37
Josep le gheneloloŋgi
1 Jeikob vambe i yakuyaku vara Kenan e tɨne ŋgoreiye ramae va i yakukowe.
2 Utuutuke iyake Jeikob riuriuniye.
Mbaŋa Josep ghatheghathegha vama i wo hoyaworo na umbopirɨ, i wa ve njimbukikiŋgiya sip na gout weiyaŋgiya oghaghae, Bilha na Silpa lenji ŋgaŋga weinji ramae Jeikob. Mbaŋa vavana Josep i utugiya weya ramanji, oghaghae lenji vakatha raitharɨ utuniye.
3 Isirel le gharethovu weya Josep i kivwala va le gharethovu weŋgiya le ŋgaŋgako vavana, kaiwae Josep va i virɨ mbaŋaniye amalaghɨniye kaero i amalaghɨsarɨ. Iya kaiwae ramanji va i vakatha ghakwama thovuye moli, molao na nɨmanɨma tembe molamolaova.
4 Mbaŋa oghaghaema thɨ thuwe ramanji mbe i gharethovuwe vara Josep na maa tembe reghava e tɨnenjiko, mbema thɨ botewoyathu vara na maa tembe ghalɨŋanji i thovuye weva.
5 Gougou regha Josep i ghenelolo, na mbaŋa i utugiya weŋgiya oghaghaeko i vakathaŋgi ma thɨ botewayathu vara moli.
6 I dage weŋgi iŋa, “Wo hu vandeŋe gheneloloke iya menda ya gheneloloŋake.
7 Mendava inanda wit e ghauma tɨne, ra yavayavatha wit mbambara iya. Iwaeŋge witɨma mbambara iya ghino va ya yavathama i yondo virɨ na i ndevanavana ghamberegha. Ghemi lemi yavathama thɨ rakaghɨliŋa ghinokowe na thɨ kururuwe.”
8 Oghaghaeko thɨ dagewe thɨŋa, “Ko uŋa eŋge ne u tabo na kiŋ na u mbaroŋainda?” I vakatha weiye lenji gharegaithɨ mbema thɨ botewoyathu vara le gheneloloko na le utuutuko kaiwanji.
9 Injana mbowa i gheneloloŋava ghenelolo regha na i utugiya weŋgiya oghaghaeko, iŋa, “Wo hu vandeŋeŋgo! Mbowa ma gheneloloŋava ghenelolo regha. E mbaŋako iyako varae, manjala na ghɨtara voghɨyaworo na voghɨra thɨ kururu e ghino.”
10 Josep tembe i utugiyava le gheneloloko weya ramae, ko iyemaeŋge ramae i govwara ghamwae na iŋa, “The ghenelola iya u gheneloloŋake? Uŋa eŋge tɨna, oghaghaeko na ghino ne wo kururu e ghen na wo vakatha ghan yavwatata?”
11 Josep oghaghae thɨ yamwanja kaiwae, ko iyemaeŋge ramae mbe i rerenuwaŋa vara gheneloloko kaiwae.
Josep oghaghae thɨ vakuneŋa amalaghɨniye ŋgoreiya rakakaiwobwaga
12 Mbaŋa regha Josep oghaghae vama thɨ rakao thɨ njimbukikiŋgiya ramanji le sip na gout na vethiya ghan Sekem ghadidiye.
13 Amba ramae i dage weya Josep, iŋa, “Kaero u ghareghare, oghaghama thɨ njimbukikiŋgiya sip na gout na thiya ghan Sekem ghadidiye. Wo u vandeŋeŋgo, ya variyeŋge na u wa weŋgi.”
I gonjoghawe iŋa, “I thovuye moli.”
14 Kaero ramae i dagewe, iŋa, “U wa na vo thuwe thoŋgo riwanji mbe thovuye eŋge na thoŋgo sip na goutɨko mbe thɨ thovuye eŋge. Amba u njoghama na u utugiya utuninji weŋgo.” Amba Josep i wareri Hebron malamoniye e tɨne.
Mbaŋa Josep ve vutha Sekem ele valɨvaŋga,
15 amala regha i vaidi i tamwetamwe loloŋga oghaghae thetheghanɨko e lenji ghamba ghan na i vaito iŋa, “Ko u tamweya budakai?”
16 I gonjoghawe iŋa, “Ya tamwetamwe weŋgiya oghaghaŋguno. Thɨ njimbukikiŋgiya sip na gout thiya ghan. Thare u ghareghare aŋga inanji?”
17 Amalama i gonjoghawe iŋa, “Kaero mendava thɨ roiteta iya valɨvaŋgake iyake. Va ya loŋwe thɨŋa, ‘Ra raka Dotan.’ ”
Josep i rereghamba weŋgi oghaghaema na ve vaidiŋgi Dotan ghadidiye.
18 Ko mbaŋa thɨ thuwe Josep i menamenako na amba e ghalughawoghawo weŋgi, kaero thɨ vona ghae na nuwanjiya thɨ tagavamare.
19 Kaero thɨ vedage weŋgi thɨŋa, “Ahaa! Ragheneloloma maiya vara i menana.
20 E mbaŋake iyake ra tagavamare, na ra wokiyathumban e gogake iya ma mbwake inawe. Tene va rakwan na raŋa, ‘Thetheghan mbwanjam menda i ghan.’ Na wo ra thuweno budakai ne thɨ yomara ele gheneloloŋgiko.”
21 Mbaŋa Rubin i loŋwe utuutuko iyako i mando na i vamoru oghaghaeko e nɨmanji ghare. I dage weŋgi iŋa, “Thava ra tagavamare.”
22 Mbowo i dageva weŋgi iŋa, “Thava madibe ina e nɨmamina. Mbema hu wokiyathunjoŋa eŋge e gogake iya maa mbwake inawe na mbe i yakuwe na thava tembe nɨmami i waweva.” Rubin i utu ŋgoreiyako kaiwae va le renuwaŋa nuwaiya i vamoru e nɨmanji na i vaŋgunjogha weya ramae.
23 Mbaŋa Josep i vutha weŋgi oghaghae thɨ ndelawelawe e nɨmanji, thɨ thethe ghakwamama ghayaboyabo iya molaoma ramae va i vakatha wagiyawema na i njimbo.
24 Kaero thɨ wo na thɨ dunjoŋa gogama iya maa mbwama inawe.
25 Oghaghaema kaero thiya ghanɨŋga. E lenji ghanɨŋgako tɨne thɨ tagathɨna maranji kaero thɨ thuweŋgiya Ismel gharɨgharɨniye vavana amba thɨ menamenako e lenji kamel. Thɨ rakamena Giliyad ele valɨvaŋga. Kamelɨko va thɨ doweŋgiya bigibigi butinji thovuye e vwatanji ŋgoreiya gam, balɨm na mer. Va vethɨ vakuneŋaŋgi Ijipt e tɨne.
26 Amba Juda i dage weŋgiya oghaghaeko iŋa, “Ne ŋgoroŋga ghathovuyako weinda thoŋgo ra tagavamara ghaghandako, ra wothuwole riwaeko na ra ravunyivunyiya le mareko utuniye?
27 Ra vakuneŋa eŋge weŋgiya Ismel gharɨgharɨniye na thava tembe nɨmanda i waweva. Wo hu thuwe mbe ghindake vara ghaghanda na mbunɨma na madibeko iyako, iya weindake.” Amba thɨ varaeŋna na thɨ vakatha iyako.
28 Mbaŋa Midiya rakunekune vavana thɨ mena evasiwanji, kaero vethɨ momodɨ voreŋa ghaghanji Josep e gogama tɨne na thɨ vaŋgugiya weŋgiya Ismel gharɨgharɨniyema. Amaamalako thɨ giya modae le laghɨlaghɨye silva gethɨyeiwo. Amba thɨ vaŋgu na thɨ wa Ijipt.
29 Amba Rubin i njogha weŋgi na i wa ve kela e gogama. Marae i nja Josep maa ina gheko. Ghatemuru kaiwae i mwanathethe ghakwama.
30 I njogha weŋgiya oghaghaema na iŋa, “Ŋgamama maa ina gheko? Ne ŋgoroŋga wo ghaŋgoghaŋgo?”
31 Josep oghaghae thɨ unɨgha gout ghɨmoru umbwara, kaero thɨ liya ghakwamama ghayaboyabo na thɨ liutu goutɨko e madɨbae.
32 Thɨ liya kwamako ghayaboyabo na vethɨ livatomwe weya ramanji. Kaero thɨŋa, “Mo vaidiya kwamake iyake. Mbowo u thuwe. Mbwata naru lema Josep ghakwama ghayaboyabo o nandere?”
33 Mbaŋa Jeikob i thuwe wagiyawe kaero iŋa, “Naruŋguma Josep ghakwama ghayaboyabo iyake! Emunjora mbwanjam tagaithɨ mendava i tagavamare na i tenɨghan.”
34 Weiye le nuwatharɨ laghɨye i mwana thetheŋgiya ghakwama, i njimbo kwama bwedibwedi e mborowae na i nuwatharɨ laghɨye mbaŋa molao nariye Josep kaiwae.
35 Le ŋgaŋgako wolaghɨye thɨ raka menawe na thɨ munjeva thɨ vakatha gharemalɨlɨwe (thɨ thɨnɨnjoŋa ghare) na nuwatharɨko iko. Ko iyemaeŋge Jeikob i botewa na mbe i randaranda vara. I dage weŋgi iŋa, “Mbene weiŋgu vara lo nuwatharɨ na ya randaranda ghaghad ne ya mare na ya wa weŋgiya ramaremare, iya naruŋguko inawe.”
36 Mbaŋa Midiya rakunekune vethɨ raka vutha Ijipt, thɨ vakuneŋa weya Potipa. Amalake iyake iye Pero le rakakaiwo laghɨye regha. Amalaghɨniye iye gharagatɨgatɨ lenji randeviva.