2
Inöm Leia höŋa
+Nöbö mö Jisas nugw pim bla, Pedikos wop dib aku weik, me rön, hö ram möl paŋyöbö i mɨdmä. Aliö mɨdɨm nugugɨrön, rɨba gɨgɨ diba adöx yöd röul adö kau sebö rön, hödal röxg hön, ram möl yuadö römɨd mɨdim yöra höŋa. +Makwam wop akwör nugumɨn, rɨn pin röxgɨb ap aku hön, paxdörɨm paŋ paŋ nuöm nɨgön, nöbö mö yöcmac paŋ paŋ rol sö du mɨdöŋa. +Du mɨdmɨn nugugɨrön, Inöm Leia hön, inöm ñɨgö yuö kwo aja wölöŋa nugwön ñɨŋ mönö yöbö adö hörɨrör yadmä.
Makwam wop aku, Juda nöbö mö bla, ñɨŋ mögörɨb pia pia möl hörɨrör hön, Jerusalem mögum rɨmɨdmä. Nöbö mö piaku ñɨŋ God Mönö rɨg yadöŋ mag akwör nugwön rɨmɨdmä. Gɨgɨ dib aku rɨmɨdöŋ nugwön, pödpöd rɨmɨdö, rön, nöbö mö mɨga akwör rɨmgör ram aku hön nugumɨn, mönö yöbö adö hörɨrör ödöriar yadmɨdmä. Ñɨŋ nugwön aiö waiö rön yadmä, “Nöbö mö bɨlɨk magalɨg Galili yöbö. Makwaim pödiö mönö yöbö ana hörɨrör rɨg yadöl mag akuyöbö ödöriar yadmɨdöia nugumɨdöl? An bli Padia, bli Midia, bli Ilam, bli Mesopotemia, bli Judia, bli Kapadosia, bli Podas, bli Esia, 10 bli Prijia, bli Pampilia, bli Ijip, bli mögörɨb Libia, Sairini taun kwol piaku, bli Rom yöbö höla. 11 (Nöbö mö Rom yöbö höi aku, bli Juda nöbö mö ödöriö, bli Juda nöbö mö yöi jɨ mai Juda nöbö mö rɨg röi mag akuyöbö röia.) Bli Krit, bli Arebia yöbö höla. Makwam an nugumɨdmɨn nugugɨrön, mönö yöbö ana hörɨrör rɨg yadöl aliar ödöriar yadön, God nuŋ mag keiryöbö rö, rön, ib nuŋwa yadɨm bɨl sö dumɨda, nugumɨdölɨŋö,” rɨmä. 12 Aliö rön, rɨb mɨga yöx nugu gɨrön, bli bli yad nugum bli bli yad nugwön yadmä, “Mag höra rɨmɨd aku pödpöd rɨba rɨmɨdö,” rön, rɨb mɨga yöx nugumä.
13 Nöbö mö bli piöŋö ñɨŋ ñɨlöŋ nɨg yadmä, “Aku röbö wain mɨga nɨmön u pɨlön yadmɨdöiŋö,” rɨmä.
Pita mönö yad nölöŋa
14 Makwam Pita nuŋ Jisas mönö wä pön dub nöbö akuyöbö agɨp sö pɨsaŋ öbɨlön, ajmöla aj halön, nöbö mö mɨga akwör mɨdmä akuyöbö ñɨgö yadöŋa, “Ñɨŋ Juda nöbö mö an aipam, ñɨŋ nöbö mö Jerusalem yörɨk hölɨm mɨdim bla aipam, yörɨk agö magɨm rɨmɨd aku nɨ ñɨgö mönö yadɨba rɨmɨdɨl kɨ nugw ri aböña. 15 Ñɨŋ bli yadmɨdöia, ‘Nöbö pik röbö wain mɨga nɨmön u pɨlön yadmɨdöiŋö,’ röi aku, jɨ ñɨŋ röbö wain nɨmön u pɨlölöi. Weik naiö yöudöŋdöŋ ör wöl mag akwör pal. 16 Makwam mönö yöbö hörɨrör yadmɨdöia nugumɨdöi kɨ, God mönö yadɨb nöbö Joel maduar ör yadön kai kɨtöŋ mag akuyöbö akwör rɨmɨd maku pal. Nuŋ mönö aku kai kɨtön yadöŋa,
17 +‘God yada, “Wop maiyöbö aku,
ñɨgö nöbö mö akuyöbö magalɨg Inöm na abna.
Halöu ha ñɨŋ bla God Mönö maga ñɨgö nöbö mö yad nöiöña.
Ha nöbö ñɨŋ bla rɨba nugwöña.
Nöbö dib ñɨŋ bla inɨmö nugwöña.
18 Wop aku, mabö na rɨ nölɨb nöbö mö nɨ bla, nöbö bla aipam mö bla aipam,
ñɨgö Inöm na abmön, mönö wä na aku nöbö mö akuyöbö yad nöiöña.
19 Nɨ adöx yöd röul adö kau sö ap keiryöbö rölɨbä akuyöbö bli rön,
mögörɨb rol il kɨ ap nugub nugwölɨbä keiryöbö bli cɨna.
Paskwolö pɨlön, rɨn yönön, rɨn haub autaut diba rön cöna.
20 Naiö mila aben;
röuna paskwolö piöna.
Almɨdaŋ, mai wop aku wop keiryöbö wöxnö nɨgöna.
Nöbö Diba mil mag wä keiryöbö alɨg höna.
21 Makwam nöbö mö yön yön, Nöbö Diba nɨ kömö paŋ, me rön, yad nugwöñ bla,
ñɨgö kömö pönɨŋö,” röŋa.
22 Pita nuŋ Joel kai kɨtöŋ mönö aku yad pörön yadöŋa, “Ñɨŋ Isrel nöbö mö, mönö yadɨba rɨmɨdɨl kɨ nugw ri aböña. Jisas nöbö Nasaret yöbö aku nöbö hör yöi; God nuŋ keir nugwo yad abmɨn höŋa. Ha na aku agal abmön, ap rölɨbä akuyöbö mɨga akwör rön, ap nugub nugwölɨbä mɨga akwör rön cön mibɨl ñɨgö yöraku nugwön, nöbö aku God nuŋ keir yad abmɨn höŋ aku nugwɨŋ, me rön, nugwo yad abmɨn höŋa. Jisas nuŋ ap rölɨbä akuyöbö mibɨl ñɨŋa röŋ aku, ñɨŋ keir mödö nugwöia. 23 God nuŋ ñɨŋ rɨg cöñ mag akuyöbö höd nugwön, Jisas nugwo pɨ imag rol ñɨgö aku nɨgmɨn, ñɨŋ nugwo pön du nöbö mö ap kib mag gwogwo röi akuyöbö nölɨm, nugwo bɨ katlö watlö höñ sö pɨl pal nɨgɨm wöröxöŋa. 24 Nuŋ mɨ ödöriö ölɨŋ höb diba pön wöröxöŋ aku, jɨ aŋadö nöbäpö hogw möl yöra mɨdön, lɨdu pɨn pal dubä maga nɨgölöŋ. God rɨmɨn nuŋ höbkal öbɨlöŋa. 25 +Depid nuŋ maduar ör Jisas nugwo mönö kai kɨtön yadöŋa,
‘Nɨ nugula, Nöbö Diba nɨ pɨsaŋ öim öim mɨda.
Nuŋ imag mɨrɨx na adö mɨd aku mɨ, nɨ ipöxöin.
26 Almɨn, höbwab madmag na yauaba; nɨ wahax pön wä rö rɨmɨdla.
Mɨxɨñ na wöröxöna jɨ nɨ wahax pön rɨb wä yöx nugu gɨrön ipöxöinöm.
27 Pöd raŋ? Nagö nɨ nöbäpö hogw möla röböxöinö.
Nagö Nöbö Lei nagö röböxaŋ, mɨxɨñ nuŋwa lɨdu pɨn pal duenɨm.
28 Nagö nɨ kömö mɨdɨb ödöi aku yabumö.
Nɨ nagö pɨsaŋ mɨdön, mɨ ödöriö wahax pɨmɨjɨnö,’ rö,” röŋa.
29 +Pita Depid yadöŋ mönö aku yad pörön yadöŋa, “Haul nöbö mölöu nöbö, nɨ ñɨgö mönö ödöriar yadmön, nugw ri aböña. Nöso maduebö Depid wöröxɨm hogw pɨlim ulöm möla mɨda; ulöm möl aku weik an kwo algör nugwöla. 30 +Makwam Depid nuŋ God mönö yadɨb nöbö mɨdmɨd makwam nuŋ nugwöŋa, God maduar ör mönö yad nɨgön yadöŋa, ‘Nagö ha yöxön yöxɨp duön yöx nɨgöñ ha i nuŋ yör nagö pön, kiŋ mɨjönɨŋö,’ röŋa. 31 +Depid ap mai rɨg cön aku nugwön, Mesaia aku* nuŋ wöröxön öbiönɨŋö, rön, yadöŋa, ‘Nugwo nöbäpö hogw möla röböxölöŋ. Mɨxɨñ nuŋwa lɨdu pɨn pal duölöŋ,’ me röŋa.
32“Wopik God rɨmɨn, Jisas nuŋ öbɨlön kömö mɨda. Nuŋ kömö mɨd aku an magalɨg mämäg ana keir nugwöla. 33 +God Jisas nugwo pön du imag mɨrɨx nuŋwa adö nɨgöŋa. Nɨgön, nuŋ Inöm Leia nöinö, rön yadöŋ aku, Jisas nugwo nölmɨn, nuŋ piöŋö anɨŋ nölmɨn, hön gɨgɨ diba rɨmɨn, an mönö hörɨrör yadmɨdöl kɨ nugumɨdöia. 34 +Makwam Depid mönö yadöŋ aku, nuŋ keir yadölöŋ. Depid nuŋ mögörɨb il kɨ mɨdön, adöx yöd röul adö kau sö duölöŋ. Makwam nuŋ yadöŋa,
‘Nöbö Diba nuŋ Nöbö Dib na aku nugwo yadöŋa,
“Imag mɨrɨx na adö römɨd gɨ mɨjɨnö;
35 nɨ rɨmön kwolmal nagö bla,
wöktaitö möl nagö piaku mɨjöñɨŋö,” rö,’ röŋa.
36 +“Makwam, ñɨŋ Isrel nöbö mö magalɨg nugw ri aböña: Jisas nöbö bɨ katlö watlö höñ sö pɨl pal nɨgɨm wöröxöŋ Nöbö akwör, God rɨmɨn Nöbö Dib ödöriö mɨda. Nuŋwör Mesaia öim pöx mɨdmɨdöl aku maku,” me röŋa.
37 Pita mönö aku yadmɨn, nöbö mö mɨdim akuyöbö nugumɨn aiöuñ rɨm duöŋa. Almɨdmɨn, ñɨŋ Pita aipam, Jisas mönö wä pön dub nöbö bla aipam, yad nugwön yadmä, “Makwam, haul nöbö, an weik pödpöd rɨŋö?” rɨmä.
38 Aliö rɨmɨn, Pita yadöŋa, “Ñɨŋ paŋ paŋ magalɨg mɨdöi akuyöbö, ap kib mag gwogwo röi aku, pödpöd rɨmɨn aliö alölɨŋö, rön, röböxön, Jisas Krais nugw pön, röbö yaxöña. Almɨdɨŋ, God ap kib mag gwogwo röi aku nugwön röböxön, Inöm Leia ñɨgö nöiöna. 39 +God maduar ör yadöŋa, ‘Inöm na ñɨgö Isrel nöbö mö nölön, halöu ha ñɨŋa yöx pön höñ bla nölön, nöbö mö mögörɨb pad bla aipam nölön cɨnö,’ röŋa. Makwam, an nugwöla, God nöbö mö yön yön höŋ, me cön akuyöbö, ñɨgö magalɨg Inöm Leia nöiönɨŋö,” röŋa. 40 Pita ñɨgö uliöxön, mönö mɨga akwör yadön yadöŋa, “Nöbö mö wopik mɨdöi bli amnör rɨ gwogwam röi mag akuyöbö röböxön mɨd ri aböña. Nöi mɨjön aku, ölɨŋ höb diba pöñɨŋe,” röŋa. 41 +Nöbö mö mɨga akwör Pita mönö yadöŋ aku nugwön, Jisas Krais nugw pön, röbö palmä. Wop mɨd akwör, nöbö mö tri tausan (3000) akuyöbö Jisas Krais nugw pön, Jisas nöbö mö nuŋwa adöi pɨsaŋ nɨgiö nɨgön mɨdmä.
42 +Makwam, ñɨŋ öim öim hön, Jisas mönö wä pön dub nöbö bla pɨsaŋ paŋör mɨdön, God Mönö yad nölmɨdöi aku nugw ri abnɨŋö, rön, yadɨp wöhö gɨrön, bred pɨ gɨlɨxön paŋör nɨm gɨrön, God höjöpal gɨrön mɨdmɨdmä.
Jisas nöbö mö nuŋ bla rɨg rɨmɨdöi mag akuyöbö
43 God nuŋ Jisas mönö wä pön dub nöbö bla ñɨgö ölɨsö nölmɨn, ap rölɨbä akuyöbö mɨga akwör rön, ap nugub nugwölɨbä mɨga akwör rön rɨm, nöbö mö bla nugwön, aiö waiö rɨmä. 44 +Nöbö mö Jisas nugw pim bla paŋör mɨdön, nöbö mö ap mɨdölöŋ bla, bli ap amnör nuöm nɨg nölmä. 45 Mögörɨb ap blaku kwo algör sɨm rön, rɨg pön, nöbö mö ap mɨdölöŋ bla nuöm nɨg nölmä. 46 Ñɨŋ öim öim, wop paŋ paŋ, God höjöpalɨb rama du mögum rɨmɨdmä. Ram ñɨŋ piaku kwo algör du mögum rön, bred pɨ gɨlɨxön, nuö nuö madmag nɨg gɨrön, wahax pɨ gɨrön, ap paŋör nɨm gɨr mɨdmɨdmä. 47 +Makwam nöbö mö mɨdim akuyöbö magalɨg, Jisas nugw pim nöbö mö ñɨgö nugumɨn, wä röŋa. Öim öim, wop paŋ paŋ, Nöbö Diba nuŋ nöbö mö bli aipam kömö pɨmɨn, ñɨŋ Jisas nugw pön, hö Jisas nöbö mö nuŋwa hödyöbö piaku pɨsaŋ nɨgiö nɨgön paŋör mɨdmɨdmä.
+ 2:1 Lep 23:15-21; Diut 16:9-11 + 2:3 Mat 3:11 + 2:4 Mak 16:17; Apos 4:31; 10:44-46; 19:6 + 2:17 Joel 2:28-32 + 2:25 Sam 16:8-11 + 2:29 1Kiŋ 2:10 + 2:30 2Sam 7:12; Sam 89:3-4; 132:11 + 2:31 Sam 16:10 * 2:31 Grik mönö “Krais” aipam, Hibru mönö “Mesaia” aipam ila paŋyöbö iör mɨda: “God yad nɨgöŋ + 2:33 Apos 5:32; 7:55-56 + 2:34 Sam 110:1 + 2:36 Apos 5:30-31 + 2:39 Ais 57:19 + 2:41 Apos 2:47; 4:4 + 2:42 Apos 20:7 + 2:44 Apos 4:32-35 + 2:47 Apos 6:7; 11:21