IZELAYƐLE NUITI KƐAI MA
MOAƁE NƐMƐI ZU
22
(22:1--36:13)
Ɓalaame ta Ɓalake ta-vai
1 Izelayɛle nuiti ti liini mɔnɔ, ti ʋu Moaɓe nɛmɛi zu ziɛ wolai Zuludɛn folo ɠulazu ʋelei, Zeeliko letemaʋɛ.
2 Sipɔɔl ná-doun zunui Ɓalake naa kpein kaani, nii Izelayɛle kɛɛni ga Amɔɔl nuiti.
3 Moaɓe nuiti ti wola luani nuɓusɛiti mɔin vai ʋa. Moaɓe nuiti sasuɓalini Izelayɛle nuiti tuɠɔ.
4 Ti ɓɔɠɔ ɠaani ta Madiyan nuiti ta-ɠundiɠiiti, ti ɠɛ naati ma: «Niima ʋɛbɛ wolai ɠa ʋaazu, ti zooi ta maaɠoolii kpein koloɠolo, eɠɛʋelei nikɛiti ta ɗa tufaiti gaamii la dɔɓɔiti su.» Naama ziɛgi zu Sipɔɔl ná-doun zunui Ɓalake ɠɛni masadai ɠɛɛzu Moaɓe yooi unda.
5 É keelaiti teʋeni Ɓeyɔɔl ná-doun zunui Ɓalaame ma Petɔɔl, ziɛ wolai Ufelate ɠobaʋɛ, zooi naa ɠa é zɔlɔɔni su, é ɠɛ naa ma: «Wɛlɛ nuɓusɛiti kulaʋɛ Ezipete! Ti vazaga adaʋɛ pɛ, ti zeiɗa nà-zooi letemaʋɛ.
6 Niizu nà è maanɛɛnɛzu ga è ʋa. Niima nuɓusɛiti foovo bɛ̀, mazɔlɔɔ ti-zɛbɛi wɔɔlɔʋɛ nɔ̀nɔi ʋa. Tanisu nà zoo naazu gè vala ti ʋa, gè vɔni ti ma, gè ti ɓɛ, ti ɠula zooi ʋa. Mazɔlɔɔ gè kwɛɛ, zɔi ɗa tuya loo bɛ, tuyai ɠa naa ʋɛ, zɔi ɗa foovo, naa voovooʋɛ.»
7 Moaɓe ɠɛwolaiti ta Madiyan ɠɛwolaiti ti liini ga lobɛanii, ungaiziɛ vai zu, ti ʋa fe Ɓalaame ya. Ti zeelini Ɓalaame ʋɔ bɛ, ti Ɓalake laawooi wo ma.
8 Ɓalaame ti wooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «À yɛ ʋɛ za kpɔkɔi. Lina, nà nà-gooɠaaʋotegi ve wo ya, eɠɛʋelei Ɠɔoɠɔ GALAGI a ɓɔɛ la pɔ̀.» Moaɓe ɠundiɠiiti ti ɲiini pɔ bɛ.
9 GALA ge ʋaani Ɓalaame ʋɔ bɛ, é gaazaɠa, é ɠɛ ma: «Nui ɓɛgele ɠa ga niiti ti è ʋɔ bɛ?»
10 Ɓalaame gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Nuiti be Sipɔɔl ná-doun zunui Ɓalake, Moaɓe masagi ti leʋegai, ga ti ɠɛ mà:
11 ‹Nuɓusɛiti ti ɠulaai Ezipete yooi ʋa, niizu ti ʋɛa zooi zu mɛɛ. Ʋa, è ti voovo bɛ̀, tanisu nà zoo naazu gè ti zakpe, gè ti ɓɛ.› »
12 Kɛlɛ GALA ge ɠɛni Ɓalaame ma: «Mina ʋilɛ ti ʋolu, wo ʋa li. È la niima nuɓusɛiti foovoa, mazɔlɔɔ tuyai ɠa ti ma.»
13 Poluma zobui, Ɓalaame liini, é ɠɛ kundiɠiiti ma, niiti Ɓalake ti leʋeni: «À ɠale ma wa-yooi zu, mazɔlɔɔ Ɠɔoɠɔ GALAGI la yeezeini bu ga gè ʋilɛ wo ʋolu.»
14 Moaɓe zou zu ɠundiɠiiti ti wuzeɠeni, ti ɠale ma Ɓalake ʋɔ bɛ, ti ɠɛni ma: «Ɓalaame la kɛɛni, é ʋa ʋilɛ gi ʋolu, gi ʋa ʋa.»
15 Ɓalake kundiɠi ɠiligaa leʋeni, ti mɔin gola, é leʋe ma mɔungi ʋa, ta unfemai veezu ti ʋɛ, é leʋe mɔun keleiti ba.
16 Ti ʋaani Ɓalaame ʋɔ bɛ, ti ɠɛ ma: «Sipɔɔl ná-doun zunui Ɓalake ɠɛ: ‹Soma, è mina ɠɛlɛ, è ʋa è ɓɔ bà.
17 Nà è wola wɔɔlɔ, nà naa pɛ kɛ, nii ɗa maaɠaazaɠabo mà. Kɛlɛ kɛni è ʋa, è nuɓusɛi tɛiti foovo bɛ̀.› »
18 Ɓalaame Ɓalake ná-botiɠɛ nuiti gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ti ma: «Anɛɛ ni Ɓalake ɠa ʋaazu ga walii ta zanugi, nii é ná-masa pɛlɛi laavegai, é fe zèa, gè la Ɠɔoɠɔ GALAGI, nà-GALAGI ná-devei tanɔpɛ koloɠologa, ma wola, ɓaa ma go.
19 Kɛlɛ tama, wa ɓalaa, à yɛ ʋɛ za kpɔkɔi. Nà pɔ gè naa ɠwɛɛ, nii Ɠɔoɠɔ GALAGI ɠa pɔ é fai ta wo mà dɛ.»
20 Kpidii GALA ge ʋaani, é ɠɛ Ɓalaame ma: «Ni niima zunuiti ti ʋaa è lolisu, à li wa tiye. Kɛlɛ mina faa nɔpɛ kɛ, kɛni nii nà bona è ma.»
21 Ɓalaame wuzeɠeni sobui, é ná-soovale saai maaɠili, ti li ta Moaɓe ɠundiɠiiti.
Geezuɠeelai pele leʋe vai
Ɓalaame luɠɔ
22 GALA ge yiiɠaawanani siɛ vai naa zu. Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-geezuɠeelai loni pelei zu, é ɓesa tuɠɔ. Ɓalaame ɠɛni ná-soovale saai ɠɔma, ná-botiɠɛ nu felegɔ ʋilɛgai polu.
23 Soovale saai geezuɠeelai ɠaani, boɠa zɔkpɔi zea, kulaai maalaɠagi zu, é loni pele zaamaʋɛ. É zeɠeni pelei ʋa, é li ga dɔɓɔi zu ʋele. Ɓalaame tɔɔzeini ga doɠaa, é ʋaa la pelei zu.
24 Geezuɠeelai liini, é lo ɠoozama pele zokogi zu, leezɛn ɓeleiti zɔɠɔzu, kɔtu ziɠigi zɔɔla ʋele, é zɔɔla ʋele.
25 Soovale saai Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-geezuɠeelai ɠaani, é ziɠa kɔtu ziɠigi ʋa, é Ɓalaame ɠɔɠɔi ɓata kɔtu ziɠigi ʋa. Naa ɓalaa tɔɔzeini ga doɠaa.
26 Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-geezuɠeelai leʋeni ti ʋa mɔnɔ, é li, é lo pele ɓoɠologi zu, ʋɛ nu la zooga é ʋa leʋe ná, ga nu yeezazu ʋele, ɓaa nu ɠɔʋɛzu ʋele.
27 Siɛgi zu soovale saai kaani la, é ʋɛɛni zooi ma, Ɓalaame wu. Ɓalaame yiiɠaawanani, é tɔɔzei ga suloɠaa ga ná-tukpɔi.
28 Ɠɔoɠɔ GALAGI soovale saai laaʋɛ vieni, é ɓɔɛ Ɓalaame ʋɔ, é ɠɛ ma: «Leeni ɠa gè kɛai ga ɗe, è dòɠa ná zeizu ɠɛa saʋa?»
29 Ɓalaame gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Mazɔlɔɔ è ɲɛɛɠulaʋɛ sù. Ee, ni boɠa zɔkpɔ ɠɛni zèa, gè ɠɛa è ʋaazu ɠani nɔ!»
30 Soovale saai gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Nà laade gè ʋa ɠɛ ga ɗa-zoovale saai, nii ɗa ɗa zei kɔma yeenɔpɛ? Zekaa nɛi nà ɗa è zo da pɔlɔmazu ɓaa?» É gooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Ɓa!»
31 Gaamago nɔ, Ɠɔoɠɔ GALAGI Ɓalaame ɠaazuʋɛ zeɠeni ma, é Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-geezuɠeelai ɠa, é loni pele zaamaʋɛ, ná-boɠa zɔkpɔi zea, kulaai maalaɠagi zu. Ɓalaame ʋilɛni ɲiibiɠa, é nɔkɔ, é unpilɛ zooi ma.
32 Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-geezuɠeelai ɠɛni ma: «Leeni vaa zu è ɗa-zoovale saai loɠaai ná zeizu ɠɛ saʋa? Nà ɠa pàai, gè pele leʋe è luɠɔ, mazɔlɔɔ siɛi nii è tɔɔzeiɗai, undaaʋili pelei ʋe.
33 Soovale saai kàaʋɛ, é màala ná zeizu ɠɛ saʋa. Ni é la ɠɛni màalaani, é ga gè è ʋaa, gè tɔun zɛ vulua.»
34 Ɓalaame ɠɛni Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-geezuɠeelai ma: «Gè gaazaʋɛ, mazɔlɔɔ gè la ɠɛa kwɛɛ ga ɗa loni tùɠɔ pelei zu. Ni siɛi nii wanaʋɛ è ma, gè ɠale ma.»
35 Ɠɔoɠɔ GALAGI ná-geezuɠeelai ɠɛni ma: «À li wa zunui tɛiti, kɛlɛ kɛni nɔ è ɗa woo ɠilagi nɔ wo, nii nà bo è ma.» Ɓalaame ta kundiɠiiti Ɓalake ti leʋeni, ti ʋilɛni pelei zu, ti ɗa li.
36 Siɛgi zu Ɓalake mɛnini da ga Ɓalaame ʋaa, é liini, é daaɠomi Moaɓe taa wolai zu, nii é zou ɠwɛmaʋɛ ɠobaʋɛ, ziɛ wolai Aalenɔn ɠobaʋɛ.
37 Ɓalake Ɓalaame ɠaazaɠani, é ɠɛ ma: «Gè la keela mɔungiti teʋeni ɓaa, ga è ʋa? Leeni vaa zu è la ʋaani gaamago nɔ pɔ̀ bɛ? È ɠɛni ɠisiɛzu ga gè la zooga gè ʋa è wɔɔlɔ?»
38 Ɓalaame Ɓalake wooɠaaʋoteni, é ɠɛ ma: «Wɛlɛ, gè ʋaa è ʋɔ bɛ. Ɗa kaazu niina ga nà zoo ɓɔɛzu è ʋɔ ɓɔɠɔ ʋɛ ɠana nɔ? Wooi nii GALA ka pu dà, naa nɔ ɠa nà bo è ma.»
39 Ɓalaame ʋilɛni Ɓalake ʋolu, ti li Kiliyate-Ɠutesɔte.
40 Ɓalake nikɛiti ta baalagiti kulani ga zalaɠai, é Ɓalaame nɔnɔi leʋe ma, ta kundiɠiiti ti yɛni polu, ti ʋa.
Ɓalaame tuya loo vai
Izelayɛle nuiti bɛ
41 Poluma zobui, Ɓalake ʋaani, é Ɓalaame laaɠomi, ti lɛ Ɓamɔte-Ɓaale, ʋɛ é ɠɛni Izelayɛle nuɓusɛi ɠilazuʋɛ ɠaazu ná.