14
Tɔgi é lo kulama zeeɓɛi
ma ɲade fai ʋa
1 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɓɔɛni Moize ʋɔ, é ɠɛ ma:
2 «Wɛlɛ pelegi tɔgi a ɠɛ la, é ʋilɛ kulama zeeɓɛ nui ʋa, ná-ɲade foloi vaa zu. Ta ʋaa la zalaɠa ɠula nui ʋɔ.
3 Toɠa ɠula ti-ʋuuzuʋɛ ʋa, é kulama zeeɓɛ nui ɠɛʋele ʋɛtɛ. Ni kulama zeeɓɛ nui ɠɛdɛga,
4 zalaɠa ɠula nui ɠa devei ve ga ti wɔni felegɔ zeɠe, ti vulua, ti ɲadegai, ta sɛdele gulu ɓuɠai, ta geze ɓɔi sɔsɔgi, ta ɠizɔɔpe tufa ɓifɔgi, ná-ɲade fai zu.
5 Toɠa devei ve ga ti wɔnii gila kɔdaaleʋe pɔlɔ liɠii maazu, daavegai ga ziɛungi zu ɗɛi.
6 Toɠa wɔni vului zeɠe, ta sɛdele gulu ɓuɠai, ta geze ɓɔi sɔsɔgi, ta ɠizɔɔpe tufa ɓifɔgi, é ti lɔ wɔnii ɠɔdaaleʋeai ma ɲamai wu.
7 Toɠa faza daa ɠɛ lɔfela naa ma, nii kulama zeeɓɛi ɠɛa ma, maanɛai ga é ɲade. Naa ʋolu toɠa dɛɛ ga ɲadegɛ, é yeeɓe wɔni vului ʋa, é li dɔɓɔi zu.
8 «Zɔi é ɓɔɠɔ ɲadesu, naa ɠa ná-seɠeiti gba, é ɓɔɠɔ maaleɠai kpein bo, a maagbana ziɛi wu, toɠa ɲade. Naa ʋolu toɠa zoo é lɛ ti-ʋuuzuʋɛ, kɛlɛ é la zeiɗa ná-seɠe ɠotai wu, eyɛsu folo lɔfela leʋe.
9 Folo lɔfelasiɛi, toɠa maaleɠai kpein bo mɔnɔ, nɔungi ta kpɛlɛi, ta gaazu ɠɔ poluʋɛti. Toɠa ná-seɠeiti gba, é ɓusɛi maagba ga ziɛi, toɠa ɲade niina.
10 «Foloi lɔsaʋasiɛi, toɠa baala ziʋo zinɛ felegɔiti seɠe, niiti nɛɛʋuzu la ti ʋa, ta kona gila baala saai, nii nɛɛʋuzu la ba, ta ɓulu vukɔ ʋagɔi kilo taaʋuugɔ, nii gaayɔgai ga gulɔi, ta gulɔi litɛlɛ ɠaaɠwɛsui, é ɠɛ ga vebɛanii.
11 Zalaɠa ɠula nui nii é ɲade fai ɠɛɛzu, naa ɠa zunui ɠula kɛlɛma, nii é ɓɔɠɔ ɲadesu, ta naama aniiti kpein Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu, GALA daaɠomi seɠe ʋɛlɛi laaʋɛ.
12 Zalaɠa ɠula nui ɠa baala ziʋo zinɛiti gila seɠe, é kula ga faazuɓɛtɛ zalaɠai, é ʋɛɛ gulɔi litɛlɛ ɠaaɠwɛsui ʋa. Toɠa ti latɛɠɛ vai ma ʋoogi ɠɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu.
13 Toɠa baala ziʋoi ɠɔdaaleʋe, ʋɛ ta ɗa koto gba zalaɠa zuaiti kɔdaaleʋe ná, ta gala zalaɠaiti, ada ɲadegai ta, mazɔlɔɔ faazuɓɛtɛ zalaɠai ma zuai ɠa ga zalaɠa ɠula nui nɔnɔ, eɠɛʋelei koto gba zalaɠai ma zuai la, ani ʋe gola ɲadegai.
14 Zalaɠa ɠula nui ɠa faazuɓɛtɛ zalaɠa zuai ma ɲamai ta zeɠe, é siɛ naa yeezazu woi yɔkpɔgi ma, nii é ɓɔɠɔ ɲadesu, ta zeezazu yeezinɛ kpotogi ma, naa ʋɛɛ zeezazu ɠɔɠɔzinɛkpotogi ʋa.
15 Toɠa gulɔi ta zeɠe, é pu ɠɔʋɛzu yeei ɠa.
16 Toɠa yeeɓeɠai lɔ gulɔi wu, nii é kɔʋɛzu yeei ɠa, é gulɔi vaza daa ɠɛ lɔfela ga yeeɓeɠai Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu.
17 Toɠa gulɔi ta zeɠe, nii é kɔʋɛzu yeei ɠa, é siɛ naa yeezazu woi yɔkpɔgi ma, nii é ɓɔɠɔ ɲadesu, ta zeezazu yeezinɛ kpotogi ma, naa ʋɛɛ zeezazu ɠɔɠɔzinɛkpotogi ʋa, ʋɛ faazuɓɛtɛ zalaɠa zuai ma ɲamai ziaai ná.
18 Zalaɠa ɠula nui ɠa gulɔi mɔtai zeɠe, zɛgai zea, é siɛ naa nɔungi ma, nii é ɓɔɠɔ ɲadesu, naa ɠa a kɛ é koto gba vai ɠɛ tɔun bɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu.
19 Naa ʋoluma, toɠa koto gba zalaɠai ɠula, é koto gba vai ɠɛ naa ʋɛ, nii é ɓɔɠɔ ɲadesu ná-kɔzɔba vai ma. Naa ʋolu toɠa gala zalaɠa loganii ɠɔdaaleʋe.
20 Toɠa gala zalaɠai ta vebɛanii ɠula zalaɠa ɠulazuʋɛ. Toɠa koto gba vai ɠɛ zunui naa ʋɛ, naa ɠa ɲade.
Ɲadedai é lo bala nui ʋa,
nii kulama zeeɓɛi ba
21 «Ni toɠa ga bala nui, ná-sɔlɔɔgiti ti la kula ɠɛa su, toɠa baala ziʋo zinɛ ɠila nɔ zeɠe, nii a ɠula ga faazuɓɛtɛ zalaɠai, é datɛɠɛ vai ma ʋoogi ɠɛ, koto gba vai ɠɛ la tɔun bɛ. Toɠa ɓulu vukɔ ʋagɔi kilo saʋagɔ zeɠe, gaayɔgai ga gulɔi, ta gulɔi litɛlɛ ɠaaɠwɛsui, é ɠɛ ga vebɛanii.
22 Toɠa kpumago felegɔ zeɠe ɓalaa, ɓaa poopo kpokpa felegɔ, eɠɛʋelei ná-sɔlɔɔgiti ti la. Gilagi ɠɛ ga koto gba zalaɠai, zɔi ɠɛ ga gala zalaɠai.
23 Folo lɔsaʋasiɛi, toɠa ʋa ga naama aniiti kpein zalaɠa ɠula nui ʋɔ, GALA daaɠomi seɠe ʋɛlɛi laaʋɛ, Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu, ná-ɲade fai zu.
24 Zalaɠa ɠula nui ɠa faazuɓɛtɛ zalaɠai ma ʋaala ziʋoi zeɠe ta gulɔi. Toɠa ti latɛɠɛ vai ma ʋoogi ɠɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu.
25 Toɠa faazuɓɛtɛ zalaɠai ma ʋaala ziʋoi ɠɔdaaleʋe. Zalaɠa ɠula nui ɠa faazuɓɛtɛ zalaɠa zuai ma ɲamai ta zeɠe, é siɛ naa yeezazu woi yɔkpɔgi ma, nii é ɓɔɠɔ ɲadesu, ta zeezazu yeezinɛ kpotogi ma, naa ʋɛɛ zeezazu ɠɔɠɔzinɛkpotogi ʋa.
26 Toɠa gulɔi ta ʋu ɠɔʋɛzu yeei ɠa.
27 Toɠa yeeɓeɠai lɔ gulɔi ɠa, nii é kɔʋɛzu yeei ɠa, é gulɔi vaza daa ɠɛ lɔfela ga yeeɓeɠai Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu.
28 Toɠa gulɔi ta zeɠe, nii é kɔʋɛzu yeei ɠa, é siɛ naa yeezazu woi yɔkpɔgi ma, nii é ɓɔɠɔ ɲadesu, ta zeezazu yeezinɛ kpotogi ma, naa ʋɛɛ zeezazu ɠɔɠɔzinɛkpotogi ʋa, ʋɛ faazuɓɛtɛ zalaɠa zuai ma ɲamai ziaai ná.
29 Zalaɠa ɠula nui ɠa gulɔi mɔtai zeɠe, zɛgai zea, é siɛ naa nɔungi ma, nii é ɓɔɠɔ ɲadesu, naa ɠa a kɛ é koto gba vai ɠɛ tɔun bɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu.
30 Naa ʋolu toɠa kpumagoiti gila kula ga zalaɠai, ɓaa poopo kpokpagiti gila, nii é zooga é sɔlɔɔ,
31 gilagi ɠa ɠɛ ga koto gba zalaɠai, zɔi ɠɛ ga gala zalaɠai, é ʋɛɛ vebɛanii ʋa. Zalaɠa ɠula nui ɠa koto gba vai ɠɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠaazu, naama nui ʋɛ, nii é ɓɔɠɔ ɲadesu.»
32 Ɲadedai ma lɔgi ɠana, naama nui vaa zu, nii kulama zeeɓɛi ba, tama sɔlɔɔgiti ti la kula ɠɛa su.
Fuinfuin pɛlɛi ɲade fai
33 Ɠɔoɠɔ GALAGI ɓɔɛni Moize ʋɔ ta Aalɔn, é ɠɛ ti ma:
34 «Siɛgi zu wo lɔɔzu la Kanaan yooi zu, nii gè feezu wo ya ga wɔnɔ, ni nà fuinfuingi ʋɛɛna pɛlɛi ta ʋa, zooi zu wo sɔlɔɔsu,
35 zɔi nɔnɔ ga pɛlɛi, naa ɠa li, é daazeeli zalaɠa ɠula nui ma, é ɠɛ ma: ‹Nà fuinfuingi ʋogi ʋɛtɛsu nà-pɛlɛi ʋa.›
36 Aisa zalaɠa ɠula nui ʋa lɛ, é ʋa ná ɠɛʋele ʋɛtɛ, toɠa devei ve ga ti pɛlɛi zuwo, naa ɠa a kɛ, bu anii pɛ ge mina leve ga ti ɠɔzɔʋɛ. Naa ʋoluma zalaɠa ɠula nui ɠa lɛ pɛlɛi wu, é ná ɠɛʋele ʋɛtɛ.
37 «Toɠa fuinfuingi ʋogi ɠɛʋele ʋɛtɛ. Ni a kaana ga naa ʋogi ɠa pɛlɛi ʋa ga zeɠezeɠegiti suɓeingai, ɓaa ti maaɓɔikpɔigai, ti wɔai pɛlɛi zu suɠooza,
38 toɠa ɠula pɛlɛi wu, é lo daaʋɛ, é daaɠulu, é kɛ ga folo lɔfela.
39 Zalaɠa ɠula nui ɠa ɠale ma ná, foloi lɔfelasiɛi ma. Ni a kaana ga fuinfuingi ʋogi vazagɛ pɛlɛi ma,
40 toɠa deve ga ti kɔtui naati kula ná, niiti ti vuinfuingai, ti ti ʋili ya ti-ʋuuzuʋɛ ʋoluʋɛ, ada ɠɔzɔai ta.
41 Toɠa pɛlɛ ɠoozuʋɛ kpein fɔin, fufiligi kpein ti kpalesu, ta naa ʋili ya ti-ʋuuzuʋɛ ʋoluʋɛ, ada ɠɔzɔai ta.
42 Ta kɔtuiti maaleʋe ga ma niinɛ ɠiligaa, ti pɔlɔi zeɠe, ti pɛlɛi ziɛ.
43 «Ni fuinfuingi ʋogi a ɠaaɠalena ma, é ɠula pɛlɛ ɠoozuʋɛ ma, kɔtuiti kulaa ʋoluma ná, maavɔin, ta pɛlɛi ziɛ ʋolu,
44 zalaɠa ɠula nui ɠa ɠale ma ná ʋolu. Ni a kaana ga fuinfuingi ʋogi vazagɛ pɛlɛ ɠoozuʋɛ, fuinfuingi ʋe, é sumiizu. Pɛlɛi ɠɔzɔʋɛ.
45 Ta pɛlɛi wolo, ti ma ɠɔtuiti seɠe, ta guluiti, ta siɛ ʋɔlɔiti kpein, ti li ga tiye ti-ʋuuzuʋɛ ʋoluʋɛ, ada ɠɔzɔai ta.
46 Zɔi a lɛ pɛlɛi wu, siɛgi kpein su daaɠulugai la, naa ɠa ɠɔzɔ eyɛsu kpɔkɔi.
47 Zɔi a ɠɛ laani pɛlɛi naa wu, naa ɠa ná-seɠeiti gba. Zɔi a laamiina pɛlɛi naa wu, naa ɓalaa ɠa ná-seɠeiti gba.
48 «Ni zalaɠa ɠula nui nii é ɠalegai ma pɛlɛi wu, naa a kaana ga fuinfuingi ʋogi la vazani, pɛlɛi ziaa ʋoluma, toɠa dɛɛ ga pɛlɛi ɲadegɛ, mazɔlɔɔ fuinfuingi ɓega.
49 Pɛlɛi ɲade fai zu, toɠa wɔni felegɔ zeɠe, ta sɛdele gulu ɓuɠai, ta geze ɓɔi sɔsɔgi ta ɠizɔɔpe tufa ɓifɔgi.
50 Toɠa wɔni gila kɔdaaleʋe pɔlɔ liɠii maazu, daavegai ga ziɛungi zu ɗɛi.
51 Toɠa sɛdele gulu ɓuɠai zeɠe, ta ɠizɔɔpe tufa ɓifɔgi, ta geze ɓɔi sɔsɔgi, ta wɔni vului, é ti lɔ wɔni ɠɔdaaleʋeai ma ɲamai wu, é faza daa ɠɛ lɔfela pɛlɛi wu.
52 Zekana a pɛlɛi ɲade da, ga wɔnii ma ɲamai, é ʋɛɛ ziɛungi zu ɗɛi ʋa, ta wɔni vului, naa ʋɛɛ sɛdele gulu ɓuɠai ta ɠizɔɔpe tufa ɓifɔgi ʋa, ta geze ɓɔi sɔsɔgi.
53 Toɠa yeeɓe wɔni vului ʋa, é li ti-ʋuuzuʋɛ ʋoluʋɛ, dɔɓɔi zu. Zekana a koto gba vai ɠɛ la pɛlɛi ʋɛ. Pɛlɛi ɠa ɲade.»
54 Tɔgi ɠana kulama zeeɓɛi kpein faa zu, ta gɛlɛɠɛlɛ faiti,
55 ta fuinfuingi é ɠulazu seɠeiti su, ɓaa pɛlɛiti ma,
56 ta ada ɓokolo ba vaiti, ta poʋoɠulɔiti, ta gɛlɛɠɛlɛgiti,
57 é kalagi wo, siɛgi zu anii ɠɔzɔai la, ta siɛgi zu ɲadegai la. Tɔgi ɠana kulama zeeɓɛi vaa zu.