20
La autoridad de Jesús
Ni̱ ꞌngo̱ güi ngaa nne Jesús chruhua nuhui nico, ni̱ digyán sij rian ni ngüi̱. Ni̱ gaꞌmi sij nuguanꞌ sa̱ꞌ rian ni sij. Ngaa ni̱ guisíj ni chrej aꞌninꞌ nga̱ ni tsínj digyán ley nej, ni tsínj huin achij nej. Ngaa ni̱ gataj ni sij gunun Jesús:
―Ga̱taj re̱ꞌ gu̱nun únj u̱n sun huin sun nicáj re̱ꞌ, ni̱ ꞌyáj re̱ꞌ nan únj. Ni̱ u̱n tsínj riqui sun, ni̱ ꞌyáj re̱ꞌ nan únj. ―Daj gataj ni sij.
Ngaa ni̱ gataj Jesús gunun ni sij:
―Hué daj ruhuāj ga̱nachinꞌ snanꞌān ꞌngo̱ nuguanꞌ da manꞌan án re̱ꞌ. Ni̱ ga̱taj á re̱ꞌ riānj, ruhuāj aj. Ni̱ u̱n tsínj gaꞌníj sun rian tsínj gu̱ꞌnaj Juan sisi̱ ga̱taꞌ nnee síꞌ ni ngüi̱ únj. Yanꞌanj gataj rian sij níꞌ. Asi̱ hua ango tsínj gataj rian sij sa̱ꞌ. ―Daj gataj Jesús.
Ngaa ni̱ gani guitsi ruhua ni dugüiꞌ ni sij. Ni̱ gataj ni sij:
―Sisi̱ ga̱taj néꞌ sisi̱ Yanꞌanj gaꞌninꞌ sun rian Juan, ngaa ni̱ ga̱taj Jesús gu̱nun néꞌ: “Ni̱ u̱n sin huin nun gu̱xuman ruhua á re̱ꞌ ni̱ꞌyaj á re̱ꞌ manꞌan sij únj.” Ni̱ sisi̱ ga̱taj néꞌ sisi̱ ni tsínj gaꞌníj gaꞌna̱ꞌ Juan, sani̱ ga̱ꞌuiꞌ daranꞌ ni ngüi̱ yej yu̱nꞌ. Daj si hua ni̱ca ruhua daranꞌ ni ngüi̱ mán nan sisi̱ Juan gahuin ꞌngo̱ tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj anj. ―Daj gataj ni sij gani guitsi ruhua ni dugüiꞌ ni sij.
Ngaa ni̱ gataj ni sij gunun Jesús sisi̱ nun guiniꞌi ni sij u̱n tsínj gaꞌninꞌ sun rian Juan gataꞌ nnee síꞌ ni ngüi̱ aj.
Ngaa ni̱ gataj Jesús:
―Ngaa ni̱ si̱ gatā gu̱nun a ni é re̱ꞌ u̱n sin huin sun ꞌyā aj. ―Daj gataj Jesús.
Los labradores malvados
Ngaa ni̱ gaxi̱ꞌi Jesús nani sij ꞌngo̱ cuento digyán sij rian ni ngüi̱. Ni̱ gataj sij:
―Hua ꞌngo̱ xuruꞌue gunun coj uva. Ngaa ni̱ nagaꞌuiꞌ sij si-coj sij coj chruj uva rian go̱ꞌngo ni tsínj daj sisi̱ du̱gumi ni síꞌ siꞌyaj sij. Ni̱ gahui sij ganꞌanj sij ga̱nꞌ gaꞌi̱ yahui̱. 10 Ni̱ ngaa guisíj güi gane uva daj, ni̱ gaꞌníj sij si-moso sij ga̱nꞌanj ga̱chinj síꞌ rian ni tsínj mán ꞌyaj sun daj chruj si huin siꞌyaj sij. Sani̱ gaꞌuiꞌ ni síꞌ chrun tsínj daj. Ni̱ naꞌníj ni síꞌ na̱nꞌ yu̱n sij. 11 Hué dan ni̱ gaꞌníj ru̱huaꞌ yún tsínj do̱ꞌoj daj ango si-moso sij. Sani̱ gaꞌuiꞌ ni tsínj daj síꞌ nej. Ni̱ guiꞌyaj quij ni sij nga̱ síꞌ. Ni̱ naꞌníj ni sij na̱nꞌ yu̱n síꞌ nej. 12 Ngaa ni̱ gaꞌníj ru̱huaꞌ yún tsínj do̱ꞌoj daj ango si-moso sij. Sani̱ guiranꞌ xi̱ꞌi síꞌ, guiꞌyaj ni sij. Ni̱ guiri ni sij síꞌ ne̱ꞌ chrej xe̱ꞌ rian ma̱n coj uva daj.
13 ’Ngaa ni̱ gataj xuruꞌue daj gunun manꞌan sij: “Ni̱ u̱n sin gui̱ꞌyā únj. Ga̱ꞌnī daꞌnī ꞌi̱ ruhuāj ga̱nꞌanj. Ga̱ níꞌyanj ni sij nga̱ manꞌan daꞌnī aj.” Daj gataj xuruꞌue daj gunun manꞌan sij. Ni̱ gaꞌníj sij daꞌníj sij ga̱nꞌanj síꞌ. 14 Sani̱ ngaa guiniꞌi ni tsínj daj daꞌníj sij, ni̱ gataj ni sij gunun ni dugüiꞌ ni sij: “Tsínj nan gu̱nánj doꞌój chrej sij si sa̱ꞌ ga̱huiꞌ chrej sij. Da̱gahuiꞌ néꞌ tsínj nan, ngaa ni̱ gu̱na néꞌ ga̱huin doꞌój néꞌ nan anj.” Daj gataj ni sij. 15 Ngaa ni̱ guereꞌej ni sij síꞌ chrej xe̱ꞌ duꞌua rian ma̱n coj uva daj. Ni̱ dagahuiꞌ ni sij síꞌ. Hué dan ni̱ da̱j gui̱ꞌyaj tsínj do̱ꞌoj daj nga̱ ni tsínj dugumi daj, ruhua ni é re̱ꞌ únj. 16 Ga̱ꞌnaꞌ sij rian ngaj doꞌój sij. Ni̱ da̱gahuiꞌ sij ni tsínj ꞌyaj sun daj. Ngaa ni̱ na̱gaꞌuiꞌ sij coj chruj uva daj huin si-coj sij rian ango ni tsínj sisi̱ du̱gumi ni síꞌ siꞌyaj sij. ―Daj gataj Jesús gunun ni ngüi̱.
Ni̱ ngaa gunun ni ngüi̱ nuguanꞌ daj, ni̱ gataj ni sij:
―Sé daj huin ruhua únj si gui̱ꞌyaj Yanꞌanj mánj. ―Daj gataj ni sij.
17 Sani̱ guiniꞌyaj Jesús rian ni sij. Ni̱ gachínj snanꞌanj síꞌ ni sij gataj síꞌ:
―Un sin huin ni̱ garun ni sij nuguanꞌ nan asi̱j ná, ruhua á re̱ꞌ únj:
Yej guereꞌej ni tsínj ꞌyaj sun hueꞌ, gahuin-ínꞌ ꞌngo̱ yej sa̱ꞌ doj ga̱ne,
ni̱ ran-ánꞌ duguꞌnunꞌ squina hueꞌ ni̱ganj ni̱nꞌ anj.
Daꞌngaꞌ daj garun ni sij rian libro huin si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj. 18 Ni̱ huēj huin yej daj. Ni̱ sisi̱ ga̱natu ꞌngo̱ ngüi̱ rian yej daj, ni̱ ga̱ranꞌ ni sij, gui̱ꞌyā. Ni̱ sisi̱ gui̱nij yej daj rian ꞌngo̱ ni ngüi̱, ni̱ gui̱xitinꞌ ni sij, gui̱ꞌyā. ―Daj gataj Jesús gunun ni sij.
La cuestión del tributo
19 Ngaa ni̱ hué gue̱ hora daj huin ruhua ni chrej huin achij nga̱ ni tsínj digyán ley gui̱daꞌa ni sij Jesús. Daj si xacaj ni sij cuenta sisi̱ nuna Jesús cuento daj xiꞌí manꞌan ni sij. Sani̱ xuꞌuiꞌ ni sij rian ni ngüi̱.
20 Ngaa ni̱ niꞌyaj ni sij Jesús. Ni̱ gaꞌníj ni sij ni tsínj ga̱nꞌanj na̱gaꞌnaj. Ni̱ guiꞌyaj ni síꞌ sisi̱ tsínj ꞌyaj ni̱ca huin ni síꞌ. Daj si huin ruhua ni síꞌ sisi̱ ga̱che ga̱ꞌmi Jesús. Ngaa ni̱ ga̱ꞌue na̱gaꞌuiꞌ ni síꞌ Jesús rian gobernado, ruhua ni sij. 21 Ngaa ni̱ gachínj snanꞌanj ni tsínj digyaꞌ yunꞌunj daj Jesús. Ni̱ gataj ni sij:
―Maestro, niꞌi ni únj sisi̱ aꞌmí re̱ꞌ nuguanꞌ ni̱ca. Ni̱ xa̱ngaꞌ digyán ni̱ca re̱ꞌ rian ni ngüi̱ nej. Ni̱ nitaj si gui̱ꞌyáj re̱ꞌ sisi̱ tsínj huin rian, asi̱ tsínj ga niqui huin ꞌngo̱ tsínj daj. Ni̱ digyán xa̱ngaꞌ re̱ꞌ sisi̱ da̱j gui̱ꞌyaj néꞌ gui̱nicoꞌ néꞌ Yanꞌanj. 22 Ngaa ni̱: Sa̱ꞌ huin sisi̱ ga̱ꞌuiꞌ néꞌ sanꞌanj aꞌnej rey César, ruhuá re̱ꞌ níꞌ. Ga̱ꞌuiꞌ néꞌ níꞌ. Asi̱ si̱ gaꞌuiꞌ néꞌ sa̱ꞌ. ―Daj gataj ni sij gunun Jesús.
23 Sani̱ xacaj Jesús cuenta sisi̱ ani quij ruhua ni sij. Ngaa ni̱ gataj síꞌ gunun ni sij:
―Ni̱ u̱n sin huin ni̱ huin ruhua á re̱ꞌ gui̱ꞌyáj re̱ꞌ xi̱ꞌ ngāj únj.
24 Di̱gyán án re̱ꞌ ꞌngo̱ sanꞌanj denario riānj. Ni̱ u̱n tsínj ri̱an nu̱n rian sanꞌanj nan únj. Ni̱ u̱n tsínj si-xugüi nu̱n rian sanꞌanj nan únj. ―Daj gataj Jesús gunun ni sij. Ngaa ni̱:
―Hué César huin. ―Gataj ni sij.
25 Hué dan ni̱ gataj Jesús:
―Ngaa ni̱ ga̱ꞌuiꞌ a ni é re̱ꞌ siꞌyaj rey César rian sij. Ni̱ ga̱ꞌuiꞌ ni é re̱ꞌ siꞌyaj Yanꞌanj rian Yanꞌanj anj. ―Daj gataj Jesús.
26 Ngaa ni̱ nun ga̱ꞌue gui̱ꞌyaj ni sij sisi̱ ga̱che ruhua Jesús ga̱ꞌmi síꞌ rian ni ngüi̱. Sani̱ garáj yanꞌanj ruhua ni sij nga̱ nuguanꞌ gataj Jesús gunun ni sij. Ni̱ dínj ganiquinꞌ duꞌua ni sij.
La pregunta sobre la resurrección
27 Hué dan ni̱ guisíj go̱ꞌngo ni tsínj saduceo rian nne Jesús. Ni̱ ni tsínj saduceo daj ataj sisi̱ nitaj si ga̱naꞌnij ni níman mánj. 28 Ni̱ nachínj snanꞌanj ni sij Jesús. Ni̱ gataj ni sij:
―Maestro, garun Moisés nuguanꞌ gunun néꞌ. Ni̱ gataj si-nu̱guanꞌ síꞌ sisi̱ gahuiꞌ ꞌngo̱ tsínj hua nica̱, ni̱ nitaj daꞌníj sij nga̱ nica̱ sij, ngaa ni̱ na̱caj jnánj tsínj gahuiꞌ daj nica̱ níman daj. Daꞌngaꞌ daj gui̱ꞌyaj sij ga̱ꞌuiꞌ sij si ga̱ꞌnga lij na̱gane-éꞌ yan duꞌua chrej-éꞌ. Daj gataj Moisés. 29 Ni̱ hua ichij jna̱nj ꞌngo̱ tsínj daj. Ni̱ xacaj tsínj xa̱huaꞌ nica̱ sij. Ni̱ gahuiꞌ sij. Ni̱ nitaj daꞌníj sij nga̱ únꞌ mánj. 30 Ni̱ nacaj ango jnánj sij tsínj gaꞌna̱ꞌ rian manꞌan sij nica̱ sij. Ni̱ hué daj gahuiꞌ síꞌ. 31 Ni̱ hué dan nan guiranꞌ ango jnánj sij síj hua̱ꞌnij jna̱nj sij aj. Ni̱ hué daj guiranꞌ ichij jna̱nj sij. Ni̱ a̱ ꞌngo̱ lij nun ga̱ꞌnga, guiꞌyaj ni sij nga̱ yunꞌunj xa̱na daj. Ni̱ gahuiꞌ daranꞌ ni sij. 32 Daꞌ guisíj daj gahuiꞌ manꞌan yunꞌunj xa̱na da nej. 33 Hué dan ni̱ ngaa ga̱naꞌnij ni níman ngaa gui̱man ru̱huaꞌ yún ichij jnánj sij, ni̱ da̱j hua yya tsínj ga̱huin nica̱ yunꞌunj xa̱na daj, ruhuá re̱ꞌ únj. Daranꞌ ni sij xacaj únꞌ nánj. ―Daꞌngaꞌ daj gataj ni tsínj saduceo gunun Jesús.
34 Ngaa ni̱ gataj Jesús gunun ni sij:
―Ni tsínj ma̱n xungüi̱ nan, ni̱ acaj ni sij ni ngüi̱ xa̱na. Ni̱ hué daj hua nica̱ ni ngüi̱ xa̱na nej. 35 Sani̱ ni̱ni gui̱ꞌyaj ni ngüi̱ gui̱man xungüi̱ na̱ca. Ni̱ ga̱naꞌnij ni sij ga̱ne ni sij xataꞌ xiꞌí si niꞌi Yanꞌanj sisi̱ hua ni̱ca niman ni sij. Ni̱ ngaa ga̱ne ni sij xataꞌ, ni̱ si̱ xacaj ni tsínj ni yunꞌunj xa̱na mánj. Ni̱ si̱ ga nica̱ ni yunꞌunj xa̱na mánj. 36 Daj si si̱ gaꞌue ga̱huiꞌ ni ngüi̱ xataꞌ mánj. Ni̱ uyan huin ni sij nga̱ ni ángel. Ni̱ huin ni sij daꞌníj Yanꞌanj xiꞌí si ganáꞌnij ni sij scanij ni níman.
37 ’Ni̱ garun Moisés xiꞌí ꞌngo̱ coj anun. Ni̱ xiꞌí daj digyán sij sisi̱ ga̱naꞌnij xa̱ngaꞌ ni níman. Daj si aꞌmi sij sisi̱ Señor huin Danꞌanj tsínj gu̱ꞌnaj Abraham nga̱ tsínj gu̱ꞌnaj Isaac nga̱ tsínj gu̱ꞌnaj Jacob nej. 38 Hué dan ni̱ sé níman huin ni tsínj guinicoꞌ Yanꞌanj asi̱j ná mánj. Hua ni̱ꞌnaꞌ ni sij nánj. Daj si hua ni̱ꞌnaꞌ daranꞌ ni ngüi̱ rian Yanꞌanj. ―Daj gataj Jesús.
39 0 Ngaa ni̱ gataj go̱ꞌngo ni tsínj digyán ley gunun Jesús:
―Maestro, duguꞌna̱j huaj gatáj re̱ꞌ. ―Daj gataj ni sij.
40 Ni̱ nun gui̱sij ruhua ni sij ga̱chinj snanꞌanj ni sij rian Jesús ga̱ mánj.
¿De quién es hijo el Cristo?
41 Ngaa ni̱ gataj Jesús gunun ni sij:
―Ni̱ u̱n sin huin ni̱ ataj ni sij sisi̱ Cristo huin daꞌníj xíꞌ David únj. 42-43 Daj si gataj David rian libro gu̱ꞌnaj Salmos: “Yanꞌanj gataj gunun Señor nicaj sun riānj sisi̱ ga̱ne síꞌ chrej raꞌa sa̱ꞌ Yanꞌanj daꞌ gui̱sij gui̱ꞌyaj gana Yanꞌanj rian ni tsínj ununꞌ nga̱ Señor nicaj sun riānj.” Daj gataj Yanꞌanj gunun Señor. Gataj xíꞌ David. 44 Ngaa ni̱ asa̱ꞌ ga̱ꞌue ga̱huin Cristo daꞌníj David sisi̱ duguꞌna̱j síꞌ Señor manꞌan Cristo únj. ―Daj gataj Jesús.
Jesús acusa a los escribas
45 Ngaa ni̱ gataj Jesús gunun ni tsínj nicoꞌ sij. Ni̱ gunun daranꞌ ni ngüi̱ da̱j gataj sij:
46 ―Ga̱gudadu a ni é re̱ꞌ sisi̱ si̱ guiꞌyaj á re̱ꞌ da̱j rúnꞌ ꞌyaj ni tsínj digyán ley. Daj si nia̱ꞌ ruhua ni sij ga̱che ni sij nga̱ atsij xa̱can nu̱n ni sij huin si-ganꞌ ni tsínj huin achij. Ni̱ huin ruhua ni sij sisi̱ ga̱ꞌmi sa̱ꞌ ni ngüi̱ nga̱ ni sij ngaa achéj ni sij rian yuꞌue̱. Ni̱ nanaꞌuiꞌ ni sij ꞌngo̱ chrun xila sa̱ꞌ doj ga̱ne ni sij chruhua nuhui. Ni̱ nanaꞌuiꞌ ni sij ꞌngo̱ yuꞌuj sa̱ꞌ ga̱ne ni sij rian ꞌyaj ni sij ꞌngo̱ guiꞌyanj. 47 Ni̱ aꞌnej ni sij ducuá yunꞌunj xa̱na mmij. Ni̱ achínj jniꞌyaj ná ni sij rian Yanꞌanj sisi̱ sa̱ꞌ ꞌyaj ni sij ga̱ni ruhua ni ngüi̱, ruhua ni sij. Xa̱can gui̱ranꞌ ni sij castigo, gui̱ꞌyaj Yanꞌanj. ―Daj gataj Jesús gunun ni sij.