7
Esteban tjl̈ẽno Judío Kjok L̇l̇gwegaga Këskësyo kong
Eni ga syõshtaga kësbangyo tjl̈ẽ Esteban kong ga «¿Tjl̈õkwo l̈ëba bop kjĩshko kës l̈i eni jl̈õre?»
«Pjeyoga, tjl̈apgaga, tja kuzĩa. Bi kjokë tek dënashko so Abraham sök Mesopotamia kjokyo, jekdë Jarán kjokyo l̇l̇ëm obishko ga Sbö Kësbangyo weno shäng ba kong eshko. Eshko ga tjl̈ẽ ba kong ga “Bop kjok, bop tjëyoga, e rayos ber, ga pja nom jek kjokyo kjone pin bop kong l̈ishko” l̈e. Eni ga Abraham opshino Caldea kjokyo dwayo, ga to beno sök Jarán kjokyo.
»Ba data wol̈ono irgo ga Abraham tek söra Sbörë shrono sök kjok ëreshko, eeri ga shji l̈öng jũshko. Gueniyo sök jũshko ga kjok baĩya dret, sëna kjok sira jũni ba dre shtoyo wl̈o ëmdë l̇l̇ëme. Gueniyo ga Sbö tjl̈ẽno ba kong jl̈õkoyo. Tjl̈ẽ ga “Kjok ëre twër ber bop kong, pja wol̈onoshko ga e ber bop tjëyo tek ber bop irgo l̈i kong wl̈o” l̈e. Eshko dbaryo ga Abraham wapga l̇l̇ëm obi. Sbö tjl̈ẽ ba kong obi ga “Bop tjëyo tek ber bop irgo l̈i, e to l̈öng kjok shto obl̈ë, ga parkë obl̈ë kong, ga bokrotkëba, opshik ga ä äär l̈uyo pjl̈ogl̈o sak dbäw pjl̈ogl̈o pkëng (400). Gueniyo ba bokrotkaga l̈i shdun tjarë. Ga bop tjëyoga tjwe iröng kjok ëreshko, ga tja poshrëya l̈ok jũshko” l̈e Sbörë ba kong eni.
»Sbö tjl̈õkwo twono Abraham kong, beno ĩyado wl̈oshko ga Abraham ichara ba doyo jyã të. E kjĩshko ga ba wa Isaac bukshko ga dbargwo kjwong (8) ga doyo jyã tara eni bakoe. Isaac omshäryono eni ba wa Jacob kong. Ga Jacob omshäryono eni ba wapga domerga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i kong. Israel tjëyo tjl̈apgaga tjwl̈õ ara l̈i epga.
»Kjl̈ara jũni ko José. Ba shjiyga uunkong ymorkono ba kjĩshko, ga soynena l̈ok, söraba to Egipto kjokyo parkaga tjwl̈ẽk shäng wl̈eniyo, gueniyo Sbö shäng José tjok. 10 Eshko ga song, shdungobashko ga döra Sbörë l̇l̇ëbo owa l̈i dbo dorko dwayo, ga iara beno kjok miydë ara, woyde Egipto so pjl̈uyorë pjl̈ú wl̈o. Ga iara pjl̈urë beno sök Egipto sopga uunkong kägäyo, ba parkagaga ichaga bakoe.
11 »E irgo ga pjl̈i shrono ara Egipto kjokyo kjok kjwang jĩkong, Canaán kjokyo bakoe. Eshko ga oba woydë arae. Bi tjl̈apgaga tek dënashko so l̈öng kjok jũshko obi ga woydë ara bako, dl̈i l̇l̇ëm kjĩshko. 12 Gueniyo ga kuya Jacobdë ga Egipto kjokyo dl̈i tjok ga bi dataga l̈öng l̈i ichara to eshko dl̈i tjwl̈ẽk. Epga öör l̈öng eshko e jã. 13 Ga öör pjl̈ogl̈o pjök goshko ga José tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga “Tja José, bomi l̈ëng” l̈e ba kong. E go ga miydara ba pjeyogarë. Ga pjl̈u ëmdë, José, e tjëyo l̇l̇ërba miydara bakoe.
14 »E irgo ga ba data rokara Josérë tek ba pjeyoga uunkong tjok. Epga dogl̈o sak kjäk kjingsho shkëng (75). 15 Eni ga Jacob to jek beno sök Egipto kjokyo, ga wol̈ono buk eshko. Bi dataga l̈i wol̈ono beno l̈öng eshko bakoe. 16 Gueniyo ba doyo söraba tek Siquén kjokyo, jnenaba beno tjeng eshko, sak eshko tjwl̈ẽna Abrahamdë dbur go, domer ko Jamor, e wapga kong.
17 »Sbö tjl̈õkwo l̈ono Abraham kong jl̈õkoyo l̈i dbaryo äätoshko ga Israel tjëyoga weno jong träk sira l̇l̇ëm Egipto kjokyo. 18 Eshko ga Egipto so pjl̈uyo poyono obl̈ë, José, e ë miydara l̇l̇ëme. 19 Eshko jek l̈ëkong ga bi tjl̈apgaga l̈öng kës l̈i jyãpgwara ara, ga bokrotkara ara bakoe. Ichara dbo go ga ba wapga chilawa weno l̈öng jã wl̈eniyo l̈i raye l̈ok, wol̈on pjir wl̈o.
20 »Eshko dbaryo ga Moisés weno buk. Chida l̈i wol̈ësowa, ga dara ba data, ba mekërë buk ba ushko mogl̈o mya. 21 E irgo ga rayara ba data, ba mekërë dbo goshko ga wl̈okjrara pjl̈u wa wal̈ë l̈irë, ga dara, kuna ba wa baĩya wl̈eni. 22 E kjĩshko ga Moisés, e kuno jem shäng Egipto sopga tjrëko, ga pina l̈ok ara, kjok miydë ara Egipto so kägäyoga dik. E domer dbo ara, tjl̈ẽga dbo ara bakoe.
23 »Moisés öötong l̈u pjl̈ogl̈o sak pkëngshko (40) ga wotjl̈ĩno u ĩk ba pjeyoga Israel tjëyoga l̈öng l̈ishko. 24 Jek shäng u ĩkshko ga Egipto so wl̈ẽna shäng kjl̈ara, Israel tjëyo shpok kjl̈ara träk l̇l̇ëme. Eni ga tjwl̈õ shira Moisésdë, ga Egipto so l̈i zrörae. 25 Ga wotjl̈ĩk ga “Ëre goshko ga tja woyotjl̈ĩya bor pjeyogarë ga tja iaga Sbörë beno shäng ba dök jũshko dwayo l̈e l̈ok” l̈e. Gueniyo ga e woyotjl̈ĩna l̈ok l̇l̇ëme.
26 »Wẽshko ga Israel tjëyoga wl̈ẽna l̈öng do pjök ëngkjwë. Woydara ga ber l̈öng wopjl̈ú ëng tjok, ga tjl̈ẽ ba kong ga “¿Pjãy epenga dö ga pjãy ëngkjwë ëng tjok ega?” l̈e ba kong.
27 »Eni ga shäng ba kjl̈ara kjwë l̈i Moisés poskakza jek jong, ga tjl̈ẽ ba kong ga “¿Pja iaga ërë beno shäng jũshko borwa ichaga, borwa l̇l̇gwega? 28 ¿Tja zröp woydë, Egipto so zrörop kjupkeshko sorë ga eni l̈ëpdo?” l̈e. 29 Kuya ga töktong, ga to jek Madián kjokyo, ga öötong beno sök eshko, no shto obl̈ë so wl̈eni. E irgo ga wapga do pjök.
30 »Öötong l̈u pjl̈ogl̈o sak pkëng (40) obi ga dbar kjwara ga Moisés jëk shäng kjok dogro no l̇l̇ëmshko, Sinaí dl̈upyo jong soshko. Eshko ga Sbö parkaga kjok dogo so weno shäng ba kong, kji sho pjë jong ri ri roshko. 31 Ga Moisés sëya l̇l̇ëm, kji sho pjë jong ri ri l̈i ĩna kjĩshko. Ĩya woydë yõtso ga öötong jek shäng soshko ga Sbö tjl̈ẽ ba kong ga 32 “Tja bop data Sbö. Tja Abraham, Isaac, Jacob, e Sbö bakoe” l̈e. Kuya ga bangkjre ara, dete erä, ga ĩya woydë ame.
33 »Eshko ga Tjl̈apga tjl̈ẽ ba kong ga “Bop drepkwota kjwe dözong. Kl̈ung sho shgl̈ëp shäng kjwe iak beno buk dboy bor kong. 34 Bor nopga l̈öng song Egipto kjokyo l̈i ĩgör wẽl̈ë, kur ga kjl̈oshtë ara, ga tja ter shäng ba döga. Eni ga pja ichër to Egipto kjokyo” l̈e ba kong.
35 »Dënashko ga ba pjeyoga tjl̈ẽno Moisés kong ga “¿Pja iaga ërë beno shäng borwa ichaga, borwa l̇l̇gwega?” l̈ara l̈ok ba kong eni. Eni ëmdë ga Sbö parkaga weno shäng ba kong kji sho pjë jong ri ri roshko l̈i ichara Sbörë ba kong, iche ber ba pjeyoga ichaga wl̈o, ber ba döga wl̈o bakoe.
36 »Eni ga bi tjl̈apgaga tek dënashko so shira Egipto kjokyo dwayo. L̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shäryara obl̈ë obl̈ë Egipto kjokyo, Dl̈ung Srëzrën buk l̈ishko, kjok dogro no l̇l̇ëmshko bako, öötong l̈u pjl̈ogl̈o sak pkëng (40). 37 Domer l̈i tjl̈ẽno Israel tjëyoga kong ga “Pjãy kong tjl̈õkwo l̈aga kjre Sbörë bomi tjrëko kjl̈ara, so tja kjoyoe”* l̈e. 38 Eni ga Israel tjëyoga l̈öng kjok dogro no l̇l̇ëmshkoshko ga Moisés öör ëng töno Sbö parkaga weno shäng Sinaí dl̈upyo l̈i tjok. Sbö parkaga l̈i tjl̈ẽno ba kong, ga shji jëk sorë tjl̈õkwoyo l̈i l̈ara ba kong, l̈e bi kong wl̈o.
39 »Gueniyo ga bi tjl̈apgaga tek dënashko so, Moisés woydara l̈ok l̇l̇ëm, kol̈ara l̈ok l̇l̇ëm bakoe. Woydara l̈ok ga to Egipto kjokyo iröng obi. 40 Tjl̈ẽ l̈ok Aarón kong ga “Tjawa kong sböpga jyãgl̈o shäryos pjök mya, tjawa söya wl̈o, Moisés, bi shiga tek Egipto kjokyo dwayo, e oto miydërwa l̇l̇ëm kjĩshko” l̈e l̈ok eni. 41 Eni ga sögl̈a wl̈ënggl̈a l̇l̇gwokl̈ë jyãgl̈o shäryara kjl̈ara. E irgo ga öng zröra, sho sura ba sbö l̈i kong. Ga bë shäryara pjl̈ara, ba sbö shäryara om go l̈i poshrëkkl̈o.
42 »E kjĩshko ga epga rayara Sbörë, iara beno l̈öng dbala poshrëk shara. E kjĩshko ga tak beno pjang Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so l̈i kjibokwoyo go eni:
»“Israel tjëyoga,
¿pjãy öör l̈öng kjok dogro no l̇l̇ëmshko l̈u pjl̈ogl̈o sak pkëngshko (40) ga
tja kong öng zröromi, sho suromi bor kongde? L̇l̇ëme.
43 Bomi sbö Moloc syõ uyo l̈i sömirë bomi tjok.
Bomi sbö Refán dbalayo jyãgl̈o l̈i söromi bakoe.
L̇l̇ëbo jyãgl̈o shäryoromi om go l̈i, e poshrëmirë l̈öng erä.
E kjĩshko ga pjãy ichër bomi kjok jũshko dwayo
to kjok ko Babilonia pjl̈or kal̈ëkong.”
44 »Bi tjl̈apgaga tek dënashko so l̈öng kjok dogro no l̇l̇ëmshkoshko ga Sbö u shäryak öng kwota go l̈i jong ba tjok ĩyado. “E shäryak jyãgl̈o jũni” l̈ara Sbörë Moisés kong, ga shäryara l̈ok eni. 45 Wol̈ono l̈okshko ga Sbö u l̈i kjrara ba wapgarë beno ba kong. Ga shrono tek l̈öng Josué tjok, ga nopga kjok jũshko so zana l̈okshko ga söya pjang ba tjok, tjëyoga obl̈ë obl̈ë kjara Sbörë kjok twe ba kong wl̈o l̈ishko. Eni ga beno jong eshko äär jong Pjl̈u David dbaryo l̈ishko. 46 E ĩna Sbörë, ga beno pjl̈ú ba kong. Ga David u shäryë woydë kjwara ber jong Jacob Sbö l̈i kong wl̈o l̈e. 47 Miga u l̈i shäryaga beno ba wa Salomóndë.
48 »Eni ëmdë ga miydëy pjl̈ú ga Sbö Tjwl̈õ Kësbangyo, e opyë sök u shäryak norë roshko l̇l̇ëm, l̈ara Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Isaíasdë sorë l̈i eni. Tjl̈ẽno beno eni:
49 »“Sbö tjl̈ẽ ga ‘Kjok dogo, e bor pjl̈u sökkl̈o wl̈eni,
ga kjok ëre kjing, e bor kjupkwo shtoyo wl̈eni.
¿Tja kong u shäryëmi l̇l̇ërba bor kong ga kjwõrdo?
¿Bor woshtozl̈ong shtoyo ber jong kjone?
50 ¿L̇l̇ëbo tjeng kës kjok ëre kjing go kjwe,
e shäryaga tjarë bor orkwo om go go l̇l̇ëmdo?’ l̈e Sbörë.”
51 »Pjãy, l̇l̇ëye kumi woydë l̇l̇ëm, Sbö tjl̈õkwo kol̈ëmi woydë l̇l̇ëm bakoe. Pjãy l̈öng Sbö Sëya wl̈oyo ĩyado. Pjãy wotjl̈ĩk l̈öng bomi tjl̈apgaga tek dënashko so ĩ dik. 52 Sbö tjl̈õkwo l̈agaga ichak ba kong kës l̈i irpjana l̈ok, shdũya wl̈o. Ëye tjl̈ẽ shäng no pjl̈o bek tjwe l̈i kjĩshko ga zröra l̈oke. Eni ga no pjl̈o bek l̈i shronoshko ga pjãy opyono beno l̈öng ba wl̈oyo, tworomi nopga owa kong, ga zrörabae. 53 Pjãy kong kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i, e l̈aga Sbö parkaga kjok dogo sorë Moisés kong, l̈e bomi kong wl̈o. Eni gueniyo ga e kol̈ëmi l̇l̇ëme» l̈e.
Esteban l̈öraba, zröraba ak go
54 Kuya l̈ok ga iirkono ara, kowo uë shmẽt iirdë Esteban kong.
55 Gueniyo ga Esteban go Sbö Sëya jl̈õkoyo. Eni kuzong ga ĩya ga kjok dogo ga Sbö sök kãl̈ã l̇l̇etl̇l̇et, ga Jesús shäng ba zl̈ong bäng, orkwo kël̈ëkong. 56 Ĩya eni ga tjl̈ẽ ga «¡Ĩzĩa! Ĩn ga kjok dogo roshwino, ga no to ter kjok dogo dwayo l̈i shäng Sbö zl̈ong bäng orkwo kël̈ëkong» l̈e.
57 Gueniyo ga epga kwomgwo bängzargö jong tuktëng, öö l̈e l̈ok dbo go, ga jek rish ba kjing go tjë jĩkong. 58 Eni ga shira l̈ok kjok eshko dwayo, ga l̈öra l̈ok ak go, zröya l̈ok wl̈o. Eshko ga dwl̈as shäng kjl̈ara ko Saulo. Esteban rotagaga shwong ter l̈ëkong l̈i skwara l̈okshko ga e beno shäng shwong l̈i dë.
59 L̈öya l̈öng ak go wopro ga Esteban syõshtono Jesús kong, tjl̈ẽ ga «Tjl̈apga Jesús, bor sëya ëre wl̈okjrozong» l̈e. 60 Eni ga kjök torgö sök, ga tjl̈ẽ dbo go ga «Tjl̈apga, l̇l̇ëbo owa shärye l̈öng ëre wẽyẽ, kjwepga shdum e kjĩshko l̇l̇ëme» l̈e. L̈ara eni pjir ga wol̈onoe.
* 7:37 Deuteronomio 18.15. 7:43 Amós 5.25-27. 7:50 Isaías 66.1-2.