊nʋ ‑wɔn, 'ɔɔ Nyɩsʋa lɛ 'batɩ, gblo a ta a nɔnɔ, 'ke 'le wiin ‑do ꞊nʋ 'kwli 'mʋ, ɔ po wɛn.
45 ‑Ye ɔ ꞊hɩan lele ‑wɔn, 'ɔ mu 'o 'a ‑naagbopʋ 'hʋɩn 'mʋ, ɔ nɔ: «꞊Be aa lele 'nɩ ŋmo, 'aa 'le ke lɛ ‑ha? Ba 'ye kɛ, ti 'mʋɛɛ yrɛ, 'ke bʋ po 'mʋ dɛ'kukununyʋ kwa, 'mɔ ‑gbo, ‑ɔ mɔ ‑tʋnahuin 'bii a Nahuon.
46 Ba 'ba ye 'mʋ, ‑a 'mʋ mu, ‑ɛ nue, nahuon ꞊nʋ, ‑ɔ di 'mʋ 'na yraanyʋ kwa po, ɔɔ 'le 'nɩ di.»
‑Tɛ ‑Juukʋɛ a ye'mʋnaanyʋ klɩ la ‑Yusu
(Makɩ 14.43-50; Luku 22.47-53; Saan 18.3-12)
47 Win nɩ 'le ‑Yusu wlɔn, ‑ye Judɩa, ‑ɔ mɔ ‑Yusu a ‑naagbopʋʋ ‑pu ꞊tu 'o 'hɔn a nahuon ‑ye, ɔ nyre 'o ꞊o, ɔ kɔ nahuin 'plɔplɔ 'hɛɛn. Nahuin a ‑gbɛ, ʋ 'ble kwa lɛ ta‑wɔnpliei kɔ ti 'hɛɛn. Nyɩsʋa a ‑cɔhlʋnpinyʋ gblakɩ, kɔ ‑Juukʋɛ a ye'mʋnaanyʋ ‑ye 'hɛɛn, nʋ‑ le nahuin a ‑gbɛ, 'ke bʋ mu ‑Yusu klɩ.
48 Judɩa, ‑ɔ di ꞊nʋ ‑Yusu kwa po, 'plɩɩ ɔ kɔ ꞊nʋ 'hɛɛn, ʋ 'mʋ 'hru wlɔn mu bi, kɛ ɔ po ꞊nʋ ye: «Nahuon ꞊nʋ, 'n di 'mʋ 'wlɛɛ, 'ke 'o 'a 'wio a gbopupue ‑wɔn, nɔ‑ ba klɩ, ɔ 'nɩ ꞊han 'a mʋ kwa ꞊ta.»
49 ‑Tɛ ʋ nyre 'klɛɛ 'o, ‑ye Judɩa a ‑gbɛ, ɔ 'yɩya 'o ‑Yusu 'mʋ gbo 'hʋɩn, ɔ nɔ: «Tɔɔnyɔ o, 'n yɛ ‑mʋ ke,» 'ɔ 'wlɔɔ 'mʋ.
50 ‑Ye ‑Yusu nɔ: «'Mɛ o, dɛ ‑gbo, ‑n di nu wɔn, nue, ꞊nɩ ‑wlɛn 'le gbo.» ‑Ye tii ‑do a ti 'yri, nahuin ꞊nʋ, Judɩa gba, ʋ 'yɩya 'o ‑Yusu 'mʋ gbo 'hʋɩn, 'ʋ klo.
51 Nyɩsʋa a ‑cɔhlʋnpinyʋ a nyɩgblaka a ‑kʋannunyɔ ‑ye, nɔ‑ nɩ ‑wɛ 'o ‑tuo ke. ‑Ye ‑Yusu a ‑naagbopʋyu ‑ye, ‑ɔ nɩ 'o ꞊nɔ 'hʋɩn 'mʋ, nɔ‑ ‑ha 'le 'a 'plie bɔ wlɔn, 'ɔ 'bɛ ‑kʋannunyɔ a ‑gbɛ nʋa 'lu.
52 ‑Ye kɛ ‑Yusuu ꞊nɔ ye po, ɔ nɔ: «Po 'le ‑na 'plie bɔ wlɔn, ‑ɛ nue, nahuin 'bii ꞊nʋ, ‑ʋʋ 'plie nu, ‑ʋʋ ‑wɔn, nahuin ‑ye di ‑wɛ nu 'plie, ʋ 'mu 'la.
53 ‑N 'die yi, ‑ɛ mɔ, 'n ‑wɛ 'le ꞊bo le wɛn 'na Bu nɩ, 'ke bɔ ‑hɛ wɛn 'mʋ 'mʋ, ‑ye ɔ di wɛn 'mʋ ye ya 'a lɛleenyʋ a 'milowɩ a 'milowɩ, ‑ɛ die nu, ʋ 'mʋ wɛn 'mʋ ke dii.
54 Kɛɛ, 'bɩa 'bɛ nɩ wɛn lɛ 'mʋ, ‑ye dɛ ꞊nʋ, ʋ 'crɩɩ la, 'ke 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, ‑ɛ kɔ ‑bɛ mue la 'lu ‑wɔn, dɛ a ‑gbɛ, ɛ 'deɛ bɛ mue wɛn 'lu ‑wɔn.»
55 ‑Ye kɛ ‑Yusuu nahuin ꞊nʋ ye po, ‑ʋ dio klɩ wɔn, ɔ nɔ: «Ta‑wɔnpliei kɔ ti 'hɛɛn, nɩ‑ a nu, 'a di 'mʋ klɩ wɔn, ‑tɛ ʋʋ nu, 'ʋʋ ‑balʋnyɔ klɩ. Kɛɛ, 'ɛ nɩ ti, 'n nɩ o gbo, 'ke 'le Nyɩsʋa a 'kagblaka a ‑yaa 'mʋ, 'ke 'le 'a mʋ ‑hɛyri, 'nɩɩ o nahuin tɔɔ, kɛɛ, 'a 'de o 'mʋ a klee.
56 Kɛɛ, ‑tɔplɩ 'bii ‑gbo, ɩ mue ‑wɔn 'lu, ‑ɛ die nu, ‑tɩ ꞊nʋ, Nyɩsʋa a winwlɔn‑hɛnyʋ, ʋ 'crɩɩ la, 'ke 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, ɩ 'mʋ nue.» ‑Tɛ ‑Yusu po 'klɛɛ lɛ, ‑ye 'a ‑naagbopʋ 'bii, ʋ ‑gbɛ ꞊nɔ 'mʋ lɛ 'hʋɩn, 'ʋ 'gba ci lɛ.
‑Tɛ ‑Juukʋɛ a ye'mʋnaanyʋ po la ‑Yusu ‑bati lɛ
(Makɩ 14.53-65; Luku 22.54-55,63-71; Saan 18.13-14,19-24)
57 'Plɩɩ dɛ a ‑gbɛ, ɛ 'mʋ mu ‑hi, ‑ye nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ klɩ ‑Yusu, ʋ gbɔ nɩ, 'ke 'le Nyɩsʋa a ‑cɔhlʋnpinyʋ a nyɩgblaka a kayu gbo. Nahuon a ‑gbɛ a 'dʋ mɔ Kaifʋ. 'Ke 'le kayu a ‑gbɛ gbo, 'ke Nyɩsʋa a teteitɔɔnyʋ, kɔ 'blʋgba a ye'mʋnaanyʋ 'hɛɛn, ʋ 'kukue 'le lɛ, 'ke 'o ‑gboligbo a ‑ta 'mʋ.
58 Piɛlɩ ‑mɛ ‑ye, nɔ‑ɔ ‑Yusu ‑wɔn kʋɛ, 'ke 'le ‑wɔnhinhrenkɔ 'kwli 'mʋ, 'ʋ nyre 'le ‑cɔhlʋnpinyʋ a nyɩgblaka a ‑yaa 'mʋ, 'ɔ pa ‑wɛ 'le. Nyɩsʋa a 'kagblaka a 'yie꞊tunyʋ nɩ ‑wɛ 'le. Nʋ‑ kɔ ‑hɛyri Piɛlɩ nɩ 'le gbo, ‑ɛ die nu, ɔ 'mue 'ye, ‑tɛ ‑tɩ a ‑gbɛ, ɩ di 'le‑wʋwɛ nu.
59 'Ke 'le kayu gbo, ‑cɔhlʋnpinyʋ gblakɩ kɔ ‑gboligbo a nahuin 'bii 'hɛɛn, ʋ nye lɛ 'nɩ ꞊mɔ, 'ke bʋ yɛɛ ‑Yusu ‑tɩ, mɔ ꞊betɩ bɛ 'ya hɩ 'mʋ, ‑ɛ die nu, ʋ 'muo 'la,
60 kɛɛ, ʋ 'de 'le ꞊nɔ kɩkadɛ ꞊de 'mʋ 'yee, ꞊betɩ ‑hɛhɩpʋ 'plɔplɔ bʋ di 'le, bʋ 'ma ꞊nɔ hɩ 'lu gbo. Nɛ‑ ʋ nu ‑nunu, nahuiin 'hɔn 'ʋ ꞊plu 'o,
61 ʋ nɔ: «Nahuon ‑gbo, kɛ ɔ po o, ɔ ‑wɛ 'le bɔ 'wla Nyɩsʋa a 'kagblaka nɩ, 'plɩɩ bɔ pu lele nɩ, 'ke 'le ‑nyrɔwɩɩ ta 'kwli 'mʋ.»
62 ‑Ye ‑cɔhlʋnpinyʋ a nyɩgblaka 'ba 'mʋ ye, 'ɔ ꞊gba ‑Yusu wlɔn, ɔ nɔ: «꞊Be ‑tɩ 'bii ‑gbo, nahuin ‑gbo, ʋʋ ‑mʋ yɛɛ, ‑n 'de ‑tɩ ꞊de kɔ, ‑bo di ‑wɔn ꞊tu?»
63 Kɛɛ ‑ye ‑Yusu 'de ꞊nɔ ‑tɩ ꞊de klɛ ‑hɩhɩa. ‑Ye ‑cɔhlʋnpinyʋ a nyɩgblaka ꞊gbɔ lele wlɔn, ɔ nɔ: «'N nye 'nɩ ‑hʋa, 'ke ‑bo 'sʋɛ ke, 'ke 'le 'Klɔhienyɩsʋa a 'dʋ 'kwli 'mʋ, 'bɩa ꞊nɩ 'ya Waanyɔ ꞊nʋ 'mʋ, Nyɩsʋa po la lɛ, ɔ di la 'le ya, kɔ, 'bɩa ꞊nɩ 'ya ‑wɛ Nyɩsʋa a 'Yu 'mʋ.»
64 ‑Ye ɔ ꞊tuo ‑wɔn, ɔ nɔ: «Iin, 'mɔɔ nɩ. 'Nɩɩ 'a mʋ 'nɩ le, kʋɛ 'klɛɛ mɔ gbo, a di 'mʋ 'nɩ 'ye, 'mɔ ‑gbo, ‑ɔ mɔ ‑tʋnahuin 'bii a Nahuon, 'mʋ 'o 'Klɩkenɩnyɩsʋa a diidɛpɩa ke gbo nɩ, 'mʋ 'le yakɔ 'mʋ ‑hɔn, 'ke 'le 'nugbɩ ‑hɛyri.»
65 ‑Tɛ ‑Yusu po 'klɛɛ lɛ, ‑ye ‑cɔhlʋnpinyʋ a nyɩgblaka cɩcra 'a ‑gbɛ a wlawlʋ lɛ, ‑ɛ nue, ɔɔ po yrʋ 'dɔ, ɔ nɔ: «Ɔ ‑haa Nyɩsʋa a ‑tɩ lɛ. ‑A 'nɩ ꞊mɔ 'le 'klɛɛ lele ‑hɛhɩnyɔ ꞊de lɛ. 'A nɩ ‑gbɛ, a 'wɔn ‑tɩ ‑gbo, ɔ ꞊tu nɩ. A 'wɩn nɩ, ‑tɛ ɔ nu Nyɩsʋa a ‑tɩ a lɛ‑haalɛ.
66 ‑Be' aa 'klɛɛ po 'le?» ‑Ye ʋ ꞊tuo ‑wɔn, ʋ nɔ: «'Ɛ mɔ ‑tɛɛ, ɔ ‑haa Nyɩsʋa a ‑tɩ lɛ. 'A ‑tɩ, ɔ nɩ 'mʋ 'kʋkʋɛ.»
67 ‑Ye ʋ ‑tʋa 'a hɩɔn a 'hinhren gbo, 'ke 'o 'a yigbakla ye, kɔ, 'ʋ nyo ŋmli bii, ꞊ʋ ‑ye 'ʋ nyo 'le 'ŋmɩ nʋɩ 'mʋ lɛ po,
68 ʋ nɔ: «‑Mɔ ꞊nʋ, ‑ɔ mɔ Waanyɔ, ‑mɔ mɔ winwlɔn‑hɛnyɔ. 'A ‑tɩ, le ‑a mʋ, nahuon tio‑ ꞊tu ‑mʋ dɛ 'le?»
‑Tɛ Piɛlɩ po la lɛ, ɔ 'de ‑Yusu yi
(Makɩ 14.66-72; Luku 22.56-62; Saan 18.15-18,25-27)
69 ‑Tɛ ‑tɔplɩ a ‑gbɛ, ɩɩ 'lu ‑wɔn mue, ‑ye 'ke Piɛlɩ 'kɩɛ nɩɛ 'le ‑yaa 'mʋ. ‑Ye 'yu nyrɔyu ꞊de, ‑ɔ mɔ kayu ꞊nʋ a ‑kʋannunyrɔ, nɔ‑ 'yɩyɔ 'o 'hʋɩn 'mʋ gbo, ɔ nɔ: «‑Mɔ ‑gbo, ‑n kɔ ‑Yusu ꞊nʋ 'hɛɛn, ‑ɔ kɔ 'le Galileblʋgba 'mʋ, 'a mʋ‑ʋ o 'hʋɩn 'mʋ nɩna.»
70 Kɛɛ ‑ye Piɛlɩ ‑ga nɩ, 'ke 'o nahuin 'bii ꞊nʋ ye, ɔ nɔ: «‑Tɩ ‑nɩɩ ꞊tu, 'nɩ yrii ꞊le 'mʋ lɛ,»
71 'ɔ ‑hʋɔn 'o 'hʋɩn 'mʋ, 'ɔ mu 'le ‑yaa a ‑gbɛ a paalɛ 'mʋ. ‑Ye 'yu nyrɔyu ‑ye 'yo lele nɩ, 'ɔ le nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ nɩ 'o, ɔ nɔ: «Nahuon ‑gbo, aa 'ye, ɔ kɔ Nasalɛtɩ 'mʋ a ‑Yusu 'hɛɛn, nʋ‑ʋ o 'hʋɩn 'mʋ nɩna.»
72 ‑Ye Piɛlɩ ‑ga lele nɩ, ɔ nɔ: «'N 'sʋɛ ke, nahuon ‑gbo, ‑ɔ kɔ ‑tɩ aa ꞊tu, 'n 'dio yi.»
73 Ti gbi bɩ ‑hi, ‑ye nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ nɩ 'o, ʋ 'yɩya 'o Piɛlɩ 'mʋ gbo 'hʋɩn, ʋ nɔ: «'Ɛ mɔ ‑tɛɛ, ‑mɔ mɔ ‑Yusu a ‑naagbopʋyu ‑yee nɩ, ‑ɛ nue, ‑tɛ ‑nɩɩ 'pʋprɛ nu, ɛ nye ‑a mʋ 'nɩ tɔɔ, ‑ɛ mɔ, 'ke ‑n kɔ ‑wɛ 'le Galileblʋgba 'mʋ.»
74 ‑Ye ɔ nɔ: «Nyɩsʋa bɔ po 'mʋ 'jrɔ ‑wɔn, 'bɩa 'nɩ 'du hɩ lɛ. 'N 'sʋɛ ke, nahuon ‑gbo, ‑ɔ kɔ ‑tɩ aa ꞊tu, 'n 'dio yi.» Tii ‑do a ‑gbɛ 'yri, ‑ye hapɛ da ‑nyrɛ.
75 ‑Ye ‑tɩ ꞊nʋ, ‑Yusu ꞊tu wɛn ꞊nɔ ye, ɩ bi 'le ꞊nɔ 'mʋ 'kwli, ‑ɩ mɔ: «'Plɩɩ hapɛ 'mʋ ‑nyrɛ mu da, ‑n di nu 'na ‑wɔn‑gaawɩɩ ta, ‑ɛ mɔ, ‑n 'de 'mʋ yi.» ‑Tɛ ɩ bi 'klɛɛ 'le ꞊nɔ 'kwli 'mʋ, ‑ye ɔ 'hrɩ 'le ‑yaa 'mʋ nɩ, 'ɔ ‑tʋa wuwe gbo, 'kla‑wliye'yɩya a ‑tɩ.