Misé
Ná-Sɛʋɛi
Sɛʋɛi lɔɔzeizuʋɛ ma woo mɔungiti
Misé ná-GALA gooiti ka ti sɛʋɛi nii zu. Misé ɠɛni ga Zuda laa wolai ta zu nu, taai naa laaseigi ɠɛni ga Molesɛte (1:1; Zel 26:18). Misé ɠɛni GALA gooi wosu Zuda masagi niiti ta-ziɛgiti su: Yotame, Aɠaze, ta Ezekiase. Naa ɠa é bosu ga ná-botii ma yeeɠɛɠalai ɠa zoo ɠɛɛzu kona undɔfela puulɔɔlugɔiti zɔɠɔzuʋɛ ta undɔfelai (750-700), aisa Yesu Kilista ʋa zɔlɔɔ. Naama yeeɠɛɠalai maaɓuɠaʋɛ Ezayi ta Wozé ta-ƓALA goo wo siɛgiti ba. Nu la kwɛɛ ni Misé ɓɔɠɔgo ɠa é ná-GALA gooiti sɛʋɛai, ɓaa ná-kaladopoi ta ɠa é ti zɛʋɛai. GALA goo wo nui Zelemi laaʋilɛgɛ Misé Ná-Sɛʋɛi ʋa (Zel 26:18).
Misé ná-GALA gooiti ta ɓɔɛzu é lo GALA ná-tukpɔɠaaleʋeiti ba ta ná-kizo fai. Misé ɠa Izilayɛle ta Zuda ʋeelalazu ga ta bala nuiti maanɔɠɔzu, naa ʋoluma ta ga wali wɔin nu wolaiti (2:2). É ta-ƓALA goo wo nuiti ɓalaa peelala tɔɔzei ta ga lobɛanii zo nuiti (3:5). É ɠɛ ti ma GALA ka ʋaazu ta-laa wolaiti koloɠolosu (1:6; 3:12), ta toɠa ʋaazu liizu mɔunpa ga Izilayɛle nuiti duɔlai zu, naa ʋoluma Zuda geleiti ɓalaa. Kɛlɛ GALA ka ʋaazu ɠitoozu ná-minazeɠegi zu, é ɠaaɠale ma ga kidaaleʋe nu goa nɔ (4:6). GALA ge minazeɠeni ɓalaa ga toɠa totuɠɔ leʋe, nii a ɠɛ ga Ɓɛteleyɛme nu, Mesi, nii é ʋaazu masadai ɠɛɛzu Izilayɛle unda ta eteai pɛ unda (5:2-4). Misé Ná-Sɛʋɛi ɠaaɓelagɛ ga kitoosui é lo GALA ná-minazeɠegi ʋa Abalaame ta Zakɔɓe ʋɛ. GALA ná-nɛɛbɛi ta ná-wooɠɛɠiladai ta vɔni ná-ziiɠaawanai ma.
Unsosuʋɛ
1. Ada mɔungi togai tukpɔɠaaleʋei ta unmɔɔgi ʋa (1:1—2:13).
2. Ada velesiɛi togai tukpɔɠaaleʋei ta unmɔɔgi ʋa (3:1—5:14).
3. Ada zaʋasiɛi togai tukpɔɠaaleʋei ta unmɔɔgi ʋa (6:1—7:20).
1
1 Wooiti ka ga niiti Ɠɔoɠɔ GALAGI ti laazeelini Molesɛte nui Misé ma, Zuda masa saʋagɔiti ta-yeeɠɛɠalaiti, Yotame, ta Aɠaze ta Ezekiase. Kulakɛlɛmai naati ti ʋilɛni taa wolaiti ba, ti ga, Samali ta Zeluzalɛme.
GALA ná-tukpɔɠaaleʋeai Izilayɛle laalɔɠɔma
2 Nuɓusɛiti pɛ à woilo!
Zooi ta wɔiti wo zooi ɠa, à ɠida bu!
Maliɠii Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠa yɛsu seizu ɲadegai,
é zeele wooi wo wo laalɔɠɔma!
3 Wɛlɛ Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠana ɠula seizuʋɛ,
é yei, é ɗa ɠɔɠɔziɛ zalaɠa ɠula adaʋɛti su.
4 Gizeiti ti ɗa ɓusɛ kɔɠɔwu,
pɛtugiti sulaa ɗa lao,
eɠɛ kedoi ɠaa ɠa ɠɛ wuunsu abui ɠa,
eɠɛ ziɛ a ɠɛ gizei yeizu.
5 Naa pɛ ka ga Zakɔɓe mavofodaiti ta-lɔ koloɠologi,
Izilayɛle ʋɛlɛyeɠei ná-kotoi maaʋele ma.
Ɓɛ ɠa é Zakɔɓe liizu tɔ koloɠologi ma?
Ná-taa wolai Samali laade ɓaa?
Ɓɛ ɠa é Zuda liizu ani ɠɔɔ vaiti ma?
Zeluzalɛme laade ɓaa?
6 Maliɠii ɠɛni ma: «Naa ma, nà Samali ɠɛɛzu ga kɔtu ziɠigi dɔɓɔi zu,
ti ɗa leezɛn ɓelei la ma,
nà ná-kɔtuiti kilikili, ti la nɛmɛi zu,
gè kpale ná, ma wuulaagiti ti maaɠala.
7 Ná-kɔɔɠɔ gani kpɛtɛaiti su ɠa ɠaleɠale,
ná-tɔnɔ ɲɔiti pɛ ti ɠala.
Ná-vololiba zaɠaaiti, gè naati suɓulukpulu,
tɔɔzei naati ti ɓɛtɛni ga ná-koloɠologi ma ɠulanumai,
ta ʋaazu ɠɛɛzu ga koloɠologi taɠiligaa ma ɠulanumai.»
GALA goo wo nui ná-gɔlɔi
8 Naa ɠa é kɛɛzu gè ɠaalɛizu, gè ɗa wɔlɔ,
gè ɗa ziɛ ga ɠɔɠɔa ɲakai, kɔ̀ba ɲakai,
gè ɗa kpeei loo eɠɛ koʋei,
gè ɗa kpalagi wo eɠɛ saa wɔnigi.
9 Mazɔlɔɔ maanɔɠɔi seeliai Samali ma, é la ɠulaa su pɛ.
É zeelia Zuda yooi ma ta Zeluzalɛme taa ziɠidaʋɛ,
ʋɛ nà-nuɓusɛiti ti zeini ná.
10 À mina daazeeli Gate taazuʋɛ, à mina wɔlɔ!
Ɓɛte-Leafala nuiti, à ɠilikili fufiligi zu!
11 Safiil nuiti, à leʋe ga ɠɔba ɲakai ta wa-unfegi!
Saanan nuiti ti la zoosu ti ʋa ɠula taa ʋa.
Gɔlɔi ɠa wosu Ɓɛte-Ɠayɛsɛle taazuʋɛ,
kpɔba zobo ge la mɔ ná.
12 Malote taaʋeaiti sasu ɠa ɓalizu ta-ɠulanumaiti ma vaa zu.
Mazɔlɔɔ nimiza vai Ɠɔoɠɔ GALAGI teʋegai
é zeelia Zeluzalɛme taa ziɠidaʋɛ ma.
13 Lakise laaʋeaiti, à wa-ɠɔɔɠɔ wotoloiti ta sooiti kɛʋele ɓɛtɛ.
Wo ʋokɔɠɔni Izilayɛle ná-wooʋaladai ma,
wo Zeluzalɛme lɔ tɔ koloɠologiti su.
14 Naa ma, Zuda nuɓusɛiti à bali ma wa Molesɛte-Gate nuiti.
Akiziɓe taa wolai la ɠɛa ga
kula faa zu ani Izilayɛle nuɓusɛiti ta-masagiti bɛ.
15 Maliɠii ɠa wo lɔɔzu nu niinɛ yeezu Malesa nuiti.
Izilayɛle ɠundiɠiiti ti lɔɠɔɠulaai,
ta ʋelazuʋɛ ɠaiziɛ Adulame ʋugi zu.
16 À wɔungiti bo, wo ti ɓuye ma, Zeluzalɛme taaʋeaiti,
kpaanagi ɠɛ wo-unmaʋɛ, eɠɛ ɗuai nɔungi,
à wo yiima lointi ta-wɔlɔi wo,
mazɔlɔɔ ta liizu ga tiye duɔlai zu, ti maaɠooza wo ʋa.