Naˀinbí Sedó Yôesiví Tu̖u̖ / Nanbí Sedó Jôesiví Tun MARK 14

Wên híˀ dâykꞌûˀ Jesus óekáyjíḏí

1 Waˀ wíje thaa ûntáy in Huḏíyoví shánkíˀeeḏi Passover gin dâytu̖ˀoˀi dínpóewíḏí, ihayḏi iˀ pává oewáaseepîˀ dâykꞌoˀ. In owhaˀ pꞌóˀḏéḏíˀindá heḏá in Huḏíyoví khuu dâyhá̖ˀoˀindá dâytu̖wä̖máa háḏíḏí kaaḏibo Jesus óekáyjíˀin óeháyjíḏí. 2 Ditú̖, “Nää-á waˀḏi nä́ˀin shánkíˀeeḏi napoeˀoḏi wíˀívíˀa̖mípí. Haˀwâa ívíˀandá, wáy nä́ˀin tꞌowaḏi naˀin díyâ̖a̖-í.”

Oe Bethany búˀay Jesus saˀwó nasundi ka̖ˀpꞌoe ônˀewe

3 Ihayhä̖̂ä̖ḏibá Jesus oe Bethany búˀay najiˀ, heḏi wí sen Simon gin nakhá̖wä̖́ˀivîˀ ihúuhoˀ, nä́ˀi sendá naphéetaymuuwän. Jesus nahúuˀä́n dihayḏi wí kwee wên pꞌonbayˀay imáaḏí natsꞌú̖, indá kꞌuu tsꞌä̖ˀiˀḏi ûnpaˀan heḏi wí ka̖ˀpꞌoe “nard” gin dâytu̖ˀoˀiˀ ûnkuˀun. Nä́ˀi ka̖ˀpꞌoe-á saˀwóˀgí nasun heḏá hânho-á nachä̖ˀmuu. Heḏi iˀ kwee in pꞌonbayˀay kꞌáy iháve, heḏi nä́ˀi ka̖ˀpꞌoe-á Jesus-ví pꞌóˀḏé ônˀewe. 4 Wên tꞌowa iwe dikwꞌóˀnin dâymûˀḏi ditꞌayjiˀ, heḏi wíˀnä́ táye dívítu̖máa, “Háaḏan nä́ˀi ka̖ˀpꞌoe-á ipeḏeeˀan? 5 Powin tä̖gintä̖ (300) thaa tꞌôe dívíˀandi wáˀâaḏi naku̖hchaḏee-íwän, háa maḏi shánkí wänboˀ, heḏi iˀ chä̖ˀ in sehkanäwó diwówájiˀin ovâymä̂äníwän.” Heḏi iˀ kwee-á hânho óetunsúuˀan. 6 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Iˀ kwee ánpí binˀan. Háaḏan bîntꞌaymáa? Híwóho saˀwóˀgí naa díˀan. 7 Hä̖̂ä̖ḏi wänbo in sehkanäwó diwówájiˀin tꞌowa undáḏí únkwoˀní, heḏiho hä̖̂ä̖ḏi wänbo nä́we hä̖ä̖wí híwó bînˀa̖míˀin ídaˀḏá, únkoḏi bînˀa̖míḏí. Hewänbo naa-á nä́we hä̂nhay wänbo tꞌä̖hkí undáḏí wíˀochangíˀopí. 8 Nä́ˀi kwee hä̖́yú̖ ûnkoḏi ihay iˀan. Waˀḏi in pení ovâykhä̖ˀkwꞌóḏipíḏíboˀ inbîˀḏi dâyka̖ˀpꞌoeˀewendeˀ, heḏi hanbá iˀḏi naa díˀan waˀḏi ochuupíḏíboˀ. 9 Taˀgendi wâytu̖máa, wä̖́hä̖̂ä̖ wänbo nä́ˀin Jôesi Táḏáví híwóˀdi tun ônphaḏendeˀ eeje nä́ä oepáa kꞌayḏi tꞌä̖hkí, háa nä́ˀi kwee iˀannin ovâytꞌôeˀa̖mí, iví̖ˀgeḏi dívíˀánshaaˀâ̖a̖míḏí.”

Judas nahíje Jesus óeku̖ˀpꞌâyníḏí

10 Heḏi Judas Iscariot, wí in tä̖ˀḏi wíje khä̖geˀnin diweḏiˀi namuuˀiˀ, in owhaˀ pꞌóˀḏéḏíˀinbíˀwepiye namää Jesus óeku̖ˀpꞌâyníḏí. 11 Heḏi nä́ˀin owhaˀ ditꞌoe ihayḏi tꞌä̖hkí dihíhchanpóe, heḏi inbí tun Judas óemä́gi chä̖ˀ óewáˀâa-íḏí. Heḏiho iweḏi Judas itu̖wä̖máa háḏíḏí Jesus inbí mange óekáaníˀin, hä̖̂ä̖ḏi ûnkoḏi ihayḏi.

Jesus-áḏí iví khä̖geˀnindáḏí dimän iˀ Passover shánkíˀeeḏi koegîˀ dâykꞌoˀíḏí

12 In Huḏíyo dínshánkíˀeeḏipoeˀo, iˀ oewáaseepîˀ pává dâykꞌoˀiˀ. Iˀ páaḏéˀi shánkíˀeeḏi thaa in kꞌúwáˀây dâyhá̖núndeˀ, Passover koegîˀ gin dâytu̖ˀoˀi dâykꞌoˀíḏí. Heḏi Jesus-ví khä̖geˀnindi óetsikaˀyan, “Wä̖́hä̖̂ä̖-an naˀin gimú-íˀin undaˀ hä̖ä̖wí âykhâyˀa̖míḏí iˀ Passover koegîˀ âykꞌoˀíḏí?” 13 Heḏi wíjeḏi in khä̖geˀnin ovä̂nsan dä̂nˀa̖míḏí. Ovä̂ntu̖ˀan, “Oe Jerusalem búˀpiye bápûn, heḏi wí sen wên pꞌonbay ihondiˀḏi wovä̂njay-í. I-áḏíbá damú-í. 14 Heḏi wáy i-á natsꞌûndá iˀ sen iví tewhá ûnmuuˀiˀ dä̂ntu̖ˀâ̖a̖mí, ‘Nanbí há̖hkandiˀḏi dítu̖ˀan wítsikaˀyâ̖a̖míḏí, Wéˀi íve-an naagîˀ dînmuu, eewân naví khä̖geˀnindáḏí nä́ˀi Passover koegîˀ âykꞌoˀí?’ 15 Heḏi iˀ sendi wí whaˀkꞌay íve hayˀi wovä̂nkeeya̖mí, hä̖ä̖ tꞌä̖hkí gíntáyˀi nakwꞌôndi. Ee-áho iˀ koegîˀ dä̂nkhâyˀa̖mí.” 16 Heḏiho in khä̖geˀnin damääḏi iˀ búˀ iwe datsꞌú̖, heḏi hä̖ä̖wí tꞌä̖hkí háa Jesus natú̖ waagibá dä̂nshaa, heḏiho iˀ Passover koegîˀ dä̂nkhâyˀan.

17 Nakin dihayḏi Jesus-á iví khä̖geˀnindáḏí iˀ tewhá eepiye dimää. 18 Dihúukwꞌôn dihayḏi Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Taˀgendi wâytu̖máa, wêe un naa-áḏí úvíhúujoˀin diweḏiˀiˀḏi naa díku̖hpekhâymáa.” 19 In khä̖geˀnin diháachanpóe, heḏi wíˀínbo óetu̖ˀan, “Ti naa-ân gin dáyˀa̖mí? Naa-á háˀtoˀ.” 20 Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Wêe un tä̖ˀḏi wíje iweḏi naa-áḏí iví pává nä́ˀi sä̖ä̖ iwe ipꞌohtôeníˀiˀ, iˀḏân díku̖hpekhâymáa. 21 Naa tꞌä̖hkí tꞌowagîˀ oˀaypu̖yä̖ˀiˀ ochuwagíˀo, Jôesi Táḏáví taˀnin diwe nataˀmuu waagi. Hewänbo nä́ˀi toˀwí díku̖hpekhâymáaˀi-á tꞌôephaḏe ûnpúuwí. Shánkí híwó iˀ sen ûnpúuwíwän naˀaypu̖yä̖píḏí.”

Jesus-ví tꞌä̖ˀgeˀin kindiˀin húukan

22 Dívíhúujoˀ ihayḏi Jesus wí pává ikêˀḏi Jôesi Táḏá óekú̖ˀdaaˀan, heḏáháˀ iháveḏá iví khä̖geˀnin ovâymä́gi, heḏi ovâytu̖ˀan, “Binhóˀgí, nä́ˀi-á naví túˀ dînmuu.” 23 Heḏáháˀ wên kꞌéḏé ikêˀḏi wíyá Jôesi Táḏá óekú̖ˀdaaˀandi ovâymä́gi, heḏi tꞌä̖hkíḏíbo wí dâysu̖wä̖. 24 Heḏi ovâytu̖ˀan, “Nä́ˀi-á naví ûnpꞌoe dînmuu. Naví ûnpꞌoe-á tꞌä̖hkí tꞌowagîˀ donchaˀgíˀo, heḏi owáy gin naa dáyˀandiho Jôesi Táḏáví tun imä́giˀi ho ûnpúuwí. 25 Taˀgendi wâytu̖máa, háˀto wíyá dóméenasu̖u̖wä̖́-í owáy Jôesi Táḏáḏí naa dítsondisóge píhay, heḏi ihayḏá wíyá piˀwí méena waagibá dósu̖wä̖khâymáa.” 26 Heḏi dâyjûusukhaˀwandi iˀ tewhá iweḏi dipee, heḏi oe Olive Okú gin dâytu̖ˀoˀ iwepiye dimää.

Jesus-di Peter óetu̖ˀan, “U̖-á powin untú̖u̖ní naa wíḏítaapíˀin”

27 Dimändi Jesus-di ovâytu̖ˀan, “Jôesi Táḏáví taˀnin diwe ûntaˀmuu háa iˀ natú̖ˀin, ginnân:

‘Naaḏi iˀ kꞌúwá á̖yí̖ˀdiˀ dóháyjí,

heḏi in kꞌúwá dívíwaḏegíˀo.

Haˀwâabá un únpuwagíˀo. Naa díkheˀkhâymáaḏáháˀ undá tꞌä̖hkíḏí díjoeˀandi úvíwaḏekhâymáa. 28 Heḏi owáy owáywówápóe ihayḏá Galilee nangepiye unbí páaḏé omän.” 29 Peter-di óetu̖ˀan, “Tobá tꞌä̖hkíḏí wóejoeˀan wänboˀ, naaḏá háˀtoˀ.” 30 Hewänbo Jesus-di óetu̖ˀan, “Nä́ˀin taˀgendi wítu̖ˀâ̖a̖mí: Nääaví taˀnin diwe ûntaˀmuu háa iˀ natú̖ˀin, ginnân:

‘Naaḏi iˀ kꞌúwá á̖yí̖ˀdiˀ dóháyjí,

heḏi in kꞌúwá dívíwaḏegíˀo.

Haˀwâabá un únpuwagíˀo. Naa díkheˀkhâymáaḏáháˀ undá tꞌä̖hkíḏí nä́ˀi khunboˀ, wí dee sen waˀḏi wáygín ikinpíḏíboˀ u̖-á powin untú̖u̖ní naa wíḏítaapíˀin.” 31 Hewänbo Peter-di shánkí kayˀindi óetu̖ˀan, “Tobá u̖-áḏí naa díhay wänboˀ, naa háˀto hä̂nhay wänbo otú̖u̖ní wíwítaapí gin.” Heḏi tꞌä̖hkí in wéˀgen khä̖geˀnin hanbá ditú̖.

Jesus oe Gethsemane ijûusuˀan

32 Nä́ˀi tay jâa iwe dipówá, Gethsemane gin dâytu̖ˀoˀ, heḏi Jesus iví khä̖geˀnin itu̖ˀan, “Nä́we bíkwꞌoˀ. Naaáaḏáháˀ undá tꞌä̖hkíḏí oˀä̖ä̖mú-í dáyjûusuˀa̖míḏí.” 33 Hewänbo Peter-á James-á heḏá John-dá i-áḏí ovâyhoˀ. Ihayḏi khunwôedaˀḏi óemáa heḏá iví píˀnä́ ûnkháapóe. 34 Heḏi ovâytu̖ˀan, “Naví píˀnä́ khóˀjé hânho otaachanpoeˀoḏi hä̖ä̖wí ochuu-í waa ocha̖a̖. Nä́webo úvítsíkhakwꞌôení heḏá á̖yîngiḏi bíkwoˀbe.” 35 Wíyá hây namääḏi iwe nange iseewhaaḏikꞌûˀ, heḏi ijûusuˀan nä́ˀin natsꞌanpuwagíˀoˀin wíˀûnpúuwípí, nakoḏiḏáhoˀ. 36 Ginnân ijûusuˀan: “Naví Táḏá, u̖-á hä̖ä̖ tꞌä̖hkí úkoḏi biˀa̖míḏí. In tꞌôephaḏe donkhâymáaˀin naa odaˀ dînjâaˀa̖míˀin. Hewänbo tobá napúuwí háa u̖-á undaˀ waa, háa naa odaˀ waagá joe.”

37 Heḏi in poje khä̖geˀnin dikwꞌôn diwepiye nawáymääḏi dijókha̖wä̖kwꞌôndi ovâymûˀ, heḏi ovâyjóhsandi Peter óetu̖ˀan, “Simon, háaḏan unjókhá̖? Ti wí hây tä̖hkí wänbo wíˀúkoḏipíˀan á̖yîngiḏi unchaníḏí? 38 Á̖yîngiḏḏi bíkwoˀbe heḏá bíjûusuˀan, heḏânho wovâytayindeˀ ihayḏi híwóhpí wíˀúvíˀa̖mípí. Pín taˀgeḏi híwó úvíˀa̖míˀin ídaˀ, hewänbo unbí túˀḏá wíˀíkaypí.”

39 Heḏáháˀ nawáymääḏi háa hä̂nhay ijûusuˀan waagibá wíyá ijûusuˀan. 40 Heḏi iví khä̖geˀninbíˀwepiye nawáyˀä̖ä̖ḏi wíyá ovâyjóhshaa, hânho dikayhándí, heḏi wíḏínhanginnáhpí háa óetu̖ˀa̖míˀin.

41 Heḏi powingîˀ ijûusuˀandi nawáyˀä̖ä̖ḏi ovâytu̖ˀan, “Ti waˀḏi íjóˀkwꞌó heḏá úvíkaykhanwówáˀoˀ? Hä̖hayḏa̖ˀdiboˀꞌꞌ Ihayḏiho naná. Nää-á toˀwíḏí in tꞌaywóhkanninbí mange díkáaní naa, tꞌä̖hkí tꞌowagîˀ oˀaypu̖yä̖ˀiˀ omuuˀiˀ. 42 Bíwí̖nú, gimú-íhoˀ. Binmúˀḏí, iˀ díku̖ˀpꞌégiˀi ho napówá.”

Jesus óepankêˀ

43 Waˀḏi ihíˀmáa ihayḏi Judas napówá, i-á wêe in tä̖ˀḏi wíje khä̖geˀnin diweḏiˀiˀbá namuu. Báyékí wây-á tꞌowa i-áḏí dijiˀ. In owhaˀ pꞌóˀḏéḏíˀindá heḏá in Huḏíyoví khuu dâyhá̖ˀoˀindá heḏá in Huḏíyoví tsonnindá nä́ˀin tꞌowa ovâysan tsijó pháˀ-á phé-á wóegé. 44 Dipówápíḏíbo Judas, iˀ Jesus óeku̖ˀpꞌégiˀiˀḏi ho ovâytu̖ˀan in tꞌowa, “Iˀ sen dópꞌohtsä̖ä̖khâymáaˀi-áho iˀ namuu. Bînpankáyjí heḏi á̖yîngiḏi bînhûuwí.”

45 Heḏi Judas wesebo Jesus-víˀpiye namääḏi óetu̖ˀan, “Há̖hkandiˀ,” heḏi óepꞌohtsä̖ä̖, 46 heḏi in tꞌowaḏi Jesus óeyâ̖ˀḏi óepanhoˀ. 47 Wí Jesus-ví khä̖geˀdiˀ iwe núˀ nawindi iví tsijó pháˀ iwhahkêˀḏi iˀ owhaˀ pꞌóˀḏéḏîˀví tꞌôeˀiˀ pꞌóˀḏé óewhä̖́ḏi, heḏi iví oje heˀyinbo ôntꞌó̖ˀtsꞌâˀ. 48 Heḏi Jesus-di in tꞌowa ovâytu̖ˀan, “Háaḏan tsijó pháˀ-áḏí phé-áḏí íkhehpówá dípankáyjíḏí wí jänäkíkandiˀ omuu waabá? 49 Thamuwaagi iˀ méesate hayˀi ee naa undáḏí ojiˀ wâyhá̖ˀoḏi, heḏi wíḏípankêˀpí. Hewänbo nää-á gin úvíˀoˀ, háa Jôesi Táḏáví taˀnin diwe ûntû̖ˀ waa napúuwíḏí.” 50 Heḏi tꞌä̖hkí iví khä̖geˀnindi óejoeˀandi dijân.

51-52 Wí eˀnú wáˀ wên aa tsꞌä̖ˀinda̖ˀ naˀaamuuḏi Jesus ûnwóejiˀ, heḏi in tꞌowaḏi óeyâ̖ˀ, hewänbo najândi in aaḏa̖ˀ dínjoepóe.

In Huḏíyo tunjowaˀdi Jesus iví̖ˀgeḏi óetsikaˀmáa

53 Jesus iˀ owhaˀ shánkí pꞌóˀḏéḏîˀvíˀpiye óehoˀ. Eebá in wéˀgen pꞌóˀḏéḏíˀin owhaˀ-á, in tsonnindá, in Huḏíyoví khuu dâyhá̖ˀoˀindá dívíwéˀgeˀan. 54 Jesus óehon dihayḏi Peter-á tíˀúugá kayi̖ˀdiḏibo-á nawóemän, heḏi iˀ pꞌóˀḏéḏîˀ owhaˀví tewhá tehpaa búge natsꞌú̖, heḏi in sundaḏo á̖yí̖ˀnindáḏí isóge isúwáˀa̖míḏí ee naphaa iwe. 55 Oe íve in owhaˀ-áḏí heḏá in tunjowaˀ dimuuˀindáḏí dâytu̖wä̖máa wí toˀwí híwóhpí Jesus-ví̖ˀgeḏi ihéeˀa̖míḏí, heḏânho Jesus óeháyjíḏí, hewänbo wíḏâyshaapí. 56 Báyékí tꞌowa iví̖ˀgeḏi dívíhójoˀan, hewänbo handa̖ˀ wíḏitú̖hpí.

57-58 Ihayḏi wên hójoˀin dívíwí̖núḏí ginnân ditú̖: “Gitꞌoe natú̖ḏí, ‘Nä́ˀi méesate hayˀi tꞌowa dâytegeˀi dónayu̖khâymáa, heḏi poje thaa iwe wíyá méesate tꞌowa dâykꞌûˀpîˀ naa dótegegíˀo.’ ” 59 Hewänbo nä́ˀin tꞌowa wänbo wíˀínbo handa̖ˀ wíḏitû̖ˀpí.

60 Heḏáháˀ iˀ owhaˀ pꞌóˀḏéḏîˀ in tꞌowa tꞌä̖hkíví páaḏépiye iwí̖núḏí Jesus óetsikaˀyan, “Ti háabo wíˀuntú̖u̖nípíˀan nä́ˀi hä̖ä̖wí indi wônchä̖nundeˀ i̖ˀgeḏi?” 61 Hebo Jesus-á tunginpí nawindi háabo wíˀóetu̖ˀanpí. Wíyá iˀ owhaˀ pꞌóˀḏéḏîˀḏi óetsikaˀyan, “Ti u̖-ân unmuu iˀ toˀwí Jôesi Táḏáḏí óesógeˀiˀ tꞌowa ovâyˀaywoeníḏí? Ti u̖-ân iˀ âyˀaˀginmäˀiví ay unmuu?” 62 Jesus natú̖, “Naa-ânkun omuu, heḏi un tꞌä̖hkíḏí dípu̖wä̖khâymáa naa, tꞌä̖hkí tꞌowagîˀ oˀaypu̖yä̖ˀiˀ oˀä́ndí iˀ toˀwí tꞌä̖hkí kay imáaˀiví koˀḏíngéḏí. Heḏá makówáḏí okhúwá jâaḏi oˀä̖ḏi dípu̖wä̖khâymáa.”

63 Haˀwâagi Jesus natú̖ḏí iˀ owhaˀ pꞌóˀḏéḏîˀ iví kꞌéwéˀin to isíve, in tꞌowaḏi óemúuníḏí natꞌayˀin, heḏi natú̖, “Wây-á toˀwên wígíntáypí iví̖ˀgeḏi dívíhéeˀa̖míḏí. 64 Háa natú̖ˀin ítꞌoepíˀan. Natú̖ i-á Nanbí Sedó Jôesi Táḏá waagiˀbá namuu. Hânnan ídaˀ âyˀa̖míˀin?” Tꞌä̖hkíḏíbo ditú̖, “Gá óeháyjí-ân, híwóhpí âyshaaḏi.”

65 Heḏi wêndi Jesus óeˀohphay, heḏi óetsíwhiˀandi óemahpúuḏí óetu̖ˀan, “Dítu̖ˀan toˀḏan wóemahpúuˀin.” Heḏi in méesatewin sundaḏoḏi óeyâ̖ˀḏi hä̖́yä́nbo óemapháve.

Peter-di ovâytu̖ˀan Jesus wíˀóetaapíˀin

66-67 Peter oe áagé iˀ tewhá tehpaa búgebo waˀḏi najiˀ, heḏi wí aˀyú̖ iˀ owhaˀ pꞌóˀḏéḏîˀví tꞌôeˀi namuuˀi Peter-víˀwe napówáḏí óemûˀ isúwáˀoḏi, heḏi óeḏamúndeḏi óetu̖ˀan, “U̖ˀ wáˀ Jesus Nazareth-wi-áḏí unjiwän.” 68 Hewänbo Peter natú̖, “Joe, naa-á joe. Naa wíˀokaˀpóyaˀpí hä̖ä̖wí i̖ˀgeḏi bihíˀmáaˀin.” Heḏi iweḏi napeeḏi in tehpaa phóḏi núˀpiye namää. 69 Iˀ aˀyú̖ḏí wíyá óemûˀ, heḏi in iwe diwinnin ovâytu̖ˀan, “Nä́ˀi sen in Jesus-víˀin diweḏiˀiˀbá namuu.” 70 Hebo Peter wíyá natú̖, “Naa-á joe.” Hây napóe ihayḏi in diwin diweḏi wí toˀwíḏí Peter óetu̖ˀan, “Taˀgendi u̖-á Galilee-wibá unmuuḏibo Jesus-áḏíbá unjiwän.” 71 Peter natú̖, “Jôesi Táḏáḏí dítuhchä̖ä̖nú-í taˀge dáyhíˀmáapíḏí. Hä̖ˀi sen iví̖ˀgeḏi úvíhíˀmáaˀi-á wíḏótaapí.” 72 Ihayḏibá wesebo wí dee sen ikin. Heḏi Peter ûnˀánpówá háa Jesus-di hä́nwaa óetu̖ˀannin: “Waˀ iˀ dee sen wáygín ikinpíḏíboˀ, u̖-á powin untú̖u̖ní naa wíḏítaapíˀin.” Heḏi Peter hânho isíhtä̖ä̖.