17
Rut moletin xil te hal Tesalonaeka mei labe Kristin, e rut Siu xil lasi petine moletin xil tengan lisak purun xil
Pol xal Saelas lukakao luba, lunggur sal lunggo taon te hal Ampipolis del Apolonia e mei lustal e taon xa mahulong te hal Tesalonaeka. E rute ak, nim te pispisientei na Siu xil da en. Pol be nim te pispisien ak nggoni ngan taxa di pol vehakut ni. E Sabat tol, xi di misep kil sepinien xil xa di e Vanuvei Eo na Hi mi moletin xil. Pol pisen ni memese mi xil xa Vanuvei Eo tehit lelen ni xa Mesaea na Hi imei, ilong pangas xi, ha imat, ti, imea rilomun ra maten. Biteni mak bit, “Mesaea xa Hi tehit xati xiak, ngan ak be Iesu xa di nasep usili mi xamim.” Rute xil xa lateong ni sepinien nan lake reitin en e mei lamos e Pol xal Saelas. Mol‑Kris holu xa lamot mi Hi, del rut atou xil te rute ak xa labe eilep langgusil xalu.
E melele xa Siu xil lapusi mak, lanem misa ni xalu. Ma laleh viton vatxeih tatei xil xa labe te suse tang, e lasis xil tengan lisi petine moletin xil te hal Tesalonaeka tengan lisak purun Pol xal Saelas. E melele xa di lalang ves Pol xal Saelas tengan laleh xalu lalohe kot, lapol ni rumen tei xa eilep e moletin xil holu langgusil xil. Lanemi labit xalu ludi nim ma Tiesen, ma ba langgulen puiteh te nim man. E melele xa latakamet ti xalu, xil ladal xat Tiesen del rut Kristin xil mun e lalihi xil mei lasoh pe met vat xil te taon ak tengan lapol ni kot vaha xat rin nae. Vatxeih xil ak lakei nggeih ba xat rin nae labit, “!Moletin xil xai di labilhiles nenemien na moletin xil vus te ut etan! E taxeak, xil lamei tengan lapol ni e taon nar. E Tiesen xai di nggur pilei xil e nim man. Xil vus di langgur xoteh rae xil na suv toto nar te hal Rom vengan xa di lapet rat suv toto tei mun xa di lakesi ni Iesu.”
Melele xa vat xil del moletin sav xil lalong sepinien ak, iexil mikat pupu ven. Misak ni, lasemae ni Tiesen del ngan tesav xil tengan lisa mani tova xa eilep mi xil labit, “Xamem muleh xat mani e namim xil ak. E xosxa tuemim xalu lalipol ni neta tei mun xa isa, ma mani namim xil ak ikesae reling xamim mei ihe mani namem sung.” Di, lamaen xil laba.
Moletin xil te hal Beria mei laling neketen nae e Iesu
10 Melele xa vongien bemei, Kristin xil te hal Tesalonaeka lasil Pol xal Saelas lube taon te hal Beria tengan vasikoe xol meulien nalu. E melele xa ba lustal e hal Beria, luka sal lube nim te pispisien na Siu xil. 11 Lukameti xa moletin xil te taon ak langgur pilei sepinien nalu mili Siu xil te hal Tesalonaeka. Misak ni, e melengien xil vus, labuli kuhi ni Vanuvei Eo na Hi tengan lalang ves pis reitinen te naha xa Pol di pispisi ni mi xil. 12 Misak ni, holu e Siu xil del mol‑Kris tatei xil e ate‑Kris xil holu xa labe eilep e hal Beria mei laling neketen nae e Iesu. 13 E melele xa Siu xil xa ladi Tesalonaeka lalongeong ni xa Pol di bithiten sepinien na Hi e taon te hal Beria, xil labe rute ak mun. Mei lasi petine moletin xil te hal Beria tengan lisak purun Pol xal Saelas.
14 Vatakes, Kristin xil te hal Beria lasil Pol ba be bien tengan vahur tuturil tei. E Saelas xal Timoti ludit e Beria. 15 Rut Kristin xil ladel Pol labe taon te hal Atens, e laling pilei e rute ak. Di, ladilomun labe Beria del xat sepinien na Pol xa biteni bit Saelas xal Timoti laltemanon mei lalipusi e taon te hal Atens.
Pol bithiten longeongen hos usil Iesu Kristo mi moletin xil te hal Atens
16 Melele xa Pol di datil Saelas xal Timoti e taon te hal Atens, xi milonge misa pupu vengan xa pusi xa nanao na hi sav xil labe holu tova tang e rute xil vus te taon ak. 17 Ma xi be nim te pispisien na Siu xil e di misep kil sepinien na Hi mi Siu xil del ngan xil xa latave Siu ti xa laneket e Hi. E melengien xil ngasen mun, be von bovarangen e taon ak e di misepin del xat hisit moletin xil vus xa di bisu mi xil. 18 Rut moletin xil xa mei lasep tetavoe del Pol labe titsa na vanut moletin lu, tei lakesi ni Epikiurias,* e tei xalu mun lakesi ni Stoik. Xil lasis moletin xil usil pispisien na Pol labit, “!Ei! ?Unu xai di misep usil naha vari?”
E rut moletin sav xil labit, “Lehit moletin ak di misep usil hi sav tatei xil xa ratakil ti mu.” Labiteni mak vengan xa Pol di misetu usil ‘Iesu’ e ‘Mea Rilomunen.’
19 Ma, vatei, lasis Pol tengan vamei e von totanen tei te taon ak xa lakesi ni ‘Ariopakas.’ Labiteni mini labit, “Xamem mabit makil ti pispisien hu nam iaxa di opispisi ni mi moletin xil. 20 Rut sepinien xil xa xouk di obiteni be neta hu mi xamem, e mabit makil ti koute teni.” 21 Xil labiteni mak vengan xa moletin xil vus te taon xa mahulong te hal Atens e ngan halesav xil mun xa ladi en, vehakut, iexil bei tengan latumul e ti lateong usil holesok hu xil vus xa di mistal tengan likila ti lisep usili.
22  Ma Pol ba misoh pe met kaonsel te taon ak e moletin sav xil mun. Di, biteni mi xil bit, “Inou napusi xa xamim, moletin xil te hal Atens, di mumerere kuhi ni hi namim xil nggo sexien namim xil vus. 23 Vengan xa, melele xa di nakakao nakapis e taon namim, napus kila xa di mumot mi holesok xil holu. E nakamet von moten tei xa latetis en latehit, ‘Hor na Hi xa xamem matakil ti.’ Misak ni, xosali, nihit kil Hi ak mi xamim, ngan xa di mumot mini, neta sav xa mutakil ti. 24 Hi ak tepol ni ut etan e holesok xil vus xa ladi en. Xi tasen iaxa be Suv te ut nesao e ut etan. E xi tara ti e nim mu hor tova xa moletin xil tang di lapol ni. 25 Xir rasakras ravatutou ni ni neta tova, vengan xa xi tasen tang iaxa be vatit meulien xa tepol ni moletin xil del holesok nae xil vus. 26 Nggo moletin tei takes, Hi ak tepol ni hisit moletin savsav xil e miling kekes ni xil e ut xil vus te ut etan tengan liti e tan nae xati. Reitin, xi tepol ni haxot te tan xa ladi en. E xi di buli xat melengien nae xil vus e mikil kuhi xa meulien nae ihe teviei itep. 27 Xi tepol ni xil tengan ti lilang vesi ha vuma … xos ti e xil likameti. Vengan xa xi tara ti sotin ra xir. 28 Nggoni ngan taxa moletin tei tehiteni xa tehit, ‘Nggo xeihen nan kestang, xir di rameul, di rakakao e di rapol ni neta ngan.’ E nggoni ngan taxa rut moletin te tisen namim xil latetisi latehit, ‘Xir mun rabe horamue nan xil.’
29 “Reitin, e vengan xa rabe horamue nan xil, rakila xa Hi meul. Rinanemi ti rinahit xi tameul ti nggoni nanao tei xa moletin pol ni nggo gol mu silva mu hat nggusil metisouen e nenemien nan tang. 30 Tetiamu, e melele xa moletin xil latnakil ti mu Hi, xi tenasa pangasien ti ve hisit tesaen xil vus xa latepol ni. E taxeak, xi di misemae ni moletin xil vus e ut xil ngasen tengan lihiles ra tesaen nae xil. 31 Xil lihiles meulien nae vengan xa xi teling xat Melengien te Lepisien ngamu. E tehosei moletin tei tuei xa ilepis rin na moletin xil vus te ut etan ihusil sexien xa imal. E rakila xa Hi tehosei moletin ak vengan xa tesak ni temea rilomun ra maten.”
32 Melele xa moletin xil lalong Pol misep usil moletin tei xa temea rilomun ra maten, rute xil lapol pepamen ni e rute sav xil labiteni labit, “Iemem bei tengan mulong xouk usep usil rin ak e melengien sav tova sung.”
33 Ma melele xa Pol misepin bus, be reling xil e von totanen ak. 34 E rut moletin xil langgusili e mei laling neketen nae e Iesu. Tei e xil tehe moletin tei te kaonsel ak, hisen Daionaisas. Atou tei mun teke reitin e sepinien na Pol, hisen Damaris. Xalu del rut moletin sav xil mun.
17:1 1Tes 2:1-2 17:2 Luk 4:16; Pol 9:20; 17:10,17 17:3 Luk 24:26; Pol 3:18; Luk 24:46; Pol 9:22; 18:5,28 17:4 Pol 13:50; 17:12 17:5 1Tes 2:14 17:6 Pol 16:20 17:7 Luk 23:2; Sion 19:12 17:11 Sion 5:39 17:12 Pol 13:50; 17:4 17:13 Pol 14:19 17:17 Pol 18:19 * 17:18 Vanut moletin xil ak langgusil pispisien na moletin tei, hisen Epikiurias (342-270 BC). Xi biteni bit hi xil lanem male ni moletin xil te ut etan. Misak ni bos mak mu tengan moletin xil lipol ni holesok xil xa isak ni limaal vehakut tang. 17:18 Vanut moletin xil ak langgusil pispisien na moletin tei, hisen Zeno (332-260 BC). Xi biteni bit hi tovuol. Misak ni bos mak mu tengan moletin xil lameul e tomat itel holesok xil te ut etan e lilaxat kuh sexien e nenemien nae xil. 17:24 Sam 146:6; Aes 42:5; Mat 11:25; 1King 8:27; Pol 7:48 17:25 Sam 50:12; Aes 42:5 17:26 Dut 32:8 17:27 Aes 55:6; Sam 145:18; Ser 23:23 17:29 Sen 1:27; Aes 40:18-20; 44:10-17; Pol 19:26 17:30 Pol 14:16; 17:23 17:31 Sam 9:8; 96:13; 98:9; Pol 10:42