16
Yeremiyagha toy qilmasliq, matem tutmasliq we bezmilerge qatnashmasliq buyrulidu
Perwerdigarning sözi manga kélip mundaq déyildi: — Sen ayal zatini emringge almaysen, shundaqla mushu zéminda oghul-qiz perzent tapmaysen. Chünki Perwerdigar bu yerde tughulghan oghul-qizlar, bu zéminda ularni tughqan anilar we ularni tughdurghan atilar toghrisida mundaq deydu: — Ular elemlik késeller bilen ölidu; ular üchün héch matem tutulmaydu, ular kömülmeydu; ölükliri tézektek tupraq yüzide yatidu, ular qilich, qehetchilik bilen yep kétilidu; jesetliri asmandiki uchar-qanatlar we zémindiki haywanatlar üchün ozuq bolidu. Chünki Perwerdigar mundaq deydu: — Sen Yeremiya, haza boluwatqan héchbir öyge kirme, yaki ölgenler üchün ah-zar kötürüsh yaki ökünüshke barma; chünki Men bu xelqtin xatirjemlikimni, méhir-muhebbitimni we rehimdilliklirimni élip tashlidim, — deydu Perwerdigar.
Ulughlardin tartip peslergiche bu zéminda ölidu; ular yerge kömülmeydu; héchkim ular üchün ah-zar kötürmeydu, yaki ularni dep, ya etlirini tilmaydu, ya chachlirini chüshürüwetmeydu;    ular qariliq tutqanlarni yoqlap, nan oshtumaydu, ölgenler üchün köngül sorimaydu; ata-anisi ölgenler üchün héchkim teselli qedehini sunmaydu. Sen bolsang el-yurt bilen bille yep-ichishke toy-bezme bolghan öygimu kirme; chünki samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar, Israilning Xudasi mundaq deydu: — Mana, Men öz künliringlarda we öz köz aldinglarda, bu yerdin tamashining sadasini, shad-xuramliq sadasini we toyi boluwatqan yigit-qizning awazlirini toxtitimen.
 
Sürgün bolush, andin zémin’gha qayturulush
10 Shundaq boliduki, sen bu xelqqe bu sözlerning hemmisini éytqiningda, ular sendin: «Némishqa Perwerdigar mushundaq zor bir külpetni béshimizgha chüshürüshke békitken? Bizning qebihlikimiz zadi néme? Perwerdigar Xudayimiz aldida zadi sadir qilghan néme gunahimiz bardu?» — dep soraydu.    11 Emdi sen ulargha mundaq deysen: — Chünki ata-bowiliringlar Mendin waz kechken, — deydu Perwerdigar, — hemde bashqa ilahlargha egiship ularning qulluqida bolghan, ulargha choqun’ghan; ular Mendin waz kechken, Tewrat-qanunumni héch tutmighan; 12 siler bolsanglar, ata-bowililiringlardin téximu better qilghansiler; mana, herbiringlar öz rezil könglidiki jahilliqning keynige kirip, Manga héch qulaq salmighansiler; 13 Shunga Men silerni bu zémindin élip, siler yaki ata-bowiliringlar héch bilmeydighan bashqa bir zémin’gha tashlaymen; siler shu yerde kéche-kündüz bashqa ilahlarning qulluqida bolisiler; chünki Men silerge héch méhirni körsetmeymen.
14 Shunga mana, shu künler kéliduki, — deydu Perwerdigar, — «Israillarni Misir zéminidin qutquzup chiqarghan Perwerdigarning hayati bilen!» dégen qesem qaytidin ishlitilmeydu, 15 belki shu künlerde «Israillarni shimaliy zéminidin we Özi ularni heydigen barliq zéminlerdin qutquzup chiqarghan Perwerdigarning hayati bilen!» dep qesem ichilidu. Chünki Men ularni ata-bowilirigha teqdim qilghan zéminigha qayturimen. 16 Halbuki, mana hazir bolsa, Men nurghun béliqchilarni ewetip ularni tutquzushqa chaqirimen, — deydu Perwerdigar; — andin nurghun owchilarni ewetip ularni qoghlap owlashqa chaqirimen; ular ularni herbir taghdin, herbir égizliktin, qiya tashlarning ghar-qisilchaqliridin tépiwalidu. 17 Chünki közlirim ularning barliq yolliri üstide turidu; ular aldimda héch suqunalmidi, ularning qebihliki közlirimdin héch yoshurulmidi. 18 Lékin Men awwal ularning qebihlikini we gunahini béshigha hessilep qayturimen; chünki ular zéminimni yirginchlik nersilerning ölükliri bilen bulghighan, Méning mirasimni lenetlik nersiliri bilen toldurghan.  
 
Yeremiya söz qisturidu
19 — I Perwerdigar, Sen méning küchüm we qorghinimsen, azab-oqubet künide bashpanahimsen. Eller bolsa yer yüzining chet-chetliridin yéninggha kélidu we: «Berheq, ata-bowilirimiz yalghanchiliq hem bimenilikke mirasxorluq qilghan; bu nersilerde héch payda yoqtur. 20 Insanlar öz-özige xudalarni yasiyalamdu?! Lékin yasighini Xuda emestur!» — deydu.
 
Perwerdigarning sözining dawami
21 — Shunga, mana, Men bu qétim bu rezil xelqqe shuni obdan bildürimen, — ulargha Méning qolum we küch-qudritimni obdan bildürimen; shuning bilen ular Méning namimning Perwerdigar ikenlikini bilidu!  
 
 
16:4 Yer. 7:33; 9:22; 14:16; 15:2, 3; 25:33; 34:20 16:6 «etlirini tilish» we «chachni chüshürüsh» — bular qattiq qayghuni bildüretti. «etlirini késish» aditi Tewratta men’i qilin’ghan. 16:6 Law. 19:28; Qan. 14:1 16:9 Yesh. 24:7, 8; Yer. 7:34; 25:10; Ez. 26:13 16:10 «Sen bu xelqqe bu sözlerning hemmisini éytqiningda, ular sendin: «... Perwerdigar Xudayimiz aldida zadi sadir qilghan néme gunahimiz bardu?» — dep soraydu» — shübhisizki, Yeremiyaning ularning toy-nezirlirige kirmesliki ularning qiziqishini qozghaytti. 16:10 Yer. 5:19 16:12 Yer. 3:17; 7:26; 9:14; 11:10; 13:10; 17:23 16:13 Qan. 4:27; 28:64,65 16:14 Yer. 23:7, 8 16:16 «Men... nurghun béliqchilarni ... nurghun owchilarni ewetip...» — «béliqchilar» we «owchilar» bolsa düshmenlerni körsitidu, elwette. 16:17 Ayup 34:21; Pend. 5:21; Yer. 32:19 16:18 «yirginchlik nersiliri... lenetlik nersiliri...» — butliri qatarliqlarni körsitidu. «Yirginchlik nersilirining ölükliri» — belkim «Derweqe, erzimesler!» dep tashliwetken butlirini yaki shu butlargha qurbanliq qilghan nersilerni körsitishi mumkin. 16:18 Yer. 3:2; Ez. 43:7 16:19 «Berheq, ata-bowilirimiz yalghanchiliq hem bimenilikke mirasxorluq qilghan» — «yalghanchiliq hem bimenilik» yene «saxta ilahlar», butlarni körsitidu. 16:21 «Shunga, mana, Men bu qétim bu rezil xelqqe shuni obdan bildürimen, — ulargha Méning qolum we küch-qudritimni obdan bildürimen...» — bu jümlidiki eng muhim söz «shunga»dur. Eger kelgüside «yat eller» Xudani obdan tonuydighan bolsa, undaqta Xudaning Öz xelqi bolghan Israil Xudani tonushi kérek emesmu? 16:21 Yer. 33:2