SAN LUCAS
1
1 Honorable Señor Teófilo, anin c'o jun wuj xintz'ibaj ri' in camic nwajo' ntak awq'uin. E q'uiy ja winak ja bien quich'obon can nak rbanon can ja Dios chikawach in jari' quitz'iban chic.
2 Ja quitz'iban ni junan ruq'uin ja bix chake ajoj cumal ja xetz'atowi nojel ja nimlaj samaj ja xuban can ja Jesús in chakaja' eje'e' quech'ob chiquewach ja winak ja utzlaj tzij xin Jesús.
3 Ja c'a ranin xenmaja'to rch'obic ja bar winakarnakto wi' nojel ja rbanon can ja Dios chikawach in xunq'uisa' ja bar c'o wi' camic. Bien xinch'ob rij rwach in xinchomarsaj chi utz in xintz'ibaj nojel in camic nwajo' ntak awq'uin.
4 Queri' nban utzc'a chi bien nawotakij chi ni katzij wi' ja utzlaj tzij xin Jesucristo ja c'utun chic chawach.
* * * * * * * * * *
5 Ja pa rtiempo ja Herodes ja rey xin Judea c'o jun sacerdote, Zacarías rubi'. Ja c'a Zacarías arja' jun chique ja jun moc sacerdote ja bina'an chique e xin Abías. C'o rxjayil, Elisabet rubi'. Ja c'a rElisabet arja' chakaja' riy rumam can ja rojer lok'laj sacerdote Aarón.
6 Ja c'a Zacarías rachbil ja rElisabet eje'e' utz quic'aslemal ntz'a̱t rmal ja Dios, nquinimaj ja mandamiento in nquinimaj ja jule' chic ja tz'ibtal can chipan ja rtzobal ja kajaw Dios, mta nechapbexi.
7 Pro ni majun ti calc'wal como ja rElisabet ni mta wi' alanem trij in c'uluto xa e tak rija' chic chi e ca'i'.
8 Xuban jutij ja Zacarías e rachbil ja jule' chic sacerdote ja re xin Abías eje'e' ec'o chipan ja quisemana, quimajon ja samaj xin Dios chipan ja nimlaj templo.
9 Ja sacerdote ni quicostumbre wi' chi nqueban suerte chok trij nkaj wi' chi noc chipan ja lugar santo rxin ja kajaw Dios chi rporoxic ja rincienso. Queri' c'a queban in tok tzuri ja suerte cumal trij ja Zacarías kaj wi' chewi' tok xoqui ja Zacarías chipan ja lugar santo chi rporoxic ja rincienso.
10 Kas rmajon c'atem ja rincienso, congana e q'uiy ja winak quimolon qui' chwach ja lugar santo, quimajon rbanic ja roración.
11 Chaka c'a jalal tok c'o jun ángel rxin ja kajaw Dios winakar ruq'uin ja Zacarías. C'o jun altar ja bar nporox wi' ja rincienso, tri' pa'l wi' ja ángel pa riquik'a' ja raltar.
12 Ja c'a Zacarías tok xutz'at ja ángel congana junwi' xuna', congana xbej ri' rmal.
13 Pro ja ángel quewa' xbij tre ri':
—Zacarías, ma taxbej ta awi' como ja Dios arja' rc'axan ja raworación, ja c'a rElisabet ja rawixjayil arja' c'o jun ti ral tala' nq'ueje' na chwiruk'a'. Ja c'a tok xtalaxi ja tala' Juan rubi' xtabina'aj tre
14 in janila xtiquicoti ja rawanma rmal in e q'uiy ja winak ja queri' xtiqueban eje'e' chakaja'.
15 Como ja tala' arja' congana nim ruk'ij ntz'a̱t na rmal ja Dios. Ni majun vino xtutij ta nixtac'a xtutij ta nak chi ta ja natk'abar rmal. Maja'n talaxi ja tok xtinoji ja rEspíritu Santo pa ranma.
16 Rmal arja' tok e q'uiy ja winak ja rawach tak aj Israel eje'e' nqueq'uex na quina'oj in nquinimaj chic ja kajaw Dios.
17 Ja tok xtoc achi nnabeyaj chwach ja Cristo chi rchomarsaxic ja rubey, ni queri' ranma ja cani' ranma ja rojer profeta Elías in queri' rpoder chakaja' ja cani' rpoder ja rElías. Jari' nyataj na tre ja rac'ajol utzc'a chi nerchomarsaj ja tatixela' cuq'uin ja tak calc'wal utzc'a chakaja' chi ja winak ja ma e nimanela' ta ncotakij ncuc'aj jun utzlaj c'aslemal. Queri' c'a xtuban, nerchomij pon ja winak utzc'a chi quichomin chic qui' chi rc'ulic ja kajaw Cristo. Queri' xbij ja ángel tre ja Zacarías.
18 —Pro ¿nak moda nwotakij ja wi katzij ja nabij le'? como anin xa in ti ri'j chic in queri' tre wixjayil chakaja', xa ok tak rija' chic chi ok ca'i', ne'e ja Zacarías tre.
19 Ja c'a ángel quewa' xbij chic tre ri':
—Anin in Gabriel, mero chwach Dios inelnakto wi'. Ja c'a Dios arja' inrtakonto chi ak'iloxic, inrtakonto chi rbixic chawe ja utzlaj tzij ja c'a xinbij kaj chawe ri'.
20 Pro bien tac'waxaj ja xtinbij chic chawe ri', como ma xanimaj ta ja utzlaj tzij ja xinbij chawe chewi' tok natoc can mem camic. Ja c'a tok xtibantaj cumplir ja xinbij chawe c'a tokori' xcatcowini xcattzijon chic jutij. Atat ma xanimaj ta ja utzlaj tzij ja xinbij chawe pro ja tok xterila' tiempo rxin tokori' nbantaj na cumplir, ne' tre ja Zacarías.
21 Ja c'a winak eje'e' ec'o can chwach ja lugar santo, cayben ja Zacarías: —¿Nak tre c'awa', congana taka'an nyeloji ja Zacarías chipan ja lugar santo? xeche' kaj pa tak canma.
22 Ja c'a tok xelto ja Zacarías maticowin chic ntzijon cuq'uin ja winak. Ja c'a winak eje'e' ch'obtaj cumal chi c'oli ja xutz'at chipan ja lugar santo como arja' xa ruk'a' chic nuban chiquewach, ni majun tzij xbij chi ta chique.
23 Ja tok xuq'uis ja rsemana be ja Zacarías chi rochoch.
24 Xerila' ja k'ij tok yawaji ja rElisabet rmal jun ti ral c'o pa gracia. Jo'o' ic' ja ni ma xelpi ta wi' pa rochoch, quewa' xbij kaj pa ranma ri':
25 —Quewa' rbanon chwe ja kajaw Dios, c'o chic ti wal rya'on in rmalari' ma q'uixbal chi ta nna' chiquewach ja winak ja nelasan ntzijoxic chi mta wal, ne'e.
* * * * * * * * * *
26 Ja rElisabet waki' c'o chi wi' ja tok Dios arja' xutakto chic jutij ja ángel Gabriel. Chipan ja tinamit Nazaret xutak wi' ja c'o pa rcuenta ja departamento Galilea.
27 Xutak ruq'uin jun k'apoj xtan, María rubi'. Ja c'a María arja' rya'on chic ruchi' tre jun achi, José rubi', chi nc'ule' ruq'uin. Ja c'a José arja' riy rumam can ja rojer rey David.
28 Ja c'a tok xekaji ja ángel ja bar c'o wi' ja María quewa' xbij tre ri':
—María, ja Dios camic congana utz rbanon chawe, arja' c'ol awq'uin. Camic más na utzil ya'on chawe atat rmal ja Dios chiquewach canojelal ja rixoki', ne' tre.
29 Ja c'a María tok xutz'at ja ángel sach rna'oj rmal ja tzij ja bix tre rmal:
—¿Nak tre c'awa' tok nbij queri' chwe? ne' kaj pa ranma.
30 Ja c'a ángel quewa' xbij chic tre ri':
—María, ma taxbej ta awi' como atat awilon ja rutzil xin Dios.
31 Ja camic nq'ueje' na c'aslemal chawij, c'o jun tawal tala' nq'ueje' na. Ja c'a tok xtalaxi ja tala' Jesús rubi' xtabina'aj tre.
32 Ja tok xtiq'uiy nojoj janila nim ruk'ij, Ralc'wal ja nimlaj Dios xtibina'ax tre. Arja' riy rumam can ja rojer rey David in ja kajaw Dios xticojo rxin como rey ja cani' xuban tre ja David ojer.
33 Chijutij xtoc rey pan ewi' ja rix riy rumam can ja Jacob in ja gobierno rxin arja' ni mta wi' q'uisic trij. Queri' xbij ja ángel tre ja María.
34 —¿Nak moda tok xtibantaj cumplir ja nabij le'? pro makana' inc'ulan ta c'a, ne'e ja María tre.
35 Quewa' bix chic tre rmal ja ángel ri':
—Ja rEspíritu Santo arja' nkajto na awq'uin in ja poder rxin ja nimlaj Dios jari' nsamaj na awq'uin rmalc'ari' tok ja santilaj ac'al ja xtiq'ueje' chwiak'a' Ralc'wal Dios xtibina'ax tre.
36 Camic tawotakij chi ja rElisabet ja rawach'alal masqui xa ti ri'j chic pro c'o chic ti ral pa gracia chakaja'. Ja winak eje'e' nquibij tre chi ni mta wi' alanem trij pro camic waki' c'o chi wi'
37 como ja Dios arja' mta nak ta ja maquita ncowini nuban, ne'xi ja María.
38 —Anin inc'o pa ruk'a' ja wajaw Dios. Tibana' c'a chwe ja cani' c'a xabij kaj chwe, ne'e ja María. C'ac'ari' be ja ángel, xuya' can ja María.
* * * * * * * * * *
39 Ja c'a María arja' ma xuya' ta tiempo tre, xchomla' ri', be pa jun tinamit ja c'o chwajayu' ja c'o pa rcuenta ja departamento Judea.
40 Ja c'a tok xekaj chipan ja tinamit xoc pa rochoch ja Zacarías in xuya' rutzil rwach ja rElisabet.
41 Ja c'a rElisabet ja tok xc'axaj ja rutzil rwach ya' rmal ja María chaka jalal tok xuna' ja ti ral ja c'o pa gracia chi congana xusil ri' in noji ja rEspíritu Santo pa ranma ja rElisabet.
42 Arja' cow tzijoni, quewa' xbij tre ja María ri':
—Camic más na utzil ya'on chawe atat rmal ja Dios chiquewach canojelal ja rixoki' in janila utzil ya'on tre ja tawal chakaja' ja c'o pa gracia.
43 ¿Nak c'a inocnak wi' anin chi ja Dios rya'on chwe camic chi atpenak wq'uin? pro makana' maquita at rute' ja Cristo ja wajaw.
44 Queri' nbij chawe como anin ja tok chaka maril xaya' rutzil nwach xinna' ja ti wal ja c'o pa gracia congana xusil ri' rumac quicotemal.
45 Congana qui'il chawe como xanimaj chi nbantaj na cumplir ja bix chawe rmal ja ángel ja takto rmal ja kajaw Dios, ne'e ja rElisabet tre.
46 Ja c'a María quewa' xbij ri':
—Ja camic nojel nuc'u'x nojel wanma nya' ruk'ij ja kajaw Dios.
47 Congana nquicoti ja wanma como ja Dios arja' To'onel wxin.
48 Ninquicoti como ja Dios inrcha'on camic pro makana' nim ta c'a nuk'ij pro xa in ti jun ajsamajel rxin. Ja winak ja rec'o chipan awa' tiempo ja okc'o wi' ri' e cachbil ja winak ja maja'n que'alaxi xa nak ta tiempo xqueq'ueje' wi' eje'e' quewa' xtiquibij chwe ri': —Ja Dios rya'on ja rutzil tre ja María, xqueche' na chwe.
49 Como ja Dios congana nimak tak utzil ja rbanonpi chwe camic, janila poder c'o pa ruk'a' in ja c'a rubi' santilaj Dios ne'xi.
50 Ni npokonaj wi' kawach ja wi nkaxbej ki' chwach, niquirwari' nuban chake ja rok winak xa nak ta tiempo nokq'ueje' wi' wawe' chwach'ulew.
51 Bien xk'alasaj chikawach chi congana poder c'o pa ruk'a', xerkajsaj ja winak ja nquena' kaj chi congana nimak quek'ij.
52 Xerlasajel ja nimak tak rey pa k'etbal tak tzij pro xuya' quek'ij ja winak ja ma nimak ta quek'ij.
53 Congana utzlaj tak nakun xuya' chique ja winak ja nk'ak'an quepan pro ja c'a biyoma' eje'e' xbij chique chi ne'eli in ni majun nak ta xuya'el ta chique.
54 Xokruto' ja rok aj Israel ja rokcha'on rmal chi nkaban ja rsamaj, xoknataj rmal in xpokonaj kawach.
55 Queri' xuban como queri' rtzujun can chique ja kati't kamama' ojer cani' tre ja rAbraham in cani' chake ja rok riy rumam can ja rAbraham xa nak ta tiempo nokq'ueje' wi' wawe' chwach'ulew. Queri' xbij ja María.
56 Q'ueje' chi na oxi' ic' ja María ruq'uin ja rElisabet c'ac'ari' meloj chi rochoch.
* * * * * * * * * *
57 Ja c'a tok tz'akati rtiempo ja rElisabet q'ueje'e ja ti ral tala'.
58 Ja c'a rch'alal e cachbil ja rvecino xekaj rbixic cuq'uin chi ja Dios congana rpokonan rwach in c'o jun ti ral rya'on, janila xequicot ruq'uin.
59 Eje'e' tok xuban waxaki' ruk'ij ja tala' xebe ruq'uin como jari' k'ij nba̱n wi' circuncidar ja cani' nrajo' ja quireligión. Cajo' ta quicanoj ta rubi' ja tac'al, Zacarías ja ti rubi' laj quibij tre, ti rc'axel ta ja rtata'.
60 Pro peti ja rute':
—Ma can ta, Juan rubi' xtikabij tre, ne' chique.
61 —Pro makana' c'o ta c'a jun awach'alal Juan rubi' xa chewi' tok queri' rubi' nabij, xeche' tre.
62 C'ac'ari' quemaj rbanic quek'a' chwach ja Zacarías como arja' xa ti mem chic:
—¿Nak rubi' ja tac'ajol nbixi? xeche' tre.
63 Ja c'a Zacarías c'oli xc'utuj ja bar ntz'ibaj wi' rubi':
—Juan rubi', queri' ja xtz'ibaj chiquewach. Congana sach quina'oj rmal pro ni canojelal.
64 Chaka c'a jalal tok tzuri ja Zacarías, ma mem chi ta, xumaj chic jutij tzij in congana xumaj rya'ic ruk'ij ja Dios.
65 Ja c'a vecino eje'e' congana quixbej qui' rmal pro ni canojelal. Nojel c'a ja bantaji ri' xel rbixic nat nakaj nojel chwitakjayu' ja c'o pa rcuenta ja departamento Judea.
66 Canojel ja winak ja xec'axani ja bantaji ri' eje'e' quec'ol pa tak canma, quewa' nquibij ri': —¿Nak la c'a chi samajil ja xtuban awa' ja tac'al ri'? xeche' tre ja ti yaqui'. Bien k'alaj chi ja kajaw Dios c'o ruq'uin.
67 Ja c'a Zacarías ja rtata' ja ti yaqui' arja' noji ja rEspíritu Santo pa ranma in xumaj rbixic jule' tzij ja yataj tre rmal ja Dios chi nbij tre ja Cristo ja xajalal maja'n talaxi, quewa' xbij ri':
68 —Kas ta xtiya' ruk'ij ja kajaw Dios ja Dios kaxin ja rok aj Israel como arja' xoknataj rmal in camic okrwasanel libre ja rok tinamit rxin.
69 Como c'o jun To'onel rtakonto kuq'uin janila nim ja poder c'o pa ruk'a'. Ja c'a To'onel arja' riy rumam can ja rojer rey David ja rajsamajel rxin ja Dios.
70 Ni queri' rbanon ja Dios ja cani' rtzujun can ojer como ja rojer tak profeta xin Dios eje'e' quitz'iban can chi c'o jun To'onel ja npi na
71 utzc'a chi noktotaj pa quek'a' ja kac'ulel utzc'a chi noktotaj pa quek'a' canojel ja winak ja xa itzel nokquetz'at.
72 Ja Dios arja' rtakonto ja To'onel jari' xbanbej cumplir ja rtzujun can chique ja kati't kamama' ojer chi ni npokonaj wi' quewach in jari' xbanbej cumplir chakaja' ja santilaj chominem ja xchomij ruq'uin ja rAbraham.
73 Tokori' xchomij ja tok c'o jun juramento xuban, xbij tre ja rAbraham ja kamama'
74 chi noktotaj na pa quek'a' ja netzelan kaxin utzc'a chi matikaxbej chic ki' nkaban ja nkayabej je'e ruk'ij ja Dios.
75 Queri' xuban ja Dios utzc'a chi chwach arja' nkaban wi' ja samaj rxin jaru' pa tiempo nkabanel chwach ja rwach'ulew pro ruq'uin jun ch'ajch'ojlaj anma, ruq'uin jun utzlaj c'aslemal. Queri' xbij ja Zacarías. C'ac'ari' xumaj chic jutij tzij, tre ja ti rc'ajol tzijon chi wi' quewari':
76 —Nc'ajol, atat xtibina'ax chawe chi at profeta rxin ja nimlaj Dios como atat natnabeyaj na chwach ja Cristo ja kajaw utzc'a chi nachomarsaj na rubey chwach ja tok xajalal maja'n tumaj ja rsamaj.
77 Natnabeyaj na chwach utzc'a chi nach'ob chikawach ja rok tinamit rxin chi ja tok ncuytaji ja kil kamac tri' nkawil wi' ja totajem xin Dios
78 in xa rmal ja congana npokonaj kawach ja Dios xa chewi' tok nuban queri' chake. Rmalc'ari' ja tok c'o jun To'onel rtakonto kuq'uin chila' chicaj ja nsakirsan kabey chikawach.
79 Ja c'a To'onel arja' neruya' na pa sakil ja winak ja rec'o pa k'ekumal ja nquixbej qui' chwach ja camíc in nokruc'aj na chipan jun bey ja rc'an quicotemal. Queri' xbij ja Zacarías.
80 Queri' c'a xuban, q'uiyi ja ti calc'wal ja Zacarías in Elisabet, congana cowir más ranma chi rbanic ja rutzil. Pa tak lugar ja bar kas talan wi' tri' nq'ueje' wi'. Ja c'a tok xerila' ja k'ij rxin be, xumaj rbixic ja rtzobal Dios chique ja rach tak aj Israel.