Sepinien xa diamu te
1 Korin
?Visi iaxa tetis uvei ak?
Pol, xa tehe eloheoh tei na Iesu Kristo, iaxa tetis uvei ak e huram 55 AD (huram xil tetutou ni poten na Iesu), melele xa huram tol nan e hal Efeses sangas tevus.
?Visi iaxa tevuli uvei ak tetiamu?
Pol tetis sepinien xil ak teha mi Kristin xil xa lateti e taon te hal Korin. Teha rohon mi xil e huram 52 AD e tete visal xil aveti tehe tol e le sav mun (18). E rute ak, xi tehisu mi Akuila xal Prisila e lutehusili latehe taon te hal Efeses. Di, Pol teling xalu luteti e hal Efeses tengan lalopol vatel moletin xil e rute ak. Melele xa di lutepol, lutehisu mi Apolos e lutepispisi kuhi ni usil longeongen hos xa lutehuri. Di, lutesila tengan ha itutou ni Kristin xil e hal Korin del rute sav xil mun e provins te hal Akea.
Taon te hal Korin tehe taon tei xa tehe eilep xa tuturil xil holu di lateso angka en. Misak ni, moletin xil hao latepol ni bisnis xil holu en. Sangas moletin xil vus te hal Korin di latemot mi hi Apafrodaeti, xa labit tehe hi te eheien. E melele xa moletin xil latemei tengan lamot mini, xil di lateanien vituei e di latepat tetel hoeaso xil xa lateti e nim eo ak. Misak ni, moletin xil te hal Korin latekameti texeih tengan laling sexien tesa ak. E neta tei mun xa testal, Kristin xil e hal Korin di latetipas xil latehe vanute xil e di latengor mi xil mun tang.
Usil kakaoen na Pol xa tehe vatol nen, Pol tetilomun tehe hal Efeses e huram 53 AD e tepol en. Melele xa Pol telongeong usil sakpurunien xil xa Kristin xil e hal Korin di latehisu ni, xi tetis uvei ak mi xil.
?Pol tetis uvei ak veneh?
Pol ien tehei tengan vamal ni nenemien na mol‑Korin xil usil visi iaxa momal tengan lavusili - Kristin xil e hal Korin latetipas xil latehe vanute xil e latehusil vat sav xil. E Pol tehiteni mi xil xa momal tengan lihusil Iesu kestang. E eloheoh e titsa xil labe moletin te polien nan xil tang xa xi di misa xil tengan mei latutou ni xil.
Pol ien tehei tengan vamal ni nenemien na mol‑Korin xil usil sexien xil xa di lapat vituei tetel atou mu tiramue xil xa latnateli ti vatel xil - Kristin xil e hal Korin di latepat vituei tetel moletin sav xil xa latnateli ti vatel xil nggoni ngan xa latepol ni tetiamu. E Pol tehiteni mi xil xa sexien xil ak tamal ti e ngan xil xa labit labe Kristin, e tamal ti mun tengan lamos vituei vatel Kristin sav xil xa di lapol ni sexien tesa ak.
Pol ien tehei tengan vamal ni nenemien na mol‑Korin xil usil naha xa Hi di maen Kristin xil tengan ti lipol ni - Kristin xil e hal Korin di latenemi latehit Hi di maen xil tengan lipol ni holesok xil vus xa iexil bei tengan lapol ni, e di maen xil tengan lia holesok xil vus mun. Pol tehiteni xa be reitin xa Hi di maen Kristin xil tengan lia anien xil vus. E vengan xa Kristin sav xil di lapus rut anien be muis pe met Hi, ma Pol tehiteni xa ihos mak mu xosxa mol‑Korin xil linaxa anien xil ti xa isak ni ngan xil xa lamerou tang linamot e neketen nae. E sexien xil xa moletin tei ipol ni itel tenben imal tevi vengan xa tenben be rut tenbe Iesu Kristo. E tenbe Kristin tei be Nim Eo na Hi xa Ninin Eo nan da en.
Pol ien tehei tengan vamal ni nenemien na mol‑Korin xil usil sanien xil xa Ninin Eo di misa ni mi Kristin xil, e sexien xa ti lipol itela - Kristin xil e hal Korin latesep koai vengan xa Ninin Eo tesa sanien holu mi xil. E melele xa latehe vituei tengan lamot mi Hi, xil vus latesak pisi tengan lapol vatel sanien nae xil vatei takes. E Pol tehiteni mi xil xa sexien ak natutou ni moletin sav xil ti. Ma xi tepispisi mi xil xa Hi di misa sanien xil ak tengan vatutou ni Kristin xil vus. Misak ni, melele xa di lapol del sanien nae xil nggusil sexien te eheien, e nggusil oda xati teni, ma itutou ni xil vus.
Pol ien tehei tengan vamal ni nenemien na mol‑Korin xil usil mea rilomunen na Iesu del Kristin xil - Rut Kristin xil e hal Korin labit ngan xil xa lalel lasakras lamea rilomun ra maten. E Pol tehiteni mi xil xa mea rilomunen ra maten be vatit neketen na Kristin xil.
Vatit nenemien tei te uvei ak de 1 Korin 1:10
Tuxoli e hinoxoli xil e neketen, e his Iesu Kristo, Suv nar, nasel xat xamim tengan muti e tomat itel xamim. Reitin, e holesok xil vus xa di mupol ni, mupol vituei ni. E, e holesok xil vus xa di muneket en, nenemien namim ihe tei takes. Sexien te ngongoren e tipasien ihe tovuol e xamim.
Vatit nenemien tei mun te uvei ak de 1 Korin 6:19-20
Xamim di mupol ni nggoni ngan xa mutakil ti xa tenbemim be Nim Eo, e Ninin Eo xa Hi tesa ni mi xamim da en. Bos tengan mukila xa meulien namim tave namim ti mun. Meulien namim be na Hi. Vengan xi texal rat xamim ni meulien na Natneli xa be neta tei xa eilep pupu. Ma bos tengan mupet rat his Hi ixo holesok xil xa ti mupol ni itel tenbemim.
?Naha iaxa di e uvei ak?
1. Pol pispisi mi xil bit sexien xa di ladi pas xil tamal ti. (1:1–4:21)
2. Pol pispisi mi xil bit sexien xa di lapat vituei del ngan xil xa tave nae xati ti tamal ti. (5:1–6:20)
3. Pol pispisi mi xil usil holesok xil xa latesisi mini.
a) usil sexien te tetelien. (7:1-40)
b) usil sexien xa di ladilomun labe nim eo na hi sav xil. (8:1–11:1)
c) usil sexien xa di lapol ni e melele xa lamei vituei tengan lamot mi Hi. (11:2–14:40)
d) usil sexien xa Kristin xil limea rilomun ra maten. (15:1-58)
e) usil itep iaxa xil livue xat xil tengan lisa tutouen mi Kristin sav xil e hal Serusalem. (16:1-4)
4. Sepinien kor. (16:5-24)
1
Sepkilaen na Pol usil uvei ak
Inou, Pol, xa Hi tekes nou tengan mei name eloheoh na Iesu Kristo nggusil lingxatien nan, di nadis uvei ak del Sostenis xa be tua tei nar e neketen.
Di madis uvei ak bat mi xamim xa mube Sias na Hi e hal Korin, xa Hi tepol ni xamim mei mutehe nan texo naha xa Iesu Kristo tepol ni. Reitin, Hi tekes xamim mei mube moletin eo nan xil, nggoni ngan xa tepol ni e meulien na Kristin xil e rute xil vus xa laling neketen nae e Iesu Kristo, Suv nae e Suv nar mun.
Nasis tengan Hi Tamer e Suv Iesu Kristo lalisa eheien hos e tomat nalu ha iti mi xamim.
Pol misa memesien ve holesok xil xa Hi tepol ni e meulien na Kristin xil e hal Korin
Names Hi vehakut ve xamim vengan xi tepisen eheien hos nan mi xamim xa mubisti del Iesu Kristo. Reitin, vengan melele xa mutevisti tetela, xamim mei mutepolu ni holesok xil vus te neketen texo suse xa Hi temaen xamim mei mutekil sepinien nan e mukila muvithiteni mi mosav xil. Texo suse ak, longeongen hos na Iesu Kristo xa xamem matehiteni mi xamim mei tehur huite e meulien namim tengan mosav xil lakila lapus kila. Reitin, xamim mutave tamure ni ti sanien te xeih xa Ninin Eo di misa ni. E di mupol nggeih del sanien xil ak melele xa di mudatil melengien xa Hi isak ni Iesu Kristo, Suv nar, mei istal en. Hi isa xeihen mi xamim tengan musoh ixeih e neketen namim ituxoh melele xa Iesu Kristo itilomun en. Xi ipol ni imak tengan melele xa ilepis moletin xil, nakamet ti neta xa nasa e rin namim. Hi pipin tengan muling nenesien namim en. E xi iaxa tekes xamim tengan muvisti vatel Natneli, xa be Iesu Kristo, Suv nar.
Pispisien tengan Kristin xil linati pas xil ti e midep iaxa longeongen hos usil Iesu Kristo misav ni sepinien sav xil te ut etan
10 Tuxoli e hinoxoli xil e neketen, e his Iesu Kristo, Suv nar, nasel xat xamim tengan muti e tomat itel xamim. Reitin, e holesok xil vus xa di mupol ni, mupol vituei ni. E, e holesok xil vus xa di muneket en, nenemien namim ihe tei takes. Sexien te ngongoren e tipasien ihe tovuol e xamim. 11 Di nabiteni mak vengan xa natehur longeongen texo ngan xil e nim ma Kloe xa xamim, tuxoli e hinoxoli xil, di mungor del xamim mun tang. 12 Reitin, natelongeong ni xa xamim di mudipas xamim. Rut xamim labit, “Xamem di manggusil xat Pol.” E rute sav xil di labit, “Xamem di manggusil xat Apolos.” E rute ngan xil mun labit, “Xamem di manggusil xat Pita.” E rut xamim mun tang di labit, “Xamem di manggusil xat Kristo.” 13 ?!Midep, xamim munemi mubit mukila mutipas tenbe Iesu Kristo vamak!? ?Midep? ?Tehe inou, Pol, iaxa natemat e eivave ve rin namim? ?Latebaptaes ni xamim e hisok tengan mei muve moletin navan xil? !E‑e, tenamak ti!
14 Melele xa natelongeong ni rin ak, natemes Hi xa natnabaptaes ni xamim ti vahe holu. Natepol ni tang mi Krispas tetel Nggeas. 15 Natehesi nou ve rin xa tovuol e xamim vahiteni xa natebaptaes ni e hisok. 16 O reitin li, ieok tebong ni xa natebaptaes ni Stefanas tetel ngenen xil. E natanem ti mun visi tova e xamim xa natebaptaes ni. 17 Vengan melele xa Iesu Kristo tesil nou, tenave ti tengan ha ti nabaptaes ni moletin xil. E‑e. Xi tesil nou tengan namit longeongen hos usili. E nataviteni ti vahusil metisouen na moletin xil. Vengan tavos ti xosxa moletin xil ti laling nenesien nae e sepinien hos xil navan, e linaling nenesien nae ti e xeihen xa nggo maten na Iesu Kristo e eivave.
Metisouen na Hi tahusil ti metisouen na moletin xil te ut etan
18 Natnasa sepinien navan ti vaxo metisouen na moletin xil, vengan melele xa ngan xil xa langgusil suse te maten di lalong longeongen usil maten na Kristo e eivave, xil labiteni labit, “Sepinien ak mitalang tang.”
E melele xa xir di ralong usil longeongen hos ak, di rabiteni rabit, “Sepinien ak di pisen xeihen na Hi.” Vengan nggo en, Hi di miteh meulien e xir ra longpangasien te tesaen nar.
19 Nggoni ngan xa Vanuvei Eo di biteni bit,
“Nimu len metisouen na ngan xil xa labe metisou,
e nisak ni kilakilen na ngan xil lakilakil mei ihe neta sav tang.” (Aes 29:14)
20 ?Mak, ma itep ni ngan xil xa labit labe metisou? ?Mu ngan xil xa labit langgur kilakilen? ?Mu ngan xil xa, taxeak, iexil bei pupu tengan ti lasep usil holesok xil holu te ut etan tang? Hi kestang di misak ni metisouen xil vus na hisit moletin xil ak te ut etan mei be te talangen tang. 21 Ngan ak be reitin vengan Hi xa be metisou tepol ni moletin xil te ut etan ak lasakras lakameti vaxo hisit metisouen nae. E‑e, Hi tepol ni tengan sepinien namem, xa xil labit be te talangen tang, mei ihe suse xa iteh meulien e moletin xil xa mei laneket e Iesu Kristo nggo en.
22 Io, lateong ni nggoni ngan xa sepinien namem be te talangen tang. Vengan Siu xil iexil bei tengan lipus merekel xil tengan like reitin e neta ngan, e ngan xil xa latave Siu xil ti iexil bei tengan lilong sepinien te metisouen tengan like reitin en. 23 E xamem, melele xa mabithiten naha xa Iesu Kristo tepol ni ve xamem e melele xa lateti xati e eivave, Siu xil latake reitin ti en, vengan tamal ti e nenemien nae. E ngan xil mun xa latave Siu xil ti latake reitin ti en, vengan lanemi labit be te talangen tang. 24 E mi ngan xil xa Hi tekes xil, tave ti neta xa labe Siu mu latave Siu xil ti, longeongen hos usil Kristo di pisen xeihen e metisouen na Hi. 25 Vengan naha xa lanemi labit di pisen talangen na Hi, ngan ak iaxa di pisen ni xa Hi be metisou pilei mili moletin xil te ut etan. E naha xa di pisen merouen na Hi, ngan ak di pisen ni xa Hi nggeih pilei sung mili xeihen na moletin xil vus.
26 Tuxoli e hinoxoli xil, munem pisi mu usil nenemien ak. ?Muteti tetep melele xa Hi tekes xamim tengan mei muve nan? E nenemien na moletin xil te ut etan, tave holu ti e xamim xa mutehe metisou, mu muvur xeihen, mu muve eilep xil. Xamim holu mube movotei xil tang. 27 E Hi tehosei xamim xa mube talang tang pe met moletin xil te ut etan mei mube nan, tengan vasak ni ngan xil xa labe metisou mei lave unoun ni. E Hi tehosei ngan xil xa latahur ti xeihen e ut etan tengan vasak ni ngan xil xa langgur xeihen e ut etan mei lave unoun ni. 28 Reitin, Hi tehosei movotei xil tang xa moletin sav xil di lapus mele ni xil e di lanemi labit labe neta sav tang. Di pol ni mak tengan vasak ni eilep xil te ut etan mei vahe neta sav tang. 29 Mak, ma moletin tovuol mikila vasep koai tasen ni xi pe met Hi. 30 Vengan Hi kestang iaxa tesak ni xamim mei mubisti del Iesu Kristo. Ma Iesu sung, xi mei be metisouen e momalen nar. Xi kestang iaxa texal rat xir rabe nan e misak ni xir mei rabe eo e ramese ra tesaen nar xil. 31 Mak, ma nggoni ngan xa Vanuvei Eo biteni bit, “Tei xa ien bei vasep koai, ti isep koai ve neta xil kestang xa Iahova di pol ni.” (Ser 9:24)
: 1Kor 1:1 : 1Kor 16:8-9; Pol 20:31 : Pol 18:1-18 : Pol 18:11 : Pol 18:18 : Pol 18:24-26 : Pol 18:27-28 : 1Kor 8:1-13; 10:14-22 : 1Kor 5:1; 6:12-20 : 1Kor 1:10-17; 3:1-9 : Pol 18:2321:16 : Pol 19:120:1,31 : 1Kor 1:10-12; 3:3-4 : 1Kor 1:13-17; 3:5-11,21-23 : 1Kor 6:13; 7:5 : 1Kor 6:15-20 : 1Kor 5:12-13 : 1Kor 6:12 : 1Kor 6:13 : 1Kor 8:8; 10:25-27 : 1Kor 8:7-13; 10:28-30 : 1Kor 6:9-11,18-20 : 1Kor 6:15 : 1Kor 6:19 : 1Kor 1:4-7 : 1Kor 14:39-40 : 1Kor 12:1-31 : 1Kor 13:1-13 : 1Kor 14:26-40 : 1Kor 15:12 : 1Kor 15:1-58 1:2 1Kor 6:11; Pol 9:14; 18:1 1:3 Rom 1:7 1:7 Luk 17:30; 2Tes 1:7; Taet 2:13 1:8 Plp 1:6; 1Tes 3:13; 5:23 1:9 Dut 7:9; 1Kor 10:13; 1Tes 5:24; 1Sion 1:3 1:10 Plp 2:2 1:12 1Kor 3:4; Sion 1:42; Pol 18:24-28 1:14 Pol 18:8; Rom 16:23; Pol 19:29 1:16 1Kor 16:15 1:17 Mat 28:19; Sion 4:2 1:18 2Kor 4:3; Rom 1:16 1:20 Siob 12:7; Aes 19:12; 33:18; 44:25 1:21 Mat 11:25 1:22 Mat 12:38; Sion 4:48; Pol 17:18,32 1:23 Rom 9:32; 1Kor 2:14 1:24 Kol 2:3 1:25 2Kor 13:4 1:26 Mat 11:25; Sion 7:48; Tem 2:1-5 1:29 Rom 3:27; Efes 2:9 1:30 Ser 23:5-6; Sion 17:19; 2Kor 5:21