13
Yambo maku toko moloringimendo aku sipe nimbe pora sipelie nirimumuni, Yesusi ulkena molopa pena pupe nomu kélona pupe manie molorumu. Yambo paa aisili yu molorumuna ongo maku toko moloringimunge nona andoli sipi te nona ola lerimumunge suku pupe manie molorumu, yamboma nomu kélona angiliringi. Yuni enendo ungu aisili nimbe simbendo ungu iku pokore torumu.
Ungu iku te i sipe topalie nimbendo: “Pilieme!
“Ye tene rasi witi umbu poniena andopa tanda sirimu.
Tanda silipe andorumu kinie umbu mare aulkena manie purumu, kanuma keramane ongo liku noringi.
Umbu mare kou perimuna manie pupelie ma wallo kolte mindi lerimuna nondopa mulie topa wendo orumu. Nakolo pulkeno naa mundurumuna ena terimu kinie kanuma kolorumu.
Umbu mare kombulu siri ka mélemo molorumuna manie purumu, siri ka melemo wendo omba witi umbuma topa norumuna omba peanga naa lepa ⸤mongo te na torumu⸥.
Umbu mare ma peangana manie purumuma wendo omba mongo peangama torumu. Mare mongo tokapu kise mele topa, mare mongo tokapu yepoko mele topa, mare tokapu telu mele torumu.” ⸤nirimu.⸥
⸤Aku nimbelie⸥ “Yambo komu peo lemomane i ungumu piliei.” nirimu.
10 Yesusi lombili andolime yu molorumuna ongolie yundu ningindu: “Nu yambomando ungu te ninindu ungu ikuma alieli nambemuna tolenoye?” niringi.
11 Yuni enendo pundu topa nimbendo: “Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma kinie melema kinie nokolemomonga* ulu pulu yu yuyu pilirimu kanu ulu puluma ‘Kinié ene ⸤na lombili olemele yamboma⸥ piliengi!’ nimbelie ene nimbe sikimu. Nakolo we yamboma nimbe naa sikimu.** 12 Pulu Yemonga ungumu pilku molemele yamboma paa olandopa nimbe simbe pilingí. Pe paa aisili pilingí. Nakolo naa pilku molemele yamboma ene laye kolte pilimele ungumu kepe wendo limbe.*
13 ‘Ene mongone kanokolie naa kanoko,
komuni pilkulie naa pilimele.’*
akumunge nane we yamboma enendo ‘Unguma nimbu siembo.’ nimbulie ungu ikuma mindi topo silio.
14 “Aku siku teko molemelemonga koronga ou Pulu Yemone ungu umbu tonjirimuma yamboma nimbe sirimu ye Aisayane “Aku siku tenge.” ou nirimu mele wendo olemo. Aisayane nimbendo:
“Enene alieli komuni pilingí nakolo
konopuni pilkulie paa naa pilingí;
mongone kanonge nakolo
melte paa sike na kanonge.
15 I yambomanga konopuma paa pipi silimo;
enene ungu pilingindu komu na tenjiku molemele;
enenga mongoma kumbulku molemele.
Aku siku teko molemelemonga
na kanoko na pilku molemele.
I uluma aku sipe na telkanje
enene enenga mongone kanoko
komuni pilku
konopuni pilkulie alowa telemelka,
kanu kinie nane ‘Ene konde pangi.’ nilke.”*
nirimu. ⸤Aisayane aku sipe nirimu mele⸥ aku siku kinié we yamboma teko molemele.
16 “Nakolo ⸤na lombili andolime⸥ enene mongone paa sike kanoko komuni paa sike pilku molemelemonga ene malo. 17 Nane enendo paa sike nimbu sikirumu: Ou moloringi yamboma, Pulu Yemone ungu umbu tonjirimuma pilku yamboma ningu siringi yema kinie,* Pulu Yemonga unguma pilku liku sumbi siku moloringi yamboma kinie, kanu yambo aisili kinié ene mongone kanoko molemele melema kinie uluma kinie kanongendo “Kanamola!” ningu moloringi nakolo na kanoringi. Ene kinié komuni pilku molemele unguma pilingindu “Piliemola!” ningu moloringi nakolo naa piliringi akumunge ⸤nane ‘Kinié sike kanoko sike pilimelemonga ene malo.’ nikiru⸥.
18 “Akumunge, yambo tene rasi witi umbu tanda sirimu ungu ikumunge pulumu kinié niembo pilieyo.
19 ⸤Umbu mare tanda sirimu aulkena manie purumu kanumanga ungu pulumu i sipe:⸥ Yambo tene Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa melema nokolemomonga ungumu pilipelie na pilimo kinie ulu kerimenga pali ulu pulumu pelemo ⸤kuru⸥ muni* omba umbu tanda sili konopuna pupe pelemoma walsikale toropa wendo limo.
20 Umbu mare tanda sirimu kou perimuna manie purumuma yambo mare aku silime molemele. Enene ungumu pilkulie walsikale sumbi siku konopu siku pilku limele. 21 Nakolo ene pulkeno naa mundukulie ungumu laye kolte mindi pilku molemele. Pe ene konopuna umbuni telemo kinie molo ene Pulu Yemonga ungumu pilku liku molemele mele yambo lupemane kanoko keri kanokolie ungu taka tonjiku teko kenjiku mindili silimele kinie enenga pilimele unguma siye kolemele.
22 Umbu mare tanda sirimu siri ka mele molorumuna manie purumuma yambo mare kepe aku silime molemele. Enene ungumu pilimele kinie konopuna umbuni telemo umbunime kinie, mele aisili nosikulie ‘Aku melemane olio lipe taponjilimo taponjimbe.’ ningu pilku molemele uluma kinie,* kanu sili ulu mare wendo omba ungu kanumu topa nolemo kinie ungumuni uluri naa tepa langi mongo na tolemo.
23 Umbu mare tanda sirimu ma peangana manie purumuma yambo mare aku silime molemele. Enene ungumu pilkulie ungu pulumu pilku konjilimele. Pe ene langi mongo tolemele. Kanu yambo marenga langi mongo tokapu kise mele topa, yambo marenga mongo tokapu yepoko mele topa, marenga mongo tokapu telu mele topa, aku sipe tolemo.
Ungu ikumunge ungu pulumu aku sipe.” nirimu.
24 Yesusini ungu iku te pea yamboma topa sipelie nimbendo:
“Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa melema nokolemo akumu i sipe mele:
Ye tene yunge poniena rasi witi umbu peangama tanda sirimu. 25 Nakolo yamboma uru peringi kinie yunge opa tou ye te omba era ⸤rasi witi none teli era⸥ umbu te witi poniena tanda sipelie kelepa purumu. 26 Kanu kinie umbu peangama wendo omba witi mongo torumu kinie era kinie pea wendo orumu mele mona molorumu kanoringi.*
27 Kanu kinie ponie pulu yemonga kongono tenjili yema ongo yundu ningindu: “Ailimu, nunge poniena langi umbu peangare tanda naa sirinuye? Pe kinié era nambe tepa wendo okomoye?” niringi.
28 Yuni enendo nimbendo: “Tena. Opa tou ye tene aku era umbuma omba tanda sirimu lepamo.” nirimu.
Kongono tenjili yemane ningindu: “ ‘Era pea waka maka wendo okombele kene pupu erama akupu lipu maku tamili.’ konopu lekenoye?” niringi.
29 Nakolo yuni nimbendo: “Molo. Era tengi liemo witi pea pulu akungínje. 30 Pe witi kamu lipu maku tomolondo ou pea ongolo molangili. Pe witi kamu limulú walemo wendo ombá kinie nane witi kari lelko linjingí yambomando nimbundu: “Ou era kalongendo liku piye teko maku tokolie ningímuni, pe witi liku nanga witi nosilio ulkena maku toko nosengi.” nimbú.” nirimu.” nimbe, Yesusini “Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokolemo akumu aku sipe mele.” nirimu.*
31 Ungu iku te pea yamboma topa sipelie nimbendo:
“Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokolemo akumu i sipe mele:
Ye tene unju masetete umbu te lipe 32 yunge poniena umbumu mundurumu. Masetete umbu akumu langi umbumanga pali yu paa kangamo nakolo wendo omba ai lemo kinie poniena molemo melemanga pali yu paa ailimu. Kamu ai lepa unju mele angilimo kinie kerama kanu unjuna ongo kolamanga pelemele. ⸤Pulu Yemo ye nomi kingimu molomba mele aku sipe⸥.” nirimu.
33 Ungu iku te pea yamboma topa sipelie nimbendo:
“Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokolemo akumu i sipe mele:
Ambo tene yu langi pillawa akoli mele isi wallo kolte pillawa aisilinge mundurumu kinie pillawa pali akorumu.* ⸤Pulu Yemo ye nomi kingimu molomba mele aku sipe⸥.” nirimu.
34 Kanu unguma pali Yesusini yambomando nimbendo yu ungu iku mindi topa nirimu. We ungu te enendo sumbi sipe naa nimbe ungu iku manjipe topa nirimu. 35 Aku sipe terimumunge koronga ou Pulu Yemone ungu umbu tonjirimuma pilipe yamboma nimbe sirimu ye tene ou nirimu ungu te kamu wendo orumu. Akumu i sipe:
“Nane i ⸤ungu nimbundu⸥
ungu iku ⸤manjipu⸥ topo nimbú.
Pulu Yemone ou mulu matolo terimu kinie kepe
yandopa yandopa kepe ⸤mona naa niringi⸥
lopi tepa perimu unguma ⸤nimbundu
ungu iku mindi topo⸥ nimbú.”*
nirimu.
36 ⸤Yesusini ungu iku akuma topa pora sipelie,⸥ yu maku toko moloringi yamboma mundupe kelepa ulkendo purumu kinie yu lombili andolimene yu molorumuna ongolie ningindu: “Poniena era orumu ungu ikumunge ungu pulumu olio ningu para si.” niringi.
37 Yuni pundu topa nimbendo:
“Langi umbu peangama tanda sirimu yemo Manie Omba Mana Ye Au Lerimu Yemo.* 38 Poniemo ma kolea pali. Langi umbu peangama yambo ‘Pulu Yemo nanga ye nomi kingimu molopili.’ nilimelemonga enenga konopumanga Pulu Yemone tapu tepa molopa nokolemo yamboma. Era umbu akuma ulu kerimenga pali ulu pulumu pelemo ⸤kuru⸥ munge* yamboma. 39 Era umbu tanda sirimu opa tou akumu ⸤kurumanga nomi⸥ depelemo.* Witi sukundu liku maku tonge wale akumu ma kolea pora nimbé walemo. Witi mongoma sukundu lingí yamboma mulu koleana angelloma.
40 “Erama liku maku tokolie tepena kalemele mele ma kolea pora nimbé walemonga aku sipe. 41 Manie Omba Mana Ye Au Lerimu Yemone yunge angelloma lipe mundumbe, enene ‘Yamboma Pulu Yemonga unguma naa pilku, teko kenjiku molangi.’ nilimele yamboma pali kinie, ulu pulu keri telemele yamboma pali kinie, Pulu Yemone tapu tepa molopa nokolemo yamboma molongena wendo liku maku tokolie ningímuni,* 42 tepe aili nomba pelemo koleana sukundu toko mundungí, kanuna yamboma kola teko paa mindili nongo pereko molonge.* 43 Kanu walemanga konopu sumbi nili yamboma enenga Lapa ye nomi kingimu molopa nokolemo koleana ena pa telemo mele ene aku siku kanuna pa tepili molonge.
“Yambo komu peo lemomane i ungumu piliei.” ⸤nirimu.⸥
44 ⸤Yesusini aku nimbelie kelepa nimbendo:⸥
“Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokolemo akumu i sipe mele:
Sumele ombele te laku teko ponie tenga ou lopi teringi we perimu kanumu ye tene pe walse kanopa lipelie kelepa aki torumu. Aki topalie konopu sipe pupe yunge melema pali lipe makete tepa kou pokore yando lipelie kanu poniemo pupe topo topa yando lirimu. ⸤Pulu Yemo ye nomi kingimu molomba mele aku sipe.⸥” ⸤nirimu.⸥
45 “Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokolemo akumu i sipela:
Kou bisinete teli ye tene siripelu ‘pélle’ nili peangama koropa molorumu. 46 Kanu kinie siripelu pélle kou paa aisili puli te kanopalie nirimumuni, yu pupe yunge melema pali makete tepa kou yando lipelie kanu siripelu péllemo topo topa yando lirimu. ⸤Pulu Yemo ye nomi kingimu molomba mele aku sipe.⸥” ⸤nirimu.⸥
47 “Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokolemo akumu i sipe melela:
Oma lili wale te nomuna toko munduringi kanumuni oma lupe lupema lirimu. 48 Walemo paa peke lerimu kinie kunduku liku nomu kélona nosikulie, manie molko apurukulie peangama liku wale basikete pokorenga munduringi nakolo kerime toko ele teringi.
49 “Ma koleamo pora nimbé walemonga aku sipela. Mulu koleana angelloma ongolie ningímuni, yambo teko kenjiku molongema kinie yambo sumbi siku molko konjingíme kinie apuruku 50 yambo teko kenjiku molongema liku tepe aili we nomba pelemo koleana toko suku mundungí, kanuna kola teko paa mindili nongo pereko molonge.”* ⸤nirimu.⸥
51 ⸤Ungu ikuma topa pora sipelie Yesusini lombili andolime walsipe pilipelie nimbendo:⸥ “Aku unguma pali ungu puluma ene pilíngiye?” nirimu.
Enene yundu ningindu: “Pilímulu.” niringi.
52 Yuni enendo nimbendo: “Aku liemo Pulu Yemonga ungu manemanga puluma pilku mane silimele yemane* Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa yamboma nokolemomonga unguma mane silimolo kinie pilku liku molemele kanu yema ene i sipe: Ulke pulu ye tene yunge mele peanga aisili nosilimomanga mele kondema kinie mele ouma kinie pea wendo limo.” nirimu.
53 Yesusini aku ungu ikuma topa pora sipelie kanu koleamo mundupe kelepa yu purumu.
54 Mundupe kelepa pupelie yunge pulu kolea ⸤Nasarete⸥ ombalie Juda yamboma maku toko Pulu Yemonga ungumu piliringi ulkena suku pupe yamboma mane sirimu kinie pilkulie ene suru ningu mini wale mundukulie ningindu: “I yemo yunge pilipe konginjilimu kinie yunge ulu tondolo telemomanga tondolomo kinie yu tena lirimuye? 55 Yu ulkema takorumu yemonga* malo moloye? Maria yunge anumu naa molemoye? Jemisi keme, Josepo keme, Saimono keme, Judasi keme, yunge angenupili moloye?** 56 Yunge kemulupili kinie pali olio kinie pea na molemoloye? ⸤Yu paa sike aku yemo molemomo⸥. Aku liemo yunge pilipe konginjilimu kinie yunge ulu tondolo telemomanga tondolomo kinie yu tena lirimuye?” niringi. 57 ⸤Aku siku unguma ningu⸥ yu ungu nimbe uluma tepa molorumu mele kanoko keri kanoko yu kinie paa konopu keri panjiringi.
Kanu kinie ⸤ene yu kinie mumindili koloringimunge ulu pulumu pilipelie⸥ Yesusini enendo nimbendo: “Pulu Yemone ungu umbu tonjilimoma pilipe yamboma nimbe silimo ye te* koleamanga pali imbi ola molemo, yambomane pali yunge unguma pilku limele. Nakolo yunge pulu koleana yu kinie pea tapu toko molemele yamboma mindi yuni nilimo ungumu pilkulie ‘Yu olionga we yere. Yu imbi mololi ye te molo.’ ningu yu nilimo unguma naa pilku, liku su silimele.” nirimu.
58 Kanu kinie yu ⸤ungu nimbe uluma tepa yu yuyu molorumu mele ‘Sike.’ ningu⸥ tondolo munduku naa piliringimunge yu kanu koleana ulu tondolo aisili na terimu, wallotolo mindi terimu.