7
Lo que contamina al hombre
1 Ni̱ gahuin ni̱chrunꞌ ni tsínj fariseo nga̱ ni tsínj digyán si-ley Moisés rian nne Jesús. Ni̱ ꞌna̱ꞌ ni sij xumanꞌ Jerusalén.
2 Ni̱ guiniꞌi ni sij sisi̱ nitaj si nania̱ꞌ nico ni tsínj nicoꞌ Jesús raꞌa ni síꞌ ngaa xa ni síꞌ chrachrúnj. Ngaa ni̱ gaꞌmi quij ni sij gataj ni sij sisi̱ nun hua sa̱ꞌ si ꞌyaj ni síꞌ.
3 Daj si nicaj ni tsínj fariseo nga̱ daranꞌ ni tsínj israelita ꞌngo̱ ducuánj si digyán xi ni sij rian ni sij. Ni̱ sisi̱ nitaj si nania̱ꞌ nico ni sij raꞌa ni sij, ngaa ni̱ si̱ xa ni sij, gataj ni xi ni sij.
4 Ni̱ ngaa nasíj ni sij huanꞌanj ni sij yuꞌue̱, ngaa ni̱ sisi̱ nitaj si nania̱ꞌ nico ni sij raꞌa ni sij, ni̱ si̱ xa ni sij nej mánj. Ni̱ hua ná ni̱ gaꞌninꞌ ni xi ni sij sun rian ni sij sisi̱ da̱j gui̱ꞌyaj ni sij. Hué dan ni̱ naꞌninꞌ ni sij vaso nej, siu̱ nej, chruj gagaꞌ nej, nga̱ nna nej aj.
5 Xiꞌí daj gachínj snanꞌanj ni tsínj fariseo nga̱ ni tsínj digyán si-ley Moisés manꞌan Jesús. Ni̱ gataj ni sij:
―Ni̱ u̱n sin huin ni̱ nitaj si nicoꞌ ni tsínj nicoꞌ manꞌán re̱ꞌ dugumi ni sij si-du̱cuanj xi únj únj. Xa ni sij, sani̱ nitaj si nania̱ꞌ nico ni sij raꞌa ni sij mánj. ―Daj gataj ni tsínj daj gunun Jesús.
6 Ngaa ni̱ gataj Jesús:
―Hué ni é re̱ꞌ huin tsínj digyaꞌ yunꞌunj. Hua yya xa̱ngaꞌ si-nu̱guanꞌ xíꞌ Isaías ngaa gaꞌmi sij si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj xiꞌí ni é re̱ꞌ. Daj si gataj sij:
Nu̱n yanꞌanj ni ngüi̱ nan nga̱ duꞌua ni sij yūnj anj.
Sani̱ ni̱ni huin niman ni sij nánj.
7 Nitaj si níꞌyanj si nicoꞌ ni sij yūnj mánj.
Daj si nuguanꞌ digyán ni sij huin nuguanꞌ aꞌninꞌ ni tsínj sun anj.
Ni̱ sé si digyán ni sij si-nu̱guanꞌānj rian ni ngüi̱ mánj. Daj gataj si-nu̱guanꞌ xíꞌ Isaías.
8 Daj si dunáj ni é re̱ꞌ nuguanꞌ gaꞌninꞌ Yanꞌanj sun rian néꞌ. Ni̱ daꞌa ni é re̱ꞌ si-du̱cuanj ni ngüi̱. Ngaa ni̱ naꞌninꞌ a ni é re̱ꞌ ni siu̱ nej, ni vaso nej. Ni̱ dagahuin ni é re̱ꞌ gaꞌi̱ ango nuguanꞌ nej. ―Gataj Jesús gunun ni sij.
9 Ni̱ gataj Jesús nej:
―Hua dunáj gue̱ ni é re̱ꞌ nuguanꞌ gaꞌninꞌ Yanꞌanj sun rian néꞌ. Ni̱ dugumi ni é re̱ꞌ si-du̱cuanj ni manꞌan ni é re̱ꞌ.
10 ’Ni̱ gataj Moisés: “Gui̱nun yanꞌánj re̱ꞌ chré re̱ꞌ nga̱ nní re̱ꞌ.” Ni̱: “Ni̱ u̱n tsínj aꞌmi quij rian chrej sij nga̱ nni sij, ngaa ni̱ ga̱huiꞌ sij nánj.” Daj gataj Moisés.
11 Sani̱ ataj á re̱ꞌ sisi̱ ga̱ꞌue ga̱taj ꞌngo̱ tsínj daj gu̱nun chrej sij nga̱ nni sij: “Huin ruhuāj ri̱quīj sanꞌanj nan rian nu̱ngüej é re̱ꞌ. Sani̱ yya̱j ni̱ si̱ gaꞌue. Daj si sanꞌanj nicā nan huin corbán”, ataj ni é re̱ꞌ. Ni̱ corbán huin ruhuaj gata ofrenda güenda Yanꞌanj.
12 Ni̱ sisi̱ daꞌngaꞌ daj ga̱taj ꞌngo̱ tsínj daj rian chrej sij nga̱ nni sij, ngaa ni̱ nun ga̱ꞌuej sij chra̱cuij sij chrej sij nga̱ nni sij, ꞌyaj ni é re̱ꞌ.
13 Ni̱ hué ducuánj daj ꞌyaj yu̱n ni é re̱ꞌ si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj, digyán ni é re̱ꞌ si-chrej ni é re̱ꞌ rian ni ngüi̱. Ni̱ hué daꞌngaꞌ daj ꞌyaj ni é re̱ꞌ nga̱ ango ni nuguanꞌ nej. ―Daj gataj Jesús gunun ni fariseo nga̱ ni tsínj digyán ley rian ni ngüi̱.
14 Hué dan ni̱ gaquínj Jesús ga̱ꞌnaꞌ ni ngüi̱ rian sij. Ni̱ gataj sij:
―Gu̱nun daranꞌ ni é re̱ꞌ nuguanꞌ nan. Ni̱ ga̱ra daꞌngaꞌ ruhua á re̱ꞌ nej.
15 Nitaj si gahuin quij chruhua niman ꞌngo̱ tsínj daj, ꞌyaj rasu̱n atuj duꞌua sij mánj. Sani̱ gahuin quij chruhua niman sij, ꞌyaj nuguanꞌ ahui chruhua niman sij aj.
16 Ni̱ ngüi̱ ta̱j chraquij, ni̱ gu̱nun ni sij aj. ―Daj gataj Jesús.
17 Ni̱ ngaa gahuin ni̱ni Jesús rian ni ngüi̱, ni̱ gatúj sij chruhua hueꞌ. Ngaa ni̱ nachínj snanꞌanj ni tsínj nicoꞌ sij xiꞌí nuguanꞌ digyán sij rian ni ngüi̱ daj.
18 Ngaa ni̱ gataj Jesús:
―Hua gue̱ naꞌue ga̱ra daꞌngaꞌ ruhua á re̱ꞌ míꞌ. Ni̱ nunun a ni é re̱ꞌ sisi̱ nitaj si ga̱huin quij chruhua niman ni ngüi̱ ꞌyaj rasu̱n atuj duꞌua ni sij míꞌ.
19 Daj si nitaj si atuj-úꞌ nimúnꞌ. Sani̱ atuj-úꞌ riquíꞌ. Hué dan ni̱ ahui-íꞌ riꞌíꞌ. ―Daj gataj Jesús.
Ni̱ nuguanꞌ nan huin ruhuaj gata sisi̱ daranꞌ si xa néꞌ hua sa̱ꞌ aj.
20 Ni̱ gataj Jesús nej:
―Gahuin quij ruhua niman ꞌngo̱ tsínj daj, ꞌyaj nuguanꞌ ahui chruhua niman sij aj.
21 Daj si nan huin nuguanꞌ quij ahui chruhua niman ni ngüi̱. Ni̱ ani quij ruhua ni sij. Ni̱ aꞌmi ni sij nga̱ ango nica̱ ni ngüi̱ nej. Ni̱ ꞌyaj squi̱raꞌ ni sij nej. Ni̱ dagahuiꞌ ni sij níman nej.
22 Ni̱ ꞌyaj tu̱ ni sij nej. Ni̱ huin ruhua ni sij gui̱riꞌ ni sij siꞌyaj dugüiꞌ ni sij nej. Ni̱ ꞌyaj ni sij gaquinꞌ nej. Ni̱ digyaꞌ yunꞌunj ni sij nej. Ni̱ ꞌyaj quij ni sij nga̱ nnee̱ cúj ni sij nej. Ni̱ huin xicoj ruhua ni sij nej. Ni̱ aꞌmi yya̱ ni sij nej. Ni̱ nne̱ ni sij nej. Ni̱ ni̱ꞌyun aꞌmi ni sij nej.
23 Hué daranꞌ nuguanꞌ quij nan ahui chruhua niman ni ngüi̱. Ni̱ hué ni nuguanꞌ nan huin gui̱ꞌyaj quij chruhua niman ni ngüi̱ nej. ―Daj gataj Jesús gunun ni tsínj nicoꞌ sij.
La fe de la mujer sirofenicia
24 Hué dan ni̱ naxu̱man Jesús gahui sij yuꞌuj daj ganꞌanj sij xumanꞌ Tiro nga̱ xumanꞌ Sidón. Ni̱ gatúj sij chruhua ꞌngo̱ hueꞌ. Ni̱ nitaj si huin ruhua sij sisi̱ na̱niꞌi ni ngüi̱ manꞌan sij. Sani̱ nun ga̱ꞌue gui̱xij hui̱ sij mánj.
25 Ni̱ ꞌngo̱ hora gunun ꞌngo̱ yunꞌunj xa̱na sisi̱ guisíj Jesús yuꞌuj daj. Ni̱ nu̱n nane̱ xi̱ꞌi chruhua niman daꞌníj únꞌ. Ni̱ ganꞌanj únꞌ ganiquinꞌ ráj da̱coj únꞌ dacój manꞌan Jesús.
26 Ni̱ yunꞌunj xa̱na sirofenicia aꞌmi snanꞌanj griego huin únꞌ. Ni̱ gaꞌmi yaco únꞌ sisi̱ gui̱ri Jesús nane̱ xi̱ꞌi nu̱n niman daꞌníj únꞌ.
27 Sani̱ gataj Jesús:
―Ga̱naꞌuij acuánꞌ re̱ꞌ si xa̱ ni tsinꞌ le, ni̱ ga̱ra sini riqui aninꞌinj. Nitaj si hua sa̱ꞌ si ga̱ꞌneꞌ si-chra̱chrunj ni tsinꞌ ga̱ꞌuiꞌ duꞌua ni xuhue mánj. ―Daj gataj Jesús.
28 Ngaa ni̱ nanica̱j únꞌ gataj únꞌ:
―Xa̱ngaꞌ si atáj re̱ꞌ Señor. Sani̱ daꞌ ni xuhue ma̱n riqui mesa xa xúꞌ ni daru̱ chrachrúnj ayu xa ni tsinꞌ anj. ―Daj gataj únꞌ.
29 Ngaa ni̱ gataj Jesús:
―Xiꞌí nuguanꞌ gaꞌmí re̱ꞌ, ni̱ ga̱ꞌue ga̱nꞌanj re̱ꞌ. Daj si hua guisíj gahui nane̱ xi̱ꞌi chruhua niman daꞌni̱ xa̱na re̱ꞌ aj. ―Daj gataj Jesús.
30 Ni̱ ngaa nasíj unj ducua unj, ni̱ xacaj unj cuenta sisi̱ ngaj daꞌni̱ xa̱na unj hua ngaj únꞌ rian nna. Sani̱ hua guisíj gahui nane̱ xi̱ꞌi chruhua niman únꞌ.
Jesús sana a un sordomudo
31 Hué dan ni̱ gahui ru̱huaꞌ yún Jesús yuꞌuj ngaj xumanꞌ gu̱ꞌnaj Tiro. Ni̱ gachin sij xumanꞌ Sidón ganꞌanj sij yuꞌuj ngaj xumanꞌ gu̱ꞌnaj Decápolis. Ni̱ guisíj sij duꞌua laguna xa̱chij gu̱ꞌnaj Galilea aj.
32 Ni̱ nicaj ni sij ꞌngo̱ tsínj hua soꞌo naꞌue ga̱ꞌmi sa̱ꞌ síꞌ gaꞌna̱ꞌ ni sij rian Jesús. Ni̱ gachínj jniꞌyaj ni sij rian Jesús sisi̱ gu̱taꞌ síꞌ raꞌa síꞌ chra̱ tsínj da aj.
33 Ni̱ nicaj Jesús tsínj daj ganꞌanj sij ꞌngo̱ yuꞌuj nitaj ngüi̱ mánj. Ni̱ diguíj Jesús chra̱ raꞌa sij chruhua chraquij tsínj daj. Ngaa ni̱ gara staꞌnunj sij do̱j, ni̱ ganu̱n raꞌa sij yya̱ tsínj daj nej aj.
34 Ngaa ni̱ niꞌyaj Jesús xataꞌ guchej sij. Ni̱ gataj sij:
―Efata. ―Gataj Jesús. Ni̱ nuguanꞌ daj huin ruhuaj gata: Ga̱ na̱xiꞌni anj.
35 Ni̱ hué ꞌngo̱ hora daj, ni̱ naxiꞌni̱j chraquij tsínj soꞌo daj. Ni̱ nahuin sa̱ꞌ yya̱ síꞌ.
36 Ni̱ gaꞌninꞌ Jesús sun rian ni tsínj niquinꞌ yuꞌuj daj sisi̱ si̱ nuna ni sij rian ni ngüi̱ si guiꞌyaj sij mánj. Hué dan ni̱ ngaa doj naꞌuej Jesús nu̱na ni sij rian ni ngüi̱, sani̱ na̱anj nariꞌ nucuaj ni sij doj nuna ni sij aj.
37 Ni̱ ducu ganꞌanj ruhua ni ngüi̱ xiꞌí si guiꞌyaj Jesús. Ni̱ gataj ni sij:
―Hua ꞌueé ꞌyaj sij daranꞌanj. Daꞌ tsínj soꞌo unun, ꞌyaj sij. Ni̱ daꞌ tsínj ráꞌyanꞌ aꞌmi, ꞌyaj sij nej aj. ―Daj gataj ni sij.